Waarom maakt een houtmot afzuiger zoveel herrie?

[Guus Flater]

Ik zie soms op YT dat een houtmot afzuiger in een geluidsarme kast wordt ingebouwd. Zelf had ik vroeger ooit een tweedehandse houtmot afzuiger van een bekend merk gekocht, maar na twee dagen had ik die weer snel doorverkocht. Wat een herrie maakte dat ding.
Ik vraag mij nu pas af waarom zo'n machine zoveel decibel moet produceren. Is het de motor, zijn het de lagers of is het de lichtgewicht contructie? Bereik ik niet het zelfde effect wanneer ik een slakkenhuis afzuiger die het zelfde aantal liters aan luchtverplaatsing heeft? Een paar dagen terug had ik even het idee om een turbo van een auto te "misbruiken" als afzuiger. Daarover ben ik nu aan het twijfelen omdat ik niet weet hoeveel lucht zo'n turbo kan verplaatsen.
Zijn er nu echt geen betaalbare (+/- euro 400,00) houtmot 220Volt afzuigers te koop die je kunt gebruiken zonder gehoorbeschermers?

 

[chevy66]

Nee. maar gehoorbeschermers opzetten in een werkplaats is iets dat je maar het beste tot een gewoonte kan maken. Dan hoor je die afzuiger niet meer zo, maar kan je 10 jaar later nog tv kijken zonder dat de buren weten welke zender je op hebt staan.

 

[LvdE]

Het idee van dat "duurdere" modellen minder geluid maken zou ik ook maar uit je hoof zetten. denk dat het meer te maken heeft met de fan bladen die haaks op de flow richting staan. vergelijk het met de versnellingsbak van een auto.. versnelling vooruit zijn allemaal vrij stil. zet je hem in z'n achteruit, en je rijd een beetje vlotjes dan hoor je dat ook veel beter. dit komt door de rechte vertanding tov de schuine/gedraaide vertanding.
denk dat dit net o bij de afzuiging is. het ie vooral bedoeld om zo effectief een zo groot mogelijk volume stof/lucht er door heen te halen.dan is geluid een mindere prio, wat wel mee zou kunnen worden genomen als mooi extraatje! en omdat bij machinaal houtbewerking toch al veel lawaai is van de machines zelf en dus gehoorbescherming gedragen wordt, maakt het geluid van de afzuiging ook minder uit.

Maar ik snap je goed en vind het zelf ook niet fijn om nog eens naast de machines de afzuigen er eigenlijk bovenuit te horen. behalve toen ik de Dewalt vandikte bank had.. daar kwam niets boven uit, wat een lawaai komt daar vanaf!

zelf ga ik nu ook de afzuiging naar een verdieping hoger verplaatsen en een geluidsarme kast er om heen maken. Dit is zowel voor mij maar ook voor de buurt prettiger.

 

[jorisvh]

was deze week net bezig aan m’n afzuiger en vroeg me hetzelfde af, vooral met de bedoeling die stiller te maken. heb wat gemeten met een simpele gratis iPhone app.
bij de afzuiger

bij de formaatzaag


kort samengevat is het inderdaad de ventilator die bij mij 7 schoepen heeft en aan ~3000rpm draait.

in meer detail

• dichtbij de afzuiger is het veel luider dan dichtbij de zaag (is met zaag uit)
• een harmonische component bij 345 Hz is dominant. dat is de ventilator met 7 schoepen die aan 2950rpm draait (2950/60x7=345). dat is soort “fluittoon”. voor de muzikanten: ongeveer een reine kwart lager dan de A van een standaard stemvork (440Hz)
• er is ook een 2de harmonische bij 690Hz (een octaaf hoger) maar die is een stuk minder luid
• bij de zaag er een breedband component vooral in de 700-1500Hz band. dat is het stromingsgeluig dat je vlakbij de zuigmond hoort afkomstig van de turbulente stroming

ik probeer misschien ooit een demper te fabrieken om de 345Hz te dempen zonder alles in te kapselen maar verwacht geen grote doorbraak met wat ik uit deze metingen geleerd heb. .

 

[henkverhaar]

Een houtmotafzuiger is een impeller. Dat is niks meer en niks minder dan een 'waterrad' met bladen die (min of meer) haaks op de bewegingsrichting staan en lucht met grote snelheid wegduwen. Dat zorgt voor een grote luchtverplaatsing, maar ook voor heel veel turbulentie, m.n. 'in' de impeller. Dat zorgt voor het lawaai. Een impeller is ook niet heel efficient, maar dat hoeft ook niet echt.

Een turbine zou veel efficienter en stiller zijn. Maar het doel van een houtmotafzuiger is niet zozeer de luchtverplaatsing zelf, maar het door die luchtverplaatsing verplaatsen van hout - stof, snippers, krullen, en spaanders. Die materialen moeten zonder veel obstructie de impeller kunnen passeren van 'buiten' naar 'binnen'. Er zijn niet veel efficiente luchtpomp ontwerpen te bedenken die daar aan voldoen - in een turbine zou veel materiaal niet tussen de bladen door gaan, en de bladen zouden het niet lang overleven. Of je moet een hele specialistische turbine ontwerpen. Dat wordt dan een hele dure houtmotafzuiger...

Binnen de randvoorwaarden waar een praktische houtmotafzuiger aan moet voldoen, waaronder betaalbaarheid, is de impeller waarschijnlijk de enige zinvolle oplossing. En die maak nou eenmaal een takkeherrie...

 

[henkverhaar]

Nee. maar gehoorbeschermers opzetten in een werkplaats is iets dat je maar het beste tot een gewoonte kan maken. Dan hoor je die afzuiger niet meer zo, maar kan je 10 jaar later nog tv kijken zonder dat de buren weten welke zender je op hebt staan.

Ach, jaren in fanfares spelen heeft mijn gehoor ook geen goed gedaan ;-)

 

[knotwilg]

Geluidsdemping kost zuigkracht.

 

[henkverhaar]

ongeveer een reine kwart lager dan de A van een standaard stemvork (440Hz)

Ongeveer een reine kwart - dat vind ik wel een aardige ;-)

 

[jorisvh]

Ongeveer een reine kwart - dat vind ik wel een aardige ;-)

Samen met

Ach, jaren in fanfares spelen heeft mijn gehoor ook geen goed gedaan ;-)

Veronderstel ik dat je je zelfs kan inbeelden wat het betekent

 

[vandikte]

Harvey G700 Gyro Air

Deze is wel een heel stuk (max72 DB) stiller...staat op mijn wensenlijstje....maar ook veeeeeeel duurder

 

[henkverhaar]

Samen met

Veronderstel ik dat je je zelfs kan inbeelden wat het betekent

Ja. Mijn opmerking was getriggered door het ongeveer, waar een rein interval per definitie exact is (4/3 voor een kwart) ;-)

 

[jorisvh]

Geluidsdemping kost zuigkracht.

dat klopt meestal.
je hebt enkel de 0Hz DC component (de constante luchtstroom) nodig om stof af te zuigen. daar wil je geen energie uithalen door die ergens extra doorheen te jagen. mufflers, geïnspireerd op de knalpot van een verbrandingsmotor, waar je de stroming door jaagt zijn dus geen goed plan volgens mij
dat de lucht in de leidingen daar bovenop bij 345Hz heen en weer beweegt, daar heeft niemand wat aan. ik denk dan ook eerder aan een quarter wavelength resonator die in een zijtak komt.
misschien ooit meer daarover als ik weet of het al dan niet werkt.

 

[jorisvh]

Ja. Mijn opmerking was getriggered door het ongeveer, waar een rein interval per definitie exact is (4/3 voor een kwart) ;-)

Ah ja.
De ongeveer was omdat 440/345 maar ongeveer en niet exact 4/3 is .

 

[chevy66]

Ik heb eens naar die harvey gekeken, maar die heeft het zelfde probleem als een goedkopere afzuiger waar het rooster nog in de inlaat zit. Hij zit om de haverklap verstopt als je ook krullen zuigt. Haal je dat er uit, zoals je ook met een goedkope afzuiger als eerste doet, dan ben ik bang dat de efficientere ventilator volloopt . Wat er dan door heen gaat loopt gelijk vast in de eerste trap van de centrifugaal afscheider. Maar hij ziet er wel kek uit.

 

[chevy66]

En hij neemt onnodig veel vloeroppervlak in. En er kunnen geen goedkope zakken in.

 

[knotwilg]

quarter wavelength resonator die in een zijtak

kwart lambda resonator (helmholz) klinkt interessant. Met name omdat je een duidelijke piek hebt om op af te stemmen. Of het voldoende energie weg neemt is altijd maar de vraag. Kans is dat het best een groot ding moet zijn. (voor akoestiek ben ik niet kapot van die dingen). Ben benieuwd.

 

[Mickel Moen]

Interessant draadje. Aangezien TS mijn draadje over mijn stofafzuiging al gelezen heeft, heeft hij al van mijn bevindingen vernomen. Stofafzuiging; DeWalt d27113-qs; cycloon; parallel

Ik vind het echter wel aardig om aan deze discussie deel te nemen. Toen ik met mijn afzuiging begon, heb ik er voor gekozen om dit te zoeken in twee bouwstofzuigers parallel aangesloten. Twee zuigers maken natuurlijk helemaal herrie. Primair om de beschikbare ruimte, heb ik toen onderzocht of ik de zuigers ook buiten de werkplaats kon plaatsen. Aan twee wanden van mijn werkplaats heb ik beschikbare tuin, dus een plek was snel gevonden. Ik had de mazzel dat die plek ook nog tegenover de zaagmachine kon, zodat ik daarmee de slangen naar cycloonfilter en machine kort kon houden.

Om het in de tuin niet te opzichtig te maken, kwam ik tot de gedachte om de ketels van de stofzuigers half in zand te graven. Een bijkomend voordeel lijkt mij, dat je daarmee de ketels ook nog een beetje dempt, omdat die op zich ook nog als klankkast het geluid kunnen versterken. Of dit echt zo is, kan ik niet bewijzen. Het is meer een aanname.

Ten tweede heb ik om deze machines een houten kist gemaakt, wat ook al geluiddempend werkt. Er moet natuurlijk wel een opening in zodat de lucht de kist uit kan. Ik heb gekozen voor het uitblazen aan twee zijden op maaiveldhoogte en via een zeer eenvoudig labyrinth. Sec gezien door plankjes voor de openingen, zodat het geluid toch enigszins een bochtje moet maken. Op geen enkele manier theoretisch doorberekend.

Met de wetenschap, dat akoestisch schuim met name de hoge tonen dempt heb ik vervolgens de wanden, waar niet de uitstroom zit, voorzien van schuim en de onderkant van het deksel. De ruimte boven de zuigers verder opgevuld met restjes van dit schuim.
Tot slot heb ik het deksel van de kist verzwaard met twee betontegels. Zo blijft het deksel op zijn plaats, maar wellicht helpt het ook bij trillingen in het deksel. Zal niet veel uitmaken, maar alles met de gedachte; alle beetjes helpen.

Wat het geluid buiten betreft ben ik zeer tevreden. Ook ik heb met een eenvoudige db meter wat metingen gedaan. Zie daarvoor bovenstaand gelinkt draadje. Voor wat het waard is.
in de werkplaats overstemd het geluid van de lucht in zuigmonden, cycloon en slangen het geluid van de stofzuigers zelf. Die hoor ik binnen dus nauwelijks. dat kan zonder gehoorbescherming, maar met een machine erbij gaat deze natuurlijk wel weer op.

De kist geopend. Gesloten zit er nog wat meer akoestisch schuim in, maar hier voor de foto weggelaten.

Hier nog zonder tegels. Na deze foto heb ik de kist nog met zo’n 5 cm verhoogd. Na een stortbui bleek er toch wat water in een van de ketels gelopen. Die stofzuiger heb ik dus iets hoger gezet.

 

[jorisvh]

echt stil kan, zoals @henkverhaar al zei, waarschijnlijk enkel met een turbine ipv een impeller. die heeft meer en fijnere schoepen met een betere geometrie en is inherent stiller.
ik denk dat je mogelijk wat kan met wat je in een industriële dampkap vindt maar geen idee of die qua fan curve in de buurt komt van wat je nodig hebt.
een turbo uit een auto zoals @Guus Flater opperde werkt rond 200.000 rpm dus die mechanisch gaan aandrijven is wel een uitdaging.

zo'n turbine kan geen grotere stofdeeltjes verdragen en moet dus achter de filters komen te staan.
daarom moet de fijnstoffilter in een luchtdichte kast die je vacuüm zuigt.
m.a.w. propere lucht door het filter zuigen ipv er vuile door blazen.

de turbine zal meer bladen hebben en dus hoogfrequent er geluid maken, wat misschien irritanter is maar wel makkelijker te dempen. kan waarschijnlijk met akoestisch materiaal in de omkasting en/of akoestische demping achter de uitlaat.

dan ben je dus eigenlijk een groot debiet versie van een bouwstofzuiger of een klein debiet versie van een industriële afzuiging aan het bouwen.

 

[jorisvh]

kwart lambda resonator (helmholz) klinkt interessant. Met name omdat je een duidelijke piek hebt om op af te stemmen. Of het voldoende energie weg neemt is altijd maar de vraag. Kans is dat het best een groot ding moet zijn. (voor akoestiek ben ik niet kapot van die dingen). Ben benieuwd.

inderdaad, voor akoestiek waar je allicht op zoek bent naar redelijk breedbandige absorptie zijn die niet geweldig. voor monotone geluiden dan weer wel en dat hebben we hier.
een 1/4-lambda en een Helmholtz zijn wel niet hetzelfde:

bij de linkse resoneert de massa van de luchtprop in de restrictie op de veer van de lucht in het volume.
bij de rechtse heb je een staande golf van 1/4 golflengte.

voor 345 Hz (golflengte 1m) zou die 25cm lang moeten zijn, dat is realistisch. maar de vraag blijft of je voldoende kan absorberen.

als we helemaal loos gaan, dan zetten we een T-stuk op de buis met een 1/2-lambda lengte en op het einde een luidspreker die we met een 345 Hz sinus met de juiste fase aansturen. et voila, active noise control of antigeluid.
ideeën genoeg, enkel wachten op tijd en zin om er mee te experimenteren.

 

[henkverhaar]

kwart lambda resonator (helmholz) klinkt interessant. Met name omdat je een duidelijke piek hebt om op af te stemmen. Of het voldoende energie weg neemt is altijd maar de vraag. Kans is dat het best een groot ding moet zijn. (voor akoestiek ben ik niet kapot van die dingen). Ben benieuwd.

kwart golflengte is toch ongeveer (grofstoffelijk) 25 cm hier? Overigens denk ik zo dat dit wellicht kan werken voor een leidingsysteem, maar minder zinvol is voor een losse mobiele afzuiger met een 100 mm slang en een zak?