slijpen van schaafbeitels: wetsteen of diamantsteen?

[hans81]

Hoi iedereen,

ik heb inmiddels een aantal (schaaf)beitels die ik scherp wil houden. Tot nu toe heb ik ze nog niet zelf geslepen, maar dat zal nu zeker nodig zijn. Ik heb al een wetsteen 1000/4000 (combinatie wetsteen), bij Baptist gekocht.

Maar na het kijken van enkele video's van Paul Sellers vraag ik mij af, of de aanschaf van een drietal diamant stenen in korrel 250,600,1200, handig is. Paul gebruikt deze drie stenen voor het slijpen van het snijvlak, dus niet het platte vlak, wat maar eenmalig vlak geslepen hoeft te worden.

Die 1000/4000 combinatie vind ik wat afwijken van wat Paul gebruikt, maar lijkt wel bruikbaar voor de latere stappen in het slijpproces?

Ik lees, dat je wetstenen ook regelmatig vlak moet schuren met schuurpapier op een vlakke plaat, bijv. een glasplaat. Geldt dit ook voor diamant stenen? Indien niet, dan zie ik de meerwaarde / hogere aanschafprijs zeker in en zou ik deze graag kopen.

 

[henkverhaar]

Een (goede) diamant (of CBN - nog beter...) plaat hoef je nooit meer te vlakken - sterker nog, kan je niet vlakken, want er is geen 'dikte' die uitgehold kan worden/weer vlak gemaakt kan worden. Een versleten plaat (dat kan, maar bij normaal gebruik van een goede plaat duurt dat wel even) moet je gewoon weggooien. Naar verluidt gaan goede diamantplaten langer mee dan (goede) waterstenen, maar ik heb persoonlijk geen ervaring met diamantplaten dus ik kan dat niet bevestigen, noch ontkennen. Wel zou ik persoonlijk er voor kiezen - als je al een goede (combinatie) wetsteen hebt om die eerst eens op te maken voordat je een diamantplaat aanschaft. Ik zou alleen overwegen om er een grovere wetsteen (of diamantplaat) bij te kopen, om snel een botte beitel of schaafmes weer scherp te maken. Met die 1000/4000 combinatiesteen kun je dan de beitel haarscherp afwerken.

Mijn vorige serie wetstenen waren de goedkope, zachte stenen van KnivesAndTools. Die werden erg snel hol en zijn regelmatig over de (carborundum) vlaksteen gegaan. Ik heb ze nog wel liggen, maar alleen voor grof, weinig kritisch slijpwerk. Ik gebruik nu een set harde waterstenen van K&T, die zijn een stuk beter - ik heb ze nog niet hoeven vlakken (en met bamboe hengelbouw worden sommige van mijn schaafbeitels heel regelmatig geslepen...).

Even voor de goede orde, met snijvlak bedoel je de vouw, en met platte vlak de spiegel, of achterkant? in dat geval klopt het inderdaad dat je dat 'platte vlak' maar 1 maal hoeft te vlakken (en feitelijk is de noodzaak zelfs daarvan discutabel, zeker voor bepaalde toepassingen). Vouwen moeten regelmatig geslepen worden - zelfs als je tijdens werken alleen een microbevel of secundaire vouw slijpt, dan nog is je vouw vrij snel weer aan de beurt voor een opfrisrondje...

 

[hans81]

Dank voor je uitgebreide duidelijke reactie!

In dat geval wil ik wel diamant stenen kopen, maar dan < 1000, want 1000 en 4000 heb ik al, die ga ik dan eerst mooi opgebruiken en houd ik vlak met schuurpapier.

Rest nog de vraag welke korrelgroottes ik minimaal nodig heb om de beitels scherp genoeg te houden: Paul Sellers heeft twee video's over het slijpen van een set goedkope beitels, waarvan hij in 1 video heel uitgebreid de spiegel / achterkant 1-malig vlak maakt met (nat) schuurpapier op glasplaat in korrelgroottes 250,400,800,1200,1500,2000 en 2500. Dat is nogal een serie. Hij meldt ook dat korrel 2000 al veel fijner is dan noodzakelijk. Daarna maakt hij de vouw scherp met dezelfde serie.

In een andere, kortere video over het slijpen van een goedkope set beitels gebruikt hij alleen de diamant stenen 250,600,1200 om de spiegel / achterkant en vouw te slijpen.

Dat laatste lijkt mij dus het eenvoudigst: 3 stenen waar je alles mee doet. Is dat voldoende om de beitels vlak te houden?

 

[chevy66]

De meeste timmermannen van wat generaties terug hadden een hand of voet aangedreven zandsteen en een belgies brok.

 

[Nerf]

Ik heb een Faithful 400/1000 diamant plaat (ooit bij @Roeland op de stand gezien), en heb later op AliExpress een 180/3000 plaat erbij gekocht. Rara combi, maar wel handig om na het raken van een spijker even snel terug te komen op een onbeschadigde vouw (en ja, dat gebeurt...ook een harde noest in eiken kan een deuk opleveren), en de 3000 als stap voor het stroppen zorgde ervoor dat het stroppen ook zin had

Hiervoor had ik zachte waterstenen, en was ik meer tijd kwijt aan het corrigeren van kromme vouwen en holle stenen dan met scherp maken.

Maar goed, ik ben ontzettend hobbyist, dus zie dit als een afgelegde leerweg van een autodidact, niet als een doctrine.

 

[Wim Kluck]

Ja er zijn vele wegen die naar rome leiden. Ze werken allemaal als je die techniek beheerst. Ik wil geen hand of voet aangedreven steen adviseren. Diamantplaten hebben wel een nadeel en dat is dat grof niet grof blijft. Ik heb een grote DMT blauwe slijpsteen liggen uit de jaren 80 maar die is nu fijn.
Als je snel materiaal wil afnemen met een diamant steen dan zou ik deze overwegen Atoma diamant slijpplaat op basis 75 x 210 mm grof 140 mesh - Baptist Deze stenen zouden niet snel fijner worden volgens baptist. Ik heb er mee geslepen en was verbaast hoe snel ik een flinke hoek kon veranderen.
Heb je die grofte maar een enkele keer nodig dan kun je het ook met grof waterproof schuurpapier doen op een glasplaat. Ook de fijner korrels van dit merk vind ik veel makkelijker slijpen dan trend of DMT.
Het resultaat is met elke goed uitgevoerde methode een scherpe beitel.
Wet je beitel regelmatig dan hoef je nauwelijks terug naar de grovere korrels.

 

[hans81]

Dank weer voor de nieuwe reacties en tips! Ik neig nog steeds naar het kopen van enkele diamant stenen voor het slijpen van mijn schaafbeitels. Wat ik echter lees op de website van Dieter Schmid over diamant stenen is het voglende:

"But sharpening stones are much better for honing an edge, because diamond stones cannot be made with a fine enough grit for a really good edge."

(Atoma diamond sharpening stones | FINE TOOLS)

Echter krijg ik de indruk dat Paul Sellers alleen diamant stenen gebruikt. Ik begrijp dat alle methoden tot een goed resultaat leiden mits goed uitgevoerd. Maar toch even voor de zekerheid deze vraag: krijg je met een diamant steen de beitels ook fijn genoeg geslepen, gezien de opmerking op de site dat dit met wetstenen?

 

[henkverhaar]

Ik heb 3 waterstenen, van 220, 1000en 2000 gritsize. Da's voor de schaafmessen die ik voor mijn hengels gebruik scherp genoeg. Voor andere beitels en snijgereedschap ga ik vaak niet verder dan 1000. Keukenmessen op coticules/belgische blauwe wetsteen, en scheermessen op polijststickers ;-)

 

[Handtools only]

Je kunt dit op vele manieren doen.Iedereen heeft zijn eigen methode.
Ik bv slijp met japanse waterstenen.(van korrel grote 220 tot 8000)Ohishi toishi en shapton.
Heb ook nog wat Belgische stenen en een nagura steen.
De stenen vlak ik met een dmt dia flat plaat.
Meestal ga ik tot 4000 grit,meer dan goed genoeg.

 

[Roeland]

Dank weer voor de nieuwe reacties en tips! Ik neig nog steeds naar het kopen van enkele diamant stenen voor het slijpen van mijn schaafbeitels. Wat ik echter lees op de website van Dieter Schmid over diamant stenen is het voglende:

"But sharpening stones are much better for honing an edge, because diamond stones cannot be made with a fine enough grit for a really good edge."

(Atoma diamond sharpening stones | FINE TOOLS)

Echter krijg ik de indruk dat Paul Sellers alleen diamant stenen gebruikt. Ik begrijp dat alle methoden tot een goed resultaat leiden mits goed uitgevoerd. Maar toch even voor de zekerheid deze vraag: krijg je met een diamant steen de beitels ook fijn genoeg geslepen, gezien de opmerking op de site dat dit met wetstenen?

Als je er niet uitkomt..! kom dan naar de open dag hout in Zutphen. O.a. Wim geeft een. workshop slijpen.
Ook ik. geef diverse demo's oa met waterstenen, diamantstenen en. natuurstenen voor en. tegens.

En het is een fabeltje dat je niet fijn genoeg kan slijpen op diamand heb. zelf stenen van. # 10.000.
Voorts is het zo als je bv een 1000 grit. aanschaft word deze na veel gebruik steeds fijner (2000/3000 grift) dat. is gelijk ook het nadeel van diamant stenen t.o.v. waterstenen of natuur stenen.

Groetnis,

Roeland

ps laat ook het slijpen zien op budget stenen van HBM deze doen niet onder voor waterstenen van bv Knives and Tools.

 

[BossyRangs]

Echter krijg ik de indruk dat Paul Sellers alleen diamant stenen gebruikt. Ik begrijp dat alle methoden tot een goed resultaat leiden mits goed uitgevoerd. Maar toch even voor de zekerheid deze vraag: krijg je met een diamant steen de beitels ook fijn genoeg geslepen, gezien de opmerking op de site dat dit met wetstenen?

Ik gebruik het systeem Paul Sellers naar volle tevredenheid. Hij (en ik dus ook) gebruikt wel nog de strop. Zo los je het "probleem" op dat diamantstenen niet fijn genoeg zouden zijn. Maar eigenlijk is je beitel ook al scherp na de diamantstenen. Zeker als je ze al tijdje in gebruik hebt. Zoals gezegd worden ze wat fijner. Da's meteen ook het enige nadeel: mijn grove steen heb ik na 3-tal jaar moeten vervangen wegens niet grof genoeg meer. Let wel, de korrelgrootte is niet zomaar te vergelijken met waterstenen. Dat cijfer is eerder indicatief.

 

[hans81]

@Roeland dank voor de tip van de open dag hout in Zutphen!

Ik heb besloten de diamant slijpstenen te proberen. Paul Sellers gebruikt 250,600,1200, maar op de website van Dieter Schmid zie ik alleen van Atoma 140, 400, 600 en 1200. Hebben jullie nog een idee, of ik die 250 voor een 140 of 400 kan vervangen, en zo ja, welke het beste past in dit rijtje om de schaafbeitels scherp te maken?

 

[Wim Kluck]

140 is echt grof Als je beitels nu goed zijn zou ik hem niet aanschaffen. Zelf vind ik het heel fijn om mijn beitels machinaal te slijpen, dus hol, en hierna met stenen slijpen. Zijn ze weer vlak dan weer op de machine. Waarom ik ze niet altijd op de machine slijp is omdat er vaak te veel verplaatst moet worden
Als ik machinaal aan de slag ga dan liggen er wel 15 tot 20 stuks.

 

[hans81]

hoi Wim dank voor je reactie!

Rest voor mij nog de vraag waarom mensen slijpmachines gebruiken, en of je die per se nodig hebt om je beitels scherp te houden? Als ik de filmpjes van Paul Sellers bekijk dan zie ik dat hij, ten minste in de filmpjes die ik bekeek, geen slijpmachine gebruikt om zijn beitels scherp te maken. Betekent dat dat je ook zonder zo'n machine toe kunt? Zo ja, wat is dan precies het nut van zo'n apparaat: sneller en gemakkelijker werken?

 

[Wim Kluck]

Ja je kunt zonder. Vroeger deden ze niet anders. Dan met de hand slijpen. Met een machine kun je veel sneller slijpen en sneller fouten maken. Het slijpen met een jig waarin je snel de juiste hoek hebt is wel een uitkomst voor beginners. HSS staal met de handslijpen is toch wel wat anders dan heb je toch wel iets van diamantstenen nodig.
Nogmaals elke methode, mits goed uitgevoerd, werkt.
Kijk maar eens bij een filmpje van Tormek. Ze hebben ook een hulpstuk waarmee je de Tormek hulpstukken (en klonen) op bijna iedere slijpmachine kan zetten

 

[hans81]

Wederom dank voor je uitgebreide en snelle reactie Wim! En goed om te lezen dat het met eenvoudige middelen ook kan, dan ga ik dat eerst proberen... Volgens mij had de cursusleider van de houtbewerk cursus ook zo'n Tormek, daar heb ik nog heel kort mee gewerkt. Maar ik vind het ook wel wat gedoe, allerlei hulpstukken. Het zal ongetwijfeld handig zijn, en van hoge kwaliteit vermoed ik, maar ik ga eerst voor de handmatige optie...

 

[klusrob]

We hebben het er vandaag op de ODH ook met een paar mensen over gehad, en iedereen doet het weer anders.
Het kan heel goed op een diamantsteen zonder machine, maar als de beitel in een andere hoek geslepen moet worden of voorheen op een andere/verkeerde hoek is geslepen, kan het lang duren (heeft een van de forummers vandaag op de ODH gemerkt )

Ik slijp zelf op mijn Tormek als de beitel echt bot is (dus als het handmatig erg lang zou duren en/of veel werk zou zijn), of als ik zo vaak op de diamant/watersteen heb geslepen dat de holling er helemaal uit is (waardoor je steeds meer oppervlakte moet afnemen, dus het ook langzamer gaat met de hand).
Tussendoor slijp ik altijd handmatig, ook omdat het dan een kwestie is van 'even aanscherpen' en dan is het met de hand op de diamant'steen' gewoon sneller (ipv water halen voor de Tormek, deze instellen en later weer alles droogmaken, ik kan dat gewoon niet zonder knoeien...).
Maar het instellen van de Tormek is echt niet veel werk, ik heb een malletje gemaakt om de beitel steeds hetzelfde in het hulpstuk te steken (en met alleen steek/schaafbeitels heb je maar 1 hulpstuk nodig) dus als ik meerdere beitels te doen heb qua 'groot onderhoud' is de Tormek ook zo gepakt.

Het slijpen met een jig waarin je snel de juiste hoek hebt

Wim had vandaag deze jig bij zich, hij gaf aan dat deze voor hem heel goed werkt, en er is geslepen op een Veritas-jig, wat ook wel makkelijk werkte vond ik zelf. Het voordeel van zo'n hulpstuk is dat je steeds dezelfde hoek aanhoudt, en gewoon heen en weer kunt 'rollen' ipv bij iedere haal over de steen de kans te lopen dat je de hoek verandert (en dus zo per ongeluk de net scherpe vouw weer verkl**t doordat je 'm bij de laatste haal verkeerd vastpakt.

 

[hans81]

Hallo iedereen, dank weer voor alle reacties en tips! Ik zie dat ik mij een maand vergist heb in de openhoutdag, balen, nu heb ik hem gemist. Ik wil er volgend jaar wel graag naar toe...

Ik heb al zo'n veritas jig, dus dat lijkt mij inderdaad wel handig.

 

[kees1]

Hoi iedereen,

ik heb inmiddels een aantal (schaaf)beitels die ik scherp wil houden. Tot nu toe heb ik ze nog niet zelf geslepen, maar dat zal nu zeker nodig zijn. Ik heb al een wetsteen 1000/4000 (combinatie wetsteen), bij Baptist gekocht.

Maar na het kijken van enkele video's van Paul Sellers vraag ik mij af, of de aanschaf van een drietal diamant stenen in korrel 250,600,1200, handig is. Paul gebruikt deze drie stenen voor het slijpen van het snijvlak, dus niet het platte vlak, wat maar eenmalig vlak geslepen hoeft te worden.

Die 1000/4000 combinatie vind ik wat afwijken van wat Paul gebruikt, maar lijkt wel bruikbaar voor de latere stappen in het slijpproces?

Ik lees, dat je wetstenen ook regelmatig vlak moet schuren met schuurpapier op een vlakke plaat, bijv. een glasplaat. Geldt dit ook voor diamant stenen? Indien niet, dan zie ik de meerwaarde / hogere aanschafprijs zeker in en zou ik deze graag kopen.

Geen antwoord gehad? ‘Iedereen doet het anders’. Met DMT 220 complementeren? Of een glasplaatje van de bouwmarkt met grof schuurpapier?

 

[mathieu]

Je kan beter diamantstenen van Ali of Amazon aanschaffen in plaats van te klooien met schuurpapier gelijmd op een glasplaat. Gaat ook goedkoper uitkomen.