Schaaf no4

chevy66

Oud hout
19 jul 2013
8.102
2.612
Voor de komst van het internet was een schaaf gewoon gereedschap. En best duur voor een handwerksman om aan te schaffen. Daarom zijn er ook nog zo veel oude schaven, men was er zuinig op. De latere generaties verdienden steeds meer hun brood op een kantoor, waardoor die schaven op zolder belandden. Ze zijn vaak wat roestig, maar je kan voor weinig geld overal goed werkende schaven kopen. Gladde of geribbelde zool maakt in de praktijk niets uit. Maar iemand heeft bedacht dat een vlakke zool je van het is, dus daar wordt meer geldt voor gevraagd. Koop er dus gewoon een met een geribbelde zool. Een beetje roest maakt weinig uit. Als je hem een middagje hebt gebruikt, is de roest op het schaaf vlak weg. Ga eerst leren schaven en leren slijpen. Duur gereedschap maakt je helaas geen betere vakman. Roeland hier op het forum knutselt af en toe zelf een schaaf in elkaar. En die werken prima. Simpel weg omdat hij door jaren ervaring weet wat er belangrijk is. En ervaring moet je op doen, vragen stellen, dingen proberen.
 

Obineon

Actieve deelnemer
5 sep 2022
41
10
Eindhoven
Ik zou zeker een oude schaaf van een betrouwbaar iemand ook aanraden, tenzij je echt een dure koopt (Veritas, Lie Nielsen of Clifton) het je er bij een nieuwe ook werk aan. Een goede gebruikte, daarbij heeft een vakman dat werk (afgezien van slijpen van de schaafbeitel) al gedaan. Maar goed, de uitdaging is dan alsnog wel om er een te kopen waarvan je weet dat ie inderdaad nog goed is, maar die garantie heb je dus ook niet als je een betaalbare nieuwe koopt. En zelfs de goedkopere exemplaren zijn (wat mij betreft) nog best een hele uitgave.
Bijvoorbeeld zoiets als deze:
Weliswaar geen gladde zool, maar je zou hiermee eens kunnen leren, en 35 euro is te overzien.

Hallo,

In de toekomst zal ik voor andere schaven dit ook zeker doen! Ik wil bv de no 5 wel proberen tweede hands te score. Vind het gewoon leuk ook om 1 nieuwe te kopen. Zit denk ik tussen mijn oren, en ik ben bewust dat tweede hands een goede optie is.
Maar een vraag voor de toekomst waar let je op bij het zoeken naar een tweede hands schaaf ? Ik zie er zoveel voorbij komen op bv marktplaats. Ze zien er voor mij vaak hetzelfde uit. Ik weet dat ik bv naar Stanley moet kijken, dat merk is/was erg goed in het maken van schaven.
Super bedankt voor de tip overigens. Ik ben beginnende met deze nieuwe hobby (en heb er wel zin in). Heb al zeker een aantal ideeën wat ik wil gaan maken (of in ieder geval proberen).

Groeten Maikel.
 

Obineon

Actieve deelnemer
5 sep 2022
41
10
Eindhoven
Voor de komst van het internet was een schaaf gewoon gereedschap. En best duur voor een handwerksman om aan te schaffen. Daarom zijn er ook nog zo veel oude schaven, men was er zuinig op. De latere generaties verdienden steeds meer hun brood op een kantoor, waardoor die schaven op zolder belandden. Ze zijn vaak wat roestig, maar je kan voor weinig geld overal goed werkende schaven kopen. Gladde of geribbelde zool maakt in de praktijk niets uit. Maar iemand heeft bedacht dat een vlakke zool je van het is, dus daar wordt meer geldt voor gevraagd. Koop er dus gewoon een met een geribbelde zool. Een beetje roest maakt weinig uit. Als je hem een middagje hebt gebruikt, is de roest op het schaaf vlak weg. Ga eerst leren schaven en leren slijpen. Duur gereedschap maakt je helaas geen betere vakman. Roeland hier op het forum knutselt af en toe zelf een schaaf in elkaar. En die werken prima. Simpel weg omdat hij door jaren ervaring weet wat er belangrijk is. En ervaring moet je op doen, vragen stellen, dingen proberen.


Hallo,

Bedankt voor de uitgebreide reactie! Super fijn en hier kan ik ook iets mee. En je hebt meteen een van de vragen die ik had al beantwoord: wat het verschil tussen gladde en geribbelde zool is. Maar dat maakt dus niet uit!
Ik heb tijdens mijn cursus een les slijpen gehad. Ik weet hoe het werkt en heb de juiste slijpstenen met toebehoren al thuis liggen ( heb een hulpstuk gehaald om ze erin te zetten. En zag nog een hulpstuk om de juiste hoek in te stellen. Zodat ik het niet uit de losse pols hoef te doen zoals de leraar bij de cursus haha, maar eerst zo een feeling kan krijgen).
Ik heb deze week voor het eerst de verstelbare en de gewone sponningsschaaf gebruikt! Weer een ervaring rijker haha. Ik wil wel een no5 tweede hands bestellen en misschien ook nog zo een rabbet/kleine schaaf halen. Deze kom ik alleen minder tegen tweede hands merk ik! Goed om te lezen dat roest in ieder geval niet uit maakt. Ik zie zoveel verschillende schaven met roest of iets dergelijke. Wat zijn de go to merken betreft tweede hands schaven? Want ik las dat Stanley goed was, maar ook niet elke Stanley? Of zeg ik nu iets geks.

Groeten Maikel
 

Wim Kluck

Oud hout
28 feb 2010
10.701
2.570
Gaanderen
De Stanley's van voor WOII zijn goed. Tot en met de jaren 80 gaat het nog wel daarna gaat het hard achteruit.
Je kunt de dikte van de schaafbeitel meten de oudere waren iets dikker.
Verder google op: how to date stanley hand planes
Ja dat is een wetenschap op zich.
 

Roeland

Post veel
22 feb 2009
1.713
817
Akkrum
www.meubelmakerijbrekelmans.nl
Beste Maikel,

Heb nog meerdere Stanley no 4c (ribzool) voor je liggen (iets minder handig voor afkanten) een daar van is al gebruiks klaar met hardkunstof handvaten(bakeliet dus geen plastic) van voor 1980. Vraagprijs € 40,- excl. verzenden
De andere wachten nog op een beurtje.

Groetnis,
Roeland
 

Obineon

Actieve deelnemer
5 sep 2022
41
10
Eindhoven
Beste Maikel,

Heb nog meerdere Stanley no 4c (ribzool) voor je liggen (iets minder handig voor afkanten) een daar van is al gebruiks klaar met hardkunstof handvaten(bakeliet dus geen plastic) van voor 1980. Vraagprijs € 40,- excl. verzenden
De andere wachten nog op een beurtje.

Groetnis,
Roeland
Hallo,

Ik heb besloten om de no4 nieuw te bestellen. Dus voor nu heb ik geen no4 meer nodig. Ik weet dat veel mensen aanraden om een tweede hands te doen. Maar heb na onderzoek en de reacties een Axminster rider no 4 besteld. Deze kon ik via iemand die ik kende zonder btw aanschaffen dus dat was leuk meegenomen!

Groeten Maikel
 
  • Leuk
Waarderingen: Roeland

Nick18

Actieve deelnemer
17 jun 2013
165
15
Ik ben voor zoetschaven persoonlijk geen fan van de geribbelde zool (corrugated) omdat er makkelijker schaafsels tussen blijven hangen. Ook is het afschuinen lastiger, zacht hout beschadig je sneller.

Voor de grote schaven (voorlopers, reischaven) maakt het allemaal niets uit behalve dat de geribbelde zolen makkelijker te vlakken zijn mocht dat nodig zijn.

Hier worden ook veel discussies over gevoerd. :D

Volgens Stanley zou de geribbelde zool minder wrijvingsweerstand hebben, dat is sowieso een fabeltje.
De oppervlakte heeft weinig invloed op de frictie maar vooral het gewicht heeft invloed.

Veel plezier met de nieuwe schaaf! Koop inderdaad die no. 5 lekker tweedehands.
 

Roeland

Post veel
22 feb 2009
1.713
817
Akkrum
www.meubelmakerijbrekelmans.nl
Hallo,

Ik heb besloten om de no4 nieuw te bestellen. Dus voor nu heb ik geen no4 meer nodig. Ik weet dat veel mensen aanraden om een tweede hands te doen. Maar heb na onderzoek en de reacties een Axminster rider no 4 besteld. Deze kon ik via iemand die ik kende zonder btw aanschaffen dus dat was leuk meegenomen!

Groeten Maikel
Daar ga je veel plezier aan beleven!! is een nette schaaf voor een nette prijs.

Groetnis,
Roeland
 

Roeland

Post veel
22 feb 2009
1.713
817
Akkrum
www.meubelmakerijbrekelmans.nl
Ik ben voor zoetschaven persoonlijk geen fan van de geribbelde zool (corrugated) omdat er makkelijker schaafsels tussen blijven hangen. Ook is het afschuinen lastiger, zacht hout beschadig je sneller.

Voor de grote schaven (voorlopers, reischaven) maakt het allemaal niets uit behalve dat de geribbelde zolen makkelijker te vlakken zijn mocht dat nodig zijn.

Hier worden ook veel discussies over gevoerd. :D

Volgens Stanley zou de geribbelde zool minder wrijvingsweerstand hebben, dat is sowieso een fabeltje.
De oppervlakte heeft weinig invloed op de frictie maar vooral het gewicht heeft invloed.

Veel plezier met de nieuwe schaaf! Koop inderdaad die no. 5 lekker tweedehands.
Klopt!

Inderdaad een voorloper of rij schaaf met rib zool is makkelijker te vlakken.

De ribzool is ontwikkeld voor de timmerman (houtbewerker)die buiten werkt. Als het hout door regen nat is zuigt de zool niet vacuüm. Dus geen fabeltje.
Wat wel een fabeltje is: dat de schaaf minder zwaar zou zijn, nee dus men gebruikte meer staal om de ribben uit te kunnen frezen. Je hebt dus een dikkere zool nodig. In de regel zijn deze c uitvoeringen dus zwaarder als de uitvoering met gladde zool.
Nog een broodje aap: de c uitvoering zou tijdens de tekorten van grondstoffen(staal) tijdens de oorlog periode ontwikkelt zijn om staal te besparen. Niet dus zoals ik al aangaf heb je juist meer staal nodig om de ribben uit te frezen.

Groetnis,
Roeland
 
  • Leuk
Waarderingen: Nick18

chevy66

Oud hout
19 jul 2013
8.102
2.612
Met afkanten bedoel je kanten breken? Gebruik ik liever een klein licht schaafje voor. Iets als een 102, 110, 9 1/2. Die hebben al een vlakke zool. Voor een eerste schaaf is een oudere stanley no 4 met een ribbel zool helemaal geen verkeerde schaaf. Ze zijn over het algemeen goedkoper en werken prima.
 

knotwilg

Post veel
17 apr 2011
1.236
535
Eanske
ingoogni.nl
Volgens Stanley zou de geribbelde zool minder wrijvingsweerstand hebben, dat is sowieso een fabeltje.
De oppervlakte heeft weinig invloed op de frictie maar vooral het gewicht heeft invloed.
Dat, gecombineerd met het grotere gewicht maakt dat de wrijving zelfs (iets) groter wordt bij een ribbelbodem.
 

Obineon

Actieve deelnemer
5 sep 2022
41
10
Eindhoven
Klopt!

Inderdaad een voorloper of rij schaaf met rib zool is makkelijker te vlakken.

De ribzool is ontwikkeld voor de timmerman (houtbewerker)die buiten werkt. Als het hout door regen nat is zuigt de zool niet vacuüm. Dus geen fabeltje.
Wat wel een fabeltje is: dat de schaaf minder zwaar zou zijn, nee dus men gebruikte meer staal om de ribben uit te kunnen frezen. Je hebt dus een dikkere zool nodig. In de regel zijn deze c uitvoeringen dus zwaarder als de uitvoering met gladde zool.
Nog een broodje aap: de c uitvoering zou tijdens de tekorten van grondstoffen(staal) tijdens de oorlog periode ontwikkelt zijn om staal te besparen. Niet dus zoals ik al aangaf heb je juist meer staal nodig om de ribben uit te frezen.

Groetnis,
Roeland

Haha wat een vraag of een bepaalde schaaf was dat is nu een volledige leerschool geworden voor me! Super leuk om te lezen allemaal! Zijn er buiten marktplaats/Facebook nog andere plekken waar je tweede hands schaven kunt vinden ? Ik zie op deze sites vooral nummer 4 schaven.
Qua kleine schaven zijn er ook veel verschillende. Wat is met de kleinere schaven voor het kleine werk een beetje de all round kleine schaaf waar je naar kan zoeken? Hoe meer ik me verdiep hoe meer ik versteld sta van de verschillende schaven.
Ik weet dat mijn overgrootopa vroeger een houtbewerking bedrijf had en ik was dus laatst bij oma en toen vond ik een Stanley no 193 fibre board cutter plane. Die mocht ik gelukkig meenemen. En die ga ik een mooi plekje geven in de werkplek! Toen kwam ik er achter waarvoor er allemaal schaven zijn gemaakt. Wel heel leuk om in te verdiepen.

Groeten Maikel
 

Roeland

Post veel
22 feb 2009
1.713
817
Akkrum
www.meubelmakerijbrekelmans.nl
@chevy66,

Afkanten inderdaad kantje breken of ter wijl een veilingkant aanbrengen voor korte oppervlakte heb je gelijk ikzelf gebruik hiervoor een trekschaafje op Japanse leest gemaakt van een oude Vogel beitel en met keerbeitel.
Zal straks even een fotootje maken.
Maar voor lange lengte afkanten langer als een 800mm en voor een zwaarder aangezette vellingkant gebruik ik toch liever mn no4.
En als eerste, tweede of derde schaaf is een oude Stanley 4C helemaal geen verkeerde keus en zeker als je veel klust in en om het huis. Zelf heb ik er een aantal waaronder de 3, de 4, de 6, en de 7.

Groetrnis,
Roeland
 

Roeland

Post veel
22 feb 2009
1.713
817
Akkrum
www.meubelmakerijbrekelmans.nl
Qua kleine schaven zijn er ook veel verschillende. Wat is met de kleinere schaven voor het kleine werk een beetje de all round kleine schaaf waar je naar kan zoeken? Hoe meer ik me verdiep hoe meer ik versteld sta van de verschillende schaven.
Ik zou gaan voor een stalen blokschaafje met verstelbare mond opening bv een 9 en half of een 60 en half.
Een oude Stanley (niet de nieuwe is bagger) of een mooie Luban en of Dick of een wagenmakers schaafje met verstelbare mondopening (zijde zijn open ideaal voor pennen op dikte schaven)

Groetnis,

Roeland
 

chevy66

Oud hout
19 jul 2013
8.102
2.612
Roeland zou je kunnen uitleggen waarom die verstelbare mond opening handig is? Ik heb wel een paar schaafjes waar dat op zit, maar als je de opening niet op maximaal zet, zit zo'n ding constant verstopt. Dat zal vast aan mijn gebrek aan kennis liggen, ik ben maar een ijzerboer, die ook wat met hout rommelt.
 

Roeland

Post veel
22 feb 2009
1.713
817
Akkrum
www.meubelmakerijbrekelmans.nl
Roeland zou je kunnen uitleggen waarom die verstelbare mond opening handig is? Ik heb wel een paar schaafjes waar dat op zit, maar als je de opening niet op maximaal zet, zit zo'n ding constant verstopt. Dat zal vast aan mijn gebrek aan kennis liggen, ik ben maar een ijzerboer, die ook wat met hout rommelt.
Ja hoor!

Je moet het zien als de verstelbare kikker op je no 4 schaaf, kikker naar voren kleine/fijne mond opening voor heel fijn/soet werk met deze stand kun je dus niet vlakken, haaksen of op dikte schaven, kikker iets meer naar achter mondopening word groter. Is dan geschikt voor vlakken, haaksen en op dikte schaven. Kikker max naar achter en schaafmes iets rond slijpen en je kunt zeer snel grof uitvlakken en hout afnemen.

Een stalenbank schaafje ala 60 1/2 heeft de vouw naar boven, een lage hoekschaaf dus de kikker is het bed en de vrijloophoek en is dus niet verstelbaar. Door nu de mond opening verstelbaar te maken lees kleiner of groter te maken kun je dus het zelfde al z'n grote broer die een verstelbare kikker heeft.

Bij heel fijn soet werk wil je dat de houtvezel zo lang mogelijk op z'n plek (gedrukt) blijft immers het schaafmes wil tijdens het snijden(schaven) de houtvezel opliften(los scheuren). En bij het afwerken van je hout oppervlak wil je dit dus voorkomen. Bij het vlakken van het hout heb je dus een grotere mond opening nodig.
Zie het maar als slijpen als je met grift 20.000 begint met slijpen dan heb je dagen nodig om een snijhoek te slijpen het kan wel maar schiet niet op. Logisch is om grof te beginnen en fijn te eindigen.

Het klopt dus als je met een fijne mond opening gaat schaven(vlakken) dat deze verstopt dus dan mondopening aanpassen. Met een fijne mondopening hout gaan vlakken wil dus niet of je moet heel veel geduld hebben en weinig afnemen.

Ik heb mitre planes en infill schaven met een honderdste van een mm, de mond opening dus, deze gebruik ik allen voor afwerking van het hout oppervlak en gaat veel sneller en mooier als een schuur machine.
Een geschaafd oppervlak is altijd gladder als een geschuurd oppervlak je laat met schuren altijd krasjes na. en bij schaven word het oppervlak gesneden en hoe fijner de snede hoe gladder het oppervlak.
Daarom besteden we ook zoveel tijd aan slijpen (kijk maar naar de Japanse vak lui).

Groetnis,
Roeland
 
  • Leuk
Waarderingen: Robje en mink

Roeland

Post veel
22 feb 2009
1.713
817
Akkrum
www.meubelmakerijbrekelmans.nl
Hier een van mijn afkant schaafjes gebaseerd op een Japanse schaaf.
schaafmes van een Vogel beitel, keer mes van gereedschap staal zelf gesmeed en een blokje ebben voor de neus van de mond opening. voordeel hiervan is als deze beschadigd raakt ik hem iets verder tik buiten de schaaf zool en opnieuw vlak.
zo blijft de mond opening fijn.

7DD89796-F7BF-4FC9-9C15-F74F352D2352.jpeg

861F11F9-8B0F-411C-BEA4-A94361846E53.jpeg
Groetnis,

Roeland.
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.