Waarom vier klemmen op een klauwplaat voor hout?

[Efvee]

Domme vraag misschien maar waarom heeft een klauwplaat voor een houtdraaibank vier gesynchroniseerde klemmen? Ik heb in het (verre) verleden wel met metaal gedraaid en daar had de gesynchroniseerde klauwplaat drie klemmen zodat ook materiaal dat niet helemaal rond is toch exact vastgezet kon worden. Voor niet rond-achtige vormen was er de vierklauw. Die was niet gesynchroniseerd zodat je elke klem apart aan kon zetten.
Een gesynchroniseerde klauwplaat met vier klemmen kan toch maar op drie klemmen echt dragen?

 

[chevy66]

Ik denk dat daar voor is gekozen, omdat veel houtdraaiwerk zijn leven begint als een vierkante stok. En die span je gemakkelijker in een vierklauw. Als ik grote series draaiwerk had, die als basis een stuk vierkante staf hadden, dan monteerde ik ook een zelfcentrerende vierklauw. Een zelfcentrerende vierklauw klemt echt wel op alle vier de klauwen. Het op te spannen materiaal moet wel goed gelijkvormig zijn.

 

[HoutNerveus]

Wat hier aan toevoegt is denk ik ook wel dat hout veel makkelijker vervormt om enige spelingen op te heffen.

 

[arjaano]

Een gesynchroniseerde klauwplaat met vier klemmen kan toch maar op drie klemmen echt dragen?

Houtdraaiers bereiden de opspanning over het algemeen goed voor. De optimale diameter van de voet (of kamer, bij klemmen op expansie) is van belang om zoveel mogelijk contact met de vierklauw te maken. Ook de hoek waaronder de vierklauw klemt, wordt nauwkeurig op de voet/kamer aangebracht.

Als een werkstuk in 2x wordt gedraaid, met een droogperiode daartussen, dan is het vaak nodig om de voet opnieuw rond te draaien voor optimale opspanning. (Hout vervormt bij het drogen in elke richting verschillend, waardoor er nooit een exact ronde vorm overblijft.) Afhankelijk van het beschikbare materieel, kan dat dan op een kleinere maat bekkens voor de vierklauw worden afgestemd.

Uiteraard is e.e.a. afhankelijk van de grootte van het werkstuk hoe nauw dit luistert. Geen idee of dat voor metaaldraaien ook geldt. Ik heb het idee, dat werkstukken op de metaaldraaibank vaker kleiner van diameter zijn dan de gemiddelde houten schaal of vaas. (@chevy66, sorry als ik dat verkeerd inschat .)

 

[Efvee]

Dank. Dat zijn valide argumenten maar dan moet het beginmateriaal wel goed vierkant zijn. Wat ik zie is vooral klauwen die zijn gemaakt om aan te sluiten op materiaal dat al is rondgedraaid. Zouden voor rechthoekig (inclusief vierkant) materiaal klemmen in twee gecenterde paren (elk op een as met een stuk linkse draad en een stuk rechtse draad) niet veel flexibeler en bovendien makkelijker te maken zijn?

 

[arjaano]

Zeer grofweg heb je m.i. 2 soorten draaiwerk:
1. tussen de centers
2. opgespannen in een vierklauw (evt. ondersteund door een meedraaiend tegencenter)

Bij (langs)hout (vierkant, rechthoeking, ongelijkvormig) tussen de centers kan je over het algemeen met een meenemer en meedraaiend tegencenter aan de slag. Dit zijn ook de standaard accessoires die bij een nieuwe draaibank worden meegeleverd. Indien gewenst, kan een ronde voet van de juiste maat gedraaid worden om werkstuk op te spannen in een vierklauw (bijv. tbv uithollen).

Bij dwarshout (bijv. voor een bord, schaal of vaas) begin je over het algemeen ook met een opgeschroefde faceplate, ingedraaide wormschroef of een zogenaamde (big) spur. Daarmee heb je voldoende mogelijkheden om het werkstuk eerst rond te draaien en van een voet te voorzien. Vervolgens kan je het opspannen in een passende vierklauw.

Bij grotere werkstukken is een vierklauw beter voor een veilige aandrijving (momentum). Idem voor een opgeschroefde faceplate, maar die zal er toch een keer afmoeten als je aan die kant moet gaan draaien.

Uiteraard zijn er allerlei hulpstukken te koop dan wel zelf te fabriceren. Als ik "klemmen in twee gecenterde paren" goed begrijp, zijn daar ook wel DHZ-voorbeelden te vinden. Kijk bijvoorbeeld eens naar het hulpstuk dat in dit filmpje wordt gedemonstreerd:

Met de vele beschikbare accessoires voor de houtdraaibank ontgaat mij de toegevoegde waarde van links en rechts draad. Op het tegencenter worden bijna altijd meedraaiende onderdelen gebruikt. De enige uitzondering hierop, die ik nu kan bedenken, is een boorkop.

 

[Efvee]

Dank voor de reacties. Ik zie dat ik niet helemaal duidelijk was.Excuses daarvoor. Met 'een gecenterde paar' bedoel ik twee tegenoverliggende klauwen op een vierklauw kop; een symmetrische bankschroef zeg maar, zoals je ook wel vindt op een slijphulpstuk om een beitel te klemmen, met de klauwen symmetrisch. Op een kop met vier klauwen dus twee van die paren loodrecht op elkaar en afzonderlijk instelbaar. Een setje op 12 uur-6 uur en een op 3uur-9uur. Mits netjes om en om aangetrokken klemt dat elke min of meer regelmatige vierhoek of ellips op een eenduidige manier.

 

[arjaano]

Aha! Ja, dat zou kunnen werken. Maar in de praktijk begint houtdraaier (zeker een schalendraaier) niet met een "symetrisch" stuk hout. Dus begin je altijd tussen de centers om een passende voet/kamer voor de vierklauw te draaien. Dan maakt de beginsituatie van het houtblok niet zo gek veel uit.

 

[de Haan]

Ik begin niet met een vierklauw maar met een schroefplaat.
Hier een link, dan krijg je een idee hoe ik dat vaak doe.
Maar het hangt af van het hout en wat je wil maken.
Hier zie je ook dat ik een vorm gemaakt heb waar de vierklauw overheen past.

Op wat voor manier een stuk notenhout zagen

Ik heb vandaag een stuk notenhout opgehaald. Ik zaag hem in de lengte door, dat staat vast en er worden 2 schalen uitgehaald. Maar dat kan op 2 manieren, namelijk over de grootste breedte ( no 2) of over de kleinste breedte ( no 1) Wat zou de mooiste schalen opleveren?

www.woodworking.nl

 

[chevy66]

Dus er is eigenlijk geen goede reden om bij een houtdraaibank met een vierklauw te werken? Als ze hulpstukken voor een drieklauw zouden maken , was dat ook prima geweest.

 

[wijk0983]

We maken nogal eens gebruik van de mogelijkheid om twee tegenoverliggende klauwen weg te halen en te klemmen tussen de twee overgebleven. Evt asymmtrisch. Dat kan niet met een drieklauw. Verder zie ik op het eerste oog geen nadeel van de drieklauw (ook geen voordeel)

 

[Efvee]

Dus er is eigenlijk geen goede reden om bij een houtdraaibank met een vierklauw te werken? Als ze hulpstukken voor een drieklauw zouden maken , was dat ook prima geweest.

Daar lijkt het op.

 

[olivier_a]

We maken nogal eens gebruik van de mogelijkheid om twee tegenoverliggende klauwen weg te halen en te klemmen tussen de twee overgebleven.

Is deze techniek stevig genoeg om de vervormde voet van een voorgedraaide schaal in te spannen en dan de rand van de schaal vlak te draaien? Om die daarna met het tegencenter op een ronde plaat te drukken en de voet terug rond te draaien.

 

[wijk0983]

Is deze techniek stevig genoeg om de vervormde voet van een voorgedraaide schaal in te spannen en dan de rand van de schaal vlak te draaien? Om die daarna met het tegencenter op een ronde plaat te drukken en de voet terug rond te draaien.

Geen ervaring mee, is meer bedoeld voor kleine massa / geringe afstand tot de chuck, maar ik zou het nooit zo doen.. wat wel werkt: neem een ronde plaat multiplex van 18 mm die je bevestigt op een meeneemplaat, lijm er twee halvemanen van 18 m multiplex op zodat er een flinke gleuf in het midden overblijft. Lijm er iets van rubber of foam op. Je legt de rand van je kromgetrokken schaal zo dat het hoogste gedeelte in die gleuf komt en centreert met het tegencenter. Ik probeer meestal een putje achter te laten e nanders dan moet je het even bepalen met een middelpuntzoeker. Niet te hoog toerental kiezen bijv. 600 rpm om je voet te fatsoeneren.

 

[wijk0983]

Daar lijkt het op.

zie boven: je mist de mogelijkheid om alleen met twee tegenoverliggende klauwplaten te werken voor klein werk cq om verschoven assen te gebruiken.

 

[olivier_a]

Geen ervaring mee, is meer bedoeld voor kleine massa / geringe afstand tot de chuck, maar ik zou het nooit zo doen.. wat wel werkt: neem een ronde plaat multiplex van 18 mm die je bevestigt op een meeneemplaat, lijm er twee halvemanen van 18 m multiplex op zodat er een flinke gleuf in het midden overblijft. Lijm er iets van rubber of foam op. Je legt de rand van je kromgetrokken schaal zo dat het hoogste gedeelte in die gleuf komt en centreert met het tegencenter. Ik probeer meestal een putje achter te laten e nanders dan moet je het even bepalen met een middelpuntzoeker. Niet te hoog toerental kiezen bijv. 600 rpm om je voet te fatsoeneren.

Ik werk nu exact zoals je beschrijft maar sommige stukken trekken niet symmetrisch krom en dan werkt het alsnog moeilijk. Die doe ik op de vlakbank nu.

 

[Wickednick]

Ik heb ook wel eens vierkant/rechthoekig matereriaal rechtstreeks in de vierklauw met de grote ronde bekken gezet en daarna rond gedraaid (evt. met tegencenter er tegen) en daarna omgedraaid. gaat prima voor kleiner werk.
de 4-klauw klemt dan alleen op de scherpe hoeken inderdaad, dus ik zou dit ook niet met groot spul of grote onbalans willen doen.

 

[wijk0983]

Ik werk nu exact zoals je beschrijft maar sommige stukken trekken niet symmetrisch krom en dan werkt het alsnog moeilijk. Die doe ik op de vlakbank nu.

.. ik gebruik daarvoor een vacuumchuck, ook voor natuurrand schalen.

 

[henkverhaar]

Houtdraaiers bereiden de opspanning over het algemeen goed voor.

Speak for yourself ;-)

 

[arjaano]

Inmiddels is het duidelijk dat het gezegde "vele wegen leiden naar Rome" van toepassing is op dit onderwerp. Zoveel houtdraaiers(werkstukken), zoveel oplossingen. Uiteindelijk gaat het erom dat je je werkstuk op de gewenste wijze kunt (af)maken. Dat kan met zeer diverse methoden van opspannen.

Een vergelijkbaar draadje zou je kunnen opzetten over welke beitel(s) en andere gereedschappen je daarbij gebruikt . En wat dacht je van afwerkingsmogelijkheden? Gaan we niet doen natuurlijk, maar zie het als gedachtenexperiment .