Stanley schaaf laat sporen achter

[Casparr]

Goedemiddag forumleden,

Ik volg al een tijd verschillende berichten op het forum en heb nog niet eerder een vraag geplaatst, vandaag is het zo ver.
Ik ben met een oude Stanley Bailey No. 4 gedroogd eikenhouten latjes aan het schaven en loop tegen de volgende situatie aan:
De schaaf laat grijze plekken achter op het hout, ik dacht eerst dat het de schaafbeitel was maar als die eruit is gebeurd het nog steeds.
Het lijkt viezigheid, dus ik heb de schaafzool meermaals schoongemaakt, met een reiniger en water en inmiddels ook met een stalen borstel schoongemaakt en geschuurd met schuurpapier.

Echter blijft dit voorkomen en kan ik er op internet of op ons forum niets over vinden, vandaar mijn vraag aan jullie:
Kunnen jullie mij helpen en vertellen hoe deze strepen of plekken veroorzaakt worden en hoe ik dit voorkom?

De plekken zijn er met schuurpapier af te schuren, maar ik zou liever weten hoe ik het voorkom dan verhelp.

Hieronder zijn een aantal foto's van de plekken en de schaaf(zool).

Ik kijk uit naar jullie reactie!

 

[Bert Vanderveen]

Eiken kleurt zwart door contact met ijzer. Zool van de schaaf behandelen met was (zijkanten ook doen is handig).

 

[HoutNerveus]

Bovendien je zool goed schoonmaken na het schuren de zool; het schuurstof maakt je probleem alleen maar erger! Overigens kan je zool nog wel iets gladder geschuurd worden volgens mij?

 

[henkverhaar]

Eikenhout he? ;-) Nog een reden dat wij niet van eik houden...

 

[Wickednick]

Overigens kan je zool nog wel iets gladder geschuurd worden volgens mij?

Die lange groeven in de lengte horen er in hoor!

 

[klusrob]

Die lange groeven in de lengte horen er in hoor!

Ik denk dat @HoutNerveus niet de lange groeven bedoelt maar de krassen en vlekken die nog in de zool zitten. Vooral vooraan wat kleurverschil en achteraan (zie foto 3) krassen. Dus verder polijsten met steeds fijner schuurpapier.

de zwarte vlekken komen inderdaad van resten ijzer dat afgeeft op het hout denk ik.

 

[klusrob]

Het lijkt viezigheid, dus ik heb de schaafzool meermaals schoongemaakt, met een reiniger en water en inmiddels ook met een stalen borstel schoongemaakt en geschuurd met schuurpapier.

Met welk schoonmaakmiddel heb je het gereinigd (ook goed droog gemaakt?) en met welke korrel schuurpapier heb je geschuurd op de zool?

 

[Wickednick]

Ik denk dat @HoutNerveus niet de lange groeven bedoelt maar de krassen en vlekken die nog in de zool zitten. Vooral vooraan wat kleurverschil en achteraan (zie foto 3) krassen.

Dat hoop en denk ik ook, maar nuance in tekst is en blijft lastig

 

[mathieu]

Ben je wel zeker dat het hout droog is? Normaal gezien krijg je die vlekken enkel als er vocht, ijzer en looizuur samen aanwezig zijn. Ontbreekt een van deze componenten zou het probleem niet mogen optreden.

 

[HoutNerveus]

Die lange groeven in de lengte horen er in hoor!

Haha poeh, met welke korrel zou je die groeven eruit schuren?

Ik heb het inderdaad over de rest van de staat van de zool

 

[Casparr]

Eiken kleurt zwart door contact met ijzer. Zool van de schaaf behandelen met was (zijkanten ook doen is handig).

Dan vormt de bijenwas een barrière tussen de twee en ontstaat er geen chemische reactie? Trekt de (bijen)was ook in het hout en beïnvloed dat dan weer eventuele afwerking met lak of olie?

 

[Casparr]

Bovendien je zool goed schoonmaken na het schuren de zool; het schuurstof maakt je probleem alleen maar erger! Overigens kan je zool nog wel iets gladder geschuurd worden volgens mij?

Ja dit leek mij ook, maar misschien heb ik het toch niet grondig genoeg schoongemaakt. Ik heb hem inmiddels verder geschuurd.

 

[Casparr]

Met welk schoonmaakmiddel heb je het gereinigd (ook goed droog gemaakt?) en met welke korrel schuurpapier heb je geschuurd op de zool?

Ik heb de zool schoongemaakt met remreiniger/ontvetter, is dit hiervoor geschikt? Ik heb hem daarna drooggemaakt, maar misschien niet grondig genoeg. Ik heb op advies van Youtube de zool eerst geschuurd met 120 en daarna korrel 240. Is dit fijn genoeg?
Ik heb hem inmiddels verder geschuurd en hij is een stuk gladder, maar er blijven op sommige plekken putjes in zitten die echt een stuk dieper liggen. Kunnen die blijven zitten of kunnen die de situatie ook veroorzaken?

 

[Casparr]

Ben je wel zeker dat het hout droog is? Normaal gezien krijg je die vlekken enkel als er vocht, ijzer en looizuur samen aanwezig zijn. Ontbreekt een van deze componenten zou het probleem niet mogen optreden.

Voor zover ik kan beoordelen is het hout droog. Het zou kunnen zijn dat ik de schaafzool niet genoeg droog heb gemaakt en hij dus nog vochtig is van het reinigen. Dit ga ik even uittesten.

 

[mathieu]

De enige echt goede manier om te weten of hout droog is, is meten.
Maar de afkomst van het hout kan ook een indicatie zijn. Komt het rechtstreeks van een houthandel, heeft het nog een tijdje binnen gelegen, was het wind of ovendroog?
Remmenreiniger is vluchtig en bevat normaal geen water. Daar zou het niet aan mogen liggen. En zelfs al had je de zool met water afgewassen zou dit ook geen echt probleem mogen vormen.
Wat wel zou kunnen is dat er nog schuurstof aanwezig was op de zool die je in het hout hebt gedrukt. Maar dan zouden na even schaven de zwarte vlekken moeten verdwijnen.

 

[klusrob]

Ik heb de zool schoongemaakt met remreiniger/ontvetter, is dit hiervoor geschikt?

Dat zou wel eens de oorzaak van het zwart worden kunnen zijn. Ik heb hier ooit een draadje gelezen over zwart afgeven van een gietijzeren zaag/schaaftafelblad. Daar bleek ook de oorzaak te liggen in gebruik van oplosmiddelen op benzine-basis om schoon te maken (daar werd het wel in combinatie met houtglijmiddel versterkt). Gietijzer schijnt chemisch te reageren op sommige oplosmiddelen.
Ik heb mijn tafel van de kolomboor ook regelmatig gereinigd met remmenreiniger (tot het lezen van dat topic dan) en bij mij gaf die ook zwart af op hout. Maar die kolomboor wordt ook vaak gebruikt voor staal (met boorolie), dus die moet ik wel regelmatig schoonmaken...

Ik heb op advies van Youtube de zool eerst geschuurd met 120 en daarna korrel 240. Is dit fijn genoeg?

Ik heb een oude schaaf met een zelfde zool opgeknapt, en deze daarna nog verder geschuurd tot korrel 600. Maar sommigen gaan nog verder, zie het als polijsten.
Ik heb toen een stuk watervast schuurpapier op een volledig vlakke (en vochtbestendige) ondergrond (trespa) geplakt en nat geschuurd/gepolijst. Eigenlijk zoals je ook zou doen met nat wetten van beitels. De laatste gangen niet meer met water, maar met olie (in mijn geval Felder Metaalglans, wat Felder ook adviseert voor onderhoud van hun machines). Misschien dat wetten/polijsten met olie bij jou ook helpt om de aanslag van de zool van de schaaf af te krijgen. Ik merk dat ik, sinds ik de boortafel ook niet meer met remmenreiniger behandel, maar deze goed schoonveeg en poets met de Metaalglans, minder last heb van vlekken.

 

[mathieu]

Ik heb even een test gedaan op de tafel van de vlakbank. Oplosmiddel en glijmiddel geven inderdaad zwart af op poetsdoeken. Heb ook al gemerkt dat bij gebruik van het glijmiddel soms zwarte vlekken op het hout komen. Meestal gebruik ik een kaars, dat werkt even goed zonder vlekken.

 

[Vurenhout]

Ook met droog eikenhout loop je het risico op ijzervlekken. Houten schaven hebben dit nadeel niet. Echter het is met een schraapstaal snel te verwijderen.

 

[ornament]

Ook met droog eikenhout loop je het risico op ijzervlekken. Houten schaven hebben dit nadeel niet. Echter het is met een schraapstaal snel te verwijderen.

Dit heb ik nog nooit gezien, mijn Stanley heeft nog nooit zwarte vlekken op droog eikenhout nalaat. Waarom zou dat, hoe zou dat kunnen reageren , het staal en droog eikenhout? Een schraapstaal is ook van staal, waarom die dan niet?

En wat bij het houtsnijden? Nooit geweten dat niet geroeste, propere gutsen en beitels vlekken nalaten. Eik werd en wordt veel gebruikt voor dit doel.Traditioneel houtsnijwerk wordt niet geschuurd dus het laatste contact van het hout was met de guts.

Het fijn schuren of niet van de zool van een schaaf verandert helemaal niets , en zowat er op los schuren is niet bevorderlijk voor de strakheid van de zool. Kijk wel of er geen vuil in de groeven zit, blijkbaar heb je die al gereinigd, dus dat is het ook niet. Gebruik geen bijenwas maar paraffine als glijmiddel.

Zwarte vlekken kunnen ontstaan door de reactie van het looizuur in het hout en...zweet.. Sommige mensen met vochtige handen maken het eikenhout snel zwart. Gelukkig heb ik droge handen. Zorg dat er geen zweetdruppels op het eikenhout vallen, moest je bij warm weer hard labeuren.


groeten

Ornament
www.houtsnijden.eu

 

[henkverhaar]

Dan vormt de bijenwas een barrière tussen de twee en ontstaat er geen chemische reactie? Trekt de (bijen)was ook in het hout en beïnvloed dat dan weer eventuele afwerking met lak of olie?

Dan moet je wel HEEL hard op je schaaf duwen, om die bijenwas te smelten zodat ie in het hout kan trekken - bovendien haal je het dan met de volgende schaafslag weer weg. Dus nee, daar zou ik niet zo bevreesd voor zijn...