Rot hout in dakconstructie vervangen?

[hans81]

Hoi allemaal,

ik weet niet zeker of deze vraag hier thuishoort, maar omdat het om hout gaat, probeer ik het toch: ik heb een oud huis uit 1926 en deze is 3 jaar geleden verbouwd door een aannemer die o.a. het pannendak vervangen heeft. Helaas was deze aannemer erg gehaast en heeft een heel groot dak in 2 weken tijd vervangen inclusief bakgoot van 62 meter omtrek. Toen hij klaar was ontdekte ik pas dat hij enkele delen van de dakconstructie tegen afspraak in niet vervangen heeft. Toen ik hem hier op aansprak was zijn antwoord dat dit niet nodig was. Ik baalde er flink van, maar het punt is dat communicatie met veel bouwbedrijven in mijn regio naar mijn ervaring niet makkelijk is.

Nu, 2 jaar later, heb ik het wandje / aftimmering opengezaagd zodat ik meer zicht heb op het verotte gedeelte van deze constructie. Ik moet er bij vermelden dat dit het enige constructieve deel van het huis is dat verrot is. De rest ziet er veel beter uit. De vorige eigenaar was bejaard en heeft veel te lang lekkages laten lopen, zo ook op dit punt bij de schoorsteen, met rot als gevolg. Dit is dus het enige constructieve punt van hout dat verrot is. Alleen enkele planken uit het houten dakbeschot zijn ook tegen de afspraak in niet vervangen, met als reactie van de aannemer, dat je dat makkelijk zelf van binnenuit kunt doen. Mijn mening is dat dat vies tegenvalt - want er zit aan de buitenkant een dampopen doek op, tengels, panlatten, etc.

Nu heb ik bedacht dat eerst de constructieve delen op orde moeten, waarna ik naar de enkele verrotte dakbeschotplanken ga kijken. het komt er op neer dat een deel van de muurplaat, die achter de schoorsteen loopt, volledig doorgerot is op 1 punt. De spant die hier op de muurplaat komt is onderin ook verrot, maar deze kan ik inkorten.

Mijn eerste vraag is: achten jullie het mogelijk / doenbaar / realistisch, om zoiets zelf te doen? Ik moet er bij vermelden dat het dak volledig waterdicht is na vervanging. Hoewel de spant hier dus los zit door verotting, oogt het dak hier goed en recht en stijf, ook bij storm. Ik heb wat ervaring met het verstevigen van de bestaande constructie op andere punten, waar ik met handgereedschap en veel arbeid zelf kreupele stijlen heb gemaakt om de contructie extra te verstevigen. Ik heb dus wel aardigheid in dit soort klussen, maar hier zit de uitdaging in de nauwe hoeken en beperkte werkruimte en het werken aan een bestaande constuctie. Ik realiseer mij dat dit veel handiger van buitenaf kan - maar ik zie er tegenop om weer steigers te moeten bestellen en het dak te openen inclusief dakfolie.

Nadeel van werken van binnenuit is dat niet alle planken uit het dakbeschot goed vervangen kunnen worden, maar de constructieve delen misschien wel.

Wat zeggen jullie? Ter verduidelijking heb ik wat foto's van de situatie toegevoegd...

 

[chevy66]

Heb je ook nog een foto waar de kapconstructie zelf op staat?

 

[usernaamvergeten]

Het dakbeschot zou ik zo laten, beetje aangetast maar niet ernstig. Is ook niet van binnenuit te repareren.
De aangetaste onderbalk daarentegen dient wel gedeeltelijk vervangen te worden, dat lijkt mij van binnenuit prima te doen. Het spant is niet te beoordelen van deze foto, even erin prikken om te kijken in hoeverre het hout nog draagkrachtig is.

 

[keesfrees]

De pannen eindigen daar tegen de schoorsteen, geen verrassing dus dat het daar lekt(e ?) Mijn idee, een verholen goot op zo'n plek.
Maar goed, daar gaat het niet om hier, als dit de enige slechte plek is dan valt het nog wel mee eigenlijk. De boel ondersteunen, rot hout weghakken, en met nieuw hout aanhelen.

 

[Rutger Broekman]

Als de constructie rechts van de schoorsteen nog in orde is zou ik me niet zoveel zorgen maken. In die zin heeft je aannemer m.i. gelijk.
Als je het spant en de muurbalk wil vervangen zou ik voor de zekerheid zo'n 20 cm links van het verrotte deel een nieuwe spant maken en daarna het stuk muurbalk en de spant tegen de schoorsteen vervangen. Dit om mogelijke kans op verzakking te verkleinen.
De planken zien er niet zo slecht uit daar zou ik niks aan doen. Al kun je stukken van binnenuit vervangen als er geen panlatten in vast gespijkerd zitten.
Ik zou e.e.a. bij rustig weer doen.
Succes met je klus.

 

[boertje125]

volgens mij is dit een gordingen dak
en zien we een slaper op die foto klopt dat?

 

[mathieu]

Schoorsteen slopen en dak dicht timmeren.
Tenzij het om redenen van vergunningen gaat (erfgoed) kan je een ongebruikte schoorsteen beter slopen bij dakrenovatie. Geen gedoe meer met lekken en water infiltratie en je kan je dak netjes isoleren zonder koudebruggen.

 

[hans81]

Heb je ook nog een foto waar de kapconstructie zelf op staat?

Hierbij een foto van de kapconstructie. De 5 nieuwere verticale balken zijn ooit door de vorige bewoner geplaatst omdat die door vermoedelijk een combinatie van aardbevingsschade en achterstallig onderhoud losschietende trekankers had, waardoor een deel van de kap verschoven is. Dit is hersteld.

We hebben voordat we het huis kochten een contructeur ingeschakeld die deze toegevoegde constructie niet heel fraai vond. Het helpt wel een beetje, maar kon achteraf beter op een andere manier uitgevoerd worden, met kreupele stijlen. Uitendelijk is het plan om de balken voor een wand in lengte en dwarsrichting te vervangen, zodat de kap meer stevigheid in beide richtingen krijgt.

 

[hans81]

Heel erg bedankt voor al jullie bemoedigende reacties! Ik kon het als onervaren persoon slecht inschatten, de ernst van de zaak, dus ik vond het wel spannend de ellende hier te plaatsen. Maar volgens mij kan het dus veel slechter als ik het goed begrijp.

Ja, volgens mij is die spant / schuine balk als ik het goed begrijp een slaper.

De schoorsteen verwijderen is geen optie, ik denk dat dat via een vergunning moet, want dit is beschermd dorpsgezicht, maar zelf wil ik dat niet omdat ik het historische karakter zoveel mogelijk in tact wil houden. Verder gebruik ik de schoorsteen ook nog voor mijn houtkachel... Ik begrijp wel goed de nadelen van de schoorsteen.

Ik wil nu kijken of ik het inderdaad zelf kan verbeteren. Ik heb nog enkele praktische vragen, die ik gedeeltelijk al eerder heb gesteld, excuus voor de herhaling:

1. de planken van het dakbeschot waar ik niet bij kan, stel ik laat deze zitten, wat ondanks dat dit minder grondig is dan ik zou willen, maar praktisch veel handiger is om niet te doen, omdat ik dan niet de hele kap van buitenaf hoef te openen, zijn deze aangetaste planken nog een groot risico qua schimmels om over te slaan op het onaangetaste dakbeschot? Ik heb namelijk het vochtpercentage in het hout gemeten, en op de meestel plekken, vooral in de constructieve delen zoals spanten en muurplaat, ligt dit rond de 14%, wat prima is. (droog genoeg). Maar op het dakbeschot ligt dit percentage wat hoger, met uitschieters naar ruwweg 20%. Vanaf 20% zou je wel kans op schimmels hebben, lees ik. Deze hogere getallen meet ik onderin het dakbeschot, het ventileert hier wel omdat niet alles erg dicht is: er ontbreekt verwarming en isolatie. Klinkt het als een acceptabel plan om de ietwat aangetaste planken gewoon te laten zitten, en zo ja, doe ik er nog goed aan de delen waar ik wel bij kan en die wat schimmelschade hebben opgelopen nog te behandelen, of is dat zinloos? Ik zit zelf aan bijv. azijnzuur, en / of Stockholmse teer (product op natuurlijke basis) te denken. Bij voorkeur behandel ik met producten die geen negatieve impact op milieu hebben, dus natuurlijke producten. Maar als het niet nodig is, doe ik natuurlijk liever niets.

2. Ik zou eerst met de muurplaat willen beginnen, die wil ik dan op twee plekken inzagen / beitelen, en vervangen. Lekker zagen wordt het daar niet lijkt me, want de balk ligt strak tegen het dakbeschot aan. Ik heb wat filmpjes van Paul Sellers bekeken en inspiratie opgedaan. Is het een idee om bijv. verticaal door de balk heen gaten te boren, op een verticale lijn, en vervolgens met een beitel het hout open te kappen? Of hebben jullie betere, handigere ideeen? Ik zou wel een stukje kunnen zagen, maar het lijkt me lastig hier te zagen i.v.m. het dakbeschot dat er direct achter ligt.

Ik moet nog wel onderzoeken of de muurplaat niet achter de schoorsteen met pennen in de muur zit, ik verwacht het niet, maar dat is wel een voorwaarde om hem daar plaatselijk te kunnen verwijderen.

Extra stutten / ondersteunen lijkt me niet per se noodzakelijk, omdat ik de spant die voorheen op de muurplaat aansloot / leunde, nu los hangt. Ik kan hem wat bewegen als ik er onderaan tegenaan druk. Hij rust dus niet meer op de muurplaat, omdat hier het hout weggerot is...

 

[mathieu]

Is die schoorsteen nu al in gebruik of ga je ze in de toekomst gebruiken voor een houtkachel? Mij lijkt het metselwerk niet meer in zo een goede staat. In mijn regio werden gemetselde schoorstenen altijd gecementeerd aan de binnenkant, wat ik niet op de foto zie. Zulk een schoorsteen in slechte staat mag je eigenlijk niet meer in gebruik nemen zonder renovatie (is schouwvoering plaatsen). Het risico op brand is reëel.

 

[elzenmaa]

Kun je diezelfde constructeur niet laten adviseren ?

 

[chevy66]

Ik be bang dat er in die hele schoorsteen geen cement te vinden is. Gezien de rest van de bouw lijkt het me kalkmortel. Lijkt me pand met alleen een begane grond en een zolder. Volgend jaar als het weer wat beter weer is, dat stukje dak kaal maken, dakbeschot er af , muurplaat aanhelen, vastzetten aan metselwerk en slaper geheel of gedeeltelijk vervangen.

 

[Wim Kluck]

Voor het eruit zagen kan een fein multitool met grof zaagblad een prima hulp zijn.

 

[hans81]

Hoi, dank weer voor jullie reacties. De schoorsteen is gemetseld met ik vermoed cementmortel met kalk. Voor zover ik zelf kan beoordelen is de schoorsteen nog goed, ik heb er op advies van de brandweer een RVS flexibele dubbelwandige pijp in gemonteerd. Lijkt mij onwaarschijnlijk dat er brand kan ontstaan. Deze pijp voelt bij houtstoken warm, maar zeker niet heet. De pijp raakt nergens de bakstenen binnenwanden van de schoorsteen.

Rest nu nog de vraag: ga ik het van binnenuit vervangen, of van buiten uit? Ik neem aan dat die houtrot zich niet zomaar in korte tijd verspreid. Ik denk dat ik wel even ga proberen, en dan kijk hoe moeilijk het is. Is het te moeilijk, dan moet ik het volgend voorjaar maar doen, van buitenaf...

 

[usernaamvergeten]

De onderbalk kan met een halfhoutverbinding worden hersteld, is niet zo moeilijk. Probeer de verbinding zo nauwkeurig mogelijk te zagen met de fein, daarna netjes pas steken met een beitel. Daarna in elkaar zetten met wat watervaste lijm en een aantal nagels.
Spant moet je zelf even beoordelen of het hout nog voldoende hard is, anders even je constructeur vragen of deelvervanging mogelijk is en met welke houtverbinding dit hersteld kan worden.
Het vervangen van het beschot kan alleen van buitenaf, dan moeten de pannen en panlatten eraf. Aangezien het pannendak recent vervangen is lijkt mij dat niet wenselijk en ook niet nodig.

 

[mathieu]

Hoi, dank weer voor jullie reacties. De schoorsteen is gemetseld met ik vermoed cementmortel met kalk. Voor zover ik zelf kan beoordelen is de schoorsteen nog goed, ik heb er op advies van de brandweer een RVS flexibele dubbelwandige pijp in gemonteerd. Lijkt mij onwaarschijnlijk dat er brand kan ontstaan. Deze pijp voelt bij houtstoken warm, maar zeker niet heet. De pijp raakt nergens de bakstenen binnenwanden van de schoorsteen.

Rest nu nog de vraag: ga ik het van binnenuit vervangen, of van buiten uit? Ik neem aan dat die houtrot zich niet zomaar in korte tijd verspreid. Ik denk dat ik wel even ga proberen, en dan kijk hoe moeilijk het is. Is het te moeilijk, dan moet ik het volgend voorjaar maar doen, van buitenaf...

Als er een schouwvoering inzit (dat is die flexibele buis) zit je goed. Dan is de je schoorsteen veilig.

 

[boertje125]

ik zou eerste een nieuw trekanker plaatsen zodat je de spatkrachten die middels de muurplaten en de ankers naar de vloer worden overgebracht blijft opvangen.
Ik verwacht niet dan de muurplaat doorloopt

 

[hans81]

Wederom dank voor alle snelle reacties en tips! Dit wordt erg gewaardeerd. Ik ga binnenkort gewoon eens kijken of ik er zelf uitkom van binnenuit. En zo ja, dan laat ik dat beschot voor wat het is. Lukt het niet, dan kijk ik of ik het zelf van buiten kan doen, of laat uitbesteden.

Ook goed om te weten dat het rookkanaal zo in orde is, want ik heb het wel als amateur zelf aangelegd en ik houd mijn huis dat voor een redelijk deel uit hout bestaat graag heel

O ja, een dorpsgenoot heeft mij ooit zo'n fein multitool er leen aangeboden... Ik begrijp in dit geval dat dat dus een handig apparaat is.

 

[Wim Kluck]

Neem wel een grof zaagblad/of met Japanse vertanding. Die fijnere bladen verbranden sneller.

 

[Rutger Broekman]

De gemeten vocht gehaltes zijn niet erg hoog zeker gezien het feit dat het dak niet geïsoleerd is (aanname omdat ik op je laatse foto isolatie materiaal zie staan)?
Warme lucht van beneden condenseert op het koude hout constructie. Na isolatie en dampremmende folie aan de binnenzijde neemt de condensatie in het hout verder af. Ik zou de schoorsteen ook isoleren ben je meteen van die koude brug af.