Lak, hardwax en olie: herkennen en kiezen - met 4 praktijkvragen

klusrob

Post veel
27 jun 2011
1.767
983
Omgeving Eindhoven
Óf ik kijk er overheen, óf het staat er niet bij. Wat is BLO?
Boiled Lineseed Oil, gekookte lijnzaadolie dus.
TS noemde in het stukje over olie in #1 gekookte lijnzaadolie en kortte het net daarna af als BLO, maar ik moest het ook 3x nalezen en goed nadenken voor het kwartje viel.
 

henkverhaar

Oud hout
20 jan 2011
4.842
896
Nijswiller
www.buroverhaar.nl
Waterdicht zoals in waterafstotend inderdaad :) Ik heb een klein bijzettafeltje en het blad is in de BLO gezet. Het valt me op dat een druppel water na afvegen direct een wittige veeg op het hout achterlaat, duidelijk veroorzaakt door het water. Ik weet dat BLO niet de beste methode is om af te werken, maar zo slecht had ik het niet verwacht. Ik moet bekennen dat er maar één laag op zit. Met meerdere lagen die onderling goed uitharden zou het dus beter moeten gaan?
Da's wel merkwaardig. Wij hebben een Morris chair in de kamer staan die mijn meissie een jaar of 8 geleden heeft gemaakt. Daar zit ik elke avond in te eten - de leuningen doen tevens dienst als 'bijzettafeltjes'. Daar staat standaard mijn drinken op (of dat nou spa, wijn, bier, of koffie is). En vaak een slabak als ik de sla over de borden verdeel. Er gaat dus wel eens wat (bier, wijn, koffie, dressing) over die leuningen. De stoel is gemaakt van esdoorn, en na constructie behandeld met een aantal lagen BLO (eigen fabrikaat ;-) ), ik meen een stuk of 4. Daarna nooit meer bijgewerkt.

Gemorst vocht laat pas zichtbare sporen achter als je _echt_ verzuimt het af te nemen. Als je het meteen opneemt zie je er niks van. Het is dus in mijn geval waterafstotend genoeg om dit soort akkefietjes te kunnen doorstaan.
 
  • Leuk
Waarderingen: luk knops

Paul90

Actieve deelnemer
25 jan 2021
363
122
Heb er ook naar gezocht, het antwoord bleek een Aha momentje:

Boiled Linseed Oil
Inderdaad, ook wel gekookte lijnolie. Die afkorting zag ik veel voorbij komen hier om verwarring met rauwe lijnolie te vermijden.

Update mijnerzijds: ik heb inmiddels een stukje eiken behandeld met hardwax, Danish en tungolie. Voor het laatste stukje wacht ik nog op de Avis lak. Daarna leg ik op alle afwerkingen een druppel handzeep, laat die een nachtje liggen en kijk naar het resultaat. Ik zal de voor & na foto's delen.
Ik zag dat Avis ook PU Siegel heeft, naast de normale Polyurethaan. Allebei op terpentine-basis, maar de Siegel lak zou uitermate geschikt zijn voor gebruiksvoorwerpen als trappen, en kan ook voor buitenwerk worden gebruikt (komt me goed uit). Als die binnen is kan ik de test afronden.


@henkverhaar ik zag elders op het forum een oplossing om indrogen van (tung)olie te voorkomen: overgieten in een beugelfles, en na gebruik afvullen met water. Voor
De Cokerije heeft overigens ook speciale zakken voor de olie zag ik, zodat je de lucht er uit kan persen.
 
  • Leuk
Waarderingen: Nerf

skoren

Actieve deelnemer
17 jul 2012
65
23
Utrecht
Inderdaad, ook wel gekookte lijnolie. Die afkorting zag ik veel voorbij komen hier om verwarring met rauwe lijnolie te vermijden.

Update mijnerzijds: ik heb inmiddels een stukje eiken behandeld met hardwax, Danish en tungolie. Voor het laatste stukje wacht ik nog op de Avis lak. Daarna leg ik op alle afwerkingen een druppel handzeep, laat die een nachtje liggen en kijk naar het resultaat. Ik zal de voor & na foto's delen.
Ik zag dat Avis ook PU Siegel heeft, naast de normale Polyurethaan. Allebei op terpentine-basis, maar de Siegel lak zou uitermate geschikt zijn voor gebruiksvoorwerpen als trappen, en kan ook voor buitenwerk worden gebruikt (komt me goed uit). Als die binnen is kan ik de test afronden.


@henkverhaar ik zag elders op het forum een oplossing om indrogen van (tung)olie te voorkomen: overgieten in een beugelfles, en na gebruik afvullen met water. Voor
De Cokerije heeft overigens ook speciale zakken voor de olie zag ik, zodat je de lucht er uit kan persen.
Interessant onderwerp dit; volg het met veel belangstelling. Ik gebruik zelf graag Osmo Hardwax. Het keukenblad uit mn vorige huis hield t er makkelijk 10 jaar mee uit, 1x een nieuwe laag aangebracht. Na verloop van tijd (jaren) wordt t iets donkerder en doffer. 1 nieuw laagje en t ziet er uit als nieuw. voor kinderspeelgoed is t ideaal, want veilig.
Enige nadeel is dat je houtlijm erg goed moet verwijderen, anders krijg je witte uitslag/vlekken.

eiken dressoir is 15jaar oud, 1x nabehandeld in die periode. Speelgoed is 5 jaar oud, donkere kastje 10jaar
 

Bijlagen

  • 20220118_102357.jpg
    20220118_102357.jpg
    85,4 KB · Weergaven: 30
  • 20220118_101641.jpg
    20220118_101641.jpg
    60 KB · Weergaven: 25
  • 20220118_101455.jpg
    20220118_101455.jpg
    77,4 KB · Weergaven: 29

skoren

Actieve deelnemer
17 jul 2012
65
23
Utrecht
Interessant onderwerp dit; volg het met veel belangstelling. Ik gebruik zelf graag Osmo Hardwax. Het keukenblad uit mn vorige huis hield t er makkelijk 10 jaar mee uit, 1x een nieuwe laag aangebracht. Na verloop van tijd (jaren) wordt t iets donkerder en doffer. 1 nieuw laagje en t ziet er uit als nieuw. voor kinderspeelgoed is t ideaal, want veilig.
Enige nadeel is dat je houtlijm erg goed moet verwijderen, anders krijg je witte uitslag/vlekken.

eiken dressoir is 15jaar oud, 1x nabehandeld in die periode. Speelgoed is 5 jaar oud, donkere kastje 10jaar
witte vlek, waar ik de lijm niet goed heb verwijderd
 

Bijlagen

  • 16424985890148349634585903933325.jpg
    16424985890148349634585903933325.jpg
    52,7 KB · Weergaven: 32

Paul90

Actieve deelnemer
25 jan 2021
363
122
Na lange tijd wachten een update hierover; het pakketje met de PU Siegel was zoekgeraakt.

Ik heb vier afwerkingen aangebracht op een stuk eiken lat met vrij grove draad, een reststuk eiken vloer. V.l.n.r.: "HW Protect 3000 Naturel" hardwaxolie, De Cokerije Verbeterde Danish Oil, Avis PU Siegel, De Cokerije Verbeterde Houtolie (tung).
Alle afwerkingen zijn in twee lagen aangebracht, de hardwax en oliën met een doek, de PU Siegel met een kwast.
De hardwax en oliën liggen al weken te wachten, de PU Siegel heeft ongeveer 36 uur kunnen drogen.

20220215_084256.jpg
Vooropgesteld, de kleurverschillen zijn vrij subtiel in het echt, en met de camera lastig vast te leggen.
De hardwax olie accentueert de tekening mooi subtiel en houdt de eiken heel naturel en licht van kleur.
De Danish en Tung oliën accentueren de tekening en contrast in het hout ook heel mooi. De kleur wordt iets donkerder, de oranje/bruine tint wordt iets versterkt. Bij Tung is dat effect iets sterker dan bij Danish.
De PU Siegel is heel mat en naturel van kleur, maar accentueert weinig en is daarmee wat levenloos.

En dan de test hoe goed deze afwerkingen tegen zeep kunnen, dat is belangrijk voor de zeephouder en het beuken werkblad. Ik heb op alle stukken een druppel handzeep gelegd, een uur laten intrekken en vervolgens afgedaan met een vochtige doek.

20220215_084518.jpg
20220215_094204.jpg
20220215_094215.jpg

Wederom is dit op camera lastig vast te leggen.
In de hardwax is een duidelijke vlek te zien, zelfs na twee lagen. Dat verbaast me eerlijk gezegd, gezien de ervaringen van anderen. De ene hardwax zal de andere niet zijn.
Bij Tung en Danish ontstaat ook een vlek, maar bij Danish is het veel duidelijker. Ook dat verbaast me, omdat Danish natuurlijk ook deels vernis is. Mogelijk dat het bij tung minder opvalt doordat die donkerder kleurt.
Bij de PU Siegel is niets te zien, dat had ik ook wel verwacht.

Alle resultaten met een korrel zout natuurlijk. De test is vrij specifiek en de afwerkingen, met name de oliën, zijn mogelijk niet optimaal aangebracht.
In ieder geval is duidelijk dat het beuken werkblad met PU Siegel wordt behandeld, omdat daar regelmatig schoonmaakmiddel op wordt geknoeid.
De zeephouder krijgt denk ik ook PU Siegel. Dat vind ik de minst mooie afwerking, maar er blijft toch regelmatig zeep en water op liggen. In een ruimte zonder daglicht valt de afwerking minder op dan vlekken.

De eiken eettafel wordt binnenkort behandeld met de Verbeterde Houtolie, en dan neem ik de notenhouten handvatten gelijk mee, wel zo makkelijk. Waarschijnlijk werk ik de handvatten daarna af met 2-3 lagen schellak en bijenwas.
 
Laatst bewerkt:
  • Geweldig
  • Leuk
Waarderingen: Nerf en ZotVanHout

Paul90

Actieve deelnemer
25 jan 2021
363
122
Heb ook een tijdje die Siegel gebruikt met wisselende resultaten en zoek nu iets anders
In welk opzicht wisselende resultaten? Waarom zoek je iets anders nu?

Ik had van de PU Siegel niet per se een mooie afwerking verwacht, het dient vooral een praktisch doel. Dat werkblad moet goed tegen krassen en water kunnen, daar zou het heel geschikt voor moeten zijn. Daarnaast heb ik twee Velux-ramen die een nieuwe laag lak nodig hebben, kan hier ook mee.
 

Charel09

Post veel
10 sep 2014
1.637
695
Antwerpen
In welk opzicht wisselende resultaten? Waarom zoek je iets anders nu?
ik krijg geen consistente afwerking (kan ook aan mij liggen hoor), de ene keer een ok resultaat en de volgende keer meerdere lagen nodig om een ietwat ok resultaat te krijgen. Het is vaker ’net goed’ maar nooit ‘echt goed’, snap je?
 

Paul90

Actieve deelnemer
25 jan 2021
363
122
Het is een tijdje geleden, maar toch een update hierover.

Ik ben nu al groot fan van tungolie. De eettafel en de notenhouten handvatten knappen er enorm van op zeg! Ik heb vaker met lijnolie gewerkt, maar tung lijkt iets voller en minder gelig te worden, daar houd ik wel van. En het ruikt ook erg fijn.
De tafel was inmiddels écht aan onderhoud toe. Eerst wat butsen eruit gehaald met het strijkijzer (ging goed voor een eerste keer!) en vervolgens met de hand geschuurd van korrel 180 t/m 400. Met de eerste laag tung komen de kleur en het contrast van het eiken weer heel mooi naar voren.
De tafel was al zo droog dat ik in ieder geval nog een tweede laag moet doen, dat wordt morgenavond op z'n vroegst (36 uur uitharden volgens de verpakking). Later kan geen kwaad toch?

Meteen ook de handvatten van mijn espressso-apparaat aangepakt. Met een schraapstaal de oude lak verwijderd, waar nodig de vorm nog wat bijgewerkt, en weer netjes geschuurd. Na een eerste laag tung sta ik versteld van de kleur, zo'n waanzinnig mooi contrast in het noten! Die oude zijdeglans vernis was echt zonde in vergelijk. De handvatten krijgen 1 laag tungolie voor de kleur, en dan 2 lagen schellak en bijenwas voor de bescherming.

Laatst ook nog de zeephouder gedaan, daarvoor had ik de Avis PU Siegel Mat gekocht. Uiteindelijk is daar Spectrum Hoogglans uit een spuitbus op gegaan. Niet zo mooi, wel heel functioneel. Het is toch niet zo zichtbaar in "het kleinste kamertje".
Na het kaal schrapen had ik de eerste laag Avis te laat 's avonds gedaan en door de dalende temperatuur in de schuur waren er witte plekken ontstaan in de lak. Nadat ik die had weggewerkt was de kwast uitgehard, en had geen fijne kwast meer voorhanden. Dus toen in één dag maar meerdere lagen hoogglans-uit-een-spuitbus aangebracht. Ik denk dat de Avis wel een stuk mooier zou zijn geweest. Ach...

Rest me alleen nog het tafelblad in de washoek...
 

Robinwood

Nieuw lid
11 mei 2022
3
0
Torhout
En dan de praktijkvragen om dit gelijk toe te kunnen passen.

1. Eikenhouten eettafel
We hebben een mooie eikenhouten eettafel, vanuit fabriek geolied geleverd met een Sav & Okse onderhoudsolie. Gezien de instructies voor onderhoud (Woca zeep) en aanbrengen (aanbrengen, kort wachten, uitwrijven) lijkt dit me een olie, soortgelijk aan de Verbeterde Houtolie van de Cokerije.
Met de meegeleverde spons vind ik het resultaat niet super, en na een paar behandelingen is de spons hard geworden. Kan ik dit beter opbrengen met een katoenen doek, en die na gebruik laten drogen en weggooien zoals met andere oliedoeken?
En in de toekomst kan ik waarschijnlijk net zo goed de Verbeterde Houtolie van de Cokerije gebruiken? Die is stukken goedkoper.



Voor eikenhout zou ik steeds kiezen om te oliën met OIL PLUS 2C. Let wel op als je voor de pure kiest (die is op eik niet volledig transparant). Je kiest dan beter voor het kleur Natural.
 

BossyRangs

Post veel
30 nov 2015
1.496
344
Torhout, België
En dan de praktijkvragen om dit gelijk toe te kunnen passen.

1. Eikenhouten eettafel
We hebben een mooie eikenhouten eettafel, vanuit fabriek geolied geleverd met een Sav & Okse onderhoudsolie. Gezien de instructies voor onderhoud (Woca zeep) en aanbrengen (aanbrengen, kort wachten, uitwrijven) lijkt dit me een olie, soortgelijk aan de Verbeterde Houtolie van de Cokerije.
Met de meegeleverde spons vind ik het resultaat niet super, en na een paar behandelingen is de spons hard geworden. Kan ik dit beter opbrengen met een katoenen doek, en die na gebruik laten drogen en weggooien zoals met andere oliedoeken?
En in de toekomst kan ik waarschijnlijk net zo goed de Verbeterde Houtolie van de Cokerije gebruiken? Die is stukken goedkoper.



Voor eikenhout zou ik steeds kiezen om te oliën met OIL PLUS 2C. Let wel op als je voor de pure kiest (die is op eik niet volledig transparant). Je kiest dan beter voor het kleur Natural.
Dag Robinwood, welkom op het forum! Nog maar net lid, en je post al 2 berichten om Rubio aan te prijzen. Is dat uit eigen ervaring? Werk je daar? Heb je op een andere manier belang? Stel jezelf misschien eens kort voor, zodat we je motieven beter begrijpen. Trouwens, ik woon toevallig ook in Torhout.
 

Paul90

Actieve deelnemer
25 jan 2021
363
122
Meteen ook de handvatten van mijn espressso-apparaat aangepakt. Met een schraapstaal de oude lak verwijderd, waar nodig de vorm nog wat bijgewerkt, en weer netjes geschuurd. Na een eerste laag tung sta ik versteld van de kleur, zo'n waanzinnig mooi contrast in het noten! Die oude zijdeglans vernis was echt zonde in vergelijk. De handvatten krijgen 1 laag tungolie voor de kleur, en dan 2 lagen schellak en bijenwas voor de bescherming.
Deze wilde ik jullie toch niet onthouden: een voor/na foto van de notenhouten handvatten.
Links: drie lagen Rambo zijdeglans vernis. Fletse kleur en voelde onprettig, stroef, in de hand.
Rechts: twee lagen tungolie (Verbeterde Houtolie), twee lagen schellak (#2 cut) en afgewerkt met bijenwas. Waanzinnig mooie diepe kleur met een zachte zijde glans - en zo zacht zijn ze ook in de hand. Heel fijn om mee te werken én om naar te kijken.


LaPavoni_handles.jpg
 
  • Leuk
Waarderingen: Charel09

knotwilg

Post veel
17 apr 2011
1.235
535
Eanske
ingoogni.nl
Rechts: twee lagen tungolie (Verbeterde Houtolie), twee lagen schellak (#2 cut) en afgewerkt met bijenwas.
Mooi.
Iets dat ik me altijd afvraag, hoe goed hecht schellak op een met olie behandelde ondergrond? Blijft het hechten? Heeft het geen last van de vettigheid van de olie? Hoe lang moet de olie "harden" voor je lakt?

Edit. Die zijdeglansvernis heb ik wel eens op vuren gebruikt, daar werkte het erg goed. Is natuurlijk altijd hout en toepssing afhankelijk.
 
Laatst bewerkt:

henkverhaar

Oud hout
20 jan 2011
4.842
896
Nijswiller
www.buroverhaar.nl
Mooi.
Iets dat ik me altijd afvraag, hoe goed hecht schellak op een met olie behandelde ondergrond? Blijft het hechten? Heeft het geen last van de vettigheid van de olie? Hoe lang moet de olie "harden" voor je lakt?
Uitgeharde olie (lijnolie, tungolie, overige drogende olien) is geen olie meer - het wordt een hars. Zeker als je het in het hout laat trekken, en ervoor zorgt dat er geen dikke laag 'plastic' meer OP het hout ligt, en zeker als je dat hout dan ook nog lichtjes opschuurt, zou schellak gewoon moeten hechten.

Hoe lang? Proefondervindelijk vast te stellen. Maar mits 'spaarzaam' aangebracht en goed ingetrokken zou een van siccatieven voorziene drogende olie na een week goed uitgepolymeriseerd moeten zijn. Dat zou voor mij persoonlijk de eerste poging zijn, als ik een dergelijke afwerking zou willen uitproberen.
 
  • Leuk
Waarderingen: knotwilg

Paul90

Actieve deelnemer
25 jan 2021
363
122
Mooi.
Iets dat ik me altijd afvraag, hoe goed hecht schellak op een met olie behandelde ondergrond? Blijft het hechten? Heeft het geen last van de vettigheid van de olie? Hoe lang moet de olie "harden" voor je lakt?
Dankje! De olie hardt uit en dan hecht de schellak. Dit wordt veelvuldig gedaan om het hout af te sluiten na olie - volgens het internet althans. Als ik me niet vergis is het wel belangrijk om schellak zonder was (dewaxed) te gebruiken, maar dat is ongeveer alle schellak die je koopt.
Hoe lang? Proefondervindelijk vast te stellen. Maar mits 'spaarzaam' aangebracht en goed ingetrokken zou een van siccatieven voorziene drogende olie na een week goed uitgepolymeriseerd moeten zijn. Dat zou voor mij persoonlijk de eerste poging zijn, als ik een dergelijke afwerking zou willen uitproberen.
Oei, dan ben ik wellicht wat snel geweest (ongeduldig...). Op de verpakking Verbeterde Houtolie van De Cokerije staat stofdroog na 4 uur en uitgehard na 36 uur. Ik heb de olie ruim aangebracht, overtollige olie na zo'n 15 minuten weggehaald en dan laten drogen. Voelde zijdezacht en niet plakkerig aan. De eerste laag heeft 36 uur gedroogd, de tweede laag 48 uur en toen heb ik schellak aangebracht.
We gaan zien hoe lang dit houdt. Anders is de schellak makkelijk weg met wat ethanol om daarna opnieuw te proberen.
 

henkverhaar

Oud hout
20 jan 2011
4.842
896
Nijswiller
www.buroverhaar.nl
Dankje! De olie hardt uit en dan hecht de schellak. Dit wordt veelvuldig gedaan om het hout af te sluiten na olie - volgens het internet althans. Als ik me niet vergis is het wel belangrijk om schellak zonder was (dewaxed) te gebruiken, maar dat is ongeveer alle schellak die je koopt.

Oei, dan ben ik wellicht wat snel geweest (ongeduldig...). Op de verpakking Verbeterde Houtolie van De Cokerije staat stofdroog na 4 uur en uitgehard na 36 uur. Ik heb de olie ruim aangebracht, overtollige olie na zo'n 15 minuten weggehaald en dan laten drogen. Voelde zijdezacht en niet plakkerig aan. De eerste laag heeft 36 uur gedroogd, de tweede laag 48 uur en toen heb ik schellak aangebracht.
We gaan zien hoe lang dit houdt. Anders is de schellak makkelijk weg met wat ethanol om daarna opnieuw te proberen.
No worries. Mijn ‘week’ was gewoon voorzorg; 24 tot 48 is een normale droogtijd maar de reactie loopt nog wel even door daarna - sterker nog, lijnolie Met siccatief is nooit uitgewerkt. Een van de redenen dat schilderijen uit middeleeuwen, renaissance en ook later (zelfs die van Van Gogh die nog al aankliederde met zijn recepturen) regelmatig gerestaureerd moeten worden. Op welk moment lijnolie geschikt is voor een volgende behandeling is afhankelijk van wat er precies overheen gaat. Na een week moet vrijwel alles wel pakken, maar vaak kan het al veel eerder…
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.