Vandaag wat tijd gevonden om nog wat foto's te nemen bij het slijpen van een haalmes.
Dus hier is het langverwachte deel over het slijpen van haalmessen.
...........
Alvorens daadwerkelijk te beginnen slijpen moeten we eerst het haalmes eens duchtig onder de loep nemen, en dan voornamelijk de rug van het mes. Bij oude messen zie je hier regelmatig een te bolle rug. daar is niet mee te werken, dat moet dus eerst gecorrigeerd worden. Is het niet teveel, dan kan de rug gecorrigeerd worden met de wetsteen, is het teveel dan doe ik meestal beroep op een bandschuurmachine met een schuurband van K100 à 120, dat versnelt het proces aardig.
Best wet of schuur je tot de rug terug mooi vlak is, daarna kan je dan de lichte afschuining aanbrengen, afhankelijk van wat je met het haalmes van plan bent.
Wil je een afschuining aanbrengen dan gebeurt dat uitsluitend met een vlakke wetsteen, dit geeft het meeste controle. Een 0,5mm à 1mm afschuining op 1/3 van de mesbreedte, te rekenen van af de snede is ruimschoots voldoende.
Zelf begin ik met een steen van K250, dan K400, en eindig met een K600. Na het slijpen en wetten van de vouw met dezelfde stenen word de snede nog eens gepolijst tegen een schijf met pasta. Het eindresultaat is een vlijmscherp haalmes.
Hoe gaan we nu werk om aan een rare vorm toch een mooie vouw te creëren zonder al te veel problemen.
Wel, met behulp van een stukje huisvlijt loopt dit proces op wieltjes, een simpel blokje hard hout met een fors stuk spijker erin klaart de klus.
Dit blokje kan je vastzetten op de beitelsteun van de slijpsteen, een kleine klem klaart de klus, ook omdat er geen noemenswaardige krachten opkomen.
Door de rare vorm zijn we verplicht om het haalmes te slijpen op een hoek van de steen, anders kom je in de knoei met de handvaten, die raken dan de rest van de machine, of de andere steen bij grote exemplaren.
Het blokje met spijker dient als geleiding, het zorgt ervoor dat het mes altijd in dezelfde hoek de steen raakt. De hoek gevormd door de bovenkant van het blokje met de opstaande spijker dient als geleiding, dat geeft een heel accurate geleiding.
Het vlak van het blokje waar het mes over glijd word best wat bol gemaakt, dan verloopt het slijpen van ronde messen een stuk vlotter.
De juiste hoek word ingesteld door het blokje wat dichter, of juist wat verder weg van de steen vast te klemmen. Eens de juiste hoek gevonden is het slijpen een koud kunstje geworden, gewoon het mes heen en weer over de hoek van steen halen zonder extra druk, het eigen gewicht van het haalmes zorgt ervoor dat het mes geslepen word.
Doordat bij haalmessen een scherpe vouw word geslepen, ong. 20° is het oppassen geblazen voor het verbranden van de snede, regelmatig koelen is de boodschap.
Als voorbeeld heb ik één van mijn messen eens een grondige beurt gegeven, dat mes heb ik al ettelijke jaren, maar had er nog niks aan gedaan.
Foto 1 laat zien dat de rug veel te bol ligt, daar heb ik dus eerst iets aan gedaan, op de schuurmachine ermee, opletten voor het verbranden en schuren maar tot er terug een vlakke rug tevoorschijn kwam.
Foto 2 laat een correct gevormde rug zien, tenminste toch voor het werk dat ik er mee doe.
Foto 3 laat het haalmes in slijppositie zien, met op de beitelsteun van de machine het steunblokje met spijker waar het mes tegen glijd.
Foto 4 hier was het even goochelen om zowel haalmes als fototoestel in de aanslag te houden, maar je ziet een gesneden facetkant in Eik met het vers geslepen mes.
Foto 5 de gesneden facetkant, het werk van één minuut, daar kan geen freesmachine tegen op.
In de praktijk ga je een haalmes pas dan opnieuw slijpen als de snede beschadigingen vertoont (stukjes uit de snede) Tijdens het dag dagelijkse werk volstaat wetten, begin je te voelen dat het wat moeizamer gaat, dan op de wetsteen ermee, en dit liever te snel dan te laat, zo hou je het haalmes met weinig moeite altijd in optimale conditie.
Zoals met alle snijdende gereedschappen draag steeds zorg voor het haalmes, let op hoe je het neerlegt en bewaard, werk enkel in proper hout, dus vrij van onrechtmatigheden (zand, verf, etc.) dat beetje aandacht verlengt de levensduur van de snede serieus.
De volgende aflevering gaat gewijd worden aan het werken met een haalmes, wat kan je ermee, en hoe bereik je het mooiste resultaat.
Attached files
