Eik

jaap

Moderator
9 mrt 2008
5.045
1.674
Terkaple
www.woodworking.nl
Eik (Quercus) is een geslacht van loofbomen. Tot dit geslacht behoren zowel bladverliezende als altijd groenblijvende bomen. Wanneer in het Nederlands over de eik gesproken wordt, gaat het meestal over de zomereik. Eikenhout wordt voor verschillende doeleinden gebruikt. In het algemeen is eikenhout sterk en hard, maar toch redelijk makkelijk te bewerken en af te werken.

De eik is voor het voortbestaan vooral afhankelijk van de gaai en van de eekhoorn. Een eikel valt niet ver van de boom en kan onder het bladerdak van de boom niet uitgroeien. Hij is dus aangewezen op dieren om de eikel verder van de boom te verplaatsen. Eekhoorns begraven voorraden eikels voor de winter. Als een eekhoorn omkomt of de voorraad niet of onvolledig aanspreekt of vergeet, is dat een ideale plaats voor de eikels om te kiemen.

Sommige eiken werden door voorchristelijke bewoners van West-Europa gebruikt als boomheiligdom. Een voorbeeld hiervan is de Heilige Eik van Den Hout bij Oosterhout.

Het woord eik is verwant aan het Indische igja dat verering betekent. Het woord druïde is verwant met het Keltische woord voor eik, zo was de verzamelplaats van de Galaten bekend als Drunemeton ("eikheiligdom").

Giftigheid
Zowel de bladeren als de eikels van de eik bevatten tannines. Deze tannines kunnen het maagdarmstelsel irriteren. In het lichaam worden zij omgezet tot pyrogallol, een sterk bloedgif, dat hemolyse veroorzaakt. Eikels - die tot de noten worden gerekend [1] - zijn giftig voor mensen, hoewel er indianenstammen waren die zich voornamelijk met eikels voedden door ze zo te bereiden dat de tannines er grotendeels uit verwijderd werden. Paarden, schapen en runderen zijn zeer gevoelig voor dit gif, maar varkens verdragen eikels goed. Ook wilde zwijnen, herten en eekhoorns eten veel eikels.

Parasieten
De eikengalwesp (Cynips quercusfolii) legt op de onderkant van eikenbladeren haar eitjes. De eik kapselt deze in tot 3 centimeter grote gele tot rode galappels. Er zijn vijftig verschillende galwespen die op de eik leven.

De bastaardsatijnvlinder legt in augustus haar eitjes op het blad bovenin de boom. De larven eten enkele weken van het groen van de eik en maken dan een gemeenschappelijk nest van spindraden in de takken. Hierin overwinteren de larven. Als de eik weer blad krijgt, vreten zij zich vol totdat ze volgroeid zijn. Dit kan een behoorlijke aanslag betekenen op de boom. De eik overleeft dit door in juli alle slapende knoppen te laten uitkom
 
Laatst bewerkt:

ad59

Actieve deelnemer
23 jan 2014
71
85
[h=1]Hout Informatie, Europees eiken Quercus robur [/h] Beschrijving
Andere benamingen: European oak, Chene, Stieleiche.
De draad van Europees eiken is meestal recht maar het hout kan ook onregematig of kruisdradig zijn.
Het hout heeft een vrij grove nerf en is geelbruin, lichtbruin of donderbruin van kleur.

Eigenschappen
Het hout is moeilijk te bewerken met de hand, het heeft een lage stijfheid en de schokweersand is redelijk. Het hout kan donkerder gemaakt worden door het te roken. Het looizuur kan, als het in contact komt met ijzer, voor vlekken zorgen.
Drogen
Europees eiken droogt langzaam en kan sterk krimpen. Ook scheuren en splijten komt voor. Het hout werkt middelmatig in gebruik.
Duurzaamheid
Het kernhout is duurzaam. Het spinthout is gevoeliger voor bijvoorbeeld houtworm.
Toepassingen
Onder andere kerkbanken, doodskisten, boten, kuiperswerk voor wijn, bier. Maar ook zeer geschikt als vloerhout, fineer en triplex.

Gezondheidsrisico's
Niezen, huidontsteking en neuskanker.


Groeigebied
Europa, Noord-Afrika, Noordoosten van de Verenigde Staten.

Hoogte
15-30m

Diameter
1-2m
 

jefmen

Moderator
23 nov 2009
1.054
62
Inlands eiken.


f1035-1.jpg


Botanische naam: 1. Quercus robur L. (= Quercus pendunculata Ehrh.), zomereik. 2. Quercus petraea (Mattuschka) Lieblein (=Quercus sessiliflora Salisb.), Wintereik.
Familie: Fagaceae
Groeigebied.: W-, M- en Z-Europa
Volumieke massa: (500-)670-710-760-(-970) kg/m³ bij 12% vochtgehalte, Vers 900-1200 kg/m³
Boom beschrijving: Hoogte 18-30 m, maximaal 45 m. De rechte tak vrije stam is maximaal 15 m lang en heeft een diameter van 1,2-1,8 De eikenboom kan een hoge leeftijd (400 jaar) bereiken.
Andere namen: Chȇne (Frans), Eiche (Duits) Oak (Engels)
Draad: Recht
Nerf; Matig grof tot grof
Werken: Groot
Krimp nat-12% rad. 4% tang. 7,5%. Krimpcoëfficiënt bij vochttraject 20-12% rad. 2,2% tang. 2,5%
Middelmatige volumieke massa ±640 kg/m³ Krimp nat-12% rad. 1,8% tang. 4,8%. Krimpcoëfficiënt bij vochttraject 22-6% Rad. 0,14% tang. 0,26%.
Groot Volumieke massa ±725 kg/m³ Krimp nat-12% rad. 1,7% tang. 4,7%. Krimpcoëfficiënt bij vochttraject 23-6% rad. 0,15% tang. 0,25%
Duurzaamheid klasse: 2-3
 
Laatst bewerkt:

Jules Bosma

Actieve deelnemer
23 jan 2009
52
1
www.cncwerk.nl
Het leuke van eiken is dat je het kunt logen, de kleur veranderd dan in grijs-bruin.
Logen kun je doen dmv ammoniak, test het alleen van de voren op een afvalstuk.
Je kunt het insmeren en afspoelen, wanneer het op kleur is, daarnaast kun je het ook roken in een plastic tent, in de zon.
je moet dan schotels ammoniak plaatsen in de (doorzichtige) tent.

Dit proces stopt onmiddellijk wanneer je de tent verwijderd. Pas wel op met de ammoniak dampen, gebruik dit alleen buiten!

LETOP wanneer je een lak gebruikt op Eiken waarin Ammoniak verwerkt is, de kleur kan onbedoeld een stuk donkerder uitpakken!
 

Wim Kluck

Oud hout
28 feb 2010
10.582
2.502
Gaanderen
Ik dacht dat logen met natriumhydrocide gedaan werd. ? Een papje gemaakt van de korrels die ook in gootsteen ontstopper zit. Ook weet ik niet of dit nog is toegestaan.
 

henkverhaar

Oud hout
20 jan 2011
4.828
887
Nijswiller
www.buroverhaar.nl
Logen is inderdaad absoluut niet hetzelfde als 'roken' van eikenhout. Het laatste doe je met ammoniakdamp, om het hout te kleuren. Logen is een verduurzamingsproces waarbij het hout in een loogbad wordt ondergedompeld (langdurig). Logen gaat met een oplossing van een sterke base, bijvoorbeeld natrium- of kaliumhydroxide in water.
 

tuoh

Oud hout
Amerikaans Eiken is een verwarrende term, het is in Europa een verzamelnaam voor twee verschillende soorten Eik welke oorspronkelijk alleen voorkwamen in Noord Amerika.

De sterkste soort is de Amerikaanse witte Eik, meestal Quercus alba. Het hout is even sterk of zelfs iets sterker dan Europees Eiken ( Quercus petraea en de Quercus robur) en kan voor dezelfde toepassingen gebruikt worden als zijn Europese neven. De witte Eik is meestal wat zwaarder (740 kg/m3) dan de Europese soorten.

De tweede soort is de meer bekende rode Amerikaanse Eik, oftewel Quercus rubra, heeft zoals zijn naam al aangeeft roodachtig lichtbruin kernhout. Gewicht iets lichter dan de witte Eik (690kg/m3) en wat grover van structuur.
Eén groot punt van aandacht bij deze houtsoort, het hout heeft geen "thyllen" in de vaten, wat betekend dat de vaten niet verstopt zijn zoals bij de andere soorten wel het geval is. Dit wil ondermeer zeggen dat het hout ongeschikt is om vaten uit te fabriceren, of om te gebruiken als scheepshuid. Door de afwezigheid van thyllen zijn de vaten "open" en dus makkelijk toegankelijk voor indringende zwammen etc.. terwijl het hout dus ook niet "waterdicht" is, een vat lekt en een schip zinkt. Een voordeel is er ook, door die afwezigheid van thyllen is het hout zeer makkelijk te impregneren (creosoteren van dwarsliggers)
Het is deze rode Eik die je hier ten lande ook wel vind als (ongewenste) aanplant.
 

HaenigAn

Actieve deelnemer
3 nov 2014
49
0
Twente
Ergens heb ik nog een stukje biologisch geloogd eikenhout, Het is overgebleven van een paar kromgetrokken planken uit een varkensschot. Het is ontzettend hard, glimt als je het zaagt, is donker van kleur en het stinkt na 40 jaar nog naar varkens als je het doorzaagt.Of ruikt dat altijd zo?
 

Jurriaan

Oud hout
1 jul 2009
3.225
647
Beneden Leeuwen
www.houtenschalen.nl
Ik zal hier nog even een voorbeeld geven van het roken van eiken. Roken is het laten reageren van het looizuur in het kernhout
met ammoniadamp. Hoe verser het hout, hoe donkerder de kleur.

schaal_ongerookt.jpg
de ongerookte schaal

schaal_gerookt.jpg
de schaal na 2 uur onder een speciekuip met een klein bakje met ik schat een 150 ml 10% ammonia (van de professionele schilderwinkel)
en afgewerkt met walnotenolie.

NB: experimenteren met sterke ammonia in een afgesloten ruimte is een potentieel gevaarlijke situatie, bezint eer ge begint!

De open poriestructuur van eiken kun je trouwens ook gebruiken bij de afwerking, dit is een schaal waarop olie met witte pigment is gesmeerd (4 lagen).
De pigmentdeeltjes blijven in de poriën achter en worden van het gladde hout weer afgeveegd, waardoor de jaarringen benadrukt worden.
schaal_met_pigment.jpg
De werkwijze is als volgt: na het schuren de poriën goed openblazen met perslucht, de olie na het opbrengen direct stevig uitwrijven en herhalen totdat
de poriën wit uitslaan.
 
Laatst bewerkt:

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.