Zwaluwstaarten frezen in constructieve toepassing (zoals Lignatools)

[Mark Moes]

Hallo forummers,

Hoe groot moet een zwaluwstaart uitgevoerd worden om een goede constructie te maken?

Ik ben op zoek naar een oplossing om liggers van een plat dak te bevestigen aan de gebintbalk. De eenvoudigste oplossing is om de dakliggers over de gebintbalk heen te leggen en dan vast te schroeven, maar deze methode kost veel ruimte. Om die ruimte te besparen kunnen dakliggers met balkdragers of blikjes aan de gebintbalk worden bevestigd, dan kunnen de dakliggers op dezelfde hoogte komen als de gebintbalk. In dit geval zou ik het jammer vinden als er van deze blikjes of balkdragers in het zicht komen, dus ben ik op zoek naar een andere oplossing.

Oa. Lignatools heeft een mooie oplossing, het frezen van zwaluwstaarten.

Deze set is nogal prijzig, dus ben ik aan het nadenken om het zelf te maken. Maar hoe groot moet een zwaluwstaart worden uitgevoerd om sterk genoeg te zijn in een constructie? In dit geval moeten er dakliggers van 5x15cm in een gebintbalk van 15x15cm worden bevestigd. De slede van de zwaluwstaart wordt dus aan de kopse kant van de dakligger gefreesd, de groef in de langszijde van de gebintbalk. Zou een slede van 25mm diep genoeg zijn? Natuurlijk hangt het er ook vanaf hoe breed de slede wordt, en dat is dan maximaal 5cm, iets taps toelopend zoals bij het voorbeeld van Lignatools. In de meeste gevallen werken we met Douglashout.

 

[Pel]

Hier staan diverse houtverbindingen Mark, die je toe kunt passen zonder ingewikkelde dure hulpmiddelen.

Groet Pel.

https://berkela.home.xs4all.nl/draagstructuur/houtverbindingen.html

 

[Pel]

Als je een zwaluwstaart verbinding wilt maken dan zou ik het zo doen, en gewoon met hamer en beitel ouderwets uitkappen.

Groet Pel.

 

[Mark Moes]

Die laatste optie wil ik graag uitvoeren, Pel. Omdat het een overkapping is, zou het niet mooi zijn om de metalen balkdragers te zien. Die valt dus af.

Omdat het wel vaker voorkomt in ons werk, lijkt het me sneller reproduceerbaar om te frezen dan te kappen. Zou het niet lukken met de bovenfrees?

 

[iedereen en niemand]

Ik heb toevallig vorige week hele mooie eiken prefab vloerdelen gemaakt met het lignatool systeem en kan niet anders zeggen dan dat het een perfect systeem is. wat zeker niet concurrerend reproduceerbaar is met de hand. Ik heb het systeem niet zelf, maar degene die het had vertelde dat hij het meegemaakt had dat bij een vloer constructie waarbij het aan de ene kant oplag op een muur en aan de andere kant ingefreesd was in een strijkbalk de balken op de muur 2 a 3 mm los kwamen omdat de strijkbalk niet helemaal haaks lag. zo strak zijn die verbindingen. en tuurlijk zakt dat wel weer naar beneden zodra het belast wordt, maar had nog nooit zulke mooie strakke verbindingen gezien. En inderdaad het is een duur systeem, het set mallen kost ca €2500 en dan nog de mafell frees van €900 en dat maakt dat het geen hobby systeem is. maar zodra je dit bedrijfsmatig in kan gaan zetten is het snel terug verdient en daarna ga je er aan verdienen.

En tuurlijk kan je zelf wat verzinnen om ook zoiets te maken maar een goeie bovenfrees (2500+ watt heb je zoiezo nodig dus die investering ben je kwijt. en dan moet je zelf nog iets van mallen gaan maken om het reproduceerbaar te maken. maar probleem wat je hebt is verschillende balk afmetingen dus die moet verstelbaar worden. En dan heb ik het nog niet gehad over de precisie. ik denk persoonlijk dat als je dit professioneel wil gaan inzetten dat het dan efficiënter is een dergelijk systeem aan te schaffen. En als het een eenmalige actie is zou je inderdaad met de hand zwaluwstaarten kunnen maken.

voordeel van het ligna systeem is trouwens ook dat je de frees in een soort voet klikt. dat zorgt er voor dat de frees nooit omhoog kan komen als je bijvoorbeeld een kwast tegen komt. en dat is iets wat anders echt gaat gebeuren, zeker in wat harder hout.

 

[Pel]

Frezen kan natuurlijk ook, moet je even een mal maken. Bij de link, moet je even omlaag scrollen dan zie je de diverse verbindingen staan.

Groet Pel.

 

[Arthurdeboer]

je kan eens kijken of je dit ergens kan vinden, niet zo duur als de bovenstaande, een goede frees is uiteraard wel noodzakelijk voor dit soort werk.

en dit ziet er zo makkelijk uit dat het misschien ook nog wel in een testoplage gemaakt kan worden via woodworking?

linkje naar youtube waarbij merkt gepresenteerd wordt hier

 

[Mark Moes]

Ik ken het systeem van Lignatool een beetje inderdaad, heb er nog nooit mee gewerkt. We maken bedrijfsmatig steeds meer overkappingen en dergelijke constructies, maar om direct die investering aan te gaan gaat me een beetje te ver. Daarom wilde ik eerst eens proberen zelf een mal te maken, dan kunnen we wat snuffelen aan het idee zeg maar....

Hoe diep wordt er gefreesd met de Lignatool? Of eigenlijk: hoe groot moet de zwaluwstaart worden om voor de constructie sterk genoeg te zijn? Ik kan me zo voorstellen dat het niet goed komt met een klein zwaluwdtaartfreesje....

 

[Pel]

Het heeft er natuurlijk ook mee te maken hoe zwaar dat je balken zijn, daar pas je de verbinding op aan.

Groet Pel.

 

[Mark Moes]

Dat begrijp ik. Op een gegeven moment houd het natuurlijk op. Maar uitgaande van een 5x15 die haaks op een 15x15 moet komen. Met een balkhoogte van 15cm is er toch niet meer te overspannen dan een meter of 3, dus met het daarbij te verwachten gewicht.

Wanneer een 5x15 haaks op een 5x15 zou moeten, zou er niet veel dieper gefreesd kunnen worden dan een 2.5cm. Als ik de foto's van iedereen en niemand zo zie, komt dat wel aardig in de buurt van de 2.5 cm geloof ik. Maakt dan de hoek van de frees ook nog heel veel verschil?

 

[Pel]

Als de balk 5cm dik is dan zou je die 2,5 cm aan kunnen houden Mark, de hoek, of het aantal graden schuin van de frees maakt m.i. niet zoveel uit.

Groet Pel.

 

[Arthurdeboer]

nou ja, bedenk hoe ze het anders doen? dan heb je van de gegalvaniseerde balksteunen die je met een x aantal schroeven moet vastmaken. hier kan je gewoon lijm gebruiken en eventueel de zwaluwstaart nog vast zetten met een x aantal schroeven...

op de site van arunda (hier) zie je de frees (300 euro) van 26 mm lengte, dus dat zal toch voldoende vlees moeten zijn. ik zal vooral aan de onderzijde van de inkeping voldoende ruimte houden.

 

[Mark Moes]

Kijk... dit geeft de burger moed....

Valt me tegen trouwens wat die frezen van Ligna en Arunda kosten. Zijn die, behalve de schacht nog zoveel anders dan een ''gewone" frees? Ik bedoel, als het allemaal wat lichter is, ook de machine, duurt het vast wat langer voordat de sleuf klaar is, maar als de vorm maar goed is toch?

 

[iedereen en niemand]

Bij het ligna systeem frees je inderdaad 25 mm en dat is echt sterk.

 

[Mark Moes]

Eindelijk een update. Na veel denkwerk enzo zijn er uiteindelijk twee mallen gefreesd.


Deze resulteren in het volgende:

Zowel de staart als de slede zichtbaar, ter controle. Verbinding 1 komt direct uit de mal, past als een bus. Bij nr 2 en 3 heb ik respectievelijk 2 en 5 millimeter van de onderkant van de staart gehaald. Zo rust de staart dus niet met de onderkant maar met de beide zijden in de slede. Wat zou constructief het beste zijn? Het gevaar bestaat natuurlijk bij alle drie verbindingen dat wanneer het hout krimpt de staart verder in de slede zakt. Daarom lijkt het mij verstandig een fractie van de staart af te halen zodat die meer klemt in de slede, zoals bij 2. Denk ik juist?

Edit: bij nr 1 zit er een streep van een stift aan de slede, lijkt een beetje vreemd. Nr 3 zweeft nog 4mm boven de onderkant van de slede. Nr. 2 is er met enig geweld vlak in geslagen, dus de 2 mm die van de staart af is gehaald is al haast weer verdwenen door de stijve passing.

 

[Pel]

Nummer 2 past perfect Mark, veel zal het hout ook niet krimpen, en het zit aan beide zijde opgesloten.

Groet Pel.

 

[maja158]

Het resultaat ziet er goed uit Mark.
Van welk materiaal heb je de sjablonen gemaakt?
Klopt het dat je aan de achterzijde van de mal een "latje" hebt die op de balk rust en dat je vervolgens de mal op de juiste hoogte kan instellen?

Groet,
Jan

 

[vandikte]

Ziet er goed uit hoor, lijkt me erg sterk en het is mooi om te zien zonder metaal....

 

[tuoh]

Versie III lijkt mij het beste, hierbij mag het hout nog wat krimpen tijdens het drogen zonder dat de passing dan te los kan komen te zitten.

 

[Mark Moes]

Allen bedankt! Het materiaal is een kunststof, wat precies weet ik niet. Hier in de buurt laten frezen op een CNC. Best hard spul en toch een beetje soepel.

@pel en @tuoh, verbinding 2 zweeft ook nog een fractie. Met een klein beetje krimp gaat dat goed, hoewel er in houthandel-droog hout gefreesd wordt en meestal voor buitentoepassingen. Verbinding 3 zou bij krimp inderdaad verder kunnen inzakken, maar daar is nu juist ook het gevaar. De verbinding mag juist niet verder inzakken door krimp, althans, geen millimeters, maar ik wil ook niet teveel spanning op de onderkant van de staart zetten eigenlijk. Dat is juist bij nr 1 het geval. Die past perfect maar bij krimp rust het gewicht op de onderkant van de staart of onderin de slede.