Uithollen met elbow tool (zelfbouw)

[Roestige Spijker]

Na lang puzzelen en knutselen is het gelukt om een Elbow tool naar inspiratie van Tim Yoder functionerend te krijgen.
Op zich is het een eenvoudig ontwerp maar er zijn een paar belangrijke punten die de aandacht verdienen.
Zo zijn de scharnierpunten met pasbouten en passingen gemaakt ( H7 voor de vakidioten onder ons )
Ook het gat waar het rondstaal in gaat is een passing.
Dit om ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk speling is en daardoor weinig trillingen.


Hieronder is de complete opstelling




Het geheel zit vast aan het tegencenter en op deze foto is ook mooi te zien hoe het scharnierpunt uit ziet.
De schijfjes zijn van messing voor een betere "gesmeerde" werking tussen het staal.




Hier is de leunspaan op de juiste hoogte afgesteld en de HSS toolbit op centerhoogte.
De vrijloophoek van de toolbit op deze foto is nog niet goed, deze heb ik later aangepast.




En jahoor ..... alles is evenwijdig met het bed.




En dan is het tijd om uit tehollen




Nadat ik de vrijloophoek had aangepast ging het als gesmeerd er kwamen zelfs kleine krullen van de toolbit.
Deze vaas van Eik heb ik een jaar geleden voorgedraaid en er moest nog een 1,5 cm van de wanddikte weg.
Het beiteltje heb ik tijdens dit proces 2x moeten slijpen.
al met al ben ik tot nu toe zeer tevreden met de nieuwe aanwinst en ben benieuwd hoe het uithollen in vers hout gaat.

Een laser systeem komt er ook nog, dus foto's hiervan komen later in dit verslag.

 

[Jurriaan]

Knap stukje werk. Kun je die pasbouten e.d. zo ergens kopen, of lukt dat alleen als je een metaalbewerker + bijbehorende machines nabij hebt?

Ik moet wel zeggen dat de oppervlaktekwaliteit me een beetje tegenvalt, die laatste foto, waar je met bv. een haak naar je toe te een veel betere oppervlakte zou moeten krijgen, is denk ik niet de situatue waar je dit voor gemaakt hebt, eerder voor diep in vazen e.d.?

 

[katma]

mooi stuk gereedschap. Ik snap alleen nog niet hoe je hem horizontaal vlak krijgt terwijl het middelpunt van de arm die aansluiting op de losse kop niet in het midden zit van de losse kop?

 

[Ronny63]

Ziet er heel goed gereedschap uit om diep uit te hollen.
Ronny

 

[Roestige Spijker]

Juriaan...... Die pasbouten kun je gewoon kopen... ff googlelen.


De rest is idd custum made.
Als je zelf ook zoiets wil maken maar geen toegang hebt tot de gereedschappen die ik heb, kun je misschien het volgende doen:

Pasbouten kun je gewoon kopen.... ook HSS staal kun je op Ebay in china kopen zonder verzendkosten.
De messing ringen kun je zelf maken... gewoon bij een staalboer, die hebben strippen of plaat van messing. vierkanten stukjes maken met een gat erin en op de draaibank ronddraaien.
De gaten in het vierkantstaal boren zal een uitdaging worden. je moet dan kijken of je een boor hebt die net iets kleiner boort dan de pasbout (0,1 á 0,2mm kleiner... misschien een paar testgaten maken) en dan kun je dit soort hulpgereedschap maken.... op mijn werk noemen we dit een vlinder.






Deze zet je een boormachine en dan kun je de gaten net groot genoeg maken zodat de pasbout met een beetje kopervet (oid) spelingsvrij in het gat kan draaien.
Dit vergt wel een beetje oefening om het gat mooi recht en cilindrisch te maken.

Voor de verbinding met het tegencenter kun je in een bouwmarkt een buizenklem kopen. Kijk maar naar dit filmpje van Tim.

https://www.youtube.com/watch?v=xeuia4pwec0

Dan is er nog het laswerk.... tja dan moet je echt een lasapparaat hebben of iemand weten die eentje heeft en kan lassen.
De rest is werk voor de slijpschijf en vijl.

Wat betreft het ruwe oppervlak van de vaas...... op de foto zie je kleine snippers die door het ronddraaien tegen de wand zijn gedrukt. Daardoor lijkt het een ruw oppervlak maar is het niet. ik ben meteen met korrel 120 kunnen gaan schuren.
Verder heb ik deze week dit HSS plaatje gemaakt om een nog beter oppervlak te krijgen.






Katma..... kijk naar het filmpje dan wordt je vraag beantwoord.

 

[markvanzee]

geweldig mooi systeem. knap gemaakt!

 

[Wim Kluck]

Roestige spijker mooi stuk gereedschap gemaakt. Wat ik niet snap dat je het gat voor pasbouten kleiner moet boren en dan hem op maat schuurt? Boren zijn goed verkrijgbaar in tiendes. Moet het dan nauwkeuriger dan tienden?

 

[chevy66]

h7 passing voor deze maat is 15/1000 .

 

[Roestige Spijker]

Hoi Wim,

Zoals chevy66 al vermeld een H7 passing is 18/1000. (bij Ø12)



Ik heb gaten van Ø12H7 gemaakt. Dit betekend dat de kleinst toegestane maat Ø12,000mm mag zijn en de grootste Ø12.018mm.
Je kunt dus zien dat je maar een gebied van pak-weg 0,02mm hebt.... heel weinig dus. (Een normaal menselijk haar is 0,2mm).
Dit is dus één van de reden dat het niet mogelijk is om met een normale metaalboor deze tolerantie te behalen. Ook omdat als je boorkop ook maar een heel klein beetje slingert en je met een boor van 12mm boort je maat al te groot is.
Op de tweede plaats..... ruwheid van het gat, wat in dit geval eigenlijk het belangrijkste is omdat het gat om de pasbout moet kunnen "glijden"
De pasbout heeft een steel die geslepen is, dus mooi glad. Als je een gat boort met een normale metaalboor is dit veel te ruw en bestaat een grote kans op vastlopen.
Ik heb mijn gaten met een zogenaamde ruimer gemaakt. Met een ruimer krijg je de perfecte maat en perfecte ruwheid.
Als je dus geen ruimer hebt kun je het gat zo dicht mogelijk naar de maat boren (bijvoorbeeld Ø11.90mm) en dan kun je met de "vlinder" het gat op maat en glad schuren.

Wanneer kun je weten of je een goede passing hebt gemaakt ?..... Als de pasbout met heeeeeel weinig krijgt in het gat past en als je vervolgens het gat aan de onderkant dicht houd en de pasbout eruit trekt moet je een geluid horen alsof je een fles wijn open trekt.... proost, je hebt een passing

Voor dié gene die nog niet in slaap zijn gevallen en zich willen wagen aan deze techniek..... als er vragen zijn hoor ik dit graag.

 

[Jurriaan]

En wat is dan het verschil in effect tussen je vlinder en een ruimer?

 

[Roestige Spijker]

Een ruimer is uiteraard het best (icm drie-lippenboor van 11,75mm om het nog moeilijker te maken )

maar deze spullen hebben de meeste houtdraaiers niet thuis liggen.... ik trouwens ook niet.
Dus is zo'n vlinder een heel goed alternatief. Met een beetje gevoel een vaardigheid kun je een passing heel goed benaderen.



Hierboven zie je 4 doorsnedes van gaten.

A : dit is het perfecte gat .... cilindrisch recht en glad én op maat.... dit bereik je met een ruimer.

B : is met een metaalboor..... redelijk recht maar niet glad genoeg en ook niet aan de goede maat.

C : Met een vlinder.... wél glad maar niet aan de maat omdat er teveel op de uiteindes is geschuurd.

D : Met een vlinder..... wél glad maar nu te veel in het midden geschuurd.

Je ziet bij C en D dat als je daar een pasbout in zet deze teveel op punten draagt ( de pijltjes)

Met een vlinder krijg je de gaten gemakkelijk glad (eerst korrel 120 en dan 240) alleen moet je oppassen dat je niet de fout zoals bij C & D maakt maar Afbeelding A zoveelmogelijk benaderd.

Makkelijker gezegd dan gedaan... ik weet het.
MAAR het is te doen......ik weet het

PS. de afbeeldingen zijn uiteraard sterk overdreven

 

[ornament]

Hier leren we wat bij! Heeeel interessant.

Hoe werk je nou t met een " ruimer " : met snijolie? in boorkop of is het een handgereedschap? is het conisch ? wat is de diameter van het voor te boren gat? enz ?

groeten,
Ornament

 

[chevy66]

Met een machineruimer is in deze kleinere maten de boormaat 0,5mm kleiner. Je kan hier een beetje mee spelen, afhankelijk van de maat die je nodig hebt. Met een handruimer met verstelbare messen is het vaak makkelijker snijden als je nog maar een paar tienden hoeft te ruimen. Het is ook afhankelijk van de rondloop van je boormachine en je boor. Ruimen gaat met snijolie en op een laag toerental. Machineruimers zijn meestal recht met een klein 45 graden zoekrandje aan de onderkant. Het voordeel hiervan is dat je ze in blinde gaten kan gebruiken. De meest voorkomende verstelbare handruimers hebben een centreerbus voor de onderkant van het gat en de messen hebben een langere schuine kant voordat ze recht worden. Zo is het makkelijker om de paspen recht in je werkstuk te krijgen. Ook komen er nog tapse ruimers voor. Deze zijn er zowel met morseconus voor in de machine, alsook met een vierkant, net als bij een tap. Deze worden gebruikt voor tapse paspennen. Deze zie je veel in de machinebouw om handwielen op assen vast te zetten.

 

[Roestige Spijker]

Zo..... het laser systeem is ook klaar.
Valt niet veel over te vertellen. Ik denk dat iedereen wel weet hoe dit werkt




Hier de laser afstellen




Dit is een foto tijdens het draaien.




Hier kun je zien als je de wanddikte hebt bereikt. de laser schijnt net langs het werkstuk.

 

[Wim Kluck]

Zo weer wat geleerd. Ik had geen benul dat er een zo grote nauwkeurigheid nodig zou zijn voor een hollowertool.

 

[rendew]

@wim kluck Al lekker aan het stoffen geweest met je Lie nielsen

 

[Clements]

Ruimers zijn voor heel weinig te koop, dus ik zou niet vlinderen. het geboorde gat is nl niet rond, maar een afgeronde 3hoek.

verder een mooinstukje gereedschap geworden.

 

[ornament]

heel erg bedankt Chevy66,
weer heel wat bijgeleerd. Het komt nog eens van pas.

groeten
ornament

 

[chevy66]

Ik hoop dat mijn verhaal een beetje duidelijk was. Je vergeet altijd de helft als je wat probeert te verhelderen. Zo zie je dat wat metaalkennis ook handig kan zijn voor houtbewerkers. Mooi gemaakt hulpstuk.

 

[Wim Kluck]

@wim kluck Al lekker aan het stoffen geweest met je Lie nielsen

Ja hij schildert prima