Sweeps en waar gebruik je ze zoal voor?

[Seek]

Vandaag is mijn set gutsen aangekomen van Patrick Damiens. Het is dezelfde samenstelling al de set die Coko al eerder van hem had gekocht. Volgens mij is dit een studenten set of zo.

Het lijstje van Coko: 1-1mm ;1-5mm ; 1-7mm ; 1- 14mm ;1-20mm 4-4mm ; 4-12 mm ; 4-18mm ; 4-22mm 6-7mm; 6-10mm ; 6-14mm ; 6-22mm
7-6m; 7-8mm ; 7-12mm ; 7-16mm ; 7-20mm 10-2mm ; 10-6mm ; 10-10 mm ; 10-14 mm ;10-16mm 11-3mm ; 11-8mm ; 11-14mm
V39-8mm ; V39-14mm

Nu vraag ik me af wat zoal het gebruik van deze maten is. Op dit moment ben ik vooral geinteresseerd in relief werk.
Die nr's 1 zijn eigenlijk net gewone beitels. Wat is daar bijzonder aan? En wat doe je er mee?
De zessen zevens lijken me heel handig om allerlei vormen, blaadjes ed uit te steken, net als die nr's 4.
Dan die 10en en 11en. Die zijn diep doorgetrokken, vrijwel U vormig. Wat kan je daarmee maken?

Ik had nog een 30mm #8 liggen, dat is mooi voor grote ronde vormen. En ik heb ook nog wat hele vlakke, maar met net nog een beetje bolling. Geen idee wat voor sweep die hebben, maar die heb ik nu gebruikt om de achtergrond weg te steken. Dat wordt dan niet echt vlak natuurlijk, maar dat was in antiek houtsnijwerk ook niet altijd zo.

 

[ornament]

Hallo Seek,

Het zal waarschijnlijk inderdaad een voorgeschreven set zijn.
Een beetje uitleggen waarvoor de verschillende vormen en breedtes van gutsen dienen is niet makkelijk/ het hangt immers af van persoonlijke voorkeuren, persoonlijke vormenwereld en vorm - beleving, van werkwijze, enz enz.


dus ik denk, vind dat:

Je er meestal goed aan doet om een zo groot mogelijke guts te nemen die je voor het specifieke werk , onderdeel, kunt gebruiken. ( Vaste regel)

Contouren van blaadjes zijn meestal met een nr 4 en 5 te maken.

Die nr 8 van 30 mm zal de meeste houtblokken, planken , als eerste aanvallen: veel materiaal snel wegnemen. In de bredere maten is dieper (ronder) dan een nummer 8 niet efficiënt , vind ik.
Nummers 7 en 8 en 9 doen hetzelfde.

Nr 6, grove, snelle, modellering. Rond en vlak genoeg voor de meeste aanzetten. Prachtige performer. Meestal te rond voor de contouren van blaadjes.
Nr 9, 10 en 11 maken kanalen, ook bruikbaar om verschillende massa's van elkaar af te zonderen. Nr 11 van 3 mm wordt heel veel gebruikt, ook in details van haar partijen.
In het hout slaan, voor het aanzetten van contouren doe je niet met diepere gutsen of met een burijn. Bij deze laatste kan scheuren, en dan gaan de twee benen uit elkaar. Met een 6 toch al iets voorzichtiger zijn, en de hogere nummers er beter niet voor gebruiken.
Vlakke beitels worden traditioneel aan beide kanten van een vouw voorzien. Ideaal om na het modelleren met gutsen de bolvormige, eivormige volumes " glad te strijken". Daarna kan men er nog eens overgaan met een guts die met het binnenkanaal het hout raakt. Dus een passende guts, omgekeerd gehouden, met de vouw naar boven.

groeten,
Ornament
http://www.houtsnijden.eu

 

[Seek]

Hartelijk dank Ornament. Wat ik dus nu al mis in deze set is iets tussen 1 en 4 in, voor het uitsteken van een achtergrond in een relief. Die nr's 1 zijn daar te vlak voor, meer geschikt wat jij zegt voor het afwerken. En de 4 juist weer iets te veel. Gelukkig heb ik zelf nog wat van die vlakke maten liggen.

 

[ornament]

Nummer 2 is een beitel die schuin is geslepen. Enkel bij het merk Pfeil noemt dat nr 1S

Achtergronden maak je "vlak" , werk je af, met guts nr 3. Enkel bij Pfeil noemt dat nr 2
Ook bruikbaar voor contouren en modellering. Sommige merken leveren ook een 2 1/2 die nog vlakker is, om eindafwerking van de achtergrond te doen. Eerder iets voor houtsnijders die al een massa gutsen hebben, geen prioriteit.

groeten
Ornament
http://www.houtsnijden.eu

 

[ornament]

Eigenlijk zal het hel snel zichzelf uitwijzen wanneer men éénmaal begonnen is met snijden.

Groeten,
Ornament
http://www.houtsnijden.eu

 

[Seek]

Zo, eindelijk eens tijd gehad. Die oude Engelse gutsen die ik had voor het verwijderen van de achtergrond zaten eigenlijk heel dicht bij de Dastra #4's. Dus dat komt aardig overeen. Wat me zo snel wel opvalt is dat die Engelse een stuk sierlijker zijn, de Dastra's zijn van dikker materiaal gemaakt. En ik ga toch nog wat corrigerend slijpwerk doen, want de gutsen snijden nu pas als je ze heel hoog houdt. Juist bij dingen als achtergrond wegsteken, of het profileren van een bepaalde vorm lijkt het me lekkerder als je de guts een stuk lager kunt houden, onder een hoek van 20 graden of zo.

 

[ornament]

Hallo Seek,

een guts met een vouw in een te stompe hoek werkt inderdaad niet prettig.

Ikzelf meet nooit hoeken, heb ook niets aan de slijpmachine waarmee hoeken uitgezet of ingesteld kunnen worden.
Uit gewoonte hou ik een bijtel, guts in een bepaalde hoek op het hout en dan moet die juist beginnen te snijden, iets vlakker gehouden mag die niet snijden. Omdat anderen erom vroegen , werd dat eens opgemeten en kwam 22 à 23 graden als " voorgeprogrammeerde" hoek uit de bus.

Indien je ook in hardhout werkt zou de 20 ° wat juist zijn kunnen zijn en 23° trouwens ook. Ik heb zelf maar enkele Dastra's, vrij recent gekregen, maar ik heb in het verleden er enkele zien voorbij komen met stukjes uit de snede gebroken. Het staal van dit merk blijkt tamelijk hard te zijn. Een stompere vouw moest in deze gevallen wel om de snede heel te houden. Omdat de guts dan steiler zou moet gehouden worden, en dat is niet gewenst, werd er in plaats daarvan een vouw van ongeveer 22 à 23 ° aangeslepen plus een kleine binnenvouw (aan kant van het binnenkanaal) aangebracht. Men zou kunnen beginnen met iets als 15 graden voor de binnenvouw en dat aanpassen door het groter of stomper te maken, indien er zich nog een probleem voordoet. Er is hier dus een massa speling, dit geldt natuurlijk voor elk merk van gutsen. Gewoon wat tuning tot als als het ding lekker werkt en zijn snede houdt.

De hoeken van de vouwen bij houtsnijdgereedschap wordt dus bepaald door preferentie: wat men maakt, in welk hout men werkt, hoe men werkt, de wenselijkheid om een binnenvouw te hebben om de guts ook op de vouw van het binnenkanaal te sturen, enz enz.. Iedereen doet het dus en beetje anders.

groeten,
Ornament

 

[Seek]

Bedankt. Zo gaat het dan ook maar gebeuren. Van het weekend zal het wel weer tuinwerk zijn, en daarna rugpijn, maar ik hoop snel weer aan een mooi snij project te kunnen beginnen.

 

[ornament]

Wat me zo snel wel opvalt is dat die Engelse een stuk sierlijker zijn, de Dastra's zijn van dikker materiaal gemaakt.

In Engeland zijn er nog twee "gutsensmederijen" die een groot ,compleet gamma aan gutsen en beitels voor houtsnijders leveren. Henry Taylor ( bestaat al meer dan 150 jaar) maakt gutsen die het meeste lijken op de dunnere sierlijke Engelse gutsen. Ashley Iles , werd vorige eeuw in begin van de jaren 50 opgericht , maakt wat steviger uitziende gutsen.

Een collega vertelde dat hij eens aan Dastra gevraagd heeft om wat dunnere gutsen te maken. Dat deden ze, maar de gutsen konden makkelijker breken.

groeten
Ornament
http://www.houtsnijden.eu

 

[Seek]

Mijn mooie Engelse gutsen heb ik verkocht. Misschien het domste wat ik had kunnen doen, maar ik wil de hoeveelheid gereedschap in mijn bezit beperkt houden.

Ik zal me dus helemaal op de Dastra's gaan richten.

 

[wijk0983]

Vanwaar de voorkeur voor Dastra? Ik heb zelf Pfeill in een stuks of 50 uitvoeringen en vind ze prima. Op de site van Dastra lijkt het assortiment kleiner en is de beschikbaarheid beperkt. Ik snij meest hardhout trouwens.

 

[Seek]

Heel simpel, ik kon een mooie set Dastra's voor een mooie prijs scoren. Verder heb ik geen echte voorkeur.

 

[ornament]

Ik denk dat het omgekeerd is, dat het assortiment van Pfeil is eerder bescheiden in vergelijking met Dastra en nog bescheidener in vergelijking met het aanbod van Henry Taylor. Deze laatste smeden meer ambachtelijk, vandaar de enorme keuze. Pfeil maakt ze meer industrieel, daar moet je niets speciaals aan gaan vragen. Bij Dastra kan dat wel kunnen aldus een collega. Bij Henry Taylor lieten we reeds speciale gutsen, buiten hun assortiment, op maat maken (in het verleden ) .

Nog niet zo lang geleden waren de buitenkanten van de gutsen van Dastra nog zwart. De binnenkanalen waren natuurlijk steeds blank geslepen.

Seek , wat zijn de ervaringen?

groeten,
Ornament
http://www.houtsnijden.eu

 

[coko]

Dat wist ik niet Ornament.
Ik meen dat ik ooit ergens gelezen heb dat de catalogus van Pfeil iets van 700 unieke artikelen bevat. Daar zullen ongetwijfeld ook de kloppers, mesjes, wetstenen etc bijgeteld zijn, maar toch.
Hebben de andere merken dan bepaalde type gutsen die Pfeil niet heeft?

 

[ornament]

Ja, de andere vernoemde merken hebben meer keuze. Neem bijvoorbeeld een rechte guts nummer 3 ( hele flauwe ronding) volgens de Engelse of Duitse nummering ( nummer 2 bij Pfeil) , en bekijk het gamma Van Henry Taylor. Dan zie je dat de meeste maten ( zelfde breedte) hiervan in 5 verschillende modellen te verkrijgen zijn. We hebben over rechte gutsen , er komen nog gekropte, ( lang) gebogen, tegengekropte gutsen bij . En ook hier is er meer keuze (in verband met breedte) dan bij Pfeil ( idem bij Dastra).

Andere merken hebben we nummer een nummer 10 ... ook Dastra.
enz

De catalogi staan op het internet.

Groeten,
Ornament

 

[Seek]

Seek , wat zijn de ervaringen?

groeten,
Ornament
http://www.houtsnijden.eu

De ervaring is dat de tuin nu zo'n beetje klaar is, schuttingen staan, tegels gelegd, plantjes in de grond, en de ervaring is ook dat ik een week ziek kan worden. Kortom, wat betreft de gutsen, helaas nog haast niks!

Gisteren even een rij keepjes gehakt in de randen van mijn kistje met een 6mm #7. En dat ging heel niet verkeerd.