Zoals beloofd in deze topic van Roestige Spijker wil ik graag mijn zelfbouw vacuümsysteem nader toelichten.
Eerst en vooral is er een chuck (opspanplaat) nodig en die bestaat uit twee delen: ten eerste iets met een M33 schroefdraad (afhankelijk van de draaibank kan dit ook andere draad zijn) en ten tweede een plaat met afdichtingsmateriaal.
Voor het deel met de M33 heb ik gekozen voor een kunststof die eenvoudig bewerkbaar is op zowel metaal- als houtdraaibank. Het materiaal is POM, ook gekend als Delrin, Polyacetal, Ertacetal, en zo meer, en is verkrijgbaar in plaat of rond van diverse diktes en diameters. Kostprijs +/ 10euro/kg. Een bevriende metaaldraaier kan daar vlotjes een M33 schroefdraad in snijden en dan kan de rest, zoals reeds aangegeven, verder afgewerkt worden op de houtdraaibank. Volledig op de houtdraaibank kan dus ook maar dan heb je wel een M33 tapset nodig. Een alternatief is een gewone meeneemplaat met behulp van silicone kit voor de afdichting vastschroeven op de plaat.
De plaat zelf kan MDF, multiplex, betonplex of iets gelijkaardigs zijn. Ik heb gekozen voor gelakte MDF (gekregen, niet gekocht) waarvan de kops kanten behandeld werden met meerdere lagen poriënvuller om de plaat "luchtdicht" te maken. Een gewone MDF of multiplex moet rondom gelakt of geschilderd worden, een betonplex enkel op de kops kanten. Met contactlijm wordt dan de afdichting op de plaat gekleefd. Bij mij is dat Polyethylene Foam (Pe-foam) van 5mm, kostprijs 8€ voor een stuk van 950x450x5mm. Maar het kan ook EVA-foam, Craft-foam, neopreen, schuimrubber of ondervloer folie voor laminaat zijn, zolang er maar een zekere veerkracht inzet en het luchtdicht is.
Op deze foto's zie je voor- en achterkant van de plaat
Behalve de plaat is er ook nog de aansluiting van de vacuümpomp op de draaibank. Dat ligt iets moeilijker omdat de vacuümslang wordt aangesloten op een draaiende as. Een holle draadstang van M10x1 met een conisch stukje POM aan de ene kant, een aluminium adapter met twee stofdichte kogellagers in verwerkt aan de andere kant en een aansluiting voor de vacuümslang, meer is er niet nodig. Ook hier kan en bevriende metaaldraaier zeer behulpzaam zijn. De draadstang gaat door de as en wordt achteraan aangetrokken met de adapter. Het conisch stuk vooraan en een o-ring in een uitsparing in het handwiel dichten alles af.
Met die ene plaat werden volgende werkstukken probleemloos opgespannen om af te werken of te herwerken. Zonder enige aanpassing!
Alle bovenstaande stukken kunnen ook opgespannen worden met deze zelfbouw zuignappen. De dichting van de linkse is een stuk ondervloer folie voor laminaat, de rechtse heeft twee o-ringen voor zowel uitwendig (schalen, kommen) als inwendig (bollen, eieren) spannen.
Met deze zuignappen kunnen eveneens al deze "onregelmatige" werkstukken moeiteloos vastgehouden worden.
Dan is er nog de vacuümpomp zelf met de manometer, leidingwerk en debiet regelkraan.
De pomp heeft een einddruk van 115 mbar absoluut, wat betekent dat het maximum bereikbaar vacuüm -885 mbar is of een vacuüm van 88,5 %. Een waarde die vlot gehaald wordt door deze oude maar zeer recent gereviseerde pomp. Belangrijker nog dan het bereikbare vacuüm is het debiet van de pomp. Hout is geen luchtdichte materie en om toch genoeg vacuüm te creëren is een relatief hoog debiet noodzakelijk om alle verliezen te compenseren. Deze pomp heeft een debiet van 14,4 m³/uur.
Hoeveel kracht er nu voor handen is zie je in deze tabel. Sorry voor de slechte kwaliteit maar ik weet niet hoe je hier een exel blad of een pdf moet uploaden
'k heb er dan maar een (belabberde) foto van gemaakt. Afhankelijk van de Ø en het percentage vacuüm kun je de kracht bepalen waarmee het werkstuk tegen de plaat of de zuignap geduwd wordt.
Let wel, de bedoelde Ø is niet de buitenrand van de schaal of kom, maar wel de Ø waarmee het stuk contact maakt met de plaat/zuignap.
Voor alle duidelijkheid nog twee voorbeelden.
De eerste is een schaal in cipres die reeds licht vervormd is en met bovendien enkel kleine gaatjes in. Toch haalt de pomp dankzij het grote debiet een vacuüm van 70%. Met een vinger op een van de gaatjes wordt bijna 85% vacuüm bereikt. Een blik op de tabel leert ons dat bij een Ø van 19 cm en een vacuüm van 70% er 198 kg spankracht voorhanden is.
Een straffe kerel die dit met een houtdraaibeitel wegduwt. Het gaatje afdichten geeft dus geen zin.
Voorbeeld 2 is een schaal in iep. Met een Ø van 22 cm en een vacuüm van slechts 50% zit ook deze schaal rotsvast tegen de plaat gedrukt, ook bij meer dan 2000tr/min
Eerst en vooral is er een chuck (opspanplaat) nodig en die bestaat uit twee delen: ten eerste iets met een M33 schroefdraad (afhankelijk van de draaibank kan dit ook andere draad zijn) en ten tweede een plaat met afdichtingsmateriaal.
Voor het deel met de M33 heb ik gekozen voor een kunststof die eenvoudig bewerkbaar is op zowel metaal- als houtdraaibank. Het materiaal is POM, ook gekend als Delrin, Polyacetal, Ertacetal, en zo meer, en is verkrijgbaar in plaat of rond van diverse diktes en diameters. Kostprijs +/ 10euro/kg. Een bevriende metaaldraaier kan daar vlotjes een M33 schroefdraad in snijden en dan kan de rest, zoals reeds aangegeven, verder afgewerkt worden op de houtdraaibank. Volledig op de houtdraaibank kan dus ook maar dan heb je wel een M33 tapset nodig. Een alternatief is een gewone meeneemplaat met behulp van silicone kit voor de afdichting vastschroeven op de plaat.
De plaat zelf kan MDF, multiplex, betonplex of iets gelijkaardigs zijn. Ik heb gekozen voor gelakte MDF (gekregen, niet gekocht) waarvan de kops kanten behandeld werden met meerdere lagen poriënvuller om de plaat "luchtdicht" te maken. Een gewone MDF of multiplex moet rondom gelakt of geschilderd worden, een betonplex enkel op de kops kanten. Met contactlijm wordt dan de afdichting op de plaat gekleefd. Bij mij is dat Polyethylene Foam (Pe-foam) van 5mm, kostprijs 8€ voor een stuk van 950x450x5mm. Maar het kan ook EVA-foam, Craft-foam, neopreen, schuimrubber of ondervloer folie voor laminaat zijn, zolang er maar een zekere veerkracht inzet en het luchtdicht is.
Op deze foto's zie je voor- en achterkant van de plaat
Behalve de plaat is er ook nog de aansluiting van de vacuümpomp op de draaibank. Dat ligt iets moeilijker omdat de vacuümslang wordt aangesloten op een draaiende as. Een holle draadstang van M10x1 met een conisch stukje POM aan de ene kant, een aluminium adapter met twee stofdichte kogellagers in verwerkt aan de andere kant en een aansluiting voor de vacuümslang, meer is er niet nodig. Ook hier kan en bevriende metaaldraaier zeer behulpzaam zijn. De draadstang gaat door de as en wordt achteraan aangetrokken met de adapter. Het conisch stuk vooraan en een o-ring in een uitsparing in het handwiel dichten alles af.
Met die ene plaat werden volgende werkstukken probleemloos opgespannen om af te werken of te herwerken. Zonder enige aanpassing!
Alle bovenstaande stukken kunnen ook opgespannen worden met deze zelfbouw zuignappen. De dichting van de linkse is een stuk ondervloer folie voor laminaat, de rechtse heeft twee o-ringen voor zowel uitwendig (schalen, kommen) als inwendig (bollen, eieren) spannen.
Met deze zuignappen kunnen eveneens al deze "onregelmatige" werkstukken moeiteloos vastgehouden worden.
Dan is er nog de vacuümpomp zelf met de manometer, leidingwerk en debiet regelkraan.
De pomp heeft een einddruk van 115 mbar absoluut, wat betekent dat het maximum bereikbaar vacuüm -885 mbar is of een vacuüm van 88,5 %. Een waarde die vlot gehaald wordt door deze oude maar zeer recent gereviseerde pomp. Belangrijker nog dan het bereikbare vacuüm is het debiet van de pomp. Hout is geen luchtdichte materie en om toch genoeg vacuüm te creëren is een relatief hoog debiet noodzakelijk om alle verliezen te compenseren. Deze pomp heeft een debiet van 14,4 m³/uur.
Hoeveel kracht er nu voor handen is zie je in deze tabel. Sorry voor de slechte kwaliteit maar ik weet niet hoe je hier een exel blad of een pdf moet uploaden
'k heb er dan maar een (belabberde) foto van gemaakt. Afhankelijk van de Ø en het percentage vacuüm kun je de kracht bepalen waarmee het werkstuk tegen de plaat of de zuignap geduwd wordt. Let wel, de bedoelde Ø is niet de buitenrand van de schaal of kom, maar wel de Ø waarmee het stuk contact maakt met de plaat/zuignap.
Voor alle duidelijkheid nog twee voorbeelden.
De eerste is een schaal in cipres die reeds licht vervormd is en met bovendien enkel kleine gaatjes in. Toch haalt de pomp dankzij het grote debiet een vacuüm van 70%. Met een vinger op een van de gaatjes wordt bijna 85% vacuüm bereikt. Een blik op de tabel leert ons dat bij een Ø van 19 cm en een vacuüm van 70% er 198 kg spankracht voorhanden is.
Een straffe kerel die dit met een houtdraaibeitel wegduwt. Het gaatje afdichten geeft dus geen zin.
Voorbeeld 2 is een schaal in iep. Met een Ø van 22 cm en een vacuüm van slechts 50% zit ook deze schaal rotsvast tegen de plaat gedrukt, ook bij meer dan 2000tr/min
