Schellak een prachtige natuurlijke lak.

jaap

Moderator
9 mrt 2008
5.056
1.687
Terkaple
www.woodworking.nl
Schellak lijkt wat in de vergetelhoek te raken, maar het is een prachtige natuurlijk lak achtige afwerking. Je kunt het met de kwast aanbrengen, met knotje van doeken en als je er mee gaat wrijven in de natte lak wordt het politoeren.

Schellak wordt gemaakt uit een afscheiding (?) van een soort vrouwelijke bladluizen in Noord India, Bangla Desh etc. Het is een product met heel veel toepassingen, als belangrijk isolatiemiddel in de elektra industrie, vroeger werden transformatoren en wikkelingen in elektromotoren in schellak gegoten, vaak samen met katoen en linnen voor isolatie. Een groot deel van het KPN netwerk in het buitengebied bestaat nog uit koper kabel dat met katoen en schellak geïsoleerd is. Moor het is ook eenglansmiddel in de voedingsindustrie, in medicijnen en natuurlijk als afwerking en bescherming van hout.

De meest zichtbare toepassing is die op oude meubels met vaak prachtig glanzend fineer. Dat is dan gepolitoerd, de schellak wordt er als het ware opgewreven in honderden laagjes. Maar met de kwast verwerkt is het ook een prima middel tegen hout dat "bloedt" of stinkt.

Je koopt het tegenwoordig in vlokken die je in alcohol oplost. Het is er in een aantal kleuren van blond, orange, donkerbruin/rood en zwart. Het is er met de natuurlijke was er nog in of zonder de was. De laatste gebruiken we het meest, die is ook geschikt om er een ander type lak overheen te kwasten.

Jaren geleden ben ik al eens bezig geweest met schellak en politoeren, toen was Ron van Zaltbommel nog eigenaar van politoeren.com. De schellak die ik nog had uit die tijd en ook de schellak korrel die ik meenam uit Thailand, lossen niet meer goed op. Dus als je het koopt moet je het niet jaren laten liggen in droge vorm. Eenmaal opgelost in alcohol is het een paar maanden tot een half jaar houdbaar.
Politoeren.com is overgenomen door Richard Vermeulen van Meubeluniek. Hij heeft ook een heel leerzaam boek geschreven over politoeren en geeft ook cursussen. Richard is ook elk jaar standhouder op Open Dag Hout. Ron van Zaltbommel met zijn olie overigens ook.

Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het echt de moeite waard is eens naar schellak te kijken en te proberen. Het is een 100% natuurlijk product en werken met alcohol heeft ook wel wat.....
Een filmpje van Heiko Rech een paar maanden geleden maakte dat ik er ook weer mee aan de gang ging, de oude spullen werkten niet meer, dus wat bij www.politoeren.com besteld en ben er echt weer enthousiast van. Wat voorbeelden zie je in de foto's.

jaap


20201031_135004.jpeg

Gepolitoerd stuk esdoorn met een epoxy vulling

20201114_121422.jpeg

De achterkant van hetzelfde stuk met het vulgat voor de epoxy

20201114_121222.jpeg

De spullen die ik gebruik, flesjes zijn 250ml. Eentje met alcohol, eentje met een verhouding 1:5 en een flesje waar ik de schellak schilfers net onder de alcohol gezet heb. Met het kwastje en het knotje breng ik het op.
 

gpf

Actieve deelnemer
11 aug 2010
548
156
Zutphen
Schellak is inderdaad een prima afwerking. Als kwastpolitoer ( 50 % extra verdund) is een fijne afwerking voor handvatten/heften; het voordeel is ook dat het droogt terwijl je ernaar kijkt. Voor meubels kan je van een weinig glimmend naar hoogglans gaan; het laatste vraagt om politoeren wat wel een vaardigheid vereist die je onder de knie moet krijgen. Op YouTube zijn veel filmpjes verschenen, persoonlijk vind ik de Duitse het beste. De methode om eerst het oppervlak met paraffine olie in te wrijven en direct daarna de poriën dicht te wrijven werkt heel goed. Gepolitoerde meubels zijn kwetsbaar voor hitte en water. De labshop verkoopt schellak schilvers en paraffine olie tegen goede prijzen, de alcohol (96 % is vereist) koop je het beste bij de action. Dat de schilvers en de in alcohol opgeloste schellak beperkt houdbaar zijn is discutabel.
 
Schellak is inderdaad een prima afwerking. Als kwastpolitoer ( 50 % extra verdund) is een fijne afwerking voor handvatten/heften; het voordeel is ook dat het droogt terwijl je ernaar kijkt. Voor meubels kan je van een weinig glimmend naar hoogglans gaan; het laatste vraagt om politoeren wat wel een vaardigheid vereist die je onder de knie moet krijgen. Op YouTube zijn veel filmpjes verschenen, persoonlijk vind ik de Duitse het beste. De methode om eerst het oppervlak met paraffine olie in te wrijven en direct daarna de poriën dicht te wrijven werkt heel goed. Gepolitoerde meubels zijn kwetsbaar voor hitte en water. De labshop verkoopt schellak schilvers en paraffine olie tegen goede prijzen, de alcohol (96 % is vereist) koop je het beste bij de action. Dat de schilvers en de in alcohol opgeloste schellak beperkt houdbaar zijn is discutabel.
Mijn vader zette altijd streepjes op de fles met politoer. Als het iets gezakt was vulde hij het aan met alcohol.
 

Joop van M

Actieve deelnemer
22 apr 2017
366
32
Geldrop
De paraffine gebruiken om poriën dicht te maken ken ik niet, meestal wordt hiervoor puimsteenpoeder gebruikt.
Ik ken paraffine olie door na een aantal politoerbeurten (rond de 10 handelingen) dit toe te passen, om plakkende/trekkende bewerking tegen te gaan.

Wat vaak niet wordt gesproken dat voor het politoeren heel wat schuurwerk vooraf gaat. Korrel >2000 is geen uitzondering, tenminste als je 'm mooi glanzend wilt maken. Je kunt tijdens het schuren tussentijds sanding sealer (schellak in sterk verdund alcohol) gebruiken om de opstaande houtvezels te breken met schuren. Op deze manier is een nog gladder oppervlakte te krijgen.

Wat alcohol betreft, het is mij geadviseerd om op te letten of er geen methanol bij zit. De methanol dampen zijn op den duur erg schadelijk voor je gezondheid (blindheid). Daarom heb ik flessen alcohol 98% met Bitrex in huis staan. Alhoewel (ethalnol) alcohol dampen zijn ook niet erg gezond.
 

GH1

Post veel
8 aug 2017
1.181
214
Breda en omstreken
Schellak is mooi spul, inderdaad vaak onderschat.

Mar wel een beetje jammer om het als mooi natuurlijk aan te prijzen en dan als voorbeeld zo'n epoxy gedrocht te tonen :).
 

gpf

Actieve deelnemer
11 aug 2010
548
156
Zutphen
Nog een toelichting op het dichtdraaien van de poriën: je schuurt het oppervlak met korrel 400, eventueel met vochtig doekje wrijven en nogmaals schuren met korrel 400. Daarna goed afstoffen, inwrijven met paraffine olie, dan de dot van katoen met watten en alcohol, draaien, draaien, draaien. Af en toe iets puimsteenpoeder of voor donkere houtsoorten 2 stukjes rode dakpannen tegen elkaar wrijven zodat je ook fijn poeder krijgt gebruiken. Na een kwartiertje draaien kan je al iets politier toevoegen aan de dot. Na een half uur stoppen en half uurtje rust. Daarna weer draaien met nu iets meer politoer. Reken toch dat het 3 dagen kost om iets te politoeren, pauzes en overnachtingen zijn belangrijk voor uitharden. Het voordeel om eerst met paraffine olie te beginnen is dat het draaien veel makkelijker en natuurlijker gaat. De meerwaarde om te schuren en polijsten boven koren 400 heb ik nooit ondervonden. Mocht tussentijds iets mis gaan: werk 1-2 dagen laten rusten, schuren met korrel 400 en weer rustig oppakken. Haast en onrust bij politoeren vertaalt zich in minder mooi werk.
 
Laatst bewerkt:

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.