Kunz sponningschaaf

[hans81]

Hoi iedereen,

ik wil voor een deurpost uit vurenhout sponningen schaven met de hand. Ik heb daarom een Kunz nr. 78 sponningschaaf gekocht:

Sims- und Falzhobel

www.tresselt-gmbh.de

Nu zat er in het doosje geen handleiding en op de website van de fabrikant vind ik ook geen handleiding. De winkel waar ik de schaaf heb gekocht opent morgen pas, dus die bel ik morgen op. Maar in mijn beleving is het afstellen van de beitel niet heel eenvoudig. (parallel aan het hout instellen eist wat gepriegel). Voor de diepte instelling zit er een hendeltje en volgens mij moet je de grote schroef waarmee de beitel vastklemt iets los zetten om het hendeltje te kunnen bewegen om zo de juiste diepte in te stellen. Maar terwijl je dat doet gaat de beitel makkelijk wat scheef staan. Misschien dat dit handiger en beter kan, maar het is nog wat onwennig.

Ook merk ik dat de schaaf snel vastloopt: ik moet vrij veel kracht gebruiken om een stukje af te schaven. Het gaat lang niet zo soepel en makkelijk als op de vele youtube filmpjes over schaven. Ik heb daarom voor de zekerheid eerst de beitel zelf geslepen met natte wetsteen, korrel 1000 en 4000, met veritas slijphulpgereedschap. Ik heb de beitel met een hoek van 30 graden geslepen. Daarna gaat het schaven nog steeds moeizaam, de schaaf loopt vaak direct of snel vast in het hout. Ik heb al geprobeerd de beitel zo ondiep mogelijk in te stellen maar dat helpt niet.

Hebben jullie tips? Zelf zou ik denken dat de mogelijke oorzaak een verkeerde richting van schaven is, niet met de houtdraad mee. Ik ga dat zo even proberen, hoewel ik aan de jaarringen op de kopse kant te zien niet de indruk krijg dat op dit vlak de schaafrichting uitmaakt.

 

[LFlab]

Zelf heb ik een Record 778 dus daar zit een schroef op om schaafdiepte in te stellen, maar je moet inderdaad wel eerst de aandrukschroef van de beitel een klein beetje lossen, dan beitel net een klein beetje (ruim minder dan 1mm) voorbij de zool laten steken, kan dieper, maar ik zou de tijd nemen, want daarmee wordt ie ook minder gevoelig voor de nerfrichting. Zorg ervoor dat de beitel ook aan de rechterkant een ietsje uitsteekt, anders wordt je rabat niet netjes haaks.
En:

En eentje door Mitch Peacock:

 

[henkverhaar]

Als de beitel goed geslepen is en de voorsnijder werkt, dan zou dit zonder al te veel moeite moeten gaan. Zo niet dan zou mijn eerstvolgende reactie zijn: wat wil je, het is een groene Kunz...

 

[hans81]

Hoi,

dank voor jullie reacties. Inmiddels ben ik wat verder. Na het slijpen ging het iets beter. Maar er zitten 4 noesten in de 250 cm lengte balk en dit maakt het een stuk lastiger. De noesten doen de beitel terug bewegen ondanks stevig vastzetten zodat ik erg vaak de beitel opnieuw dieper moet zetten. Zodra ik dat doe en de beitel weer vastschroef, dan zet hij zichzelf wat scheef als je de beitel niet goed vasthoudt. Kortom, of ik doe iets onhandigs, of de schaaf is wat onhandig van ontwerp?

Ik wilde 13 mm diep schaven, maar nu blijkt dat de sponning niet haaks is: aan het uiteinde is hij dieper geworden dan aan het begin. 16 mm aan de buitenzijde van de schaaf, 13 mm aan de binnenzijde van de schaaf. Kortom, zo makkelijk gaat het niet...

 

[LFlab]

Noesten zijn inderdaad niet fijn, beitel ondiep zetten en/of mooi rechtnervig hout uitzoeken zonder noesten.
Deze schaven zijn relatief zwaar, dus het is zaak om hem netjes loodrecht te houden.

 

[hans81]

Dank voor de tips en filmpjes, het wordt nu wel ietsje duidelijker. Ik ga experimenteren met richting van de draad van het hout en ik begrijp uit de filmpjes dat je de grote stelschroef die de beitel vastzet niet te vast moet zetten (wat ik tot nu toe deed om loswerken van beitel te voorkomen), omdat je dan nog met het hendeltje de fijnafstelling kunt doen van de beiteldiepte. Dat laatste gaat tot nu toe niet zo soepel, als ik de schroef niet te vast zet kan ik met de hendel fijn-afstellen, maar gaat de beitel snel terug naar een ondiepe positie en snijdt niet meer in het hout. Zet ik de schroef wel stevig vast, dan kan ik niet meer fijnafstellen. Ik denk dat ik eerst maar moet uitzoeken hoe ik in de juiste richting schaaf, zodat hopelijk de schroef niet te vast hoeft en fijnafstelling blijft werken...

 

[Handtools only]

Ook altijd aan het eind van je balk beginnen en zo werk je toe naar het begin van je balk.

 

[LFlab]

Zelf zet ik de schroef meestal wel zo vast, dat ie een beetje los moet om de beitel te verstellen. Daar kom ik eigenlijk nooit meer aan. Stel gewoon breedte en dieptestop in, en laat schaafdiepte met rust, ik hoef geen 10 kozijnen in een dag te maken.

 

[hans81]

Wederom dank voor jullie reacties. Is Kunz een gerenommeerd goed merk eigenlijk? De schaaf was met 140 euro niet echt goedkoop, maar echt heel handig vind ik hem nog niet, maar misschien ligt dat ook voor een deel aan mijzelf. Vooral het feit dat hij niet vanzelf haaks schaaft vind ik minder, ik moet de sponning regelmatig even bekijken of hij nog wel haaks is, want door speling heeft hij de flink van een 90 graden hoek af te wijken.

 

[LFlab]

Hij schaaft zo nauwkeurig als jij hem gebruikt
Zoals gezegd, het is wel een groot ding, waarvan redelijk wat gewicht over de rand hangt, dus dan moet je wel opletten dat je hem recht houdt. Een schouderschaaf zoals een 73 of smaller (zelf heb ik een 42) heeft al het gewicht boven de sponning, en blijft dus uit zichzelf recht staan, min of meer. Alleen zitten daar geen dieptestop en zijgeleider aan, en dat maakt zo'n schaaf iets lastiger te starten. Andere optie is nog een ploegschaaf (44), die zijn ook wat lichter dan een 78 en zijn wel voorzien van zijgeleider en dieptestop.
Maar al die alternatieven zijn dus wel wat lichter, en dan ook gevoeliger voor als je een noest tegenkomt, die sponningschaaf gaat wel door (als je de schaafdiepte niet te diep in stelt).

 

[hans81]

Hoi, inmiddels heb ik contact met de winkel gehad en die gaven aan dat het toch een kwestie van oefening is om de sponning haaks te krijgen. En dat hout met noesten niet goed te schaven is. Nu vraag ik mij af hoe jullie dan hout uitzoeken? Want ik heb vuren houten balken die veel noesten bevatten. Is het dan gebruikelijk dat je bij en houthandel balken selecteert zonder of met erg weinig noesten?

 

[LFlab]

Meestal heb ik altijd wel een aantal stukken hout in mijn handen om de beste uit te zoeken ja, ongelofelijk wat ze bij de bouwmarkt (in ieder geval bij de grote bouwmarkten bij mij in de buurt) in het rek durven zetten, er zitten aardige wokkels tussen soms.

 

[Bean]

De Kunz schaaf heb ik geen ervaring mee, maar lijkt me een kopie van de Stanley, waar ik wel ervaring mee heb.
Op basis van je beschrijving lijkt het me dat het probleem vooral in het hout zit. Vuren, zeker met knoesten (= tegengestelde nerf), is niet per se gemakkelijk te schaven.

Ik zou zeggen, probeer eerst eens een veel korter proefstukje te maken, waarvan je kunt zien dat de nerf de goede kant op loopt. Dan kun je gevoel krijgen voor de schaaf en hoe vast je de knoppen moet draaien.

 

[sstroobants]

Tip voor de noesten kan trouwens ook zijn om op die hoogte met een (kap)zaagje wat voor te zagen (aan de binnenkant van de sponning in de lengterichting zeg maar) zodat de noest niet per ongeluk stukken meeneemt/afbreekt.
Beetje warrige uitleg misschien (net als dat bouwmarkt vuren )

 

[hans81]

Dank weer voor jullie reactie en tips. Ik had inderdaad al even op een klein stukje geprobeerd vooraf, maar dat was toevallig een mooier stukje waardoor dat vrij goed leek. Daarna pakte ik een slechter stuk wat ik eerst niet doorhad en toen viel het allemaal flink tegen. Ik heb nu vuren SLS balken van vermoedelijk lage kwaliteit, ze zijn ook niet allemaal recht. Ik ga ze wel gebruiken want het hoeft niet perfect, maar voor een volgende keer ga ik wel naar een goede houthandel voor beter hout.