Kruiwagen in het klein nagemaakt.

[SunRayes]

Een paar jaar geleden werd ik gevraagd om een wiel van een kruiwagen te repareren/restaureren.
Dat kan je in deze post zien: Reparatie houten wiel
De kruiwagen staat sindsdien ieder jaar vol met bloemen.



Toen ik hem repareerde had ik al het idee om deze kruiwagen eens in het klein na te maken.
Dit jaar wordt de eigenaar 70 jaar, en dat leek mij de juiste aanleiding.

Ik heb er helaas nauwelijks foto's van gemaakt, maar ik wilde het toch graag met jullie delen.
Het hout is Khaya (Afrikaans Mahonie), en het staal is 1 mm verzinkt plaatstaal.
Alle ronde vormen en het wiel heb ik met de figuurzaagmachine uitgezaagd.
Het plaatstaal met een hefboom-plaatschaar.
De rondingen om het wiel heb ik er omheen gebogen en gesoldeerd. Daarna in de elektrolytische verzinkbak opnieuw verzinkt.

Voor de dwarsplankjes heb ik in de zijplanken een 1 mm diepe groef gemaakt. Daar zijn ze in gelijmd. De echte sterkte komt van de spijkers die uiteindelijk door het staal heen geslagen zijn.
Het wiel is met de figuurzaagmachine gezaagd, de ronde zijkantjes van het wiel heb ik eerst zoveel mogelijk uitgezaagd, daarna op de kolomboor rond gemaakt.



En dit is het resultaat geworden:



Wij hebben het met inhoud gegeven:

 

[Kor]

Leuk idee, een persoonlijk cadeau blijft beter hangen dan een envelop met inhoud.
Straks een mooi plantje erin, hebben ze er nog jaren plezier van.

 

[Roel22]

Heel mooi geworden. IK keek even naar je restauratie van het oude wiel (ook heel mooi gedaan trouwens) en las ergens dat ze er een zinken bak o.i.d. in wilden zetten. Wordt dat niet een modderboel als het een beetje flink gaat regenen?

 

[Athanor]

Fraai resultaat, ik vind het altijd een plezier om iets in hout te maken en als presentje weg te geven. Maakt het werken aan zo’n project veel leuker. Wat ik mis is een pootstel onder het kruiwagentje, bij het origineel ook trouwens

Fons

 

[SunRayes]

Heel mooi geworden. IK keek even naar je restauratie van het oude wiel (ook heel mooi gedaan trouwens) en las ergens dat ze er een zinken bak o.i.d. in wilden zetten. Wordt dat niet een modderboel als het een beetje flink gaat regenen?

Bedankt! Het zinken bakje is er nooit gekomen. Ik heb eigenlijk geen idee hoe deze bloemen er nu in staan. Wel dat ze de kruiwagen vaak onder een afdakje zetten.

 

[SunRayes]

Fraai resultaat, ik vind het altijd een plezier om iets in hout te maken en als presentje weg te geven. Maakt het werken aan zo’n project veel leuker. Wat ik mis is een pootstel onder het kruiwagentje, bij het origineel ook trouwens

Fons

Bedankt.
Klopt, geen onderstel vonden wij ook raar. Maar er zat er geen bij, en aan de kruiwagen zijn ook geen sporen van een afgebroken onderstel oid.
De kruiwagen komt uit zuid Duitsland, tegen Oostenrijk aan. Misschien dat het toen zo hoorde.

 

[Roel22]

Klopt, ik heb ooit in Grünwald, net onder Munchen, een heel stel van die kruiwagens zien staan bij een soort openluchtmuseum, zaten ook geen pootjes onder. Helaas geen plaatje van gemaakt.
Onderstaande plaatjes van internet.

En nog een variatie op het thema

En een reeds gemoderniseerde..

 

[jelmer]

Mooi gemaakt. Dan zijn er tegenwoordig wel kruiwagens gemaakt die beter voor je rug zijn. In het Fries heet zo'n kruiwagen trouwens een pipegael. Elke streek had zo zijn eigen versie. De pipegael had volgens mij wel poten.

 

[Wim56]

Mooi gemaakt. Dan zijn er tegenwoordig wel kruiwagens gemaakt die beter voor je rug zijn. In het Fries heet zo'n kruiwagen trouwens een pipegael. Elke streek had zo zijn eigen versie. De pipegael had volgens mij wel poten.

Volgens mij was een pipegael een speciale kruiwagen met een gleuf in het houten wiel. Op de rijplanken werd dan dun latje (1 x 2 cm) gespijkerd, zodat de gleuf van het wiel over dat latje ronddraaide. Daardoor gleed het wiel niet van de glibberige rijplank af. Deze informatie heb ik van een opperman die mij dit vertelde in 1979. Hij wilde destijds niet naar Nederlands Indië en dat betekende: werken in de landaanwinning bij de Waddenzee. Dat was zwaar werk, als hij daarover ging vertellen.

 

[jelmer]

Ik weet niet beter dan dat het een houten kruiwagen is. De gleuf in het wiel was misschien een optie in die tijd? Wel een slimme uitvinding trouwens Het werd iig gebruikt bij het turfsteken en boten lossen. Mijn vrouw haar opa vertelde er vaak over.
Nu zie je ze af en toe nog in tuinen staan met bloemen erin. Ik zal er eens op letten of er een gleuf in het wiel zit.

 

[Wim56]

Ik weet niet beter dan dat het een houten kruiwagen is. De gleuf in het wiel was misschien een optie in die tijd? Wel een slimme uitvinding trouwens Het werd iig gebruikt bij het turfsteken en boten lossen. Mijn vrouw haar opa vertelde er vaak over.
Nu zie je ze af en toe nog in tuinen staan met bloemen erin. Ik zal er eens op letten of er een gleuf in het wiel zit.

Dat zou wel leuk zijn. Jij bent de eerste, sinds 1979 die ik de term pipegael hoor gebruiken. Bij turfsteken en lossen van de boten had je misschien ook afglij risico van de kruiwagen. Wat ze denk ik gemeen hebben is, dat ze over een rijplank werden voortbewogen.

 

[PetraD]

Leuk idee om deze kruiwagen in het klein na te maken. Supertof cadeau.

Ik ben zelf niet van West-Vlaanderen maar ik denk dat ze daar nog steeds het woord puppegalle gebruiken voor een kruiwagen. Lijkt wel erg op het Friese vind ik.

Groetjes Petra.

 

[nyckle]

Leuk idee om deze kruiwagen in het klein na te maken. Supertof cadeau.

Ik ben zelf niet van West-Vlaanderen maar ik denk dat ze daar nog steeds het woord puppegalle gebruiken voor een kruiwagen. Lijkt wel erg op het Friese vind ik.

Groetjes Petra.

Het zou me niet verbazen dat het woord pipegaal z'n oorsprong heeft uit het Frans.
Het Fries heeft veel Franse leenwoorden.