Hoe maak je tandwielen van hout??

[jaap]

Kwam gisteravond bij toeval een mooie website van een houtbewerker uit Arkansas tegen, Steve Garrison. Hij maakt mooie sculpturen en hele slimme tandwielen. Die tandwielen maakt hij op zaagmachine en ik kan maar niet goed bedenken hoe, maar er is vast een forumlid die me op de goede weg helpt. Je kunt zijn techniek kopen voor 30 dollar, maar dat is natuurlijk niet de fun.
Wie weet het??
kijk op http://www.stevengarrison.com/index.html er staan ook mooie filmpjes op. Als je gaat zoeken op wooden gears, kom je werk wel op heel veel plaatsen tegen.

jaap







Attached files

 

[Hubert.]

volgens mij kun je in een ronde balk in de lengte de groeven zagen/frezen en daarna diagonaal doorzagen :?

 

[Seek]

volgens mij kun je in een ronde balk in de lengte de groeven zagen/frezen en daarna diagonaal doorzagen :?

Dan krijg je een ovaal tandwiel. In de machinebouw worden hier speciale, hele dure frezen voor gebruikt. Geen idee hoe je dat in hout doet.

 

[ArtHarg]

Die tandwielen maakt hij op zaagmachine en ik kan maar niet goed bedenken hoe, maar er is vast een forumlid die me op de goede weg helpt.

Kijk op zijn site maar naar de tweede en derde foto van boven: je zaagt een "rechte" tandwielvorm uit een stapel plakjes en roteert dan elk plakje een beetje ten opzichte van het plakje eronder. Zo plak je ze aan elkaar. Beetje bewerken met een vijl en schuurpapier om de trappetjes van de plakjes weg te werken en voilà: tandwieltje.

In de praktijk moet je natuurlijk wel uitrekenen hoever je elk plakje precies moet draaien. En welke vorm je de tanden geeft. Je wilt niet dat ze langs elkaar wrijven (anders heb je zojuist een houten aansteker gemaakt ) dus moet je een speciale vorm gebruiken.

Arthur

 

[Hubert.]

volgens mij kun je in een ronde balk in de lengte de groeven zagen/frezen en daarna diagonaal doorzagen :?

Dan krijg je een ovaal tandwiel. In de machinebouw worden hier speciale, hele dure frezen voor gebruikt. Geen idee hoe je dat in hout doet.

hmm ja, da's waar

maar dan vraag helemaal iedereen hoe je dat voor elkaar hebt gekregen :lol:

 

[peterderooij]

Misschien kan je hier je antwoord vinden?

(bv op deze pagina)

 

[Kjelt]

Voor onze jaartelling hadden ze al houten overbrengingen om paarde- of ezel-kracht om te zetten in bv vertikale waterverplaatsing (waterpomp dus) of maalstenen aan te drijven. Destijds werd er volgens mij veel gebruik gemaakt van ronde schijven met daarin stokken die weer in elkaar grijpen. Als ze het toen konden moeten we het nu toch ook zeker wel kunnen

 

[jaap]

Tja, allemaal leuke overwegingen. Die pagina's van CA had ik ook al gevonden. Dat gaat een beetje zoals met metalen tandwielen, op de freesbank met een moduul frees voor de tandvorm en een verdeelkop om het tandwiel steeds 1 tand te laten draaien om de volgende te frezen. Ik geloof ook niet dat het plakjes tandwiel zijn die met een vijl op maat worden gebracht, daar ziet het schuinvertande tandwiel er veel te gaaf voor uit. Garisson gebruikt een cirkelzaagmachine en een schijfschuurmachine en wat kleine dingen. De tanden hebben ook niet de zuivere moduul vorm om ze helemaal vloeien in elkaar te laten grijpen, maar dan nog..!!!! De forumpot is ook leeg, dus een investering van 30 dollar zit er ook niet in, en is ook te simpel. Dat moeten we toch zelf kunnen.
Wie o wie??

Hier nog wel een leuke link naar een filmpje over het Eise Eysingamuseum in Franeker; het uurwerk zit ook vol met houten tandwielen, maar van een heel ander model, maar ook zeer ingenieus! [MEDIA=youtube]2qcBeNo6Nco[/MEDIA]

jaap

 

[tuoh]

Tja, allemaal leuke overwegingen. Die pagina's van CA had ik ook al gevonden. Dat gaat een beetje zoals met metalen tandwielen, op de freesbank met een moduul frees voor de tandvorm en een verdeelkop om het tandwiel steeds 1 tand te laten draaien om de volgende te frezen. Ik geloof ook niet dat het plakjes tandwiel zijn die met een vijl op maat worden gebracht, daar ziet het schuinvertande tandwiel er veel te gaaf voor uit. Garisson gebruikt een cirkelzaagmachine en een schijfschuurmachine en wat kleine dingen. De tanden hebben ook niet de zuivere moduul vorm om ze helemaal vloeien in elkaar te laten grijpen, maar dan nog..!!!! De forumpot is ook leeg, dus een investering van 30 dollar zit er ook niet in, en is ook te simpel. Dat moeten we toch zelf kunnen.
Wie o wie??

Hier nog wel een leuke link naar een filmpje over het Eise Eysingamuseum in Franeker; het uurwerk zit ook vol met houten tandwielen, maar van een heel ander model, maar ook zeer ingenieus! [MEDIA=youtube]2qcBeNo6Nco[/MEDIA]

jaap

Hallo Jaap,

als je de foto's op de website goed bekijkt zie je dat de tandwielen wel degelijk opgebouwd zijn uit verschillende plakjes op elkaar die telkens iets verdraaid zijn ten opzichte van elkaar.

Mvg,

André

 

[jaap]

Mee eens dat sommige schuin en visgraat vertande tandwielen uit schijfjes tandwiel opgebouwd zijn. Maar hoe maakt hij dan zo'n schijfje, een mooie evenredige verdeling met een tandvorm die goed genoeg is om kleine en grote tandwielen goed in elkaar te laten grijpen. Dat lukt echt niet als je tanden niet 100% goed verdeeld zijn over de omtrek.

jaap

 

[engineer]

Tandwielen met schuine vertanding maakt met doorgaans op een speciale freesbank met een afwikkelfrees, hierbij worden zowel het tandwiel als de frees aangedreven. Bij rechte vertanding is de hoek tussen beide aangedreven assen 90 graden. Door de hoek tussen de frees en het werkstuk te veranderen is schuine vertanding te verkrijgen. Wil je meer weten over het afwikkelen van tandwielen en de 'ideale' tandvorm, google dan eens op evolvente vertanding...

 

[jaap]

@engineer, dank je. Ben zelf van huis uit werktuigbouwer en heb (in een ver verleden) ook tandwielen gemaakt, zoals jij beschrijft. Maar steve garisson doet het met de cirkelzaag machine en ik denk dat hij een slim hulpstuk heeft wat als een soort verdeelkop werkt om de tanden precies over de omtrek te verdelen en de tanden zodanig zaagt, zodat ze toch netjes in elkaar grijpen. Maar hoe precies?? Dat maakt me nu zo nieuwsgierig...........

jaap

 

[dopeling]

Als ik er naar kijk krijg ik het idee dat het rondhout draaiend en voortbewegend over de zaag wordt voortbewogen met de zaag in exact de juiste stand. Een soort omgedraaide Legacy Milling machine, (die overigens met een frees werkt.) Met het indraaien in het (juiste) cirkelzaagblad krijg je ook die typische tandvorm.
Zou dat het zijn?

 

[tjalling]

Leuk probleem wat in principe oplosbaar is door een draaibank met een bovenfrees te combineren.
Span de ronde klos in in de draaibank en zorg dat de frees in de lengterichting boven het bed van de draaibank kan bewegen. De omwenteingssnelheid van de draaibank in combinatie met de beweegsnelheid van de freesmachine leveren een spoed op. Stem beide bewegingen op elkaar af en je kunt in principe allerlei schroefdraad achtige zaken maken. (dus ook getorste poten)
Ik heb zelf ooit zo'n draaibankje gehad maar dat bleek uiteindelijk te gammel om echt wee te werken. Er komen nogal wat krachten bij kijken.
Wel de moeite van het proberen waard als ik de resultaten op de foto's bekijk.
Groet,
Tjalling Mulder

 

[Tjeerd]

.............Stem beide bewegingen op elkaar af en je kunt in principe allerlei schroefdraad achtige zaken maken. (dus ook getorste poten)
Groet,
Tjalling Mulder

Ja, Tjalling daar gaat het nu juist om bij deze constructie. Hoe stem je de bewegingen af?
Een soort tandwielkast bouwen?
.

 

[meron]

Jaap, ik kwam dit draadje tegen tijdens mijn zoektocht naar het efficiënt maken van houten tandwielen. Ben jij al verder gekomen? Ik ben nog steeds zoekende...

 

[henkverhaar]

Hallo Jaap,

als je de foto's op de website goed bekijkt zie je dat de tandwielen wel degelijk opgebouwd zijn uit verschillende plakjes op elkaar die telkens iets verdraaid zijn ten opzichte van elkaar.

andré, volgens mij is dit tandwiel:

niet uit plakjes opgebouwd...

Maar hij noemt het een elliptical gear, dus mogelijk is dit WEL een 'kegelsnede'...

 

[xanax]

Dan krijg je een ovaal tandwiel. In de machinebouw worden hier speciale, hele dure frezen voor gebruikt. Geen idee hoe je dat in hout doet.

Hieruit volgend,

als je een rond balk uitfreest en dan diagonaal doorzaagt, krijg je een ovaal tandwiel.
Met de maten van dit ovaal tandwiel (breedte en hoogte) kan je dan eenzelfde ovalen balk uitfrezen, deze in de hoogte op dezelfde diagonaal doorzagen, et voila, rond tandwiel.

edit:
na nog even denken, als je van je ronde balk begint, en naar ovaal gaat, gaan je groeven niet meer op dezelfde afstand komen, dus neem je de groeven over van het ovalen tandwiel.

Nog simpeler gezegd, neem een ronde balk, maak de groeven, zaag haaks af, 1 kant van het ovalen tandwiel is je mal, zet deze over op je te maken tandwiel, frezen, schuren en terug haaks zagen in de hoogte, en klaar

edit2:
het in elkaar grijpen van de tandwielen is dus ook te bekomen door de originele groeven die je in de ronde balken freest, zo te maken dat deze in elkaar grijpen.

Het maken van de mal zou je ook met een tekenprogramma kunnen doen natuurlijk ipv het ovalen tandwiel te bouwen als mal.

edit3:
Bij nader inzien gaat dit niet werken, als je haaks afzaagt is je tandwiel schuin aan de zijkanten natuurlijk.


Mvg

 

[tuoh]

Henk, het is inderdaad een massief tandwiel zie ik nu. Op de man zijn site staat de manier waarop hij de tanden zaagt, ook bovenstaand tandwiel is op de zaagmachine ontstaan. Als ik terug meer tijd heb voor experimenteel werk ga ik hier eens mee aan de gang. Het is een snellere en veelzijdigere manier van tandwielen maken dan de methode van woodgears.

 

[pa3gmi]

Hallo,
Zag jullie discussie over het maken van houten tandwielen.
Zelf heb ik afgelopen jaar een klok gemaakt van voornamelijk hout, kersen en esdoorn voor de tandwielen.
ik heb de tandwielen gemaakt op een door mijzelf gemaakte CNC freesmachine. de houten plank ligt plat op de tafel en een freesje freest er de contouren uit, dit werkt prima als je goed uitgewerkt hout gebruikt.

groeten,

Rien