Een mini projectje - reischaaf opknappen

trigger

Oud hout
15 jun 2020
2.579
1.797
Emmen
bigbeardbuilds.nl
Ik heb hier een prachtige, doch simpele, blokschaaf liggen. Aan de potloodlijntjes en oude tekenmarkeringen (alswel de pijl met 'onder' ernaast geschreven) vermoed ik een handgemaakte schaaf. Het ding is redelijk rechtdradig maar niet perfect, en diengevolge is hij door de jaren heen dus kromgetrokken. Ik heb er geloof ik 5 euro voor betaald dus er is weinig aan verloren mocht hij niet te redden zijn (voor, of nádat ik er met mijn tengels aangezeten heb).

WhatsApp Image 2023-06-11 at 18.11.51.jpeg

Ik heb zitten peinzen hoe ik dit het beste aan kan pakken. De beitel was makkelijk, die heeft nog voldoende 'vlees' en heb ik een slijpbeurtje gegeven (iets wat ik nog moet oefenen/leren) en omdat zo'n grote beitel relatief makkelijk te hanteren is, heb ik het ding vrij eenvoudig scherp genoeg gekregen voor een scheerbeurtje op mijn linkerarm.

De 'chipbreaker' (geen idee hoe zo'n ding in het nederlands heet) even ontroest en die twee zijn weer een scherp setje.

De wig is nog in zéér nette conditie, dus buiten wat licht schuren en oliën hoef/ga ik daar niks aan doen. Het handvat en de metalen schroef die als knop diende heb ik reeds verwijderd, en zijn ook gewoon (na schuren en olie) opnieuw bruikbaar. Ik hoef dus feitelijk alleen de schaaf zelf aan te pakken.


Ik wil zo min mogelijk van de body weghalen, maar momenteel heeft het ding geen enkel vlak referentieoppervlak. Het vlak waar ik echter de meeste 'speelruimte' heb, is de bovenzijde - omdat die hol is zou ik dus alleen de voor- en achterzijde wat vlakken. Ik denk er dus over om deze zijde over de vlakbank te halen op zeer minimale afname, net zo lang tot ik een haartje van de rand van de opening bovenop raak.

Vanaf dat oppervlak ga ik dan een zijkant doen, en daarna via de onderste tafel van de VVD de boel spiegelen.

Op die manier hoop ik het ding mooi recht te krijgen met een minimum aan verlies. Grootste risico is natuurlijk de onderzijde. Moet ik voor een dergelijke bolling overwegen wat stukken aan te lijmen? Of maak ik het ding dan onbruikbaar omdat het nog meer gaat werken? En wat voor houtsoort maak ik er dan best aan?


Tips? Verbeterpunten?
 
Laatst bewerkt door een moderator:

Athanor

Moderator
6 dec 2015
2.787
933
Leeuwarden
Als je de bodem gaat vlakken, is het wijs om de beitel en wig er stevig in te plaatsen met voldoende afstand om van de bodem af te blijven. De schaaf kan nl. nog iets vervormen als je later de wig aandrukt.
 
  • Leuk
Waarderingen: trigger

Risikoos

Actieve deelnemer
14 okt 2021
107
47
Regio Apeldoorn - Zutphen
Geen idee in hoeverre de ruimte voor de wig en beitel e.d. er onder zal lijden, maar is rechten d.m.v. stomen misschien een optie? Raak je in elk geval de ergste kromming kwijt en mogelijk ook wat spanningen uit het hout.

Mocht dit een heel slecht idee zijn, geef het dan alsjeblieft aan, ik ben hierin niet gehinderd door enige kennis van zaken
 

trigger

Oud hout
15 jun 2020
2.579
1.797
Emmen
bigbeardbuilds.nl
Eaukay.

Ik ben zoals gezegd met de bovenzijde begonnen met vlakken, omdat die hol is, en alle verdunning dus uit nutteloze gedeeltes zou komen. Daarna heb ik één van de zijkanten ook meegepakt.

20230612_094440.jpg

daarna via het de verdikkingstafel de andere zijkant ook meegepakt, en een paar lichte schaafbewegingen op de onderzijde. Ik heb gecontroleerd dat de wanddikte van de zijkanten vrijwel gelijk aan elkaar is, en nog dik genoeg om zonder versteviging verder te kunnen.

20230612_095329.jpg

dat laat dus nog de onderzijde:

20230612_095344.jpg

de oplettende kijker ziet dat deze onderzijde niet geheel vlak is.

20230612_095359.jpg

er zou nog een halve centimeter af moeten om de hele onderkant, zoals deze nu is., recht te vlakken.

Dan verlies ik wel óók 5 millimeter bij de opening:

20230612_095419.jpg

en ik denk dat dit niet wenselijk is. Wat zijn mijn opties:

- doorgaan met vlakken en een manier (moeten) vinden de opening te herstellen
- stukken hout oplijmen aan de voor- en achterzijde en dan verdergaan met vlakken
- de schaaf inkorten, als ik een deel van de kromming weghaal hoef ik minder diep te vlakken


ik ben geen houtkenner maar ik gok beukenhout? Dat heb ik niet liggen. Is oplijmen met eiken een optie? Me dunkt dat als dit verder geen negatief effect heeft op de werking van de schaaf, dit de beste (minst destructieve) optie is.
 

trigger

Oud hout
15 jun 2020
2.579
1.797
Emmen
bigbeardbuilds.nl
Mijn keuzes:

WhatsApp Image 2023-06-12 at 10.27.59.jpeg

licht en donker eiken, purperhart, walnoot en essen. Meer heb ik niet liggen (ja, pallets :ROFLMAO:) qua hout om ofwel op te lijmen ofwel de mond/opening te repareren als ik doorga met vlakken.
 

knotwilg

Post veel
17 apr 2011
1.235
535
Eanske
ingoogni.nl
Mijn gevoel, vlak de onderkant en plak er over de gehele lengte een nieuwe zool op en maak dan de nieuwe mondopening van binnen uit. Als je die lengte in Purperhart hebt. Eiken zou ik niet zo snel doen omdat het hout vrij open is, maar als het is wat je in voldoende lengte hebt.

(van die paarse inlegzooltjes ziet er eigenlijk ook wel gek uit)
 

trigger

Oud hout
15 jun 2020
2.579
1.797
Emmen
bigbeardbuilds.nl
En een verstelbare mond? Dat zie ik bij moderne schaven nog wel eens. Stukje Inleghout om de mond te repareren, kan ik net zo goed twee verzonken schroeven gebruiken om het inlegje verstelbaar te maken.
 

Wim Kluck

Oud hout
28 feb 2010
10.700
2.570
Gaanderen
Gewoon de zool vlakken en dan een nieuw stuk erop lijmen. Steenbeuken is ideaal. Maar kom daar maar eens makkelijk aan. Beuken heb ik hier nog wel liggen.
 

henkverhaar

Oud hout
20 jan 2011
4.842
896
Nijswiller
www.buroverhaar.nl
Purperhart lijkt me een prima keuze voor de zool. Persoonlijk zou ik denk ik de zool opdikken (zodanig dat het geheel 'hol' wordt ipv bol) en dan terugschaven tot een vlakke zool, waarbij de de mond niet of nauwelijks afschaaft. Belangrijk is wel dat het vlak dat over de vlakbank gaat hol is, en niet bol; anders heb je geen referentie om het ding in 1 vlak te schaven, je blijft 'kantelen' en de kans is groot dat je m alleen maar boller maakt. Dat geldt dus ook als je er een hele nieuwe zool opzet. Omdat je m toch hol moet maken is een aanpak waarbij je met stukjes opbouwt, dun rondom de mond, en steeds dikker wordend naar achter en voren m.i. de aanpak van eerste keuze...
 

trigger

Oud hout
15 jun 2020
2.579
1.797
Emmen
bigbeardbuilds.nl
Ik ben dus voor de suggestie van @henkverhaar gegaan:

WhatsApp Image 2023-06-12 at 11.24.46.jpeg

20230612_122226.jpg

Niet perse dat ik de zool nou hol heb gemaakt, ik heb hem nog steeds bol, want het stuk is dun genoeg dat ik het erop kan lijmen en klemmen. Zodra de lijm droog is kan ik de boel opnieuw door de vlakbank halen, want de bovenkant is reeds vlak gemaakt en dus een goed referentievlak. Op zich is dit de moeite waard, want als ik de schaaf weet te redden is het zeker een goeie aanvulling - zo'n lange schaaf heb ik namelijk totaal niet.
 
Laatst bewerkt:

henkverhaar

Oud hout
20 jan 2011
4.842
896
Nijswiller
www.buroverhaar.nl
Heb er net twee tuinkrukjes van gemaakt... En de Adirondack stoelen die we een jaar of vijf geleden maakten ook. Dat was een vergissing - in die zin dat ze loodzwaar zijn... Ze hebben wel de zwemles van zomer 2021 goed doorstaan ;-)
 
  • Leuk
Waarderingen: trigger

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.