Boren slijpen

[Seek]

Een video op renaissance woodworker (http://www.renaissancewoodworker.com/center-bits/) was de aanleiding om eens in mijn la met boortjes te duiken. Ik heb een bescheiden setje van deze "center bits". Zoals gewoonlijk heb ik weer geen idee hoe die in het Nederlands heten. Het is een heel simpel boortje, met een beetje smeedwerk uit een stuk platstaf gemaakt. Een centrale punt die als eerste het hout induikt. Vervolgens begint de voorsnijder de circel uit te snijden, en als laatste komt het snijvlak om het hout tussen die twee weg te scheppen. Mijn setje was erg bot, maar na wat vijlwerk zijn ze allemaal weer klaar voor de volgende 100 jaar gaten boren.



Wat die Shannon in die video vertelt klopt wel, je kan grote gaten boren met heel weinig draaikracht. Die kleine simpele booromslag van de foto is prima voor deze boren. Nadeel is dat ze erg langzaam zijn en dat je er flink op moet duwen om ze het hout in te krijgen.

Ik vond ook nog wat van dezelfde soort, maar dan met een trekschroef in plaats van die centrale punt. En wat verzinkboortjes. en alles bij elkaar heb ik weer wat leuke speeltjes erbij.



Handboren zijn natuurlijk erg ouderwets in de tijd van de accuboor, maar als ze goed geslepen zijn werken ze prima, behoorlijk vlot en doen het ook nog als de accu leeg is.

 

[SunRayes]

Mooi setje Seek!

Ik heb ook nog een bakje vol met van die oude slangeboren.
Er zitten er nog een paar scherpe bij en die gaan zonder duwen zo het hout in. Ik denk zelfs sneller dan met een accutol.
Maar mijn booromslag is niet zo best, als ik terugdraai laat de kop de boor los.
En zie hem dan maar eens uit het hout te krijgen.

Grts, Raymond d

 

[Seek]

Snel op zoek naar een andere! Er zijn er zat te koop. Ik heb een Stanley die is echt heel goed en een naamloze, daar is het gat waar je de boor insteekt wat uitgelubberd. Dat gat moet ook de twee klauwen naar binnen duwen waardoor de boor vastklemt, en dat ziet er nu wat halfbakken uit, maar hij doet het verder nog goed.

Voordeel van de omslag is dat je er heel veel kracht mee kunt zetten. Een scherpe 18mm slangeboor met een standaard 10" omslag is geen probleem. Boven de 25 mm wordt het wel heel zwaar, heb je eigenlijk een 12" nodig, maar die zie je niet veel. Ook lastig is dat op marktplaats niemand de maat er bij zet.

 

[Bijtel]

Ik heb een bescheiden setje van deze "center bits". Zoals gewoonlijk heb ik weer geen idee hoe die in het Nederlands heten.

Speed- of Vlinderboor.

 

[Seek]

Nee, die zijn toch weer anders. Speed of vlinder boren zijn helemaal plat en die hebben niet zo'n uitgesproken voorsnijder. Dit is een meer 3D gesmede vorm, waar het snijvlak naar voren gebogen is. In de laatste foto's kan je het bij de grootste maat duidelijk zien.

 

[Marthijn]

Speedboor, dat denk ik ook, maar da's nog steeds geen Nederlands...

De hedendaagse speedboor heeft ook een voorsnijder, maar ik ben het met je eens, deze ziet er wel erg anders uit. Hoe dan ook, 't is een erg mooi setje zo!

 

[Bijtel]

Vlinderboren hebben inderdaad soms wel een voorsnijder. En sommigen ook een gebogen vlak. Elk merk heeft een andere uitvoering, dat maakt het geen ander product.

 

[Seek]

Mooie naam, vlinderboor, daar ligt het niet aan. Toch heb ik mijn twijfels. Die speed/vlinderboren zijn voor de elektrische boor ontwikkeld en worden met hoog toerental gebruikt. Deze ouderwetse center bits gebruik je in een booromslag en uiteraard met een veel lagere snelheid. Ook heeft die vlinderboor twee voorsnijders en twee snijvlakken. Die oude heeft er van allebei maar eentje. Ik zou eens een oud Hollands boek moeten hebben met al dit soort gereedschap om de toendertijd geldende benaming te weten te komen. Misschien werd voor de oorlog vrijwel alleen de houten kuikenboor gebruikt?

Nog een plaatje met uitleg hoe die werkt.

 

[Wim Kluck]

Vlinderboren hebben inderdaad soms wel een voorsnijder. En sommigen ook een gebogen vlak. Elk merk heeft een andere uitvoering, dat maakt het geen ander product.

Bijtel heb je die boor op de afbeelding wel eens in een elektrische machine gebruikt? Ik wil ze niet hebben. Boren prima maar trekken veel te hard.

 

[tuoh]

Mooie naam, vlinderboor, daar ligt het niet aan. Toch heb ik mijn twijfels. Die speed/vlinderboren zijn voor de elektrische boor ontwikkeld en worden met hoog toerental gebruikt. Deze ouderwetse center bits gebruik je in een booromslag en uiteraard met een veel lagere snelheid. Ook heeft die vlinderboor twee voorsnijders en twee snijvlakken. Die oude heeft er van allebei maar eentje. Ik zou eens een oud Hollands boek moeten hebben met al dit soort gereedschap om de toendertijd geldende benaming te weten te komen. Misschien werd voor de oorlog vrijwel alleen de houten kuikenboor gebruikt?

Nog een plaatje met uitleg hoe die werkt.

De juiste naam voor dit type boren is "centerboor" Een afgeleide van dit type is de meer bekende "verstelbare centerboor" waarbij voorsnijder en ruimer verschuifbaar zijn tussen bepaalde waarden.

 

[Woruta]

Het verbaast me altijd hoe goed deze boren werken met een simpele booromslag. Echt top.

 

[Seek]

Kijk, Andre weet altijd het antwoord! Dank.

 

[Bijtel]

Ik had het toch mis dus. Sorry.

Het verschil is wel minimaal. Voor in een machine wil je denk ik een symmetrische hebben, vanwege de hogere snelheden en krachten. Verder is het principe behoorlijk gelijk. Ik gebruik die self cuts inderdaad in een machine. Goed vasthouden met twee handen! Ik heb een accutol die de kracht aankan, maar dan maak ik er bij voorkeur even een extra handvat aan vast.

In een studieboek van me staan ze ook allebei:

 

[Seek]

Niks te sorry! Het is juist een leuke discussie.

 

[Seek]

Ik heb nog even op google books gezocht en dit boek gevonden: "Technologisch woordenboek, of volledige handleiding voor alle takken van fabriekswezen en volksnijverheid, in alphabetische orde", uit 1862. Op pagina 263 staat een plaatje en op pag 264 wordt hij beschreven. Centerboor dus, eigenlijk net als in het Engels.

http://books.google.nl/books?id=2CVTAAAAcAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false