Bankje Natuurlijk Zitten wat op ODH gemaakt is.

jaap

Moderator
9 mrt 2008
5.061
1.691
Terkaple
www.woodworking.nl
Een aantal noeste forummers hebben op ODH een prachtig bankje gemaakt naar voorbeeld van het bankje van Natuurlijk Zitten. Trigger, die ook meehielp op ODH is er nog eentje aan het maken.

Het bankje moest eigenlijk in de olie voordat het naar buiten kon. Het heeft een paar maanden in de bus gestaan een tijdje buiten onder een zeil, maar nu het eindelijk een paar dagen droog was heb ik het geschuurd in en de lijnolie gezet. Het is een lijnolie van het zweedse Allbäck. Dat is ontslijmde lijnolie die ik gekocht heb bij Duller, een naam die ik een paar maanden geleden op het forum tegenkwam. Lees hier meer over deze lijnolie Allback gekookte lijnolie

Het bankje kan binnenkort voor of naast ons huis gezet worden, zodat passanten er even op kunnen rusten. Van de familie van de ontwerper kreeg ik een mooi rvs plaatje met qr code naar de website van natuurlijk zitten en zal er zelf nog eentje maken, dat het bankje op ODH gemaakt is door een aantal forummers.

Zo staat het er nu bij, ben heel benieuwd hoe deze lijnolie het bankje gaat beschermen. Ga onder de poten nog wel een stukje hardhout lijmen tegen optrekkend vocht.

wordt vervolgd!

jaap

20240129_133115.jpeg


20240129_144144.jpeg

20240129_144153.jpeg
 

henkverhaar

Oud hout
20 jan 2011
4.842
896
Nijswiller
www.buroverhaar.nl
Over die slijmstoffen - elke lijnolie die niet voor bepaalde doeleinden 'vies' gehouden wordt is ontdaan van slijmstoffen; da's een van de eerste dingen die een oliemolenaar doet na het slaan (ik heb het zelf destijds mogen zien bij de molen in Zwolle, waar Rick Koorman een toer voor me regelde); en de olie zelf is een betere voedingsbodem voor bacterien en schimmels dan de slijmstoffen, dus ontslijmen doe je niet om dat te voorkomen.
Over dat er geen drogers in zouden zitten - ik hoef alleen maar naar de MSDSen van de lijnolie en lijnolieverf te wijzen van Allback zelf... De verf bevat naast een siccatief (een mangaanzeep) ook pigmenten op metaalbasis (welke is uiteraard afhankelijk van de kleur) - die werken veelal ook als siccatief.
Persen (slaan feitelijk) doe je niet met behulp van katalysatoren. Wel kun je het laatste restje olie extraheren met oplosmiddelen (dat geldt voor alle plantaardige olien overigens).
En ook hier de welbekende spraakverwarring tussen gekookte lijnolie en rauwe lijnolie. Gekookte lijnolie is olie met siccatief (dat kun je in principe maken van zuivere rauwe lijnolie door er siccatief aan toe te voegen. Er zijn wel verhitte vormen van lijnolie, en die gebruik je vaak als toevoeging aan een kantenklaar lijnolieproduct, maar die heten anders - da's standolie of geblazen olie.
Of die opmerking over molecuulgrootte, zowel op zichzelf als in 'tegenstelling' tot alkyd- en polyurethaanolie. Raakt kant noch wal.
Dat verdunnen niet nodig is is in zijn algemeenheid niet waar. Zeker niet als je echt een (flink) percentage standolie in je lijnolieproduct hebt. Voor een goede 'impregnatie', alsmede voor effectief aanbrengen, is een oplosmiddel beslist aan te raden - iig voor hout dat weinig poreus is.

Maar zoals gezegd, afgezien van deze (ik vermoed Nederlandse - ik kom het bij Allback zelf niet tegen) kolder krijg ik wel de indruk dat het een goed lijnolieproduct is. Maar dat is de lijnolie van de Passiebloem of de Kat ook.
 

jaap

Moderator
9 mrt 2008
5.061
1.691
Terkaple
www.woodworking.nl
Dank Henk voor je uitgebreide toelichting en dat je je kennis zo deelt met iedereen. Heb de olie voor het bankje gebruikt, aangebracht met de kwast en het is echt fijne olie in gebruik. Heb gisteravond ook nog even gekeken op de site van Allback en het verhaal van Duller komt daar niet vandaan. Juist van zo'n gespecialiseerde zaak zou je verwachten dat ze 'eerlijke' info geven. Ik denk dat ik ze een berichtje stuur.

Het zou voor het forum fantastisch zijn als we al jouw posts over chemische kanten van ons houtbewerken zouden kunnen bundelen!

jaap
 
  • Leuk
Waarderingen: mink en knotwilg

Paul90

Actieve deelnemer
25 jan 2021
363
122
Mooie uitleg weer @henkverhaar , altijd fijn om te lezen.
Wat maakt het verschil in goed en slecht bij lijnolie. Ik kom het tegen van paardenvoeding tot high-end product voor houtbewerker of kunstschilder. Allen zeggen 100% lijnolie te leveren.

EDIT: heb er een nieuwe draad voor gemaakt: kwaliteit lijnolie
Edit: zie nu het nieuwe topic, dus ik heb mijn reactie daar naartoe verplaatst.
 
Laatst bewerkt:

henkverhaar

Oud hout
20 jan 2011
4.842
896
Nijswiller
www.buroverhaar.nl
Mooie uitleg weer @henkverhaar , altijd fijn om te lezen.

Daar ben ik ook wel benieuwd naar. Ik zat laatst zonder lijnolie en heb bij de DHZ'er om de hoek een fles Bleko gekookte lijnolie gehaald. Is dat wezenlijk anders dan die van bijvoorbeeld Allbäck, De Passiebloem, De Kat, of De Cokerije?
Er zijn verschillende aspecten aan de kwaliteit van olie (elke olie - niet noodzakelijkerwijs alleen lijnolie). Sommige aspecten hebben meer met de teelt als zodanig te maken, niet perse met de fysieke kwaliteit van de olie.

Soort (ras) vlas, olievlas of vezelvlas. Manier van telen (met of zonder gewasbeschermingsmiddelen, biologisch of niet - vlas is op zich geen heel belastend gewas, maar er worden wel degelijk gewasbeschermingsmiddelen gebruikt bij niet biologische vlas).
Manier van olie slaan (kleinschalig, grootindustrieel, mechanisch of chemisch geextraheerd), en van verder bewerken (zuiveren) van de olie.

Daarna, wat er allemaal aan toegevoegd wordt. Een goede rauwe lijnolie is in principe alleen lijnolie - zonder toevoegingen. Zodra het gekookte lijnolie heet zitten er toevoegingen bij, en is het geen pure olie meer, maar een houtveredelingsproduct of een verfbinder. Wat er in gaat kun je meestal maar gedeeltelijk achterkomen (MSDS, maar daar moeten alleen de ingredienten op vermeld worden die 'gevaarlijk' zijn). De meest voorkomende toevoegingen in 'gekookte lijnolie' producten zijn een sikkatief (altijd! maar het kan nogal varieren wat, en dat heeft absoluut effect op de uiteindelijke resultaten van de oliebehandeling, hoewel het belangrijker is voor verf dan voor houtolie), standolie of geblazen olie (voorgepolymeriseerde olie, zorgt voor een fraaiere oliehars na volledig uitharden, en oplosmiddel.

Sommige sikkatieven kom je tegen op het MSDS (afhankelijk van welk metaalzout gebruikt werd - het kan ook voorkomen dat maar een deel van de sikkatieven vermeld wordt omdat niet alle metalen 'gevaarlijk' zijn), voorgepolymeriseerde olie nooit (althans die hoeven niet vermeld te worden), en oplosmiddelen meestal, maar ook niet altijd. Oplosmiddelen, zoals hierboven al opgemerkt zijn meestal aardoliedestillaten ('terpentine'; wisselende samenstellingen), terpentijnolie, of citrusolie. Qua gezondheidseffecten maakt het niet veel uit (alle vluchtige organische oplosmiddelen zijn niet gezond), qua 'duurzaamheid' wel, dan zijn terpentijn en citrusolie te prefereren. Citrusolie is een 'afvalproduct' van de citrusteelt (met name sinaasappels in de VS) - die teelt is op zich niet duurzaam, maar het gebruik van afval als grondstof is dat dan weer wel.

Dat gezegd hebbende, mijn mileubewustzijn suggereert dat rauwe lijnolie van een ambachtelijke oliemolen beter is dan de rauwe lijnolie van de bouwmarkt, maar functioneel ben ik nog geen verschillen tegengekomen. Ik gebruik dan ook ambachtelijke lijnolie om mijn meubelolie te maken als ik toevallig ergens een litertje kan kopen, maar zo niet (er zit hier in limburg volgens mijn geen oliemolen, althans niet voor mijn op zinvolle afstand), dan gebruik ik gewoon bouwmarkt-rauwe lijnolie om mijn meubelolie te maken. Ik kan wel een liter olie bij de kat bestellen, maar dan moet dat weer verstuurd worden - ook niet heel milieuneutraal - denk ik.

Voor wie geinteresseerd is:
Meubelolie:
50 delen rauwe lijnolie
5 delen standolie
40 delen terpentijnolie
10 delen citrusolie
sikkatief (ik heb een mengsikkatief van de Hekserij; ik voeg ongeveer 1 mL per batch van 100 - 200 mL meubelolie toe; ik denk dat ik voor mijn leven genoeg heb. goede sikkatieven zijn ook bij de grafische vakhandel (verfgrondstoffen) te koop).

Let wel, de verhoudingen komen niet heel nauw... de oplosmiddelen verdampen grotendeels - terpentijnolie zou wel ook deel moeten kunnen nemen aan het uithardingsproces, en dat maakt het gebruik van terpentijn mogelijk anders dan 'terpentine'. Standolie - vooral niet te veel.

Je kunt er een meer vernisachtig product van maken door bepaalde (plantaardige) harsen (colofonium, dammar, etc) toe te voegen. Let wel op, dan moet je het mengsel wel eerst gaan koken om eea goed te mengen en de olie met de hars te laten prepolymeriseren, met alle extra gevaren van dien. Persoonlijk doe ik dat dus niet. De meubelolie zoals hierboven beschreven kun je gewoon koud mengen...
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.