Avies gevraagd bij constructie schilddak

[Dulcimer]

Hallo forumleden van woodworking.nl.
Ik ben een emigrant op dit forum, actiever ben ik op het forum van ambacht en gereedschap maar krijg daar helaas weinig respons ( dat forum is 'n stuk minder druk bezocht).
Ik ben bezig een eiken tuinhuis te maken met veranda van eiken balken ( forum ambacht en gereedschap; onderwerp project eiken tuinhuis: http://www.ambachtengereedschap.nl/foru ... &topic=635 ). Afmetingen plm. 7 x 4 x 3,80 hoog. Kapconstructie zadeldak met aan één kant een schilddak, alle verbindingen zijn traditioneel met toogpennen e.d.
Ik zoek al maanden internet af naar de constructie van schilddaken maar kan niets vinden over de gebruikte verbindingen.
De spanten van het schilddak komen in "birdsmouth" inkepingen op de ankerbalken te liggen; moeten ze daar ook gezekerd worden? ( liefst niet met spijkers of schroeven; ik wil de constructie traditioneel houden), worden de spanten daar waar ze bij elkaar komen gezekerd met de een of andere verbinding of is het eigen gewicht en daarna dat van de pannen voldoende om dit dakdeel bij elkaar te houden? Hoe vang ik de buitenwaartse kracht van het schilddak op?
Ik ben degene die mij advies kunnen geven zeer dankbaar.
Met vriendelijke groet,
Frans

 

[armadaman]

Hallo Frans
Ik dacht al die naam komt me bekend voor, Ik heb een verzameling tekeningen voor je,. Niet dat ik dat soort constructies maak maar misschien heb je er wat aan. Stuur even een PB met jouw email, dan stuur ik je e.e.a.

Hartelijke groet Hugo

OJEE ik kan de tekeningen niet vinden, zoekt en gij zult vinden.

 

[tuoh]

Mooi project waar je mee bezig bent, plezant werk ook.Via de link heb ik eerst eens heel je verhaal door gelezen om te weten hoe de constructie ineen komt te steken. Wat ik wel mis op de tekening, en ook bij het reeds gebouwde deel zijn korbelen of steekschoren in het horizontale vlak, en dan specifiek tussen de ankerbalken. Die zijn een must om het schranken van de hele constructie in het horizontale vlak tegen te gaan.
Tezelfdertijd zijn ze ook een deel van de oplossing om de buitenwaartse kracht van het schilddak op te vangen. Een ander deel word opgevangen door schoren tegen de priemstijlen.
Wat de plaatsing van de noordbomen betreft, bovenaan word er nooit een verbinding toegepast, je krijgt die dingen dan niet meer geplaatst, of je moet het hele dakvlak optillen. Deze worden bovenaan enkel gezekerd zodat ze niet kunnen verschuiven tijdens de opbouw.( met spijkers of schroeven) maar deze kunnen eventueel ook verzekerd worden met toognagels.
Onderaan is dit ook de geëigende oplossing, de noordboom kan door de inkeping niet meer onderuit schuiven, om het geheel te verzekeren word er door noordboom en ankerbalk een toognagel geslagen.

Bij zware daktimmers waar de noordboom rechthoekig van sectie word kan er wel een constructieve oplossing gebruikt worden. In de binnenhoek gevormd door de muurbalken komt dan een korte schoor die dezelfde sectie heeft als deze balken, deze schoor word met een dubbele pen verbonden met de twee muurbalken zodat je een breed vlak krijgt waar de noordboom mede op land. Het is in deze schoor dat er dan een gat gehakt word waar de noordboom met een pen invalt. De hoekverbinding is al teveel verzwakt door de verbinding tussen de hoekstijl en de twee muurbalken om hier dan nog eens een gat in te gaan hakken, daarom deze bijkomende constructie.

Meestal landen de noordbomen tegen de nokbalk met een dubbele mussenbek, die op deze plaats ook ondersteund word door een kapspant. Waar de punt van een schilddak de nok raakt komt er meestal een dakspant te staan. Maar in jou geval is dit een beetje overkill. In andere gevallen word dit dakspant dan voorzien van een achtzijdige priemstijl waar twee steekschoren vertrekken naar de onderkant van de noordbomen om deze te ondersteunen en op hun plaats te houden, dit houd ook in dat de noordbomen dan op hun beurt een horizontale tussenregel moeten krijgen ter hoogte van deze steekschoren, zo kunnen de noordbomen niet uitwijken. Maar het eindresultaat van dit alles is een stijf geheel dat quasi onvervormbaar is geworden.

Voor het probleem met de bolstaande balken is er een eenvoudige oplossing om deze te laten aansluiten.
Ken je de zware riemen die vrachtwagenbestuurders gebruiken om hun lading vast mee te zetten? Die zijn perfect geschikt om bij een zware houtconstructie de boel dicht, of op zijn plaats te trekken, zonder beschadigingen dan nog wel. Deze riemen zijn ettelijke meters lang met aan het ene eind een spanner, sla de riem enige malen onderaan rond de stijl, en gooi dan de rest van de riem over de kromstaande balk, leid het uiteinde van de riem door de spanner, en span nu de riem aan, de balk komt nu wel op zijn plaats. Door de frictie van de riem rond de stijl blijft die onderaan meestal wel op zijn plaats zitten, wel even kijken hoe je hem onderaan rond de stijl draait. Verschuift de riem toch, plaats er dan een spanschroef op.

Ps: meestal word hier een balkenspanner voor gebruikt, maar omdat deze aan de twee uiteinden een scherpe punt heeft die in het hout geslagen word heb je bij gebruik altijd beschadigingen. tussen de twee scherpe haaks omgezette uiteinden zit een draadspindel met ratel om één en ander samen te trekken.


Mvg,

André

 

[Dulcimer]

Hallo Hugo en André,
Ik ben jullie erg dankbaar voor de moeite die julie hebben genomen om te reageren.
Hugo heb ik al een PB gestuurd.
André; je reactie geeft vele antwoorden op mijn vragen alhoewel ik diverse terminologie nog even moet uitzoeken om precies te weten wat je bedoelt ( doordat er zo weinig geschreven is op internet over gebintenbouw heb ik wel kennis van de Engelse termen, maar niet de Nederlandse, op de site van Joost de Vree is echter veel terug te vinden. Tevens wijken Nederlandse en Vlaamse termen soms van elkaar af; zo is een noordboom in Nederland een keper).
Met steekschoren in het horizontale vlak bedoel je denk ik horizontaal geplaatste korbelen op ankerbalk en gebintplaat die met een zwaluwstaartverbinding op die balken bevestigd zijn en zodoende de buitenwaartse krachten van het dak tegen gaan. Ik denk dat dit goed te combineren is met wat je schrijft in de paragraaf "bij zware daktimmers etc.".
Wat je schrijft in de paragraaf "meestal landen de noordbomen tegen de nokbalk"is mij gezien mijn gebrek aan kennis van de terminologie nog niet duidelijk, maar zoek dat uit met de tekeningen die Hugo mij wil opsturen en in o.a. de site van Joost de Vree over bouwkunde.
Je tip betreffende de spanbanden neem ik ter harte.
Ik hoop deze week de makelaars, nokbalk en middelste balk van het schilddak geplaatst te krijgen ( dan kan ik 't geheel ook weer afdekken met zeil; alle hout wordt hopeloos nat met dit weer).
Overigens André; 't scheepvaartmuzeum in Antwerpen bestaat dus nog; ik hoorde van Vlaamse vrienden dat 't was opgegaan in 't MAS; we stonden op 2e kerstdag dan ook daar voor gesloten deuren toen we het wilden bezoeken.
Met vriendelijke groet,
Frans

 

[tuoh]

Hallo Frans,

het Nationaal Scheepvaarmuseum van Antwerpen is inderdaad opgegaan in het MAS, enkel de buitenlokatie met de daar liggende schepen bestaat nog, maar dit is enkel open van April tot eind Oktober, het Steen, is wel volledig leeg Een (klein) deel van de totale collectie is nu ondergebracht in het MAS, op de zesde verdieping, de rest rust in verschillende depots.

En ja, die terminologie hé, dat scheelt al van streek tot streek.
Maar ik heb even wat andere benamingen opgezocht, misschien word het verhaal dan wat duidelijker.

Priemstijl: makelaar of koningstijl
Noordboom: hoekkeper
Steekschoor: korbeel
Nokbalk: ruiter?
Trekbalk: ankerbalk
Muurplaat: gebinteplaat
Etc. .........


De vertaling zou dan als volgt moeten luiden, de twee hoekkepers eindigen bovenaan tegen de kopskant van de nokbalk of ruiter? De twee hoekkepers worden daarvoor op een bepaalde schuinte gezaagd om mooi vlak aan te sluiten tegen deze kopse kant. De bovenkant van deze verbinding moet dan een dubbele mussenbek laten zien, of een dubbele vissenbek, om nog er nog wat streektaal tussen te gooien.
(zie schets)

Verder is het ook belangrijk dat je korbelen voorziet tussen makelaar en nokbalk, evenals horizontale korbelen tussen ankerbalken en gebintplaten, en tussen de gebintplaten onderling op de buitenhoeken.
Alhoewel de hoekkepers een essentieel onderdeel zijn bij schilddaken, zijn ze geen onderdeel van de draagstructuur, maar horen ze thuis bij de daksparren of kepers, zij het wel dat ze flink wat groter van sectie kunnen zijn. Dit houd ook in dat voor deze onderdelen geen standaardverbindingen bestaan om ze mee in de dragende constructie op te nemen. Dat is ook niet nodig, omdat de krachten die erop komen niet zo hoog oplopen, die krachten worden hier mee verdeelt over de andere kepers of sparren.
Bij brede hoekkepers, zoals bij de stijl en regelbouw gebruikelijk is het wel aangewezen om het bovenvlak van deze hoekkepers op een dubbele zwei te schaven, mee met de aanliggende dakvlakken, zo dragen de panlatten over een groter vlak, inplaats van alleen op de rand van de hoekkeper.


Mvg,

André

Attached files

 

[Dulcimer]

Hallo Andre,
Dank je voor de door jou genomen moeite; het verhaal is mij nu duidelijk. Ik zal zodra ik zover ben een tekening plaatsen met de vraag wat je er van vindt.
Jammer dat de binnencollectie van het scheepvaartmuseum nu in het MAS is opgenomen; die kleinere musea hebben/hadden toch altijd een speciale sfeer die het MAS naar mijn mening niet heeft.
Nogmaals mijn dank.
Met vriendelijke groet,
Frans

 

[armadaman]

Ik moet eerlijk bekennen dat ik alleen maar een linkje heb naar iemand anders zijn site. Volgende keer zal ik niet voor mijn beurt praten.
http://www.joostdevree.nl/bouwkunde2/da ... termen.htm

Hugo

 

[Dulcimer]

Hallo Hugo,
In de site van Joost de Vree staat inderdaad een tekening die e.e.a. wat Andre ( sorry, ik weet niet hoe ik met een apple computer accent aigu's moet plaatsen) bedoelt. Met die tekening en hetgeen Andre geschreven heeft kan ik denk ik uit de voeten. Ik zal nog een tekening op dit forum zetten wanneer ik zover ben en aan jullie oordeel overlaten.
Dank voor je hulpvaardigheid.
Met vriendelijke groet,
Frans

 

[armadaman]

Op het forum zitten nogal wat studenten bouwkunde. Misschien is er een wakker die je kan helpen met een tekening?
je weet het hier maar nooit.

 

[Dulcimer]

Dank je Hugo,
Bij deze een oproep aan studenten bouwkunde en anderen die een tekening bezitten m.b.t. de constructie van een schilddak ( traditionele gebintenbouw) om deze te plaatsen, dank zij Andre weet ik nu wel grotendeels hoe het moet maar een tekening maakt e.e.a. nog duidelijker.
Bij voorbaat dank voor jullie hulpvaardigheid.
Met vriendelijke groet,
Frans

 

[tuoh]

Frans,

bij het doorbladeren van mijn boeken toch een detailtekening gevonden van de hoekkepers onderaan en bovenaan.

Het is wel wat afwijkend met wat we gewoon zijn omdat het een afbeelding is uit een oude Engelse uitgave van het boek "Modern practical carpentry" de auteur is George Ellis.
De titel is wel hoogst misleidend, het boek is namelijk van de pers gerold in 1920 :shock:
Maar het zal vermoedelijk wel enig licht werpen op de zaak hoop ik

Nu zijn die oude uitgaves meestal veel beter dan wat er nu op de markt te krijgen is, ze zijn veel technischer, en hebben ook veel aandacht voor de diverse houtverbindingen. Jammer genoeg vind je in het Nederlandse taalgebied niet veel zaaks, de beste uitgaves komen uit houtlanden zoals Duitsland en Oostenrijk.
Zo heb ik hier nog een Duits boek " Der zimmermann" van 1913, een ongelooflijk boek, een schat aan technische tekeningen, voornamelijk over houtbouw zoals je er in Duitsland en Oostenrijk nog veel ziet staan. Enorm gedetailleerd, en met veel detailtekeningen van diverse (vergeten) houtverbindingen en constructies.
Het is eigen aan oude technische uitgaves dat er ondertussen wel één en ander geëvolueerd is, of waarvan we nu weten dat het fout loopt met een bepaalde constructie of verbinding, maar met de kennis van nu vind je nog genoeg zaken die wel nog steeds uitvoerbaar zijn. Deze oude boeken doorbladerend kan je maar één conclusie trekken, er is niks nieuws onder de zon.

Mvg,

André

Attached files

 

[dennis1975]

Hallo frans,

Zoals je van het andere forum wel weet ben ik ook al een tijdje aan het zoeken naar een goede constructietekening van een schilddak, ik wil in de lente beginnen aan het maken van een overkapping/prieel en dit ook volgens zoveel mogelijk met de oude technieken van houtverbindingen voor elkaar maken dus het liefst zonder spijkers en schroeven. Graag houd ik mij aanbevolen voor een goede constructietekening van een schilddak of verwijzingen naar waar ik deze kan vinden!

bvd

dennis

 

[tuoh]

Bij deze wat scans van een boekje over dakconstructies. Heb er het onderdeel "schilddaken" uitgevist.

Wel een opmerking, zoals je ziet gaat het hier over de constructie van schilddaken bij woningen, er zit dus ook een halfspant in de constructie. Het is ook een klassiek schilddak, met gordingen, kepers en panlatten. De opbouw van dit dak is meer gesofisticeerd dan wat je zoekt.
Maar de houtconstructies zijn in de loop der jaren ook steeds geëvolueerd, dit schilddak is dan ook een stap verder in de evolutie

Ik heb het hier al eens aangehaald, maar bij de vakwerkbouw werden hoekkepers niet vastgezet met verbindingen, die hoorden niet bij de dakstoel, maar bij de daksparren. Voor dakstoelen zijn er legio verbindingen en constructies op hier één geheel van te maken, maar de hoekkepers waren hier nooit bij.
Die werden ook vroeger al gewoon vastgezet met gesmede spijkers, en, of met gesmede strips.

De scans volgen in twee postings, het zijn er teveel voor één bericht.

Mvg,

André

Attached files

 

[tuoh]

En nog enkele afbeeldingen

Attached files

 

[tuoh]

Zoek je specifiek informatie over de oude vakwerkbouw in onze streken (Nederland & België), dan bestaat er een heel interessant boek welks geschreven is door architect Clemens V. Trefois. Deze man heeft gedurende 25 jaar bijna alle vakwerkbouw in de lage landen bezocht, onderzocht, en uitgetekend.

Dit alles resulteerde in een schier eindeloze reeks uitgaven van allerlei aard, gaande van de vorm, de verschillende constructies, de verschillen per streek, het verband tussen bouwwerk en de grondsoort in de streek, etc. Het voornaamste boek, voor ons houtbewerkers dan toch, is "Van vakwerk tot baksteenbouw" het is uitgegeven in 1979, en het is zeldzaam :shock: soms vind je ze evenwel tweedehands.
Gelukkig heb ik het in mijn boekenkast staan

In tegenstelling met bijvoorbeeld Duitsland werden in de lage landen bijna uitsluitend bijgebouwen volledig in hout opgetrokken (schuren en stallen), woningbouw in hout was heel wat zeldzamer.

De constructie hier ten lande vertoonde gelijkenissen maar ook heel wat verschillen met hetgeen men in Duitsland pleegde neer te planten.

Het boek geeft een schier eindeloze reeks van verschillende ontwerpen voor een bepaald onderdeel, of een bepaalde constructie. Het is geen theoretisch werk, maar een werk gestoeld op observatie van bestaande bouwwerken.

Wat in het boek bijvoorbeeld direct opvalt is dat bij bijna elke houtbouw de stijlen hoger zijn, en de ankerbalken hier in verwerkt worden, de muurplaten liggen steeds wat hoger dan de ankerbalk = een sterkere constructie.

Bijgaand enkele voorbeelden uit het boek.

Mvg,

André

Attached files

 

[coko]

Erg interessant onderwerp, het gebruikte Nederlandse jargon klinkt mij helaas als chinees in de oren .

Ik ben van plan ooit een prieel te bouwen (het idee is er, nu nog de tijd en het geld). Tevens heb ik een aantal Engelstalige boeken over "timberframing". Ook hier bemoeilijkt het jargon de leesbaarheid. Wat was nou ook al weer een rafter, tie beam, jowled post of een purlin?

In een van mijn boeken komt ook het laatste voorbeeld van Andre's post voor. Waar de trekbalk aan de achterzijde van de verticale balk (geen idee hoe dit heet) wordt getoogd. Volgens de schrijver was deze werkwijze typisch voor de uit Nederland afkomstige settlers.

 

[Dulcimer]

Jeetje mensen,
Ik sta perplex van de hulp die jullie mij geven. Goed dat er nog mensen zijn die belangeloos 'n ander willen helpen! Ik print binnenkort jullie reacties uit ( de printer hier heeft het begeven, ik moet dat elders doen) om alles eens rustig te bekijken. Ik ben momenteel bezig met de makelaars, nokbalk en bijbehorende korbelen en daarom ben ik laat met het bekijken van het forum.
Zoals jullie weten, indien je dit onderwerp van af het begin hebt gevolgd, staat de hele bouw van dit gebintengebouw op een andere site, ik zal het verplaatsen naar deze site, ik denk dat ik hier op mijn beurt anderen een plezier mee doe.
'n Zeer dankbare Frans