Vlak/vandiktebank Dewalt, probleempje met vlakken

EdwinH

Actieve deelnemer
12 dec 2018
33
0
Lelystad
Ik heb een poosje terug een Dewalt 27300 aangeschaft. Heel blij mee, op 1 ding na. En ik weet niet of dat aan mij ligt of aan het apparaat.
Het probleem is dat als ik de vlakbank gebruik, mijn planken aan de 'voorkant' altijd dunner worden dan aan de 'achterkant'. Ik bedoel dat het deel dat het eerst over de schaaf gaat uiteindelijk altijd dunner is dan het eindstuk dat als laatst over de schaaf komt.

Geen groot probleem, uiteindelijk worden ze toch netjes overal even dik als ik ze door het 'vandikte deel' heb gehaald. Maar ik snap niet waarom dit gebeurt, is dat normaal? Iemand dezelfde ervaring?
Vandaag planken noten gedaan. Die waren ongeveer 45mm dik. Na het vlakken van 1 zijde kwam ik uit op 39 mm voor en 42 achter. Planken zijn 150cm lang. Bij dunnere planken kan het net die paar mm kosten die je liever niet kwijt bent.
 

EdwinH

Actieve deelnemer
12 dec 2018
33
0
Lelystad
Maar het achterblad is verstelbaar, daar regel ik de schaafdiepte/dikte toch mee? Of noem je dat het voorblad?
 

EdwinH

Actieve deelnemer
12 dec 2018
33
0
Lelystad
Ah, duidelijk. Ik snap het, ga ik morgen eens mee stoeien. Ligt dus zowel aan mij als aan de machine....wat ook nog een optie :rolleyes: Dank!
 

tuoh

Oud hout
Dat de voorzijde van een stuk hout dunner word dan de achterkant bij het vlakken ligt niet aan de instellingen van de machine, het is een typische "fout" van de beginnende gebruiker.
Als je bij het vlakken het stuk hout helemaal vooraan vlak op de tafel gaat drukken ontstaat die "afwijking". Dat gaat meer zijn bij een stuk hout met de bolle kant op de tafel dan wanneer de holle kant op tafel ligt.
Dit mag evenwel geen reden zijn op altijd de holle kant eerst te vlakken.

Leg het te schaven stuk eerst op de voorste tafel en kijk eens naar de "speling" tussen hout en tafel, als je vooraan wat speling hebt tussen hout en tafel mag je daar GEEN druk uitvoeren, maar plaats je je hand meer naar achter.
Zo zal bij een pas over de messen de eerste 10 à 20cm niet geschaafd worden, je gaat dan eerst de "hoge" kant van het hout wegschaven , en niet proberen om bij de eerste beurt al het hele opp. te schaven.

Zodra het hout over de messen is, en draagt op de afvoertafel, ga je met de voorste hand hier gaan drukken en niet meer op de voorste tafel, de tweede hand zorgt dan voor de "aanvoer" van het hout.
Is het stuk hout voor meer dan de helft van de lengte over de messen, dan gaan beide handen het hout neerdrukken op de afvoertafel.

Wel opletten dat je niet gaat overcompenseren, anders eindig je met een stuk hout dat achteraan dunner is dan vooraan. Goed vlakschaven vraagt wat gevoel van de gebruiker, daar moet je wat op oefenen. Regelmatig meten is ook een pré om een stuk hout tijdens het vlakken overal quasi even dik te houden.

Vlakken met de machine of met de handschaaf is quasi gelijk in aanvoer en techniek, altijd de hoogste punten eerst aftoppen, en zorgen voor een juiste aandruk, bij de machine de aandruk op het hout, bij de handschaaf de juiste druk op de schaafzool.

Ps: meet je bij een eerste of tweede pas over de beitels een verschil in dikte, dan ga je dit compenseren bij een volgende pas.
Hoe doe je dat?
- is het stuk vooraan wat dunner dan achteraan, plaats dan bij de volgende beurt het stuk al een tiental cm over de messen en begin dan te schaven.
Op deze manier word er vooraan niks afgenomen, terwijl je achteraan de maximale (ingestelde) afname krijgt.

- is het stuk achteraan te dun aan het worden, oefen dan helemaal vooraan maximale druk uit, en eens het stuk een paar cm voorbij de messen breng dan beide handen naar voor, en oefen alleen druk uit op de afvoertafel, en schaaf zo de rest van de lengte. Je gaat nu een maximale afname krijgen vooraan, naar achter toe gaat die verminderen omdat alle neerwaarts uitgeoefende druk helemaal vooraan zit.

Bij het vlakken van hout moet er altijd een (vouw)meter of duimstok (NL) voor het grijpen liggen. Ook bij het vlakken is meten weten.
 
Laatst bewerkt:

EdwinH

Actieve deelnemer
12 dec 2018
33
0
Lelystad
Dank voor je uitleg Tuoh! Ik ga voor de zekerheid de stand van de messen even controleren (filmpje uit de link van Ronald L was erg duidelijk) en daarna aan mijn techniek werken.
 

tuoh

Oud hout
Hoe je de beitels draait onder het "latje" maakt niet uit, als je maar aan beide zijden dezelfde methode gebruikt.
Ik doe het zelf altijd dubbel per zijde, eerst het latje laten meenemen bij een trekkende beitel en direct erna de as terugdraaien naar de uitgangspositie = een dubbele controle per kant.
Tussen beide methodes kan een verschil in uitlezing zitten, doorgaans neemt een trekkende beitel het latje iets verder mee dan andersom. Maar als het verschil tussen beide methoden hetzelfde is L en R zit je altijd goed.
 

Spaander

Post veel
26 jul 2011
1.948
88
West-Friesland
Hoe je de beitels draait onder het "latje" maakt niet uit, als je maar aan beide zijden dezelfde methode gebruikt.
Ik doe het zelf altijd dubbel per zijde, eerst het latje laten meenemen bij een trekkende beitel en direct erna de as terugdraaien naar de uitgangspositie = een dubbele controle per kant.
Tussen beide methodes kan een verschil in uitlezing zitten, doorgaans neemt een trekkende beitel het latje iets verder mee dan andersom. Maar als het verschil tussen beide methoden hetzelfde is L en R zit je altijd goed.

Dank je wel maestro;)
Mvg, :).
 

EdwinH

Actieve deelnemer
12 dec 2018
33
0
Lelystad
Met dank aan de tips, toch eerst maar even de stand van de messen gecontroleerd. En die klopte niet. Kennelijk mag je er niet vanuit gaan dat dit 'af fabriek' goed ingesteld staat. Net een hele kromme en holle plank noten, keurig recht gekregen.
 

rmenkveld

Post veel
7 mrt 2015
1.691
99
Utrecht
Dat de voorzijde van een stuk hout dunner word dan de achterkant bij het vlakken ligt niet aan de instellingen van de machine, het is een typische "fout" van de beginnende gebruiker.
Als je bij het vlakken het stuk hout helemaal vooraan vlak op de tafel gaat drukken ontstaat die "afwijking". Dat gaat meer zijn bij een stuk hout met de bolle kant op de tafel dan wanneer de holle kant op tafel ligt.
Dit mag evenwel geen reden zijn op altijd de holle kant eerst te vlakken.

Leg het te schaven stuk eerst op de voorste tafel en kijk eens naar de "speling" tussen hout en tafel, als je vooraan wat speling hebt tussen hout en tafel mag je daar GEEN druk uitvoeren, maar plaats je je hand meer naar achter.
Zo zal bij een pas over de messen de eerste 10 à 20cm niet geschaafd worden, je gaat dan eerst de "hoge" kant van het hout wegschaven , en niet proberen om bij de eerste beurt al het hele opp. te schaven.

Zodra het hout over de messen is, en draagt op de afvoertafel, ga je met de voorste hand hier gaan drukken en niet meer op de voorste tafel, de tweede hand zorgt dan voor de "aanvoer" van het hout.
Is het stuk hout voor meer dan de helft van de lengte over de messen, dan gaan beide handen het hout neerdrukken op de afvoertafel.

Wel opletten dat je niet gaat overcompenseren, anders eindig je met een stuk hout dat achteraan dunner is dan vooraan. Goed vlakschaven vraagt wat gevoel van de gebruiker, daar moet je wat op oefenen. Regelmatig meten is ook een pré om een stuk hout tijdens het vlakken overal quasi even dik te houden.

Vlakken met de machine of met de handschaaf is quasi gelijk in aanvoer en techniek, altijd de hoogste punten eerst aftoppen, en zorgen voor een juiste aandruk, bij de machine de aandruk op het hout, bij de handschaaf de juiste druk op de schaafzool.

Ps: meet je bij een eerste of tweede pas over de beitels een verschil in dikte, dan ga je dit compenseren bij een volgende pas.
Hoe doe je dat?
- is het stuk vooraan wat dunner dan achteraan, plaats dan bij de volgende beurt het stuk al een tiental cm over de messen en begin dan te schaven.
Op deze manier word er vooraan niks afgenomen, terwijl je achteraan de maximale (ingestelde) afname krijgt.

- is het stuk achteraan te dun aan het worden, oefen dan helemaal vooraan maximale druk uit, en eens het stuk een paar cm voorbij de messen breng dan beide handen naar voor, en oefen alleen druk uit op de afvoertafel, en schaaf zo de rest van de lengte. Je gaat nu een maximale afname krijgen vooraan, naar achter toe gaat die verminderen omdat alle neerwaarts uitgeoefende druk helemaal vooraan zit.

Bij het vlakken van hout moet er altijd een (vouw)meter of duimstok (NL) voor het grijpen liggen. Ook bij het vlakken is meten weten.

André, hulde voor je duidelijke uitleg! Ik heb het nog niet eerder zo duidelijk onder ogen gehad!
 

tss68nl

Nieuw lid
8 sep 2022
4
1
Tilburg
André, hulde voor je duidelijke uitleg! Ik heb het nog niet eerder zo duidelijk onder ogen gehad!
En toch is het niet helemaal een volledige uitleg. André gaat er namelijk vanuit dat je de bolle kant van de kromming op de vlaktafel legt. Dit is erg instabiel en daardoor bepaalt de input en kunde van de gebruiker het eindresultaat terwijl er maar marginaal betere resultaten mee behaald kunnen worden tov met de concave (holle) kant naar beneden.

Als je namelijk de concave kant naar beneden doet, dan schaaft de schaaf alleen van de punt van de balk, en van het einde van de balk. Net zo lang totdat ook het midden wordt geraakt en de balk recht is. Er is geen speciale input van de gebruiker nodig: de schaaftafels bepalen het resultaat.

De enige redenen waarom je de bolle kant naar beneden zou willen:
  • Omdat je het uiteindelijke platte vlak op de balk wil 'richten'. Dat wil zeggen: je wil uiteindelijk de balk in onbalans schaven zodat er meer van de achterkant dan van de voorkant af gaat. Dit komt weinig voor, maar het kan. Er zijn ook andere opties om dit voor elkaar te krijgen.
  • Omdat het schaafbed verkeerd staat afgesteld waardoor de concaaf-beneden techniek foutieve resultaten geeft.
En daarmee komen we dan ook op het probleem van de vraagsteller. Als zowel het resultaat op de bolle kant als op de concave kant scheef/taps is...dan staat de machine verkeerd afgesteld. Je kán dit inderdaad compenseren door alles op de bolle kant te schaven en handmatig te compenseren.... maar bijvoorbeeld reeds vrij vlakke balken zullen juist concaaf of bol worden, ongeacht de gebruikersinput.

Veel beter is dus om je machine goed in te stellen. De genoemde video's leggen het goed uit, maar in principe is het vrij simpel.
  • Het allerbelangrijkste is dat de twee tafels exact parallel zijn. De richting van invoer(tafel) moet exact gelijk zijn aan de richting van uitvoer(tafel) zowel links als rechts. Zo niet, dan wordt alles krom.
  • Vervolgens moet de uitvoertafel (links én rechts evenredig) nét iets onder de schaafbeitel staan, of eigenlijk beter: exact gelijk. Maar dat laatste is op veel machines een gebed zonder eind omdat ze zo snel uit calibratie gaan dat je dan steeds met de messen iets ónder de tafel uitkomt, en dat mag absoluut nooit gebeuren. Of je dit doet door je schaafbeitels te stellen of je uitvoerbed maakt niet uit. Ik prefereer de uitvoertafel maar op sommige machines is dat niet mogelijk of zou óók je vandikte gedeelte beïnvloeden. En dat geeft je nog meer afstelwerk.
Waarom is het beter om de messen net iets bóven het uitvoerbed te hebben, ipv eronder? Dat heeft met de geometrie te maken van de schaaf.
  • Als je namelijk met je messen 0.1mm onder het schaafbed zit...dan komt die 0.1 die nog teveel aan het hout zit binnen 20mm de uitvoertafel tegen, en zal meteen het hout opliften waardoor er bij de schaaf nog minder diep wordt geschaafd, en die binnen 2cm óók weer oplift. Dit is dus een fout die een bijzonder grote hoek heeft namelijk 0.1mm op 2cm, ofwel 5mm per meter. En tot overmaat van ramp versterkt deze fout zichzelf ook nog..... met tapse stukken hout tot gevolg.
  • Als je met je messen 0.1mm te hoog zit.... dan komt die 0.1mm te weinig aan hout helemaal geen uitvoertafel tegen, totdat de hele balk wordt 'gekanteld' tegen de uitvoertafel. Dit is met grotere stukken hout vaak pas als 30% van de balk de schaafmessen is gepasseerd en nu wordt de hoek van de afwijking gedicteerd door 0.1mm op 100cm (op een beetje significante vlaktafel) ipv 2cm.
Het is dus veel veiliger om je messen iets te hoog te zetten, dan te laag. Ideaal zou zijn exact gelijk, maar dat ligt echt aan de kwaliteit van je machine hoe dicht je de 0 durft te naderen, én hoe vaak je zin hebt om je machines opnieuw af te stellen.

Ik werk met Felder machines en ondanks dat die vrij stabiel zijn qua kalibratie en dat ik spiraalmessen gebruik stel ik ze nog steeds minimaal iedere 6 maanden opnieuw af.

Ik kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om te invoer en uitvoertafel exact parallel te hebben aan beide zijden. Zolang je dat goed houdt is het afstellen van de uitvoertafel vs messen een peuleschil.... en daarna is vlak schaven zonder nadenken mogelijk zolang je maar de holle kant naar onder legt. De machine doet dan al het werk voor je.

Ondanks het vele hout wat ik in een week verwerk, neem ik vrijwel nooit meer de moeite om op de bolle kant te schaven. Alleen in heel specifieke gevallen wanneer ik écht anders zonder materiaal kom te zitten oid schaaf ik op die manier, maar eerlijk gezegd kan je vaak ook meerdere keren alleen die ene punt schaven om de richting te bepalen van het eindresultaat. Of kort hem eerst in. Veel makkelijker en voorspelbaarder, zeker met grote zware balken.
 

vandikte

Post veel
3 jul 2013
1.761
459
Almere
Bijzonder, de ervaring van dit "super" forumlid zo te beschrijven. Zelf schaaf ik altijd met de bolle kant op de tafel omdat dat een efficiënter resultaat oplevert. Daarnaast heb ik ook zo'n machine van die fabrikant en die check ik regelmatig maar heb ik nog niet na hoeven stellen.
O ja welkom als nieuw lid en succes met je schaafwerk!
 

Superkees

Post veel
17 aug 2017
2.062
407
In welk opzicht is de bolle kant efficiënter? Als in de hele balk hoeft niet elke keer over de vlakbank? Voor de minder ervaren gebruiker lijkt mij inderdaad de holle kant onder veel eenvoudiger.
 
  • Leuk
Waarderingen: mink

vandikte

Post veel
3 jul 2013
1.761
459
Almere
In welk opzicht is de bolle kant efficiënter? Als in de hele balk hoeft niet elke keer over de vlakbank? Voor de minder ervaren gebruiker lijkt mij inderdaad de holle kant onder veel eenvoudiger.
Omdat er gemiddeld minder dikte verloren gaat. Ik heb het ook zo geleerd op school.
 

jelmer

Oud hout
10 jan 2009
2.614
1.134
Fryslân
Als je namelijk de concave kant naar beneden doet, dan schaaft de schaaf alleen van de punt van de balk, en van het einde van de balk. Net zo lang totdat ook het midden wordt geraakt en de balk recht is. Er is geen speciale input van de gebruiker nodig: de schaaftafels bepalen het resultaat.
Ik ben het opzich met je eens, maar...

Als je tafel korter is, dan het stuk te schaven hout, gaat deze bewerking niet op. Dan blijf je een hele lang tijd hol schaven, omdat een deel van je hout eerst niet op de tafel ligt.

Daarom is bij langere stukken de manier van Tuoh beter. En ja, het vergt wat "fingerapitzengefühl", maar daar wen je snel aan.
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.