werken van eiken panelen

[DeHoutwerker]

dag iedereen,

Bij het maken van eiken meubelen ben ik tegen het probleem van 'het werken van hout' aangelopen
Ben al jaren hobby-matig bezig met het maken van meubels, vnml. mdf, grenen en incidenteel eiken.
Nu heb ik in opdracht een aantal eiken bureaus gemaakt voor iemand die er zo uitzien




Ik heb gewerkt met 18 mm eiken panelen die ik d.m.v. een sandwichconstructie heb opgedikt tot 54 mm met als kern
mdf stroken, zijkanten in verstek afgewerkt. daarna met Osmo afgewerkt.
In totaal waren het 5 bureaus , 2 maanden geleden afgeleverd, klant tevreden, zelf tevreden totdat ......
De klant mij deze week belde met de melding dat er met 2 van de bureaus problemen waren
Wat blijkt dat de panelen erg zijn gaan werken en op plaatsen volledig is doorgescheurd, het vreemde is dat
alles is gemaakt uit dezelfde pakket eiken panelen, deze bestel ik kant en klaar bij eikenpanelen.nl omdat ik niet
de ruimte en machines heb om zelf panelen te verlijmen.
Wat ook opvalt is dat de scheuren ook diagonaal over de lamellen lopen.
Kan iemand zijn licht laten schijnen wat er is gebeurt en wat ik kan doen om dit in de toekomst te voorkomen.





Sorry voor de weergave van de foto's maar ik krijg het niet voor elkaar om ze juist weer te geven

groet,
Rene

 

[Pel]

Het is zeer waarschijnlijk geen droog eikenhout geweest, voor meubels moet je eerste klas eikenhout gebruiken met een vocht percentage van max. 12 procent. Koop je hout het liefst bij een goede betrouwbare houtboer die je garandeerd dat het ook droog en goed eerste klas hout is. Op het kantoor waar ze nu staan, staat de verwarming aan en dat is het hout waarschijnlijk fataal geworden?

Groet Pel

 

[De Houtwerker]

dank voor je reactie Pel,

Ik was inderdaad op de hoogte van het max. vochtpercentage van max. 12 procent, dit wordt ook gegarandeerd door de leverancier (10-12 %), hout was trouwens AB kwaliteit
Heb zelf ook het vermoeden dat het hout te vochtig is geweest en dat het werken langer duurde vanwege de afwerking met Osmo waardoor het drogen langer duurt.
maar ja op een gegeven moment kom je op dat kritieke punt en gaat het toch werken.
Heeft iemand anders hier op het forum ervaringen met eikenpanelen.nl
Als iemand een leverancier weet van goede kwaliteit eiken panelen in de omgeving van Tilburg dan houd ik me van harte aanbevolen.

Rene

 

[JOHN LAMERS]

Ik denk dat je beter geen sandwich kunt maken met mdf ertussen.
De sandwich van verschillende materialen in combinatie met wat pel zegt kan een oorzaak zijn.
Omdat het mdf praktisch niet werkt, en het eiken wel treden er spanningen op in het eikenhout door de krimp van het hout.
Een sandwich van alleen eike zal hier waarschijnlijk geen last van hebben omdat de verschillende lagen nagenoeg gelijk uitzetten en krimpen.

groet John

 

[Emilio]

Zo te zien is het eiken gekrompen en het onderliggende mdf niet. Kan zijn dat het aan het hout ligt, maar wat ook mee kan helpen is dat de lucht in het kantoor erg droog is. Zou je kunnen meten en dan eventueel kijken of er luchtbevochtigers wenselijk zijn. Het is nl. Ook voor de mensen die er werken niet echr fijn als de lucht erg droog is.
Als de overgang niet te groot qua vochtgehalte kun je ook met rustiek e.d. gewoon wegkomen.

Staan alle bureaus in 1 ruimte of staan de bureaus met probelemen in een specifieke ruimte?

 

[De Houtwerker]

dag John,
jij ook bedankt voor je reactie, had het nog niet van die kant bekeken, Maar is het dan zo dat sandwich van alleen eiken hout ik de lamellen zou moeten paren dat
ze dan ook niet tegengesteld aan elkaar werken, en in dat geval kan dan de werkende kracht van de lamellen niet versterkt worden omdat ze allemaal in dezelfde richting lopen
(nogmaals ben geen expert in het werken met eiken maar wil graag begrijpen wat er fout is gegaan en wat ik beter had kunnen doen)
Ik had van tevoren beredeneerd dat juist de kern van mdf voor 'rust' zorgen
Is het bij een dergelijk ontwerp niet beter om met eiken balken te werken (eiken panelen van 54 mm dik werd te kostbaar) ?
En werken balken meer of minder dan planken ?


dag emilio,
jij ook bedankt voor je reactie,
Inderdaad wordt het tijd om te investeren in een vochtigheidsmeter, de bureaus staan allemaal in een ruimte,
opvallend is dat er 3 nergens last van hebben en de andere 2 wel, daarnaast ook nog een archiefkast gemaakt
waar ook niets mee aan de hand is.

 

[Pel]

René, ik heb eens op die site eikenpanelen.nl gekeken, maar de info is summier er wordt nergens gesproken over vocht percentages. Hij verlijmt alle eikenhout wat voorhande is tot panelen zelfs tot een breedte van 120 cm en verschillende lengtes, ik durfde daar geen meubels van te maken. Hij verkoopt eiken panelen en daar is alles mee gezegd, m.a.w. wat jij er mee doet is jou zaak. Als ik meubels van eerste klas eiken meubelhout moet maken dan ga ik naar mijn hout leverancier die levert mij meubelhout aan een prijs die stukken hoger ligt als wat die panelen man vraagt. En onderschat het werken van hout niet wat John al aan gaf.

Groet Pel.

 

[tuoh]

Het is duidelijk hier dat de manier van opbouwen het houtpaneel belemmerde om te werken als één geheel, daarom de scheuren, de spanning moet nergens naar toe. Mogelijke alternatieven, ofwel een massief blad van 50mm dikte dat wel kan werken zonder te scheuren, of een enkele dikte gebruiken en enkel de langse buitenranden opdikken met één in verstek gezaagde lat.

Die diagonale scheuren zijn volstrekt normaal, ze volgen gewoon de houtnerf. Het hout was duidelijk niet droog genoeg voor de standplaats, droger hout zou nauwelijks of geen schade veroorzaakt hebben (vochtpercentage 9 à 10% max) Als de meubels in een nauwelijks verwarmde of te vochtige werkplaats zijn samengebouwd ligt de fout daar en niet bij de houthandel. Meestal worden dergelijke gedroogde panelen geleverd met een folie erover, dat is niet voor niks, dat heeft juist als doel om het droge hout ook droog te houden. Massief hout is namelijk hygroscopisch, het zoekt altijd een vochtevenwicht met zijn omgeving!

 

[SunRayes]

In ieder geval is het wel zonde.
Heb je de eiken panelen over het gehele oppervlak op het MDF gelijmd? Want dan wordt het nog heel wat om dit te repareren.
Het MDF moet er tussen uit. Dan kan je de scheuren weer aan elkaar lijmen.

 

[Piet Groeneweg]

René, ik heb eens op die site eikenpanelen.nl gekeken, maar de info is summier er wordt nergens gesproken over vocht percentages. Hij verlijmt alle eikenhout wat voorhande is tot panelen zelfs tot een breedte van 120 cm en verschillende lengtes, ik durfde daar geen meubels van te maken. Hij verkoopt eiken panelen en daar is alles mee gezegd, m.a.w. wat jij er mee doet is jou zaak. Als ik meubels van eerste klas eiken meubelhout moet maken dan ga ik naar mijn hout leverancier die levert mij meubelhout aan een prijs die stukken hoger ligt als wat die panelen man vraagt. En onderschat het werken van hout niet wat John al aan gaf.

Groet Pel.

Pel,
Het vochtpercentage staat er wel degelijk.
Hier de letterlijke tekst van de site.

[h=2]Houtvochtgehalte[/h]

Het eiken voor Eikenpanelen.nl wordt altijd vooraf kunstmatig gedroogd naar een houtvochtgehalte van 10-12% (m/m). Het drogen vindt overwegend plaats in gerenommeerde Nederlandse houtdrogerijen.​

​

[h=2]Belangrijke extra informatie over massief (eiken)hout en vochtgehalte[/h]

Hout is een hygroscopisch materiaal. Dat betekent, dat hout vocht zal opnemen – en daardoor zal uitzetten – wanneer het in aanraking komt met vochtige lucht en vocht zal afstaan – en daardoor zal krimpen – in contact met (zeer) droge lucht. Dit wisselend uitzetten en krimpen, noemen we “het werken” van hout. En één ding is zeker: “hout blijft altijd werken!” (al wordt het honderd jaar of ouder).​

​

De relatieve luchtvochtigheid (RV) van de lucht om ons heen verandert steeds. Dat is goed waar te nemen met een hygrometer. Onder normale omstandigheden schommelt de relatieve luchtvochtigheid binnenshuis zo tussen de 50 en 70%. Onder deze condities zal hout een houtvochtgehalte (HV) behouden van tussen de 10 à 12% (bij een temperatuur van ±18°C).​

​

Het eiken van uw paneel is juist daarom vooraf zorgvuldig kunstmatig gedroogd naar een houtvochtgehalte van ook 10 à 12%. Dat betekent, dat het houtvochtgehalte van uw eiken paneel normaliter in evenwicht is met de relatieve luchtvochtigheid bij u thuis. Onder deze omstandigheid zal het paneel dus nauwelijks of héél weinig meer werken.​

​

Laten we een tafelblad als voorbeeld nemen: Als we ervoor zorgen dat het houtvochtgehalte aan de bovenkant van het paneel gelijk blijft aan het houtvochtgehalte aan de onderkant van het paneel, zal het paneel vlak blijven. Gaan we slechts aan één zijde (de bovenzijde) een vochtremmende (lak)laag aanbrengen, dan wordt dat evenwicht verstoord. Als de relatieve luchtvochtigheid stijgt, dan neemt de bovenzijde van het paneel minder vocht op dan de onbeschermde onderzijde. Het gevolg zal zijn dat de ongelakte onderzijde van het paneel meer zal gaan uitzetten dan de gelakte bovenzijde, met als gevolg dat het paneel hol trekt.​

​

Daarom is het zo belangrijk om bij het oliën of het lakken van een paneel ook évenveel olie- of laklagen aan te brengen aan de onderkant van het paneel. Dan houdt u de boel in evenwicht en zal het paneel vlak blijven.​

​

Bij de toepassing als vrijdragend element, zoals bij keukenkastdeurtjes en dergelijke, dient men een massief houten paneel altijd aan één zijde (meestal de achterzijde) te voorzien van stevige klampen. Dat voorkomt teleurstellingen door kromtrekken als gevolg van langdurige ongelijkheid in vochtgehalte aan de buiten- en binnenkant van de keukenkastjes.​

​

 

[De Houtwerker]

dag iedereen,

Allemaal bedankt voor jullie reacties, het is inderdaad zonde van het hout, ik zal wel een gedeelte kunnen redden en hergebruiken, maar toch .....
Ik heb veel stof tot nadenken gekregen van jullie tips dus daar ga ik mee aan de gang.
Ik denk dat ik bij aankoop van hout de volgende keer wel een vochtmeter meeneem en qua constructie bij dit soort opdrachten kies voor massieve
planken en/of balken en idd de opmerking van Piet is correct bij het maken van de sandwichconstructie is alleen de buitenkant behandeld en
de binnenkant niet, ik had daar van te voren over nagedacht maar omdat de binnenkant afgesloten is van de buitenlucht was ik van mening dat
beide zijden toch evenredig zouden drogen, misschien is dit niet correct.
Daarnaast blijf ik het toch vreemd vinden dat het extreme werken maar een aantal panelen betreft, dus eigenlijk ben ik ervan overtuigd dat de kern van het probleem
toch een wisselende vochtigheidsgraad is geweest in de panelen, ik heb ze idd in folie aangeleverd gekregen en heb gelukkig de beschikking over
een geïsoleerde en verwarmde werkplaats. Maar zoals gezegd zal ik de volgende keer kiezen voor een andere constructie.

allemaal bedankt, ik kijk al even mee op dit forum en heb al veel geleerd, dus dank aan de mensen die de moeite nemen
om hun kennis te delen

groet,
Rene

 

[Emilio]

Ik vraag me af of er sprake is van extreem werken, feit is dat hout altijd werkt en dat de constructie dit toe moet laten. Daar gaat het in dit geval in de basis fout, want dat kan blijkbaar niet afdoende.

Een verschil in vochtgehalte maakt dat het hout gaat werken, dat kan dus aan een hoog aanvangsvochtgehalte of aan het luchtvochtgehalte van de ruimte liggen. Dat sommige panelen wel splijten verbaasd mij minder. Dit kan aan niet geheel homogene verlijming liggen of de altijd aanwezige variaties in het hout, het is een natuurproduct dus nooit homogeen.

De oplossing is dus simpel; gewoon zorgen dat je constructies werking toestaan.

 

[tuoh]

De panelen bestaan zo te zien uit een mix van kwartiers en dosse planken, belangrijk hier is het verschil in krimp tussen beide zaagwijzen, dat ligt bij dosse planken dubbel zo hoog als bij kwartiers hout. Respectievelijk 0,8% rad. en 1,7% tang.
Als beide panelen in de sandwichconstructie niet exact dezelfde opbouw hebben (= mengeling van dosse en kwartiers) gaat dat een verschil in krimp geven, één van beide panelen gaat meer krimpen dan het andere. Wanneer nu beide panelen via een tussenlaag met elkaar verbonden zijn gaat dat verschil in krimp zich mogelijk uiten in scheuren, het paneel met de meeste dosse planken erin zal scheuren vertonen. Is dus makkelijk te controleren of het in werkelijkheid ook zo is. Er wel van uitgaand dat de tussenlaag bestaat uit stroken die in de lengte lopen.

 

[willem1958]

Wat anderen al zeggen; als eerste moet de constructie zo zijn dat het hout kan werken, dat voorkomt veel problemen.
Daarnaast is het goed om een vochtmeter te kopen, zeker als je in opdracht werkt.
Als laatste zou ik zeggen vermeld je woonplaats of regio op het forum en dan zijn er genoeg leden die jou prima plekken kunnen vertellen waar je goed hout kan kopen want niets is zo vervelend als de kwaliteit tegenvalt.
Dan weet je in ieder geval dat je dat risico beperkt.
Beter eventueel iets meer uitgeven dan achteraf problemen maar wie weet krijg je een paar goede adressen met mooie houtprijzen die nog beter zijn dan waar je nu hebt gekocht.

 

[martie]

Ik heb vorig jaar ook een meubel gemaakt dat was opgedikt. Bovenop massief eiken van 2 cm dik. De onderkant van gefineerd eiken MDF. De "tussenlatten" voor de sandwichconstructie heb ik van massief eiken latten gemaakt. Ik was ook bang voor verschillende werking tussen het eikenhout en MDF. Daarom heb ik de onderkant van MDF in 2 stukken op de latten gelijmd. Tussen de 2 stukken heb ik over de lengte enkele milimeters ruimte gelaten zodat het onafhankelijk van elkaar kan werken.
Voordat het in elkaar werd gelijmd heb ik de binnenkanten (m.u.v. de lijmvlakken) behandeld met olie en na het lijmen de buitenkant. Tot nu toe gaat dat prima.

 

[De Houtwerker]

Dag Iedereen,

Ik ben woonachtig in Tilburg als je goede ervaringen hebt met leveranciers hier in de omgeving, dan hoor ik het graag.
Heb ook voor mezelf de beslissing genomen om de eiken panelen zelf te gaan verlijmen, hiervoor start ik een nieuwe post
waar ik graag hoor over jullie ervaringen hiermee.

Rene


Rene

 

[MasaveHout]

Wat hebben we toch een machtig mooi forum !!! Iemand komt met een probleem en er worden legio oorzaken aangedragen. Het zal inderdaad een combinatie van een aantal factoren zijn. T blijft toch een natuurlijk product.

 

[RdeR]

Hallo René,

Als medetilburger kan ik je zeggen nooit veel keus gevonden te hebben in de directe omgeving met wel één uitzondering: Van der Voort in Udenhout (Energieweg 11). Niet goedkoop maar dat kan ook niet voor goede kwaliteit en dat hebben ze zeker.

Jaren geleden heb ik daar massief beuken balken gekocht voor tafel- en aanrechtbladen. Was werkelijk in meubelmakerskwaliteit want na meer dan 15 jaar nog altijd even recht. Veel deskundig advies, ook in de eigen zagerij. Ik hoor ook van anderen goede informatie over hen.

Rob