vraagje over draaibeitel

De doosnede van Continetal profieleergutsen zijn te vergelijken met gewone houtgutsen, als het ware een deel van een eindje pijp. De dikte is vrijwel overal gelijk en de buitenvorm een deel van een cirkel. Een prima allround guts voor het meeste draaiwerk, ook geschikt om ondiepe schalen te draaien.

Schalengutsen worden meestal gemaakt van een stuk rondstaal, waar een afgeronde groef in gefreesd of geslepen wordt. De vorm van deze groef bepaald dan de wanddikte en je kunt je voorstellen dat die niet overal gelijk is over de doorsnede. Zo kun je aan de snede veel meer slijpvormen maken dan bij een continentale. Door deze vorm (met een hele andere verhouding tussen hoogte en breedte van de doorsnede) zijn ze wel veel stijver dan de continentale en beter geschikt om ver over de leunspaan te gebruiken. Deze gutsen worden vaak voor specialisties werk gebruikt, waaronder diepe schalen.

Succes, Chris

Je moet bij Willy Vanhautte zoeken onder ijldraai gutsen, oa bij Sorby en Hamlet.
Dat zijn de schaal gutsen die je waarschijnlijk zoekt.
Vr.gr. Nico Oosthoek
http://www.ambachtelijkhoutdraaien.com

De 'continental' zijn gesmede gutsen, waarbij het uitgangsmateriaal een 'plat' stuk staal is dat in guts-vorm (dus hol) gesmeed wordt - die zijn niet geschikt als schalenguts. De 'britse' gutsen (een ontwikkeling die door verschillende Britse bedrijven als eigen innovatie -ergens in de jaren 50 van de vorige eeuw- geclaimed wordt) worden gemaakt door met een slijpschijf een gleuf in een stuk rondstaal te frezen.

Er worden o.a. 'long and strong' profileergutsen genoemd op de betreffende pagina, maar naar mijn weten zijn 'long and strong' modellen klassieke britse schalengutsen.

Oh en ijldraaien is niet hetzelfde als schalendraaien. IJldraaien is draaien waarbij slechts een kant van een werkstuk is ingespannen. Dat kan schalendraaien zijn (dwarshout draaien), maar ook kopshout draaien.

Hoi René,

Op dit filmpje zie je 1 van de redenen waarom je geen "spindle gouge" maar een "bowl gouge" moet gebruiken...

http://www.youtube.com/watch?v=IOhHeyoZLaY Gelukkig blijft zijn beitel hier wel heel....

Heren en dames ook.

Wellicht is de jaarlijkse demonstratie van naamgenoot en houtdraaier Christiaan Jörg op Houtfort Vechten in het 3e weekend in oktober misschien wel zinnig in deze discussie. Ieder kan dan met eigen ogen zien wat de mogelijkheden zijn van een Continentale guts ofwel spindle gouge en dat is veel meer dan alleen een spijltje draaien! Mocht Bunnik te ver weg zijn en Groesbeek beter bereikbaar, dan is iedereen welkom bij mij, ik wil je het ook graag tonen.

De strikte scheiding van spindle en bowl gouge is vooral goed voor de handel. Zij willen graag dat je voor elke handeling een aparte guts gaat gebruiken, goed voor de omzet. Als dan het een en ander ook nog wordt gepromoot door onkundige figuren zoals op bovenstaand filmpje, dan is er zomaar weer een nieuwe geloof/waarheid geboren. Wat je aan bovenstaand filmpje vooral goed kunt zien is dat de combinatie van 1. korte guts, 2. ver over de leunspaan en 3. een ongunstige hoek tussen beitel en hout, zelfs op zo'n klein stukje hout, tot haast desastreuse gevolgen kan leiden. Als ik niet zo zuinig zou zijn op mijn vingers, zou ik zo met een bowl gouge zo'n zelfde filmpje kunnen maken met dezelfde gevolgen! Is echt niet moeilijk hoor...

Als reactie op het filmpje.
Het enige wat die man bewijst is, dat je bij een verkeerd gebruik (stand) van een beitel (zoals bij elke beitel) dit soort brokken maakt.
Hij zet de beitel haast in schrapende stand aan en neemt bovendien veel te veel hout af.
Belangrijkste is, dat je bij het houtdraaien je gereedschap beheerst en weet waar de mogelijkheden en grenzen daarvan liggen.
Voor schalen draaien gebruik ik de continentale Duitse guts in dikke uitvoering, waaraan ik een scherpere ronding slijp. Bij diepere schalen gebruik ik ook diezelfde guts. Belangrijk hierbij is, dat je van de buitenkant binnenzijde naar het midden toe eerst je beitel omhoog stuurt en vervolgens in een parabool vorm de beitel naar het middelpunt stuurt. Hierbij kantel je de beitel iets naar rechts om het zelfde aansnijpunt op de beitel te behouden. (stand 2 uur) Dit levert een mooi glad snijvlak.
Ook handig bij "over-de-kop-draaien", waarbij je vanuit die stand meteen de bodem kunt meenemen/vlakken, zodat een vloeiende scheiding ontstaat tussen wand en bodem.
Ik gebruik de beitels van www.carl-heidtmann.de
Dit zijn HSS beitels met wolfram. Zelf handvat draaien uiteraard. Met een 12 en een 25 mm guts + een afsteekbeitel + een platte beitel kun je praktisch al het draaiwerk aan m.u.v. uiteraard het zeer grote en specialistische werk.
Ik moet echter bekennen, dat ik inmiddels meer beitels heb: je komt wel eens wat tegen....................een soort "glimmendedingen-festoolverzamelafwijking".
vr.gr. Jan Pranger.

jan pranger zei:

... Met een 12 en een 25 mm guts + een afsteekbeitel + een platte beitel kun je praktisch al het draaiwerk aan m.u.v. uiteraard het zeer grote en specialistische werk.
Ik moet echter bekennen, dat ik inmiddels meer beitels heb: je komt wel eens wat tegen....................een soort "glimmendedingen-festoolverzamelafwijking".

Klik om te vergroten...

Ik zeg niks.......

Goh....heb ik geen last van.....

Ik heb het filmpje ook maar eens bekeken, en ben het met alle voorgaande commentaren eens - dit is geen onderbouwing waarom je geen afruwguts op dwarshout moet gebruiken, maar alleen een onderbouwing dat dwarshout draaien 'gevaarlijk' is als je het op de verkeerde manier doet...

Overigens gaat het hier om een afruwguts, niet om een 'spindle' guts.

En: voor zover ik weet is het WEL een slecht idee om een schaal uit te hollen met een afruwguts.

En: wellicht ten overvloede, en om mezelf nader te preciseren; hierboven bedoelde ik niet te zeggen dat gesmede gutsen niet geschikt zijn als schalenguts, maar alleen dat de getoonde 'continental' gesmede gutsen zo te zien niet het profiel hebben om als schalenguts te gebruiken. Uiteraard werden er prima bruikbare schalengutsen gemaakt voordat de Britten hun uitgefreesde rondstaalgutsen bedachten...

Ter completering. Immers foto's zeggen vaak meer dan tekst.
Foto 1.
Beitels van Carl Heidtmann en rechts cryogene beitel van Crown. De tweede van links heb ik puntiger geslepen en fungeert tevens als profielbeitel.
Foto 3.
Schalen gutsen "Sheffield" van Theodor Nagel en cryogene beitel van Crown (beiden zelden in gebruik)
Foto 2.
Platte beitels. Links van Heidtmann en dagelijks in gebruik. Midden handgesmede "Gläser" beitel uit Olbernhau. En Ovaalbeitel van Crown. In gebruik bij kerstboompjes e.d.
Foto 4.
Profielgutsen dagelijks in gebruik. De grote schalenguts zelden in gebruik.
Foto 5.
Afruwgutsen. Links die van Crown en rechts de handgesmede "Gläser" uit Olbernhau. Let op het verschil in ronding. Tot op zekere hoogte ook goed te gebruiken in het langswerk: afruwen en de cylinder vlak draaien b.v. Voor schalen is het snijvlak vaak te groot.
Vragen?
vr.gr. Jan Pranger.

En wat maak je o.a. zonder schalenguts:
een schaal uit Zirbe Kiefer: een soort vuren uit Oost-Tirol/Karpaten die groeit op ongeveer 1200 meter hoogte.
vr,gr. Jan Pranger

Met een heeeeeeele scherpe 'spindel'guts neem ik aan?

Henk met de drie gutsen links op de eerste foto en de platte beitel van foto twee. Overigens wanddikte boven van 3 mm. Onderin ongeveer 8 mm.
vr.gr. Jan Pranger.

Ook ik draai mijn schalen met "gewone gutsen". Een en ander geleerd bij Chr. Jorg in Utrecht. Beheersing van je gereedschap is het belangrijkste. Dit vergt veel oefening. Overschat je kunnen met diepere vazen en schalen niet. Soms is het te overwegen om een andere vouw aan je guts te slijpen. Je komt bij een korte vouw makkelijker de bocht om. Wil je echt schalen leren draaien ga naar Chr. Jorg voor lessen.

Zo zit dat Wim! Ik ben ook een product van Crhistiaan.
vr.gr. Jan Pranger

Mooi dat iedereen weer een eigenlijk aanpak heeft. Voor grote schalen pak ik het liefste zo'n dikke pook : schalenguts 15mm of dikker. Mocht iemand dus schalengutsen over hebben geef dan maar een seintje !!!

Leuk die discussie! En ik zit nu zo lang op dit mooie forum dat ik al bijna weet wie wat gaat schrijven!

Natuurlijk is die man op dat filmpje een sukkel want je ziet de happer al lang van te voren aankomen. En natuurlijk kan je best met een afruwguts de buitenkant van een schaal doen. (overigens noem ik een afruwguts ook een "spindelgouge") En toch ben ik van mening dat als je begint met het draaien van schalen je het best een schalenguts met vingernagelprofiel kan gebruiken... je kan dan in meer posities een goede snijhoek vinden en er zijn geen hoekpunten aan de beitel die plots in het hout kunnen happen.
En natuurlijk is Christiaan Jörg een goede draaier, maar er zijn meer goeie methodes! David Elsworth (van de pullcut) en Glenn Lucas (van de pushcut) werken heel anders, maar ook uiterst efficient en kundig!
Ik ben overigens van de Glenn lucas school. En ik heb aan Rick beloofd dat ik daar ooit nog eens les in ga geven. Dus als iemand zich al in wil schrijven voor de cursus van begin 2028....