Waar wordt een Varken voor gebrukt?

P

Pel

Guest
Rob, bedankt dat je ons wijzer hebt gemaakt betreffende het varken, er is helaas al veel over kennis over oude gereedschappen verloren gegaan. Maar gelukkig is het besef de laatste decennia er weer dat deze kennis heden ten dagen soms nog van groot nut kan zijn, o.a voor restauratie.

Groet Pel.
 

Heckemann

Post veel
9 feb 2011
1.181
3
zoetermeer.
Mooie verhalen inderdaad! Ik vind dat ik ook veel te laat ben geboren ('89) Mijn vrienden snappen bijvoorbeeld het nut van een schaaf/beitel of een goede zaag vaak ook niet, want; "Daar heb je toch een frees of decoupeer/cirkelzaag voor"... Van binnen huil ik dan altijd een beetje ;)

Joh, ik ben van '58 en moet heel regelmatig uitleggen aan mensen van mijn leeftijd dat ik het met het handje veel sneller doe dan zij met hun machines (zolang het geen kwestie is van meters maken natuurlijk, eerlijk is eerlijk, dan ga ik ook vaak op de elektriek over) Met een paar meter boeideel met een kraaltje of een deel van een klassiek kozijn ben ik klaar voordat zij hun machines ingesteld hebben. Toen ik introk in mijn huidige werkplaats (we huren die met vijf man) lagen de medehuurders op de grond van het lachen toen ze mijn verzameling klassieke schaven zagen. Goed ter decoratie, maar verder..... Inmiddels zijn ze daar wel van teruggekomen, maar een aanbod om het ze te leren was een brug te ver, helaas :rolleyes:

Er moeten nog ergens in het familiearchief (een aantal kartonnen dozen bij mijn zus op zolder) zwart/wit foto's zijn van dat werk in Eerbeek (of was het nou toch Ommen, ik weet het echt niet meer), als ik die vind zal ik ze scannen en posten.

Groet, Rob.
 

Pine

Actieve deelnemer
6 nov 2015
552
8
Varken ,dieploper en dus sponningzaag/schaaf dus
Leuk dat het weer allemaal helder is waar dat varkentje goed voor was/is
 

JPAJS

Post veel
18 jun 2012
1.322
296
't hoofd van Overijssel
Voegt niet meer zo veel toe aan dit prachtige verhaal maar toch even de moeite genomen om het onder de scanner te leggen. MOest het boek houtconstructies vanavond hebben en zag dit boek. Ondersteunen samen de scanner.

Uit Handboek voor Timmerlieden 4e druk door H.J. de Groot druk 1930.

Varkenschaaf ploegschaaf.jpg
 
Laatst bewerkt:

Wim56

Actieve deelnemer
12 jun 2016
434
54
Zevenaar
Ik heb dergelijke varkens wel gezien, maar nooit gebruikt. Oude timmerlieden vertelde mij (jaren zeventig) dat deze vroeger onder andere gebruikt werd bij het schaven van een houten dakgoot. Dat gebeurde met een roffelschaaf (ronde zool). Maar voordat men met de roffelschaaf aan de gang ging, schaafde men eerste een groef. De bodem van de groef was ook de bodem van de houten dakgoot. Je wist dan precies wanneer je moest stoppen met de roffelschaaf.
 
Laatst bewerkt:

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.679
5
Bedankt Wim. Dat klinkt heel slim! Hoef je niet telkens te meten.

Ik denk dat er nog veel meer zulke toepassingen zijn. En eigenlijk nauwelijks eentje waar die diepe groef op zich het doel is.
 

Ernest Dubois

Post veel
7 jun 2013
1.032
2
shinglemaker.wordpress.com
Ik heb dergelijke varkens wel gezien, maar nooit gebruikt. Oude timmerlieden vertelde mij (jaren zeventig) dat deze vroeger onder andere gebruikt werd bij het schaven van een houten dakgoot. Dat gebeurde met een roffelschaaf (ronde zool). Maar voordat men met de roffelschaaf aan de gang ging, schaafde men eerste een groef. De bodem van de groef was ook de bodem van de houten dakgoot. Je wist dan precies wanneer je moest stoppen met de roffelschaaf.
Dat ga ik volgende keer proberen.

Ik denk dat de gootdissel ertussen komt te pass.
 

Ernest Dubois

Post veel
7 jun 2013
1.032
2
shinglemaker.wordpress.com
Maar toch blijft het een onvolkomen verhaal over dit varken apparat, zoals ~Kees dat al aangeeft, en terwijl ik geen twijfel over dat gebruik bij het maken van een blokgoot heb geeft het geen antwoord die mij gerust kan stelen vooral omdat uit ervaring weet ik dat de holing van een blokgoot niet dieper is dan een cm of 3 terwijl zo'n varken 6 cm diep kan schaffen en en gewoon ploegschaaf 4 cm diepte kan schaffen. Ook loopt de holing van de blokgoot af van de ene uiteinde tot het andere.

Bij deGroot zegt hij het volgende: "Het varken komt veel met de veerploeg overeen en heeft geen gelei. Het is, evenals de veerploeg, van rond stokken voorzien, waaraan de schaaf bij het ploegen kan voortgetrokken worden." En daar houdt het op. Curieuze is het dat er nergens een gebruik voor een varken is gegeven.
 

usernaamvergeten

Actieve deelnemer
1 mrt 2013
596
15
image111.jpg


Oude schuiframen hebben vaak een onderste stijl (of hoe noem je dat?) met weldorpel uit een stuk, met een sponning van zo'n 5-6cm diep ten opzichte van het dikste stuk. Ik zat te denken, misschien werd het varken wel gebruikt om de diepe sponning te maken alvorens de hollingen en bollingen werden aangebracht?
 
Laatst bewerkt:

Pine

Actieve deelnemer
6 nov 2015
552
8
Ik heb hem niet op de plank maar zou hem er graag hebben , ben dol op die ouwe meuk :)
 

Piet Groeneweg

Actieve deelnemer
13 mei 2013
612
11
H'meer
Voor de liefhebbers.
De veerploeg en het varken worden uitvoerig beschreven in het boek "Vier eeuwen Nederlandse schaven en schavenmakers" door Gerrit van der Sterre
isbn 978-90-817499-0-9
 
P

Pel

Guest
Het is wel hard gewerkt met zo'n schaaf Ernest, ik zat me nu gelijk te bedenken dat vroeger het hout niet kunstmatig gedroogd werd, het werd hoofdzakelijk aan de lucht gedroogd. Dan moet het m.i. ook wat makkelijker te bewerken als het kunstmatig gedroogd hout van tegenwoordig, met als bijkomend voordeel dat de beitel niet zo snel bot werd. Of was dat voordeel te verwaarlozen? Heb je de holling met een bolle schaaf eruit gekregen?

Groet Pel.
 
Laatst bewerkt door een moderator:

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.