Daar ben ik ook wel benieuwd naar. Ik zat laatst zonder lijnolie en heb bij de DHZ'er om de hoek een fles Bleko gekookte lijnolie gehaald. Is dat wezenlijk anders dan die van bijvoorbeeld Allbäck, De Passiebloem, De Kat, of De Cokerije? (die worden aangehaald in het andere topic)
Dan ook maar even hier:
Er zijn verschillende aspecten aan de kwaliteit van olie (elke olie - niet noodzakelijkerwijs alleen lijnolie). Sommige aspecten hebben meer met de teelt als zodanig te maken, niet perse met de fysieke kwaliteit van de olie.
Soort (ras) vlas, olievlas of vezelvlas. Manier van telen (met of zonder gewasbeschermingsmiddelen, biologisch of niet - vlas is op zich geen heel belastend gewas, maar er worden wel degelijk gewasbeschermingsmiddelen gebruikt bij niet biologische vlas).
Manier van olie slaan (kleinschalig, grootindustrieel, mechanisch of chemisch geextraheerd), en van verder bewerken (zuiveren) van de olie.
Daarna, wat er allemaal aan toegevoegd wordt. Een goede rauwe lijnolie is in principe alleen lijnolie - zonder toevoegingen. Zodra het gekookte lijnolie heet zitten er toevoegingen bij, en is het geen pure olie meer, maar een houtveredelingsproduct of een verfbinder. Wat er in gaat kun je meestal maar gedeeltelijk achterkomen (MSDS, maar daar moeten alleen de ingredienten op vermeld worden die 'gevaarlijk' zijn). De meest voorkomende toevoegingen in 'gekookte lijnolie' producten zijn een sikkatief (altijd! maar het kan nogal varieren wat, en dat heeft absoluut effect op de uiteindelijke resultaten van de oliebehandeling, hoewel het belangrijker is voor verf dan voor houtolie), standolie of geblazen olie (voorgepolymeriseerde olie, zorgt voor een fraaiere oliehars na volledig uitharden, en oplosmiddel.
Sommige sikkatieven kom je tegen op het MSDS (afhankelijk van welk metaalzout gebruikt werd - het kan ook voorkomen dat maar een deel van de sikkatieven vermeld wordt omdat niet alle metalen 'gevaarlijk' zijn), voorgepolymeriseerde olie nooit (althans die hoeven niet vermeld te worden), en oplosmiddelen meestal, maar ook niet altijd. Oplosmiddelen, zoals hierboven al opgemerkt zijn meestal aardoliedestillaten ('terpentine'; wisselende samenstellingen), terpentijnolie, of citrusolie. Qua gezondheidseffecten maakt het niet veel uit (alle vluchtige organische oplosmiddelen zijn niet gezond), qua 'duurzaamheid' wel, dan zijn terpentijn en citrusolie te prefereren. Citrusolie is een 'afvalproduct' van de citrusteelt (met name sinaasappels in de VS) - die teelt is op zich niet duurzaam, maar het gebruik van afval als grondstof is dat dan weer wel.
Dat gezegd hebbende, mijn mileubewustzijn suggereert dat rauwe lijnolie van een ambachtelijke oliemolen beter is dan de rauwe lijnolie van de bouwmarkt, maar functioneel ben ik nog geen verschillen tegengekomen. Ik gebruik dan ook ambachtelijke lijnolie om mijn meubelolie te maken als ik toevallig ergens een litertje kan kopen, maar zo niet (er zit hier in limburg volgens mijn geen oliemolen, althans niet voor mijn op zinvolle afstand), dan gebruik ik gewoon bouwmarkt-rauwe lijnolie om mijn meubelolie te maken. Ik kan wel een liter olie bij de kat bestellen, maar dan moet dat weer verstuurd worden - ook niet heel milieuneutraal - denk ik.
Voor wie geinteresseerd is:
Meubelolie:
50 delen rauwe lijnolie
5 delen standolie
40 delen terpentijnolie
10 delen citrusolie
sikkatief (ik heb een mengsikkatief van de Hekserij; ik voeg ongeveer 1 mL per batch van 100 - 200 mL meubelolie toe; ik denk dat ik voor mijn leven genoeg heb. goede sikkatieven zijn ook bij de grafische vakhandel (verfgrondstoffen) te koop).
Let wel, de verhoudingen komen niet heel nauw... de oplosmiddelen verdampen grotendeels - terpentijnolie zou wel ook deel moeten kunnen nemen aan het uithardingsproces, en dat maakt het gebruik van terpentijn mogelijk anders dan 'terpentine'. Standolie - vooral niet te veel.
Je kunt er een meer vernisachtig product van maken door bepaalde (plantaardige) harsen (colofonium, dammar, etc) toe te voegen. Let wel op, dan moet je het mengsel wel eerst gaan koken om eea goed te mengen en de olie met de hars te laten prepolymeriseren, met alle extra gevaren van dien. Persoonlijk doe ik dat dus niet. De meubelolie zoals hierboven beschreven kun je gewoon koud mengen...
