Pergola overkapping met schommel en speelhuis

[tuoh]

Alles met pen en gat verbinden, zowel in de lange als de korte staanders. Deze verbinding doet niks af aan de sterkte van de staanders, en is ook het minst gevoelig voor waterinfiltratie.
Afmetingen van één en ander, 60mm penlengte, een gatdiepte van 65mm en de dikte van de pen een 28 à 30mm.

Een 'inkeping" is geen verbinding, maar meestal wel een verzwakking, altijd zoveel mogelijk vermijden die dingen is het beste

 

[appeltjeeitje]

Alles met pen en gat verbinden, zowel in de lange als de korte staanders. Deze verbinding doet niks af aan de sterkte van de staanders, en is ook het minst gevoelig voor waterinfiltratie.
Afmetingen van één en ander, 60mm penlengte, een gatdiepte van 65mm en de dikte van de pen een 28 à 30mm.

Een 'inkeping" is geen verbinding, maar meestal wel een verzwakking, altijd zoveel mogelijk vermijden die dingen is het beste

OK, dan dus geen inkepingen.
Maar, zo'n pen is dan bijv 30mm dik, 60mm lang, 60mm hoog (ofzo?). Dan hangt het hele platform van 250cm bij 200cm aan (met daarop het speelhuisje) feitelijk aan de acht pennen in de staanders. Ik weet niet of je dan de hele sterkte van de balk (100x100 mm kopmaat) mag rekenen? Want als het de penhoogte/dikte is, dan hangt feitelijk aan 30x60mm 'balkjes'.
Met andere woorden, het geheel komt toch niet naar beneden als er kindjes op staan te spelen?

 

[tuoh]

De pen blijft bij constructiewerk altijd de volle hoogte houden, hier dus 100mm. Er is blijkbaar nogal wat onwetendheid over wanneer wel of niet een vermindering toepassen.
Bij constructiewerk word er aan de afmeting van de pen niet gemorreld als het niet strikt nodig is. Juist omdat het de pen is die de krachten (deels) moet overbrengen op het andere constructiedeel.
Ik zie bij constructiewerk regelmatig dat de pen aan beide zijden verminderd word, maar dat hoeft helemaal niet, die techniek komt uit de meubelmakerij. Daar is het wel zinvol omdat bij krimpend hout de randen van het gat niet zichtbaar zouden worden. Het geeft strakkere binnenhoeken die met de jaren ook zo blijven.

Niks van dit alles is bij massief constructiewerk van tel, hier primeert altijd de sterkte van de verbinding niet het esthetische.

Een platform zoals getekend, met pen en gat samengebouwd en de houtsectie's zoals hierboven gegeven, daar kan je zonder één probleem een auto op parkeren qua gewicht
Een dansende en springende bende kinderen is voor zo een constructie "klein bier" om te dragen

 

[appeltjeeitje]

De pen blijft bij constructiewerk altijd de volle hoogte houden, hier dus 100mm. Er is blijkbaar nogal wat onwetendheid over wanneer wel of niet een vermindering toepassen.
Bij constructiewerk word er aan de afmeting van de pen niet gemorreld als het niet strikt nodig is. Juist omdat het de pen is die de krachten (deels) moet overbrengen op het andere constructiedeel.
Ik zie bij constructiewerk regelmatig dat de pen aan beide zijden verminderd word, maar dat hoeft helemaal niet, die techniek komt uit de meubelmakerij. Daar is het wel zinvol omdat bij krimpend hout de randen van het gat niet zichtbaar zouden worden. Het geeft strakkere binnenhoeken die met de jaren ook zo blijven.

Niks van dit alles is bij massief constructiewerk van tel, hier primeert altijd de sterkte van de verbinding niet het esthetische.

Een platform zoals getekend, met pen en gat samengebouwd en de houtsectie's zoals hierboven gegeven, daar kan je zonder één probleem een auto op parkeren qua gewicht
Een dansende en springende bende kinderen is voor zo een constructie "klein bier" om te dragen

Vandaag druk aan het zagen, meten, etc.

Ik heb 1 lange staander gemaakt met gaten voor de pennen van het platform. MAAR, hoe kan ik straks de balk met pennen ertussen krijgen? Eerst worden de staanders op het draadeind gedraaid met de stelvoet enzo. Ik heb er nu die ene staander op zijn plek gedraaid, maar ik kan nooit 6 centimeter (lengte pen) uitwijken (laat staan 12) om de balk met pennen ertussen te krijgen..... De pennen in de korte staanders gaan van bovenaf, dus dit zal wel lukken. Maar de balk tussen de twee staanders weet ik niet.... Dit is best wel een probleempje denk ik zo.. Hoe doe ik dit? Hier hebben vast al meer mensen ooit mee te maken gehad? Het relevante stukje ontwerp:

 

[tuoh]

De oplossing is nochtans simpel, gebruik de draaivoeten ZONDER deze te bevestigen aan de staanders. De voet dient dan enkel om alles van hoogte te stellen tijdens de plaatsing van de constructie.

De twee hoge staanders inclusief horizontale regel eerst samenbouwen en dan pas over de draadeinden laten zakken. Maar alvorens dit te doen eerst de gaten in de staanders deels vullen met een pasteuze constructielijm. De lijm gaat dan zorgen voor de koppeling van staander met fundatie.

Normaal gezien is het altijd de aard van de constructie die gaat bepalen welk type koppeling er moet gebruikt worden tussen hout en fundering.
Draaivoeten vastgebout aan de staanders werken alleen als de hele constructie stuk per stuk kan "opgestapeld" worden zoals bij het rechtse gedeelte van je ontwerp.

 

[appeltjeeitje]

Een update over de voortgang.

Na een week in de avonduren alle staanders en liggers op maat zagen en de verbindingen maken was het gister de dag dat ik (samen met hulptroepen) een deel in elkaar kon zetten. De huidige stand van zaken:



Het geheel staat vrij stevig, maar wiebelt nog wel enigzins als je er met flink wat gewicht tegenaan gaat duwen. De (nog te zagen en plaatsen) schoren zijn dus geen overbodige luxe denk ik

De onderste ligger aan de linkerkant ging er uiteindelijk toch nog in terwijl de staanders al op de poeren gedraaid waren. De staanders hadden net genoeg speling en het lukte net.

Wat puntjes waar ik achter ben gekomen en wellicht voor mensen die een soortgelijk iets willen doen:

• Ik heb best wel wat elektrisch gereedschap, maar vanwege het formaat van de balken is het meeste met de hand gedaan. Afkorten van de balken gaat toch het netst met de handzaag, met de cirkelzaag meerdere keren inzagen vanaf meerdere kanten geeft een minder mooie zaagsnede dan met de hand. De balk goed vlak neerleggen en rondom aftekenen, vanaf 1 kant netjes en rustig zagen met een scherpe handzaag geeft de mooiste zaagsnede. Bij de verbindingen is de cirkelzaag wel gebruikt. Ik heb een kopshoutschaafje welke ik nog nooit zoveel gebruikt heb als nu. Dit ding is een enorme hulp geweest.
• Vanwege het formaat van de balken is het passen van de verbindingen een hele klus en als het dan eenmaal op de staanders ligt dan heeft het toch nog wel wat liefde nodig. Als het op de grond perfect past, en ook al staat het geheel waterpas, dan scheelt het op de liggers toch nog een paar millimeter. Dit komt omdat (in mijn geval) de twee 6-meter balken niet 100% kaarsrecht zijn, het scheelt een paar centimeter over de hele lengte gok ik, maar dat merk je niet als het geheel op de grond ligt voor het droogpassen.
• Ik ben met de excentreerschuurmachine een keer over alle (gekocht als fijnbezaagde) balken gegaan met korrel 60, dit geeft naar mijn idee het mooiste resultaat. Het worden geen gladde balken (wat in mijn geval ook niet de bedoeling is), maar de splinters, markeringen en zaagslag verdwijnen.
• Het boren van de gaten voor de draadeinde heb ik gedaan met een 20mm slangenboor. Er is best wel wat speelruimte bleek achteraf. Het recht-boren had ik vooraf wat twijfels over, maar hoe ik het gedaan heb: balk vlak leggen en er recht gehurkt gaan zitten. Iemand laten kijken of ik in de hoogte recht boor en zelf kijken of je links/rechts ook recht gaat. Verder de balk met wat klemmen vastmaken, anders trek je de boor er niet uit maar komt de hele balk mee
• Ik heb RVS schroeven A2 (8 x 200) gebruikt en voorgeboord met een slangenboor van 6mm. De lange liggers zitten op iedere staander geschroefd met 2 schroeven per staander, en de korte liggers zitten op de lange ligger en ook weer op de staander geschroefd. Ik weet niet of dit correct is, maar van te voren heb ik dit getest op afvalstukken en ik kreeg er geen beweging in. Ik ben 3 cm uit de rand gebleven en er is niks gescheurd of gebroken.

Ik moet de schoren (kopmaat 12x12mm) nog gaan zagen. Ik weet nog niet exact hoe ik dit ga doen. Ik heb er eentje geprobeerd met de hand: rondom aftekenen en dan heel voorzichtig zagen, maar ik krijg geen 100% haakse zaagsnede. Dit is toch wat anders dan afkorten, omdat je 45 graden tegen de draad in zaagt dus. Mijn cirkelzaag kan 55m diep, dus ik wil eigenlijk nog gaan proberen om een 45-graden zaagmal te maken en dan aan beide kanten inzagen. Het laatste stukje dan alsnog met de hand. Iemand tips om dit zo recht mogelijk te doen?

Verder heb ik de komende tijd weinig tijd ivm verjaardag en vakantie in het buitenland enzo, dus ik kan pas echt weer over 3 weken flink door.

 

[appeltjeeitje]

Weer terug van vakantie en weer verder aan de gang in de avonduren en in het weekend.

Met betrekking tot het zagen van de schoren, dit viel me vies tegen in eerste instantie zoals eerder vermeld. Perfect haaks EN ook nog 45 graden de balk van 120x120 zagen met de hand is best lastig. Uiteindelijk kreeg ik de allermooiste zaagsnede door het als volgt te doen (niet lachen ) :
Goed aftekenen en dan de balk op 45 graden tegen mijn werkbank laten steunen en op de grond en dan goed vast klemmen. Zo kan ik recht van boven naar beneden zagen en is er volgens mij veel minder kans om scheef te gaan. Het ziet er alleen wat dom uit, maar het gaf het beste resultaat.

Het platform waar de vlonderplanken op komen wil ik gaan maken. Om de planken niet door te laten buigen had ik bedacht om ook twee tussenbalken met hart-hart 58cm te gebruiken. Ik heb nog balken van 100x100 hiervoor.
Maar nu twijfel ik hoe ik dit moet gaan bevestigen. In eerste instantie dacht ik balkdragers of raveeldragers te gebruiken, maar nu zit ik in dubio.

Er is nog nergens een ijzer gebruikt voor het bevestigen en nu zou ik alleen voor dit stuk (wel uit het zicht) ijzerwaren gaan gebruiken.

Volgens mij is de beste verbinding hiervoor een zwaluwstaartverbinding, maar, ik heb hier geen frees of freesmal. Is er een andere oplossing welke niks afdoet aan de constructie-stevigheid?

Het stuk relevantie tekening hiervoor (het gaat dus om de twee tussenbalken, 120x120 kopmaat :

 

[tuoh]

Gewoon pen en gat verbindingen gebruiken. Een pen van 40mm dik kan al aardig wat dragen, in elk geval meer dan hier nodig is

 

[appeltjeeitje]

Gewoon pen en gat verbindingen gebruiken. Een pen van 40mm dik kan al aardig wat dragen, in elk geval meer dan hier nodig is

Ik voel me dom maar zo 'gewoon' vind ik dat niet . De kracht komt voornamelijk van boven, en de bovenkant is niet gevoelig voor inwateren want deze is afgedicht door de vlonderplank erboven. Verder is de balk met het gat een balk waar het gewicht op komt te hangen, dus ik weet niet zeker of ik het goed snap

Een voorbeeld schets, ik denk dat je dit zo bedoelt? De afmetingen van de pen zijn 40x40x40 denk ik dan? Of moet deze langer zijn? Het is niet mooi om aan de voorkant de pen te zien (denk ik) dus de pen moet niet helemaal er doorheen lijkt me?

 

[tuoh]

Nee, zo niet, wat je nu getekend hebt is ene raveeling. Is een goede verbinding voor binnenshuis, buiten is het echter een "compostvat"
De verbinding blijft altijd vochtig en gaat snel inrotten.

Het gat moet best midden in het verticale vlak van de ligger voorzien worden. dit houd wel in dat je de hele kader als geheel op zijn plaats moet brengen eens deze in elkaar zit. Mag hier geen probleem zijn, wegens niet te groot of te zwaar.

 

[appeltjeeitje]

Nee, zo niet, wat je nu getekend hebt is ene raveeling. Is een goede verbinding voor binnenshuis, buiten is het echter een "compostvat"
De verbinding blijft altijd vochtig en gaat snel inrotten.

Het gat moet best midden in het verticale vlak van de ligger voorzien worden. dit houd wel in dat je de hele kader als geheel op zijn plaats moet brengen eens deze in elkaar zit. Mag hier geen probleem zijn, wegens niet te groot of te zwaar.

Dat geheel in 1 keer in elkaar brengen gaat inderdaad wel lukken. Maar met betrekking tot dat vochtig inregenen, er komt een plak direct boven welke de verbinding afdicht he? En aan het eind van de ligger zit wel een hele pen met hele hoogte, dat heb je me eerder verteld
Gevoelsmatig heeft zo'n pen als ie in het midden zit en maar ondersteuning heeft van zo'n 3 centimeter niet zoveel draagkracht. De pen is dan 40x40x40 right? Met andere woorden, zo ziet het er dan uit, inclusief het einde van de ligger met pen 30x60x100:

Toch?

 

[tuoh]

Ik weet niet waar die "dwangneurose' vandaan komt om altijd die pennen te willen versmallen
Ook hier weer, de pen MOET de volle breedte houden, die vermindering is voor niks nodig en verzwakt enkel de boel.

het gat zit in het midden van de ligger, dat is in feite de "neutrale zone" van de balk. Bij belasting worden de houtvezels aan de onderzijde belast op trek, aan de bovenzijde op druk, in het midden gebeurt er niks.
En wees gerust, zowel pen als gat zijn meer dan sterk genoeg om de te verwachten krachten de baas te kunnen
Het gat moet niet doorgaand zijn, 60mm diep is ruim voldoende, en onder het gat blijft 1/3 van de houtdikte (120mm) staan = 40mm!

 

[appeltjeeitje]

Ik weet niet waar die "dwangneurose' vandaan komt om altijd die pennen te willen versmallen
Ook hier weer, de pen MOET de volle breedte houden, die vermindering is voor niks nodig en verzwakt enkel de boel.

het gat zit in het midden van de ligger, dat is in feite de "neutrale zone" van de balk. Bij belasting worden de houtvezels aan de onderzijde belast op trek, aan de bovenzijde op druk, in het midden gebeurt er niks.
En wees gerust, zowel pen als gat zijn meer dan sterk genoeg om de te verwachten krachten de baas te kunnen
Het gat moet niet doorgaand zijn, 60mm diep is ruim voldoende, en onder het gat blijft 1/3 van de houtdikte (120mm) staan = 40mm!

Bedankt voor de uitleg! Geen idee hoe dat komt dat ik de pennen te smal teken blijkbaar..
Houtdikte is overigens 100mm in dit geval, dus ik ga 1/3 (33mm) aanhouden en 50mm diep.

 

[Nerf]

Wat een leuk topic, nu ik zelf ook een tuinspeelhuispergolading aan het plannen ben. Hoe staat het er intussen voor?

 

[appeltjeeitje]

Wat een leuk topic, nu ik zelf ook een tuinspeelhuispergolading aan het plannen ben. Hoe staat het er intussen voor?

Ik heb even zo snel geen foto's paraat van de huidige stand van zaken. Ik ben in de avonduren druk bezig met het speelhuisje op het verhoogde vlonder.
Dit moet een 'wonky/crooked' speelhuisje worden, en dus is niks haaks maar alles met een afwijking van x graden. Dit is VEEL moeilijker volgens mij dan alles netjes recht Zo ben ik nu druk bezig met een dakkapel welke een dakhelling heeft aan de voorkant van 25 graden maar aan de achterkant 18 graden, terwijl de voorkant 15 graden afwijkt. Als ik het niet vergeet zal ik snel foto's maken om de voortgang te tonen.

 

[Fredje_Bergsma]

Draadeind in de poeren is M16 en in de palen heb je een gaten geboord van 20 mm. Waarom heb je zulke grote gaten geboord? Is dit nodig voor de speling.
Mijn betonpoeren hebben M24 en ik ga een gat boren van 25mm. Worden mijn gaten te klein, loop ik de kans dat het hout, Douglas balken van 15cm bij 15 cm, gaat splijten?

 

[appeltjeeitje]

Ik ben weer vergeten om goede foto's te maken :-(
Dit heb ik op dit moment zo op mijn telefoon staan, is van vorig weekend denk ik.

Status: met het speelhuisje bezig, work in progress dus. De glijbaan zit er ff aan om te meten of het past, deze zit nog niet definitief vast.

Een platform zoals getekend, met pen en gat samengebouwd en de houtsectie's zoals hierboven gegeven, daar kan je zonder één probleem een auto op parkeren qua gewicht
Een dansende en springende bende kinderen is voor zo een constructie "klein bier" om te dragen

Je had helemaal gelijk. Ik denk wel meer dan 1 auto. Geen idee hoeveel gewicht dit kan hebben, maar die auto kan makkelijk. Ik denk dat de vlonderplanken het zwakke punt zijn, de constructie en balklaag zeker niet. Bedankt!

 

[jpandriesse]

Bij halfhoutverbindingen moet bij de lange liggers de uitsparing naar boven liggen, dit geeft een sterker geheel dan andersom ( hier is het gevaar van uitscheuren ter hoogte van de uitsparing redelijk hoog) Met de uitsparing omhoog telt de hele balkhoogte voor de sterkte, andersom is dit slechts de hoogte min de uitsparingsdiepte! (dit geld wel enkel ter hoogte van het oplegpunt op de staander) Tussen twee staanders is elke uitsparing sowieso een verzwakking waar deze ook zit! Niet veralgemenen dus.

Maak er ook geen "halfhout"verbinding van maar een 2/3 houtverbinding, ziet er een stuk beter uit, en de lange ligger blijft ook een stuk stijver.

Vooraanzicht.
Bekijk bijlage 67452

Bovenaanzicht. Hier zie je dat de lange ligger aan de binnenkanten ook een uitsparing krijgt van 25 à30mm, zo kan de korte ligger mee dragen op de staander en dient de lip aan de bovenzijde (1/3 van de houtdikte) enkel om deze op zijn plaats te houden.
Bekijk bijlage 67453

Helaas is Tuoh niet meer actief op dit forum, maar weet een van jullie of het nog waarde toevoegt als ik de ligger aan de onderkant een inkeping van +/- 20 mm geef zodat deze iets over de staander heen valt (zie bijgevoegde schets)? Ik denk/vermoed namelijk dat ik hier een stukje van eventuele afschuifkrachten opvang.
Het betreft voor een pergola en de rest van de verbinding zal gelijk blijven zoals door Tuoh getekend.

 

[henkvanzuylen]

Ik wil dit voorjaar in mijn achtertuin een pergola-overkapping (met een harmonica-zonnedoek)



Denk er aan om het schaduwdoek onder een waterdichte constructie te hangen als het opgerold is. Anders is het heel snel lelijk en/of groen

 

[jpandriesse]

@henkvanzuylen , wat wilde je precies met je reactie/post aangeven?