Zelfgesmede scorp

[Wilco Flier]

Vanavond heb ik de laatste hand gelegd aan een zogenaamde scorp, of Inshave in het Engels. Ik heb eigenlijk geen idee hoe dit gereedschap officieel in het Nederlands heet.

Vorig jaar zomer (!) vroeg een vriend van me of ik een scorp voor hem kon smeden. Ik ben altijd in voor een uitdaging en ben het gaan proberen. Maar man, dat viel tegen. Het staal is 1.2510 (O1) en dat heeft karakter tijdens het smeden. Het verhard spontaan als je het op het koude aambeeld legt met als gevolg haarscheurtjes. Ook het maar iets te koud smeden zorgt voor scheurtjes. Ik had eerst een proefmodel gemaakt van S235 maar het O1 met zijn 1% koolstof maakt een wereld van verschil.

Maar goed, het is af. Veel van geleerd en ik zal het niet zomaar weer opnieuw doen denk ik zonder een aantal dingen te veranderen aan het proces, maar leuk om te maken was het!

Hieronder het resultaat. De gebruiken vond het ruwe van het smeden wel mooi dus er is niet teveel moeite gedaan om het glanzend vlak te krijgen. De handvatten zijn van beukenhout met messing ringen.







www.wilcoflier.com
Zie ook mijn instagram voor meer foto's.

 

[henkverhaar]

Mooi. Is 'ie niet te vlak? De meeste scorps die ik ken hebben een kleinere radius onderin. En is het niet beter om de handvatten wat meer haaks op de haalrichting te monteren, of zitten ze vast genoeg?

 

[Wilco Flier]

Het is op maat gemaakt, de vlakheid was een specifieke wens. Maakt het makkelijker om flauwe rondingen vlak te schaven. Grover schaven kan met de hoeken. Haakser dan dit kan niet veel meer, want dan raken de handvatten het hout al voordat het mes begint te snijden. Eventueel een scherpere hoek van de snede zou dat verhelpen. Maar dat is een stukje experimenteren wat ik aan de gebruiker overlaat omdat ik de te maken stoelen niet ken. En uiteraard zitten de handvatten vast .

 

[ZotVanHout]

een zogenaamde scorp, of Inshave in het Engels. Ik heb eigenlijk geen idee hoe dit gereedschap officieel in het Nederlands heet.

wat denk je van 'haalmes' ?

 

[chevy66]

Als je O1 eerst gloeit, kan je het toch koud in een mal persen?

 

[Wilco Flier]

Zal theoretisch ongetwijfeld kunnen, maar ik heb geen mal. Voor enkel stuks werkt dat ook niet sneller op de totale tijd. Dat is het mooie van smeden, dan ben je vormvrij met enkel een hamer en aambeeld.

Het materiaal komt affabriek in gegloeide toestand maar het is dan nog steeds erg weerbarstig. Het is wezenlijk anders materiaal dan constructiestaal, ook in gegloeide toestand. Ik kan me ook voorstellen dat je sneller aan de limit voor koudvervormen zit, dus scheurtjes krijgt vanwege het hoge koolstofgehalte. Maar ik heb geen ervaring met koud vervormen van dit staaltype.

En je gaat uit van strip, dit was staf. Staf pers je niet koud in deze vorm.

 

[henkverhaar]

Het is op maat gemaakt, de vlakheid was een specifieke wens. Maakt het makkelijker om flauwe rondingen vlak te schaven. Grover schaven kan met de hoeken.

Duidelijk

Haakser dan dit kan niet veel meer, want dan raken de handvatten het hout al voordat het mes begint te snijden.

Ik dacht meer aan haaks omhoog... ;-)

 

[Roel22]

Vroeger werden ze ook zo gemaakt. Als de handvatten goed zijn bevestigd laten ze nooit los. En dit ziet er goed gemaakt en degelijk uit. Vakwerk.
( als de handvatten meer haaks naar boven staan krijg je een wat onhandige manier van vast pakken, het mes wil dan gaan kantelen en het corrigeren daarvan wordt na een tijdje ongemakkelijk. Ik ben vrijwilliger bij een stelmakerijmuseum en werk met enige regelmaat met diverse soorten haalmessen.)

 

[henkverhaar]

Bij 'gewone' haalmessen zie ik volgens mij alles wel langskomen - arenden 'naar voren' (parallel aan de trekrichting), arenden opzij (in het verlengde van het lemmet) en arenden omhoog (loodrecht op de trekrichting). Mijn gelimiteerde ervaring met scorps is dat je daar veel harder aan moet trekken dan aan een 'normaal' haalmes voor langshout - vandaar dat ik mij afvroeg of handvatten naar voren die krachten kunnen weerstaan.

 

[Wilco Flier]

Op de foto is het beeld ook wat vertekend. De handvatten wijken ook nog naar buiten uit, waardoor ze meer uit lijn liggen met de trekrichting dan het op de foto lijkt. Maar wat Roel ook zegt, je wilt ze niet onder een te grote hoek hebben omdat je dat in je polsen gaat voelen als je er langer mee werkt.

Het is ook een beetje persoonlijk. Een van de eerste dingen die ik doe na aankoop van haalmessen, trekmessen, scorps en dergelijke, is de brander erbij pakken en de arenden in mijn ideale positie plooien.

 

[fantic]

Als ik de snede zie is deze niet om uit te hollen maar om aan de buitenkant af te ronden, klopt dat?
Lijkt me dat als je dit soort gereedschap bv wilt gebruiken om een zetel uit te hollen je dan de snede op de buitenkant van boog moet hebben?