Wie weet iets te vertellen over dit oude Combinatiezaagje ?

[HoutVlooi]

Samen met wat ander gereedschap heb ik van mijn (zo'n dertig jaar geleden overleden) buurman (timmerman) onder andere dit "combinatiezaagje" gekregen. Je ziet het, ik weet niet eens hoe het ding werkelijk heet, dus daar valt nog een hoop aan te sleutelen aan die kennis van zaken....

Het is een combinatie van een toffelzaagje en een schrobzaagje (denk ik). Je kunt de bladen eenvoudig verwisselen door het vleugelmoertje los te draaien.

Het zaagje was geheel verroest (beide bladen) en het handvat was verweerd, geschilferd en vuil.

Ik heb uit liefhebberij (en ondertussen nadenkend en herinneringen ophalend aan de buurman) het zaagje opgeknapt zo goed ik dat kan, en het handvat goed onderhanden genomen. De zaagbladen ontroest en gepolijst, en vervolgens ingespoten met WD40 en afgenomen. Het handvat was verweerd en heb ik flink moeten terug schuren, oppassend de oude vorm niet te veranderen. Onderstaand een foto van het eindresultaat. Ik weet het, ik ben géén conservator, maar ik heb het wél met plezier gedaan en ik heb er plezier aan dat het zaagje niet in de afvalton is beland maar dat het nog weer jaren méé kan. Ik stel mij een instemmend knikkende buurman voor, ergens ver boven ons op een wolk, met houten vleugeltjes.....

Wie kan mij iets leren over deze zaagjes? Heeft deze combo een eigen naam? Wat zijn het nou eigenlijk precies, en zijn er gebruiksvoorbeelden uit de oude doos? Ik mag graag wat leren van de ambachtslieden onder jullie over ook dit stukje gereedschap!

Attached files

 

[WR1944]

Ik ben dan wel bij lange na geen ambachtsman, ik heb wel altijd belangstelling gehad voor de verrichtingen van ouderwetse vakmensen en hun gereedschap.
Dit type zaag komt me bekend voor. Ik denk dat het vaak gebruikt werd door timmerlieden, die reparaties of verbouwingen aan huis deden. Vroeger had niet iedereen een auto tot zijn beschikking. Veel werd lopend, met de fiets of per handkar of bakfiets vervoerd. Dan werd vaak een compacte set gereedschap samengesteld die makkelijk in een kleine kist paste. Wie kan zich nog de driehoekige gereedschapkist herinneren, die tussen de stangen van de fiets paste.
Als ik me goed herinner zat er ook nog een schrobzaag bij, een in een punt uitlopende zaag om langs kromme lijnen te kunnen zagen. Tegenwoordig doen we dat met de decoupeerzaag.
Leuk dat je interesse hebt voor oud gereedschap, het is toch de basis geweest voor ons huidige gereedschap.

 

[martus]

Het handvat heeft iets weg van een oorzaag, maar het blad is dan weer totaal anders.

 

[Wilco Flier]

http://www.vintagesaws.com/cgi-bin/frameset.cgi?left=main&right=/library/library.html

 

[WiSpi]

Ik denk niet dat een handzaag was voor de timmerman of meubelmaker, maar meer voor de amateur die af en toe wat zaagt.
Ik ben het in de praktijk nooit tegengekomen en ook niet bij mij opleiding tot timmerman. Ook heb ik nooit oude timmerlieden hierover gehoord.

 

[HoutVlooi]

Ik denk niet dat een handzaag was voor de timmerman of meubelmaker, maar meer voor de amateur die af en toe wat zaagt.
Ik ben het in de praktijk nooit tegengekomen en ook niet bij mij opleiding tot timmerman. Ook heb ik nooit oude timmerlieden hierover gehoord.

Ik weet het niet, maar ik denk dat je fout zit. Mijn oude buurman was een op en top timmerman vakman. Een oude meester zogezegd zoals ze toen nog bestonden. We praten over toen ik ongeveer 16 jaar was. Ik ben nu 49 dus dat is makkelijk gerekend 33 jaar geleden. En toen was mijn buurman al midden 70 en al geruime tijd met pensioen. Het gereedschap moet dus tenminste 40 tot 50 jaar oud zijn. En dat was inderdaad de tijd dat men nog met een gereedschapskist over de stang van de fiets naar zijn werk ging zoals WR1944 schrijft. Dat zegt nog niet dat het dan geen amateurgereedschap kan zijn, maar zo'n man was mijn buurman bepaald niet. Hij stond in hoog aanzien onder de vaklui en werd beschouwd als een van de besten op zijn gebied bij het bouwbedrijf waarvoor hij werkte. Niet echt een man om amateurspul in zijn bezit te hebben. En als je ziet dat hij mij ook een stanley 131A kado gaf, ook niet een man om rommel weg te geven. Daarnaast, als je ziet hoe het zaagje er nu weer uitziet (50 jaar oud!) lijkt het ook niet op amateur spul. Ik wil over 50 jaar nog wel eens een stukje Black and Decker gereedschap terug zien, of kinzo en dat soort spul.
Maar goed, allemaal indicaties, maar geen kennis en bewijzen. Die heb ik niet. Daarom zou het leuk geweest zijn als hier nog zo'n oude meester aanwezig was die het stukje herkende en er iets over kon vertellen, dan kan ik dat weer aan de next generation meegeven...... en blijft de kennis bestaan.

 

[tuoh]

Het is inderdaad geen stuk standaardgereedschap dit combizaagje, maar dat wil niet zeggen dat het prullen zijn.

Vermoedelijk werd het gepunte zaagblad gebruikt voor zaagsneden midden in het werk, waar we nu een invalcirkelzaag voor gebruiken.
Samen met de kapzaag was het een handige combinatie om mee te nemen, weinig ruimte nodig in de gereedschapskoffer en je kan er praktisch alle zaagwerk mee uitvoeren.

Zo heb ik zelf jaren een gepunt zaagblad meegesleept dat je kon monteren in een Stanleymes, heel makkelijk om snel een schakelaar of zo uit te zagen in een rugwand van een kast of iets dergelijks.

Een wipzaag is makkelijker maar ook groter en zwaarder, de machine werkt op stroom, je moet dus ook nog een verlengkabel meeslepen.
Bij grote klussen is dat geen probleem, je hebt dan toch alles bij, maar bij kleine klusjes werkt zo een zaagje veel makkelijker en sneller.

Nu is zo een zaagblad geen topkwaliteit en ook geen standaardgereedschap, maar het is wel handig om mee te hebben, en met het gepaste onderhoud kan je er ook vlot mee werken.

Het hoeven dus ook niet altijd gerenommeerde merken te zijn die je mee sleept, het zijn dikwijls deze afwijkende spullen waar je meest plezier van hebt.

Mvg,

André

 

[Seek]

Combinatiezagen zie je wel eens langskomen op ebay ofzo. Op deze pagina van de disstonsite kan je ook een folder van een combinatiezaag vinden:
http://www.disstonianinstitute.com/gallery2.html

Het was dus geen onbekend fenomeen. Geen doorslaand economisch succes, maar wel een handig ding om mee te nemen naar een klus, waar je niet verwacht vele meters te moeten zagen.

Combinatie gereedschappen zijn van alle tijden en vaak is de kwaliteit of de handigheid niet om over naar huis te schrijven. Maar ik gebruik op mijn werk ook zo'n setje schroevedraaier bits met 1 handvat. Scheelt een hoop gesjouw. Aan de werkbank heb ik tien keer liever een paar normale schroevedraaiers.

 

[WiSpi]

Maar goed, allemaal indicaties, maar geen kennis en bewijzen. Die heb ik niet. Daarom zou het leuk geweest zijn als hier nog zo'n oude meester aanwezig was die het stukje herkende en er iets over kon vertellen, dan kan ik dat weer aan de next generation meegeven...... en blijft de kennis bestaan.

@houtvlooi, daar ben ik het volledig mee eens. Mijn eigen timmeropleiding dateert uit 1970. Ik had les van leraren die, of in de oorlog, of net voor de oorlog als timmerman zijn begonnen. Verder heb ik met restauratietimmerlieden gewerkt in de jaren 70. Allemaal tussen de 50 en 65 jaar (één is er in 1925 'bij het vak gekomen' zoals dat heette). Maar niemand werkte met een combinatiezaag. Maar ook dat is geen maatstaf dat vaklieden zo'n zaag niet gebruikte.

Ook stond het niet in mijn boek gereedschapsleer voor de timmerman.

Dat het niet populair was, had volgens mij te maken met de kwetsbaarheid van het gereedschap. Het zat maar met één vleugelmoer vast. Juist op de bouw had je kwalitieit nodig, omdat je allerlei kwaliteiten hout tegen kon komen, nat en droog hout. Hout met veel noesten, enz. Een timmerman moest ook onder minder ideale omstandigheden houtbewerking uitvoeren, dan bijvoorbeeld een werkplaatstimmerman of meubelmaker. Zeker in het onderhoudswerk kwam het wel voor dat je eens op een spijker of schroef terecht kwam. Je was niet altijd in staat om dan meteen je zaag te vijlen. Bijvoorbeeld wegens tijdgebrek, of niet op alle werken was een zaagklem aanwezig. Dus moest de kwaliteit van het staal wel goed zijn.