verschil steek - en hakbeitel

[hans81]

hoi allemaal,

ik heb al enkele jaren een steekbeitelset van het merk Narex. Ik wil echter binnenkort aan de bouw van een tuinschuur beginnen en wil dan wat grotere balken van zo eenvoudig mogelijke houtverbindingen voorzien. Ik kan mij voorstellen, dat je dan wat meer hout weg wilt nemen met de beitel (i.c.m. handzaag). De huidige beitelset is beperkt in breedte, dus ik wil een breder exemplaar kopen. Nu zie ik dat er naast steekbeitels ook hakbeitels bestaan. Kunnen jullie misschien vertellen welke ik voor dit doel het beste gebruik? Ik zou zelf denken, dat ik nu beter een hakbeitel gebruik? Dus bij meer hout wegnemen een hakbeitel gebruiken, en de steekbeitel voor kleine hoeveelheden hout bij het vlak maken van het hout, als laatste stap?

 

[chevy66]

Als je er niet je werk van gaat maker, kan je je prima redden met inzagen en een 38mm steekbeitel. Wil je meer, dan zou ik er een 50mm vermoorbeitel en een zware houten hamer bij zoeken.

 

[Wim Kluck]

Voor de duidelijkheid een vermoorbeitel is een hakbeitel. Ik heb veel beitels en maar een hakbeitel. Dat is een zware 50 mm die ik heb gebruikt voor verbindingen te hakken in 150x150 mm douglas. Hiervoor had ik er geen behoefte aan. Met echt scherpe steekbeitels kom je een eind. En je hoeft er nauwelijks op te slaan. Voor diepe gaten zijn er ook schietbeitels. Daar heb ik er 2 van die ook nauwelijks gebruikt worden. Zoveel mogelijk wegboren en dan gaan hakken. Niet te snel naar de lijn toe werken.

 

[hans81]

Hoi, dank weer voor de verhelderende reacties!

 

[LeonvB]

Je hebt o.a. steekbeitels, schietbeitels en vermoorbeitels.
- De steekbeitel ken je wel, deze is relatief dun in verhouding tot de breedte. De randen zijn meestal wat dunner als de dikte van de beitel, om te zorgen dat je iets verder in een hoek materiaal weg kunt steken.
- De schietbeitel is vaak net zo dik als deze breed is, of nog (veel) dikker: Narex schietbeitel/hakbeitel in 8 maten
Deze beitels hebben vlakke zijkanten met scherpe randen. Je kunt hiermee relatief makkelijk een diep gat hakken, en door de vlakke zijkanten zal de beitel niet snel de neiging hebben te verdraaien of verlopen. De beitels zijn nooit heel erg breed (max. 16mm bij Narex), dus bij grote afmetingen balken wordt je veronderstelt meerdere pennen/gaten te maken.
- De vermoorbeitel is aanzienlijk dikker als de steekbeitel, maar lang niet zo dik als een schietbeitel: Sorby hakbeitel 25 mm lang/ vermoorbeitel - Baptist
Deze beitels zijn beter bestand tegen zware slagen, maar hebben niet de extreme dikte van een schietbeitel. De breedte is meestal een stuk groter als die van een schietbeitel, en de rand is meestal vlak zoals van een schietbeitel. Deze worden gebruikt voor grovere houtverbindingen.

Voor een eenmalige klus als deze zou ik bijv. een Narex Woodline plus 50mm erbij kopen. Dat is een model dat tussen een gewone steekbeitel en een vermoorbeitel ligt: wel een grotere dikte, maar nog steeds de zijkanten van een steekbeitel. Met het uitboren van het gat en daarna het netjes recht hakken kom je een heel eind. En met een dergelijke breedte is het recht houden relatief eenvoudig.

 

[hans81]

Dank voor alle reacties, ik heb uiteindelijk ervoor gekozen toch de betaalbare Narex 50mm woodline plus beitel te kopen, want de balken worden 70mm dik, en dan lijkt het me toch wel prettiger werken om ook een wat bredere beteil op voorraad te hebben.

 

[wijk0983]

een beetje laat misschien.. een hakbeitel gebruik je voor kops hout. de breedte komt overeen met het gat.

 

[hans81]

hoi allemaal, ik ben vandaag met de halfhoutverbindingen begonnen, met de nieuwe Narex 50mm beitel. Deze beitel bevalt prima, ik heb hem ook al voor andere klussen gebruikt.

Maar: de halfhoutverbinding heeft een oppervlak van 19,5x19,5 cm, en de beitel zelf is effectief maar 12 cm lang. Ik kan daarmee niet met de hand vanaf 1 zijde overal goed bij. Bij nader inzien was een langere beitel voor deze klus wellicht toch handiger geweest? Hebben jullie nog advies? Financieel vind ik het geen ramp om nog een tweede, langere beitel aan te schaffen, het handwerken bevalt mij immers goed. (hoewel het niet zo snel gaat )

Zelf kon ik alleen deze, vrij dure, beitel vinden:

Sorby hakbeitel 50 mm lang/ vermoorbeitel - Baptist

Het ‘werkpaard’ van de Sorby beitels. Een zeer sterke beitel voor de ‘basis’ hakwerkzaamheden. Het essen handvat is

baptist.nl

Zou deze geschikt zijn voor deze klus? D.w.z., voor het maken - en vlakken van halfhoutverbindingen van redelijk dikke balken, en voor evt. overige houtverbindingen, in iets dikkere balken?

 

[chevy66]

Het is goed mogelijk dat ik iets mis, maar 2 x 12cm is toch 24cm? Dat is toch meer dan 19,5 cm? Dus wat is dan het probleem?

 

[John1969]

Heb zelf ooit een vijl glad geslepen en gescherpt als een steekbeitel met een vouw van om en nabij 25-30 graden.
Dat kreng blijft vlijmscherp en je kunt er mee scheren. Oké je moet hem niet als hakbeitel gebruiken maar om de laatste afwerking te geven vindt ik hem geschikt
Breedte ongeveer 25 mm en lengte van het blad is ongeveer 30 cm

 

[chevy66]

Je kan toch van 2 kanten werken? En dat gat is ook groot genoeg voor een schaaf.

 

[Wim Kluck]

Ik ben het met Chevy66 eens. Blijf maar eens vlak op die afstand. Mijn ervaring met Douglasbalken is dat 19.5x19.5 geen 19.5 x19.5 is. Daar zitten wel eens enkele mm verschil in. Dat moet je dan wegwerken.

 

[thomasz]

In je vraag noem je dat je bij het werken van één kant lengte te kort komt.
Deze beitel is niet zo breed, maar wel een stuk goedkoper dan de sorby

Stanley beitel Bailey, met essenhouten steel

Stanley beitel Bailey, met essenhouten steel online kopen bij Contorion: ✓ Gratis verzending vanaf € 100 ✓ 30 dagen retour beleid

www.contorion.nl

 

[chevy66]

Je kan ook op zoek naar een molenaarsbeitel. Ik heb er een van 7 cm breed en het vlakke deel is 35cm. Totale lengte 53 cm. Die waren speciaal voor grote houtverbindingen, voor zo ver ik weet.

 

[hans81]

@John1969 creatieve oplossing!

@chevy66 dank voor de tip!

@Wim Kluck begrijp ik uit jouw reactie dat vlak werken vanaf 2 tegenover liggende kanten minder foutgevoelig is dan vanaf 1 zijde over het hele oppervlak afsteken? In dat geval valt er wel wat te zeggen om wel alleen vanaf 2 kanten af te steken.

Van twee kanten werken vind ik toch wat beperkt: ik vind het ook handig om vanaf de kopse kant van het hout naar de rug af te steken (ik ken de officiele terminologie helaas niet, excuus!). Dat gaat maar van 1 kant. Natuurlijk kun je ook van alleen de twee zijden werken waar je wel van beide kanten kunt afsteken, maar ik heb soms het gevoel dat qua houtdraadrichting het handiger afsteekt vanaf de kopse kant, waar je er maar vanaf een kant bij kunt. Kunnen jullie mij hier in volgen, of is dit een verkeerde werkwijze / of geen reden om een langere beitel te wensen?

 

[chevy66]

Als je hakt vanaf de kop dan heb je de beitel onder een hoek. Dan maakt de lengte van de beitel weinig uit. Alleen voor het laatste stukje vlak steken, draai je de beitel en legt hem vlak op het werk. Dat moet je dan van 2 kanten doen

 

[chevy66]

Als de houtdraad niet meewerkt, gebruik ik vaak een oude 38mm beitel die wat kort geworden is, als schraapstaal.

 

[hans81]

hoi, dank voor de nieuwe reacties! Rest alleen nog de vraag of het per se nodig is om het vlak maken van het oppervlak, dus de laatste afsteek actie, of je hiervoor een hulpstuk hout tegen de zijwand wilt aanklemmen om zo de beitel vlak te houden of niet? Kun je op gevoel / ervaring de boel van 2 kanten vlak maken, waarbij je de met kruishout afgetekende omtrek gebruikt ter controle, of gebruiken jullie in dit geval altijd een extra stuk vlak hout dat tegen de zijkant(en) tijdelijk wordt vastgezet waar je de beitel over laat lopen?

In dat laatste geval gaan er namelijk enkele centimeters af van de effectieve beitel lengte?

 

[chevy66]

Met tuinhout kan je het beste op zicht werken. De balken zijn niet maatvast en zelden overal echt haaks. Je kiest de vlakken die belangrijk zijn als referentie en je past de rest daar op aan.

 

[henkverhaar]

FWIW, Ducotools had een tijdje geleden een aantal Peugeot bedans in de aanbieding, Franse schietbeitels. Die kun je ook op de draaibank gebruiken - als 'bedacht' door Jean-Francois Escoulen. Maar dus ook gewoon als schietbeitel. Wellicht een tip voor iemand die nog een schietbeitel zoekt.