Tips voor slijpen beitels en schaven

[remon_v]

Beste houtbewerkers,

Graag wil ik al mijn gekregen beitels en schaven slijpen, daarvoor heb ik een set diamant slijpstenen gekocht bij Ali (misschien had ik die ibood aanbieding van de Trend slijpenen niet moeten overslaan). En nog dat groene spul met een stukje leer.



Maar ik heb het idee dat ik ze niet echt scherp krijg.
Niet zoals hier in het filmpje van Paul Sellers:

De beitels die ik gekregen heb (van mijn schoonvader) zijn om te beginnen al niet recht. Hij heeft ze altijd geslepen met een slijpmachine.
De eerste vraag is, krijg ik ze nog recht/zijn ze nog bruikbaar?



De linker heb ik bijvoorbeeld geslepen, zoals Paul Sellers doet in zijn filmpje en ik krijg best wel een soort van spiegel effect:



Maar als ik dan een stuk hout wil bewerken of de haartjes op mijn arm weg halen, krijg ik niet het gewenste effect:



Het stukje hout wat met de beitel is weggehaald voelt trouwens wel glad aan...

Tevens heb ik ook nog een olie slijpsteen, een 'India stone medium':



Ik heb het idee dat ik ze daarmee iets scherper krijg, maar dat zou niet moeten kunnen toch?
Hoeveel grid is zo'n steen?

Wat me bijvoorbeeld niet lukt is als ik de 'bur' heb/zie, dan haal ik de beitel plat op z'n achterkant over de 1200 grid en dan zou die 'bur' achter moeten blijven op de slijpsteen (zoals in Paul z'n filmpje) echter heb ik het idee dat de bur dan weer terug geduwd wordt naar de voorkant. En zo kan ik wel een paar keer op en neer gaan...

Maar om nou verder precies aan te geven wat niet lukt kan ik niet... Het geldt niet alleen voor deze beitels, maar ook voor het mes in de 2 schaven die ik heb.
Dus ze schaven wel, maar niet echt lekker.

Graag tips gevraagd, alvast bedankt!

 

[chevy66]

De hoek lijkt me vrij stomp en bol.

 

[mathieu]

Op de foto heb ik de indruk dat de vouw niet vlak is, maar bol. Het vraagt wat ervaring om je beitel consequent onder de zelfde hoek te houden bij het slijpen. Een slijphulp (het moet niet noodzakelijk een Veritas zijn) kan hier tijdens de leerfase een uitkomst bieden. Eénmaal een beitel in orde is, kan je verder uit de vrije hand werken.
De diamant van 1200 is niet echt fijn. Niet fijn genoeg om een vlijmscherpe beitel te krijgen. Daar zou nog wat boven moeten zitten, liefst waterstenen of de olie steen. Ik zou zo zeggen nog een 2000 en 4000 en dan met de polijstpasta. De grofte van de Ali platen is mogelijk ook niet wat ze opgeven.
Een beitel slijpen en wetten heeft zoals alles een leercurve. Tijd nemen en genoeg oefenen.

 

[remon_v]

De hoek lijkt me vrij stomp en bol.

Dit is de hoek, wel een beetje bol inderdaad...

Op de foto heb ik de indruk dat de vouw niet vlak is, maar bol. Het vraagt wat ervaring om je beitel consequent onder de zelfde hoek te houden bij het slijpen. Een slijphulp (het moet niet noodzakelijk een Veritas zijn) kan hier tijdens de leerfase een uitkomst bieden

Het probleem is dat de beitels al niet vlak zijn, dat is al niet fijn beginnen. Zo'n honing guide/slijphulp kan ik wel bij AliExpress bestellen... dat is wel een goeie tip!

De diamant van 1200 is niet echt fijn. Daar zou nog wat boven moeten zitten, liefst waterstenen of de olie steen. Ik zou zo zeggen nog een 2000 en 4000 en dan met de polijstpasta.

Ik had het idee dat 1200 best wel fijn is... in ieder geval fijn genoeg. Waarom daarboven en water- of oliesteen? En kan je er 1 aanraden?

De grofte van de Ali platen is mogelijk ook niet wat ze opgeven.

Dat zou inderdaad goed kunnen, had ik toch maar die van Trend gekocht...

 

[mathieu]

Als je een bankslijper hebt met een goede steun, kan je de vouw hol slijpen. Dan heb je maar twee raakpunten op de stenen en is het veel gemakkelijker om de beitel stabiel te houden. Zorg wel dat de hoek van de vouw dan correct is en dat je tijdens het slijpen op de machine de beitel niet verbrand (blauw wordt).
De diamantplaten van Ali zijn prima, ik gebruik ze ook. De exacte waarde van de grofte is niet zo belangrijk, het is het resultaat wat telt. Mogelijk moet je fijner gaan dan bijvoorbeeld bij de Trend, maar in feite maakt dat niet uit.
Persoonlijk verkies ik waterstenen omdat oliestenen naar mijn mening niet in een houtwerkplaats thuis horen. Ik wil geen olievlekken op mijn werkstukken. In een fijn mechanische werkplaats is dat omgekeerd. Daar wil je niet met water knoeien en roest veroorzaken.
Waterstenen zijn er te kies en te keur. Ik heb er ook van Ali gekocht en die doen wat moet. Alleen is de korrel ook grover dan wat de grofte van de steen laat vermoeden. Dus ook een fijnere korrel nemen dan je bij een echte Japanse steen zou doen.

 

[Wim Kluck]

Vraag hier even bij het onderwerp durf te vragen (of iets in die geest) of iemand ze machinaal kan voorzien van de juiste hoek en vouw. Daarna kan je verder met deze stenen. Hulpstuk om met de hand te slijpen is zeker aan te bevelen in het begin.

 

[hdv]

Ik zou eerst verifiëren dat de achterkant echt vlak is. Even met een stift of geschikt potlood wat strepen over de volle breedte trekken. Daarna voorzichtig over een steen halen waarvan je zeker weet dat die vlak is. Op dat vlak hoor ik nogal wisselende berichten over de stenen van Ali. Begin met een medium steen, want als de boel inderdaad vlak blijkt te zijn, dan hoeft je niet al te veel werk te verrichten om de krasjes weg te krijgen. Eens je zeker weet dat de achterkant vlak is en je deze geslepen hebt met minimaal dezelfde korrel waarmee je wilt eindigen voor je vouw, dan kun je de beitel omdraaien. Persoonlijk zou ik trachten de vouw echt haaks te krijgen, maar dat is geen kwestie van moeten. Wat wel belangrijk is is dat je vouw over de hele breedte dezelfde hoek heeft. Meestal tussen de 20 en 30 graden voor dit type beitel (afhankelijk van wat je ermee wilt gaan doen). Zoals deze vouwen eruit zien zou ik er geen moeite mee hebben om gelijk grofstoffelijk te werk te gaan en ze langs een steen met korrel 200 te halen. (Let wel, ik werk met Shapton-stenen, dus mijn korrelgrootte is niet per se hetzelfde als de jouwe.) Pas als ik zeker weet dat de hele vouw gelijkmatig is geslepen (de streepjes-truc werkt ook hiervoor goed), zou ik naar de volgende korrel gaan. Je zou de neiging kunnen krijgen korrels over te slaan, maar dat levert je uiteindelijk niet minder werk op. Eerder meer. Het is even een pestklus, maar ik weet zeker dat je ook jouw beitels in een goede staat kunt krijgen. Beschouw het als een leerproject, voor als je later ooit eens andere beitels zou willen kopen. Wat ik niet kan zien is of de beitels goed in staat zullen blijken te zijn hun scherpte te behouden. Maar een optimist zou dan zeggen: dan zijn ze ook makkelijker te slijpen...

Edit: je hoeft niet de hele achterkant te vlakken hoor. Een paar centimeter is al voldoende. Tegen de tijd dat je je beitel zover versleten hebt dat dat niet meer afdoende is kun je altijd weer een nieuw stukje vlakken.

Edit: zelf werk ik niet met secundaire vouwen, daar ben ik echt geen fan van, maar dat is puur smaak en waarschijnlijk meer eigenwijsheid mijnerzijds. Dat gezegde hebbende: zoek op het internet eens naar de "ruler trick", dat kan je een hoop werk besparen.

Edit: stroppen op een stukje leer of hout met polijstpasta is inderdaad een goede manier om je braam kwijt te raken. Was ik even vergeten te vermelden. Maar gelukkig hebben anderen je daar al op gewezen. Het kan even duren voordat je het gevoel ervoor ontwikkelt, maar je kunt de braam gewoon voelen met je vingers/nagels. Wees overigens vrij subtiel met het ontbramen, want ik zie mensen dit soms op een manier doen dat mijn nekharen overeind gaan staan. Een braam moet er echt heel makkelijk af gaan.

 

[BerserkerJayno]

Het allerbelangrijkste is dat je een braam voelt na elke slijpsteen. Dat betekend dat je precies op de zogenaamde apex zit en dat je beitel scherp is. Het vergt best even wat kunde in het begin om een oude beitel zo te krijgen. Als ik deze beitels opknap doe ik even het grove werk op de slijpmachine met regelmatig koelen in water en de onderkant vlak ik op een 400 diamant. Hierna doe ik wat ik met alle beitels doe en dat is simpel:
400 diamant tot een braam en dan onderkant vlakken
1000 diamant tot een braam en dan onderkant vlakken
Dan op een jade steen (4000) even nawetten of meteen op leer met polijstpasta.

Ik krijg hier bij al m'n schaven en beitels super scherp mee. Ik snap alle filmpjes online tot 10000 wetten en alle Japanse wetstones etc maar ik vind dit het gemakkelijkste.

 

[boertje125]

Ik zou eens beginnen met de breedste beitel met de rode kunstof handvaten.
nooitgedagt beitels zijn in iedergeval goed scherp te slijpen.

gebruik de 400 steen om het snijnvlak in de juiste hoek te krijgen en wet van af naar 1200
een keer of 5 heen een weer per steen moet een heel eind in de richting zitten.

polijsten is helemaal niet nodig laat dat nog even achterwegen tot je het slijpen onder de knie hebt.
als je de stop niet goed gebruikt gaat het snijvlak wel glimmen maar wordt de beitel botter in plaats van scherper

 

[henkverhaar]

Zoals wim al voorstelt, begin met een bankslijper - liefst net een cbn wiel, of anders een ‘langzaamdraaier’ (1700 rpm) met een ‘wit wiel’. Mocht je geen bankslijper hebben en er ook geen aan willen schaffen dan is een vraag naar een helpende hand voor de hand liggend. Let wel, due bankslijper zal er toch n keer moeten komen .

 

[remon_v]

Als je een bankslijper hebt met een goede steun, kan je de vouw hol slijpen. Dan heb je maar twee raakpunten op de stenen en is het veel gemakkelijker om de beitel stabiel te houden. Zorg wel dat de hoek van de vouw dan correct is en dat je tijdens het slijpen op de machine de beitel niet verbrand (blauw wordt).

Zoals wim al voorstelt, begin met een bankslijper - liefst net een cbn wiel, of anders een ‘langzaamdraaier’ (1700 rpm) met een ‘wit wiel’.

Ik heb de timmerman gevraagd of hij mijn beitels wilt slijpen op de bankslijper, dat wil hij wel doen.

De diamantplaten van Ali zijn prima, ik gebruik ze ook. De exacte waarde van de grofte is niet zo belangrijk, het is het resultaat wat telt. Mogelijk moet je fijner gaan dan bijvoorbeeld bij de Trend, maar in feite maakt dat niet uit.
Persoonlijk verkies ik waterstenen omdat oliestenen naar mijn mening niet in een houtwerkplaats thuis horen. Ik wil geen olievlekken op mijn werkstukken. In een fijn mechanische werkplaats is dat omgekeerd. Daar wil je niet met water knoeien en roest veroorzaken.
Waterstenen zijn er te kies en te keur. Ik heb er ook van Ali gekocht en die doen wat moet. Alleen is de korrel ook grover dan wat de grofte van de steen laat vermoeden. Dus ook een fijnere korrel nemen dan je bij een echte Japanse steen zou doen.

Ik heb een stuk gratis gelamineerd spaanplaat bij de Ikea meegenomen, daar zal ik die slijpstenen eens op plakken... dan heb ik in ieder geval een vlakke ondergrond.
Ik zit er aan te denken om nog wat Japanse waterstenen aan te schaffen, maar misschien eerst met de diamantstenen proberen.

Vraag hier even bij het onderwerp durf te vragen (of iets in die geest) of iemand ze machinaal kan voorzien van de juiste hoek en vouw. Daarna kan je verder met deze stenen. Hulpstuk om met de hand te slijpen is zeker aan te bevelen in het begin.

Bedankt voor de tip, ik heb het nu aan de timmerman gevraagd die wil me helpen.

Ik zou eerst verifiëren dat de achterkant echt vlak is. Even met een stift of geschikt potlood wat strepen over de volle breedte trekken. Daarna voorzichtig over een steen halen waarvan je zeker weet dat die vlak is.

die truc met stift is wel een goeie, die ga ik gebruiken

Daarna voorzichtig over een steen halen waarvan je zeker weet dat die vlak is. Op dat vlak hoor ik nogal wisselende berichten over de stenen van Ali. Begin met een medium steen, want als de boel inderdaad vlak blijkt te zijn, dan hoeft je niet al te veel werk te verrichten om de krasjes weg te krijgen. Eens je zeker weet dat de achterkant vlak is en je deze geslepen hebt met minimaal dezelfde korrel waarmee je wilt eindigen voor je vouw, dan kun je de beitel omdraaien. Persoonlijk zou ik trachten de vouw echt haaks te krijgen, maar dat is geen kwestie van moeten. Wat wel belangrijk is is dat je vouw over de hele breedte dezelfde hoek heeft. Meestal tussen de 20 en 30 graden voor dit type beitel (afhankelijk van wat je ermee wilt gaan doen). Zoals deze vouwen eruit zien zou ik er geen moeite mee hebben om gelijk grofstoffelijk te werk te gaan en ze langs een steen met korrel 200 te halen. (Let wel, ik werk met Shapton-stenen, dus mijn korrelgrootte is niet per se hetzelfde als de jouwe.) Pas als ik zeker weet dat de hele vouw gelijkmatig is geslepen (de streepjes-truc werkt ook hiervoor goed), zou ik naar de volgende korrel gaan. Je zou de neiging kunnen krijgen korrels over te slaan, maar dat levert je uiteindelijk niet minder werk op. Eerder meer. Het is even een pestklus, maar ik weet zeker dat je ook jouw beitels in een goede staat kunt krijgen. Beschouw het als een leerproject, voor als je later ooit eens andere beitels zou willen kopen. Wat ik niet kan zien is of de beitels goed in staat zullen blijken te zijn hun scherpte te behouden. Maar een optimist zou dan zeggen: dan zijn ze ook makkelijker te slijpen...

zo ben ik ook te werk gegaan, maar ik laat ze eerst wel slijpen door te timmerman zodat de vouw goed is

Het allerbelangrijkste is dat je een braam voelt na elke slijpsteen.

Bij het slijpen voelde en zag ik na elke steen een braam, dat was het probleem niet.

Dan op een jade steen (4000) even nawetten

Die mist nog in mijn opstelling, die schaf ik misschien nog aan

gebruik de 400 steen om het snijnvlak in de juiste hoek te krijgen en wet van af naar 1200
een keer of 5 heen een weer per steen moet een heel eind in de richting zitten.

Dat ga ik eens proberen, als ze eerst op de bankslijper geslepen zijn

Zoals wim al voorstelt, begin met een bankslijper - liefst net een cbn wiel, of anders een ‘langzaamdraaier’ (1700 rpm) met een ‘wit wiel’.

De timmerman heeft sowieso een bankslijper met een wit wiel, wat voor slijper hij heeft weet ik niet precies

Ik heb nog een vraag, ik wil graag slijphulp aanschaffen. Nu zie ik dat die goedkope best wat nadeel hebben en dat de beitel schuin kan komen te zitten (of zoiets). Wat raden jullie aan als slijphulp?

 

[boudewijn_de_bouwer]

Ik heb de veritas. Kost een paar centen maar lost dit soort issues op.
Die van Lie nielsen is minstens net zo goed overigens, met name omdat je makkelijker gekke maten beitels erin kwijt kunt (zonder weer een attachment te moeten kopen).

 

[Paul90]

Ik heb een stuk gratis gelamineerd spaanplaat bij de Ikea meegenomen, daar zal ik die slijpstenen eens op plakken... dan heb ik in ieder geval een vlakke ondergrond.
Ik zit er aan te denken om nog wat Japanse waterstenen aan te schaffen, maar misschien eerst met de diamantstenen proberen.

Houd het simpel. Het belangrijkste is eenmalig een goede hoek zetten, en die zo goed mogelijk vasthouden, maar dat is al gezegd.

Die set diamantplaten van Ali werken prima hoor. Ik - en inmiddels meer mensen in mijn omgeving - gebruiken die naar volle tevredenheid. In mijn ervaring is een progressie van 240 - 600 - 1200, gevolgd door een strop met polijstpasta, meer dan voldoende. Als ik op tijd weer wet kan ik de 240 vaak zelfs overslaan.
Een (Japanse) watersteen erbij is echt niet nodig. Als je het interessant vindt zou je een set Japanse stenen erbij kunnen doen, gewoon voor de afwisseling. Ik zit zelf bijvoorbeeld wel te spelen met de gedachte om een set (luxere) waterstenen te kopen - maar dan zie ik de prijs, denk ik aan het resultaat met mijn diamantplaten, en is die gedachte snel vervlogen.

Ik heb bij mijn diamantplaten zo'n goedkope slijphulp gekocht via Aliexpress. In eerste instantie de hoek mee gezet en vervolgens uit de hand gaan oefenen. Af en toe gebruik ik die nog om wat te corrigeren als het nodig is, maar dat wordt snel steeds minder.
Ze zijn niet perfect accuraat, maar het zijn beitels, geen scheermessen. Zolang de vouw maar (nagenoeg) haaks is, vooral bij schaafbeitels, loopt het wel los hoor.

 

[remon_v]

Ik heb de veritas.

Welke van de Veritas heb je? Die Lie Nielson kan ik nergens vinden hier in NL... als ik op de Lie-Nielson website kijk vind ik hem wel erg duur...

k heb bij mijn diamantplaten zo'n goedkope slijphulp gekocht via Aliexpress.

Ik denk dat ik ook maar eerst een goedkope aan ga schaffen, zoveel kosten die niet.

Die set diamantplaten van Ali werken prima hoor. Ik - en inmiddels meer mensen in mijn omgeving - gebruiken die naar volle tevredenheid. In mijn ervaring is een progressie van 240 - 600 - 1200, gevolgd door een strop met polijstpasta, meer dan voldoende.

Ja dat dacht ik toen ik ze aan ging schaffen ook... maar blijkbaar liggen de meningen heel erg (ver) uit elkaar. Ik zag een filmpje van Paul Sellers waar hij geloof ik een beitel had geslepen tot 250#, daarmee kon hij prima werken... uiteraard was de conclusie wel dat 1200# wat makkelijker ging.

Ik zit zelf bijvoorbeeld wel te spelen met de gedachte om een set (luxere) waterstenen te kopen - maar dan zie ik de prijs, denk ik aan het resultaat met mijn diamantplaten, en is die gedachte snel vervlogen.

Tja het blijft een hobby he.. voor mij althans...

 

[mathieu]

Het is belangrijk dat de timmerman die je gaat helpen de juiste hoek aan de beitel zet. Dan heb je eigenlijk geen slijphulp meer nodig. Het is wel handig als je achteraf zelf een beitel wil corrigeren, dan moet je niet telkens hulp inroepen. De slijphulp van Stanley schijnt niet slecht te zijn. Het zal uiteraard geen Veritas of NL zijn, maar voor 10 euro kan je best proberen. Wat wel handig is, is een malletje om de hoek te controleren.

Schneidenwinkel prüfen

Prüflehre und Schablone zum prüfen der Schneidenwinkel verschiedener Werkzeuge wie Stechbeitel, Hobeleisen und Bohrern.

www.feinewerkzeuge.de

 

[remon_v]

Het is belangrijk dat de timmerman die je gaat helpen de juiste hoek aan de beitel zet.

Als het goed is staat de hoek ingesteld op 25 graden, maar ik ben er zelf bij wanneer hij dat gaat doen. Zoek ik wel even uit hoe je dat moet instellen.

Het is wel handig als je achteraf zelf een beitel wil corrigeren, dan moet je niet telkens hulp inroepen. De slijphulp van Stanley schijnt niet slecht te zijn.

Die kende ik nog niet... en die ziet er beter uit dan de andere. Nog te koop bij de Hornbach ook
Ga ik eens proberen! dankjewel voor de tip.

Wat wel handig is, is een malletje om de hoek te controleren.

Dat is wel handig inderdaad, bij Ali ook te koop zie ik...

 

[boudewijn_de_bouwer]

Ik heb dat stanley ding en ik vond het een drama, klemt vaak niet goed genoeg om de beitel mooi vast te houden.

Ik heb dit setje, gewoon in arnhem gekocht:

Veritas beitelslijphulpstuk MK II voor steek- of schaafbeitels - Baptist

Hét hulpstuk voor het slijpen en wetten van uw steek- of schaafbeitels! Zo gebruikt u de Veritas MK II:Als eerste kiest u de hoek waarin de beit

baptist.nl

 

[remon_v]

Ik heb dat stanley ding en ik vond het een drama, klemt vaak niet goed genoeg om de beitel mooi vast te houden.

Oke bedankt voor je mening, dat wordt hem dan waarschijnlijk niet… misschien om te proberen

Die Veritas set ziet er goed uit!

 

[Wim Kluck]

Ik moet zeggen dat ik weinig heb met het handmatig slijpen met welk soort steen dan ook. Met machine en slijpmal gaat dit veel sneller. Hierna even op een mdf wiel/ vilt met polijst pasta.
Als je tweede hands een machine koopt met een slijphulp ben je vaak een heel stuk goedkoper uit.
En ja ik heb ook waterstenen en diamant stenen. Moet tenslotte wel weten hoe het moet.
Ik wil geen discussie starten hierover want , als je je methode beheerst, je krijgt met elke methode scherp gereedschap. Het is gewoon een kwestie van smaak (en een beetje luiheid)

 

[henkverhaar]

Ik heb beide versies van de veritas slijphulp. IMNSHO is de tweede versie veruit superieur aan de eerste, maar die werkte ook goed. Ik hen mijn meissie een paar jaar geleden de slijphulp van woodpeckers kado gedaan. Da’s drie niveaus up - ook qua prijs. Overkill, maar wel bijzonder fraaie overkill. Die slijphulpjes met maar 1 smal wiel (origineel, dure kopie (LN), goedkope kopie (Stanley) of no-name kopie) vind ik allemaal drama. Bij het schaven van bamboe (splitcane hengels) blijf je slijpen (bamboe bevat veel kiezel en je schaafbeitels worden dus snel bot) - ik gebruik steevast een slijphulp om ze bij het begin en tussentijds te slijpen - zeker ook omdat de nauwkeurigheid van de strips afhankelijk is van de juiste beitelhoek en -scherpte. Ik gan dan weer niet verder dan grit 2000 (knives&tools pro waterstenen) - da’s in mijn ervaring scherp genoeg.