mooi shooting board

[jaap]

Kwam een paar foto's tegen van een prachtig shooting board. Verstelbaar om e.e.a goed haaks te krijgen en te houden. Dit is volgens mij 1 van die simpele, zich al miljoenen malen bewezen, zelf te bouwen stukken gereedschap, die je nodig hebt om beter werk te maken. Ik vertrouw altijd op de zaagmachine, maar niks zo mooi natuurlijk als een geschaafd oppervlakte, dat mooi haaks en zuiver is. Die van mij is van mdf en multiplex; zo een als op de foto moet er ook maar eens komen. In Engeland zag ik een speciale houten schaaf voor zo'n shooting board, waarvan de beitel schuin geplaatst was. Ook nog maar op het wenslijstje "nog te maken" zetten. Lijkt me een super combinatie.

jaap





Attached files

 

[coko]

... In Engeland zag ik een speciale houten schaaf voor zo'n shooting board, waarvan de beitel schuin geplaatst was. Ook nog maar op het wenslijstje "nog te maken" zetten. Lijkt me een super combinatie...

Volgens Christhoper Schwartz komt Lie Nielsen in 2010 met zo'n schaaf op de markt.
Zie http://blog.woodworking-magazine.com/bl ... Plane.aspx

 

[Seek]

Zo dat is een sjieke! De mijne is gewoon een plaatje spaanplaat en triplex met een beukenhouten latje als aanslag. Ik vind hem onmisbaar om kops hout mooi en precies af te werken.

Die miterplane die Lie Nielsen van plan is om te maken lijkt me geweldig. Ben bang dat ie een beetje boven mijn budget gaat. Ik doe het nu met een Stanly #6, die door zijn gewicht best lekker werkt.

Trouwens, in het Nederlands is dit een futselplank.

 

[annette]

het nederlandse woord is zover ik weet -futselplank.geen idee waar dat vandaan komt.

annette
http://www.fingerprintfurniture.nl

 

[jokke]

FUTSELEN
-friemelen -frutselen -vorm van futsel -Nederlands werkwoord -prullen -talmen -peuteren -frommelen

Ik denk niet dat dit de juiste verklaring in de context van gereedschap. Moeten we het niet eerder in de duitse taal gaan zoeken?

 

[jan pranger]

Houtvrienden.
Shooting-schieten-schietlood-schiethout-schietbaan.
Een baan waarlangs je hout (iets) beweegt om te frutselen, d.w.z. om frutsels (een kleinigheid, franje) te verwijderen.
Een naam die in België voorkomt in Wouter de Frutselaere. (rond 1300 n.chr.)
De oorsprong ligt daarom wellicht in België.
Dus Belgen kom op als prominenten van het Nationaal Dictee (of schrijf je dat anders??)
Het begin is er.
vr.gr.
Jan Pranger.
http://www.arstorno.nl

 

[Wilco Flier]

Tja, er zijn zoveel vreemde benamingen in de houtbewerkingswereld, denk aan schietbeitel (om gaten te schieten?) Vermoorbeitel (om hout te vermoorden?) enz, enz.

 

[jan pranger]

Precies woodworker.
Een schietbeitel (smal 1 à 2 cm breed) wordt o.a. gebruikt om sleuven of banen te hakken. Zie hiervoor.
De moorbeitel lijkt er op maar is meer dik dan smal en heeft een grotere snijhoek om onder in een gestoken gat (met schietbeitel) de laatste restjes te ruimen (uit te moorden).
Veel informatie vind je op http://www.MOT.be (museum voor oude technieken in België of het Fries Scheepvaartmuseum).
Prachtig, de geschiedenis achter oud gereedschap!
vr.gr. Jan Pranger.
http://www.arstorno.nl

 

[jan pranger]

Hallo Don.
Dat was wel een heel moeilijke. Dat koste meer zoektijd.
Maar hier gaat het niet om gier (mestvocht) maar een andere techniek uit een ander vak.
Namelijk toen vroeger grote bomen tot balken werden gezaagd, werden ze met mankracht geschaafd om de zeer grove zaagsnede eraf te halen.
Bij die lengte werd een grote zware schaaf aan een draad bevestigd en door drie mannen bediend, namelijk de timmerman, die de schaaf bediende en twee hulpjes (krullenjongens), die de schaaf heen en weer trokken (de krullen trokken).
Het woord zit b.v. ook in gierpont: een pont die middels een kabel/draad de rivier wordt overgetrokken.
Daarin zit ook het woord gier(en) - heen en weer gaan.
Nu stop ik ermee. Het wordt me teveel gezoek en bovendien wil ik ook nog een paar geheimen voor mezelf bewaren.
vr.gr.
Jan Pranger.
http://www.arstorno.nl

 

[annette]

het woord futselplank kwam van een oudgediende leraar op school in amsterdam met wel 45 jaar ervaring.ik neem aan dat hij wel wist waar hij het over had...

 

[jaap]

Om even op de futselplank terug te komen, HNT Gordon in Australie verkoopt een soortgelijk model, zie de eerste foto.
De andere 2 foto's zijn van een een houten schaaf met een schuingeplaatste beitel, die door een engelsman nieuw wordt gemaakt. Dat werkt merkbaar goed, zo'n schuine beitel, zoals ik uit eigen ondervinding vast mocht stellen op de European Woodworkers Show. Een miterplane heet het in de engelse taal, zou dat bij ons een futselschaaf zijn?

jaap




Attached files

 

[jan pranger]

Hallo Jaap.
Een mitre is een puntmuts, zoals in mijter. Zeg maar een hoek van 45 gr.
Een mitre-box is een verstekbak en een mitre-plane een verstekschaaf, waarschijnlijk door die schaaf onder 45 graden.
Hallo Annette.
Je oude leraar had vast goede reden om die plank een futselplank te noemen. Wat weet een houtdraaier (ik dus) daar nu van. Wanneer je naar de woordbetekenis kijkt kom je wel uit bij frutselen en mogelijk de woordoorsprong in België.
Hallo Don.
Die gierschaaf was een grapje????????????? Nooit van gehoord. Komt niet voor in de Van Dale.
Daarom ook maar als grap beantwoord: gierpont-gierschaaf-krullenjongens etc.
Maar het klonk wel logisch als een "waar verhaal".
vr,gr. Jan Pranger.
http://www.arstorno.nl

 

[annette]

he don-was dat toevallig ook hein schouten?

annette

 

[Wilco Flier]

Een gierschaaf wordt ook wel een gerfschaaf genoemd, maar de betemenis weet ik niet. Of wat dacht je van de benaming 'horletoet' voor een grondschaaf? Daar is helemaal niks van te maken.

 

[jan pranger]

Hallo woodworker.
Ja, met die gereedschappen kom ik toch helemaal buiten mijn eigen vakgebied.
Daar waag ik mij niet aan. Zoals jullie begrepen zullen hebben ben ik geboeid door de woordbetekenis en daarmee vaak de geschiedenis achter gereedschap.
Zie http://www.mot.be (ID-DOC) en je vind een schat aan gereedschapnamen en hun afbeelding.
Zo zie je dat horlefoet een synoniem is van grondschaaf of kuipersboogschaaf.
Volgens mij hebben ze allemaal gemeen, dat ze geschikt zijn om sleuven, (schie)banen of gieren te schaven. En zo zijn we weer bij de shootplank of futselplank.
En met respect voor de vaklieden die hun eigen gereedschap zelf maakten!!
vr.gr. Jan Pranger.
http://www.arstorno.nl
P.S. Tot 16 januari a.s. wanneer een aantal houtbewerkers elkaar ontmoeten bij mij thuis.
Er is plaats voor meer: wie zin heeft meldt zich even.