Misschien is het nu tijd voor enige relativerende woorden, voordat Pieter helemaal afknapt op zijn Kity.
Dat M14 een bescheiden asmaat is, is wel duidelijk. Maar om nu zonder voorbehoud af te raden om er een vierklauw op te zetten "omdat die al snel tegen de 10 kg wegen" is wel erg boud.
Voor lichte draaibanken zijn gelukkig ook lichte klauwen te koop. Enig speurwerk leert dat een Nova G3 net 1,4 kg weegt, en dat is inclusief de verzendverpakking!
Zodra die klauw goed uitgebalanceerd op een constant toerental draait, is het totaal aan krachten op de as beperkt tot zo'n 14 N, zijnde de zwaartekracht. Daar heb je geen M14 voor nodig, zelfs een M4-tje zou dat prima aankunnen.
De risico's ontstaan pas door variaties op het bovenstaand thema, dus afwijkingen t.o.v. lege klauw / perfecte balans / constant toerental.
Er zal materiaal met een bepaalde massa worden ingespannen dat zeker bij aanvang niet in balans zal zijn, het toerental zal variëren (acceleratie en afremming door motor aan / uit) en er worden krachten van buitenaf uitgeoefend door beitels en schuurmiddelen. Als deze variabelen met verstand worden beheerd is er geen vuiltje aan de lucht.
Dus wat betreft
- Massa: Deze moet in redelijke verhouding zijn tot de massa van de draaibank. Het hoeven niet uitsluitend schaakstukken te worden, kandelaars en bescheiden schalen zullen ook geen probleem zijn. Ik zou er alleen geen beton op mixen
- Balans: Als het uitgangsmateriaal wordt voorgevormd en / of goed op het zwaartepunt wordt gecentreerd wordt er niet al te hard aan de as getrokken. Vanwege de bij deze asmaat passende kleine lagermaat zullen de lagers al gauw protesteren, waarschijnlijk lang voordat het breekpunt van de as wordt bereikt. Ter illustratie: we staren ons allemaal blind op een lekkere dikke as, en schroeven vervolgens dapper een fors uitgevallen en onregelmatig gevormd blok hout op een (1!) houtdraaischroef van 6, 8 of hooguit 10 mm doorsnee. Niemand verwacht dat die schroef ooit zal breken, hooguit dat hij uit het hout kan scheuren. Wat wel een reëel risico vormt is het gebruik van instabiel of gescheurd hout. Als daar tijdens het draaien een kwart of de helft vanaf vliegt krijg je zowel een projectiel als een heftige onbalans in het achterblijvende deel.
- Toerental: De hoogte van het toerental is niet het belangrijkst (m.b.t. de risico's), het gaat vooral om versnelling en vertraging. Voor een gevaarlijke versnelling heb je een snelstartende, zeer potente motor nodig. Met zo'n bommetje zal een lichte Kity niet seriematig zijn uitgerust. Gevaarlijke vertragingen liggen wel op de loer -> bruggetje naar...
- Krachten van buitenaf: Een te zware hand tijdens het draaien en schuren zal bij deze lichte draaibank al gauw worden afgestraft door trillingen of blokkeren van de motor. Min of meer bewust een probleem met de as uitlokken is daarmee bijna uitgesloten. Blijft de categorie onvoorziene gebeurtenissen over: bijvoorbeeld gereedschap dat vastloopt in het werkstuk of tussen werkstuk en beitelsteun. In die situaties is een kromme as het laatste waar ik me zorgen over zou maken.
Kortom, met beleid is er volgens mij met veel plezier èn veilig met een vierklauw op een lichte draaibank te werken, als je de diverse factoren maar correct op elkaar afstemt.
Te licht gereedschap bestaat niet, te zware taken wel.
