Hoe kom je aan geschikt hout? Hoe maak je hout geschikt?

[PdenB]

Ben beginnend hobbyist. Vind het leuk om kleine dingen te maken van hout. Toen ik startte heb ik hier en daar wat hout verzameld. Oud stapelbed hier, paar planken daar, blokje zus, balkje zo, etc.

Nu merk ik steeds vaker dat ik er tegenaanloop dat ik niet het juiste hout. Heb het dan niet eens over het soort hout, maar over de maat. Vooral de hoogte/dikte. Iets afkorten is geen probleem, maar vaak wil ik bijv een dijte van 2-3 cm maar alles wat ik heb aan hout is dikker.

Ik ben nog niet op het punt dat ik blokken houtbspeciaal voor houtbewerking wil gaan kopen.

Hoe maak ik een stuk hout op maat Zodat het geschikt is voor een specifiek projectje? Zagen in lengte en breedte is geen probleem maar 2 cm dik van een blok afhalen is lastig om netjes te doen.

Heb ik bijv een mooie grote plaat hout van 10 cm dik, maar heb stuk van 4 cm hoog nodig. Hoe doe ik dat?

 

[Superkees]

Herzagen met een lintzaag. Maar je hebt dan ook een vlakvandikte bank nodig. Of je moet met een handschaaf aan de gang.

 

[JochemK]

Zagen en daarna schaven. Of je dat elektrisch doet of met de hand hangt af van de hoeveelheid geld die je er in wilt stoppen, de hoeveelheid herrie die je wilt maken, hoe veel stof je acceptabel vind en hoe veel je wilt oefenen.

Het is erg bevredigend om tot je enkels in de houtkrullen te staan als je een balkje perfect vlak, haaks en op dikte te hebben gebracht, maar dat is iets wat je moet oefenen.

Het kan ook in 5 minuten, met een lintzaag (of een cirkelzaagtafel) en een vlak / vandiktebank. Minder leuk maar wel een stuk sneller.

 

[thomasz]

De vraag is natuurlijk welke afmetingen je werkstukken zo'n beetje hebben.
Zijn die 100 mm x 100 mm x 10 mm dan heb je maar weinig aan een vlakvandiktebank.
Een paar foto's helpen ook voor een goed advies. Er kan met handgereedschap heel veel, je hebt niet altijd machines nodig.

 

[rinus]

Als antwoord op de vraag hoe ik het doe.

Als het een vlak stuk is (bv tafelblad) zaag ik het met de tafelcirkelzaag op breedte (in mijn geval maximaal 20 cm). Daarna zaag ik het tafelcirkelzaag op dikte. Ik maak dan wel gebruik van het schaafgelei. Geeft meer stabiliteit dan het het zaaggelei. Afhankelijk van de houtsoort in 2 x of 4 keer. Daarna door de vandikte.
En als laatste eventueel weer de boel aan elkaar lijmen, tot de vereiste/gewenste breedte.

 

[knotwilg]

Het is erg bevredigend om tot je enkels in de houtkrullen te staan als je een balkje perfect vlak, haaks en op dikte te hebben gebracht, maar dat is iets wat je moet oefenen.

Met wat hulpstukken, hier voor op dikte brengen maar het werkt ook voor vlakken. Helemaal in het begin een methode voor de bovenfrees:

 

[jaap]

Zagen en daarna schaven. Of je dat elektrisch doet of met de hand hangt af van de hoeveelheid geld die je er in wilt stoppen, de hoeveelheid herrie die je wilt maken, hoe veel stof je acceptabel vind en hoe veel je wilt oefenen.

Het is erg bevredigend om tot je enkels in de houtkrullen te staan als je een balkje perfect vlak, haaks en op dikte te hebben gebracht, maar dat is iets wat je moet oefenen.

Het kan ook in 5 minuten, met een lintzaag (of een cirkelzaagtafel) en een vlak / vandiktebank. Minder leuk maar wel een stuk sneller.

Dat vind ik nou juist niet minder leuk. Het werken met handgereedschap als houtbewerker is echt geweldig, maar voor mij wel als laatste bewerking, voor een mooi oppervlak en het precies pas maken.
Maar ruw hout naar de juiste maten brengen doe ik met veel plezier met machines.
Ik sta 's avond nog wel eens laat in mijn werkplaats, beetje frommelen aan een schaaf, de scherpe kant van de beitel wat oppoetsen, kijken of ie dan weer echt mooi schaaft op wat stukjes hout. Met een beitel een stukje kops hout bewerken etc. Gewoon omdat dat hartstikke leuk is.
Dat doe ik niet met de machines, ga niet voor de lol houtzagen of machinaal schaven. Maar ik zou niet zonder kunnen... Vandaar ook weer mijn respect voor de houtbewerkers hier die dat wel kunnen, met handgereedschap ruw hout omtoveren tot prachtig meubelhout.

jaap

 

[jaap]

En kwam net deze ook tegen.

 

[Bijtel]

Ik vind het soms juist de uitdaging om bestaande stukken hout als basis te nemen en daar je ontwerp op aan te passen. Dat scheelt veel bewerkingen. Als je ergens een bouwtekening vandaan haalt is het wel meer werk.

Om het hout op maat te maken heb je de nodige gereedschappen nodig zoals hierboven vermeldt. Je kan een project als gelegenheid gebruiken het zelf aan te schaffen, huren, of het ergens laten/gaan doen (openbare werkplaats / bedrijf / bekende).

 

[Charel09]

zoek een gedeelde werkplaats in jouw buurt. Daar staan vaak al een bandzaag of zaagtafel waar je, indien gewenst met ondersteuning, je hout op maat kunt maken

ik denk bv Buurman Utrecht of een forumlid uit de buurt

 

[PdenB]

Met wat hulpstukken, hier voor op dikte brengen maar het werkt ook voor vlakken. Helemaal in het begin een methode voor de bovenfrees:

Dank wederom voor alle reacties. Het is iets waar ik regelematig tegenaanloop, omdat ik probeer mijn werkstukken te maken met het hout dat ik heb liggen. Als voorbeeld; wil een snijplank maken, dat lijkt de klassieke keuze voor elke beginner. Ik heb 1 stuk hout van circa 40x40 cm en dat is 2.5 cm hoog. Een ander stuk hout van 80x60 van circa 5 cm hoog. Nou wilde ik beiden stukken gebruiken in het ontwerp. Maar dan moet ik dus dat stuk van 5 cm hoog terugbrengen naar 2.5 hoog. Tafelzaag heb ik niet. Wel over gedacht maar ik heb al een hoop en blijf maar kopen. Lintzaag ook over gedacht op enig moment maar gekozen voor een electrische figuurzaag. Heb wel een frees, dus misschien die methode proberen uit bovenstaande video waarbij ze een frees over een stuk hout bewegen om het te egaliseren. Benieuwd hoe makkelijk of moeilijk dat gaat.

 

[knotwilg]

Benieuwd hoe makkelijk of moeilijk dat gaat.

Hier een wat uitgebreider verhaal over wat hij doet (eigenlijk reclame over de plaat en toebehoren die hij maakt) Dit is een relatief eenvoudige methode. Er zijn complexeren met meer geleiders over dwars en in de lengte.

Als je het over een stuk hout van 40x40x6 cm hebt waar je een plak van 1 cm af wilt halen dan kom je met een cirkelzaag niet ver. Kwa lintzaag moet je ook een forse hebben. Op zich kun je met beperkte middelen vrijwel alles. Een invalzaag (kan een zaagtafel van gemaakt worden) een bovenfrees(kan een freestafel mee gemaakt worden) en een lintzaag. Met dit trio is eigenlijk de cirkelzaagtafel de minst interessante.

Het alternatief is een goed handzaag en die plak er met de hand af zagen en met een handschaaf vlakken en op maat brengen.

 

[PdenB]

Nog een extra vraag over het schaven van hout.

Als een vlak & vandiktebank geen optie is qua ruimte en kosten, is de meest logische (en makkelijker) optie dan een electrische schaaf?

 

[de Haan]

Het goedkoopste is om een gebruikte handschaaf voor een paar euro te kopen.
Slijp hem en leer er mee te werken.
Neemt de minste ruimte in.

 

[Winner950]

Nog een extra vraag over het schaven van hout.

Als een vlak & vandiktebank geen optie is qua ruimte en kosten, is de meest logische (en makkelijker) optie dan een electrische schaaf?

Ik heb recent een goedkope aangeschaft om snel veel materiaal weg te halen, en dan afwerken net een handschaaf. Dat bevalt eigenlijk best wel. En dat terwijl ik een VVD heb staan.

 

[thomasz]

Zo te lezen heb je geen interesse in een handschaaf, budget en ruimte zijn niet toereikend voor een vlakvandikte bankje. Dan blijft de elektrische schaaf over. Daar wordt wel eens een vlakbankje mee gefrabriekt:

 

[Bijtel]

Ik vind het verrassend lastig om hout breder dan de zool met een elektrische schaaf te vlakken. Het een handschaaf vind ik het makkelijker.

 

[Nerf]

Ik doe veel met handgereedschap. Uit kostenoverweging een goede keuze, maar dan moet je niet je uren rekenen, en ook lol hebben in onderhoud (slijpen, stellen, zagen weer scherp maken). Met tweedehands gereedschap kan je dan heel ver komen. Zo langzamerhand koop ik meer elektrisch (vooral lintzaag is heerlijk) voor groot, herhalend werk. De kennis die ik opgedaan heb methandgereedschap betaalt zich daar terug, ik snap nu meer van nerfrichting, chatter, houtdichtheid.

Ik werd ook nog alert door je opmerking dat een snijplank een standaard beginnersproject is. Ja, wel als je een volledig machinepark hebt, en dat is de aanname die Amerikaanse bladen en YouTube filmpjes hebben, waar ruimte en machines weinig kosten. Jaren heeft mij dat tegengehouden om ook te gaan houtbewerker, totdat ik Paul Sellers tegenkwam. Talloze museumstukken zijn met de hand gemaakt, maar een snijplank maakten ze vroeger gewoon uit een brede plank, niet uit kopshout vierkantjes.... Pas ook je project aan aan je gereedschap.

 

[Paul90]

Pas ook je project aan aan je gereedschap.

Spijker op z'n kop. Ik kan inmiddels de aanpak van projecten die ik zie prima vertalen naar mijn eigen gereeedschap, maar ik hoor in mijn omgeving regelmatig frustratie over aangeprezen "snelle en goedkope projecten", die vervolgens worden gemaakt met een machinepark van een paar duizend euro.

Als het materiaal dat je hebt en wilt gebruiken niet op maat is, zul je het op maat moeten maken door te zagen en schaven.
Ik gebruik uitsluitend handgereedschap om de simpele reden dat ik geen ruimte heb voor machines, zowel fysieke ruimte als qua geluid. Met handgereedschap kan ik 's avonds in het schuurtje in onze stadstuin nog wel werken. Maar planken herzagen bijvoorbeeld, is heel erg arbeidsintensief. Een lintzaag staat dan ook bovenaan het lijstje, mocht ik er ooit plek voor hebben. Of toch extra investeren in hout dat al grotendeels op maat geschaafd is.
Als de uren voor herzagen en vandikte schaven wegvallen, denk ik dat handmatig werken voor hobbyprojecten, niet voor serieproductie, niet eens veel langzamer is dan machinaal werken.

Handgereedschap is mooi omdat de financiële drempel om te starten laag is. Dat geeft mogelijk ook budget om dus meer te investeren in het hout. Het is ook makkelijk om even een half uurtje iets te doen, geen gedoe met pbm, stofafzuiging, etc. Maar alles heeft een keerzijde.

 

[Paul90]

Het is natuurlijk wel jammer om 6cm 'weg' te schaven.

6 cm schaven is beulenwerk. Dat doe je met een zaag, en daarna schaaf je de zaagsnede vlak. Dan houd je ook nog een stuk van 5 cm over, zelfs als je nog niet zo recht kan zagen.