Een oude "werkwijze", een nieuwe tool.

[tuoh]

Eén belangrijke opmerking eerst! de hier beschreven bewerking vraagt een ervaren hand en u onverdeelde aandacht tijdens de klus!!!!


Pennen zagen, als je hout bewerkt word je er vroeg of laat mee geconfronteerd, het kan op diverse manieren, maar hier wil ik eens een "oude" techniek laten zien. Namelijk pennen zagen op de topie met een "cirkelzaag" erop, en uit de vrije hand

Om snel een paar pennen te zagen is deze techniek quasi onverslaanbaar in snelheid terwijl er niks ingeboet word aan de passing. Voor de klus die ik nu omhangen heb, de restauratie van een stuurhuis in Teak, moeten er diverse nieuwe stukken ingepast worden en tevens voorzien worden van een pen&gat verbinding. Omdat alle verbindingen uit de haak staan is het frezen van de pennen op de pennenbank veel te omslachtig. Voor elke pen zou ik dan de aanslag onder hoek moeten zetten en telkens weer verstellen, dat is wat te veel van het goede.
Omdat ik elk stuk toch moet afschrijven kan ik de pennen daarom veel sneller zagen op de topie, het eindresultaat is hetzelfde, namelijk een sluitende verbinding

Wat houd pennen zagen op de topie nu in? Simpel, plaats een "topie"zaag op de machine, stel het ding van hoogte, start de machine en druk uit de vrije hand het werkstuk in de zaag!!!!!!
Klinkt als regelrechte onzin, maar dit is toch waar het neer komt Eens je het eens hebt zien doen, en weet waar je op moet letten, kan een kind de was doen.
Kopshout inzagen is relatief makkelijk, de zaag trekt nauwelijks aan het werkstuk als je niet te diep ineens zaagt, het manoeuvre is ten allen tijde perfect te controleren, WEL MET DE JUISTE ZAAG.

Enige foto's gaan één en ander wat duidelijker maken hoop ik.


Topiezaag anno 1960, merk Falco, uit gereedschapstaal. Is nog steeds in gebruik


En eentje anno 2015 HM bestuckt. Dit ding werkt super!


Het begint met een gat af te schrijven.


Gat geboord. Let ook op de zaagsnede aan de linkerzijde van het gat, zo word de (draaiende) zaag ingesteld op hoogte, als het restje bijna afbreekt staat de zaag perfect van hoogte.


Pen inzagen, eerste zaagsnede. Staat de pen uit het midden (zoals hier) moet de zaag nadien nog eens versteld worden. Het werkstuk ligt steeds met de paring op de tafel.


En een paar minuten later;


De rest is voor de kapzaag


Twee nieuwe onderegels voorzien van pennen, duurtijd? 5min.


Omdat we nu toch bezig zijn, sponningen frezen op, jawel, het freestafeltje! Een gearreteerde sponning aan de stijl.


Verbinding passen en schuine penborst afschrijven en aanpassen, nodig om de gestopte sponning netjes te laten verlopen naar de volle breedte van de stijl.


En even later, sluitend.


Niks op aan te merken

 

[Klaas]

Ik denk dat de eerste regel van je post wel de belangrijkste is, maar dat wanneer je die in acht neemt het allemaal wel meevalt. Ik ben benieuwd, zit het zaagblad nu met een spindel in een frees of is het een speciale machine die je er voor gebruikt?

 

[Hunto]

Wat een vakmanschap, maar brr, wat een enge methode!
Ik zou zelf alles uit de hand zagen, ben ik inmiddels heel bergen in , of op m'n cirkelzaag met een hulpstuk.

 

[svenskapelsin]

Ik neem aan dat je bij het "frezen" toch wel je werkstuk klemt?

Leuk om te zien, komt deels bekend voor (ik gebruik oude Leitz freesplaat driehoekvorm). Het lijkt mij wel moeilijk zo precies de goede hoek te Frezen.

 

[Athanor]

Ik ben zeker onder de indruk André! Dit zie ik mezelf niet doen...... Moet je echt veel ervaring en zekerheid van je machinebediening voor hebben gestoeld op vele jaren werk. Ik vraag me wel af hoe je de diepte van de zaagsnede controleert. Kun je dat vooraf uitrichten en dan met de roltafel langs de zaag gaan? Ik ben geneigd om een filmpje te vragen, maar dat zou misschien niet verstandig zijn opdat onbesuisden op het internet hier niet mee aan de haal gaan.

Fons

 

[tuoh]

Het ziet er inderdaad "eng" uit, maar het werkt gewoon. Voor alle duidelijkheid, de werkstukken liggen op de tafel maar worden verder nergens door gesteund, geleid, of geklemd, ze worden enkel in toom gehouden door bediener zelf Het is een techniek die er gevaarlijk uitziet maar in wezen praktisch geen risico inhoud als je weet waar je mee bezig bent. De leercurve is laag, op een halfuurtje ben je ermee weg als je machines bedienen gewoon bent.

Opletten wel!!! Deze techniek werkt enkel met "zagen". Probeer dit NIET met pennenfrezen of slisbeitels. Je eindigt dan gegarandeerd op de spoedafdeling met enkele missende onderdelen

De hierboven beschreven techniek pas ik al een dikke vijfenveertig jaar toe, zonder één probleem" Het was in het begin van mijn carrière een dagdagelijkse bezigheid bij de meeste bedrijven. Niet welke firma had een penmachine staan.
De diepte van de zaag in het hout (=penlengte) hou je gewoon op oog in de gaten, dat luistert ook niet zo nauw. Aan beide zijden zaag je naar het verticale lijntje, tussenin mag de zaag wat ondieper lopen, dat word bijgewerkt tijdens het handmatig zagen van de penborsten.

 

[Berm]

Gaaf om te zien en ik vindt het knap gedaan. Dit vraagt toch een hoop gevoel en ervaring, vooral dat je weet wat je moet doen als het hout niet precies doet wat jij wilt ....
Wat mij betreft weer een voorbeeld dat het ook eenvoudig kan, als je maar weet wat je doet.
Heb je nog een tip voor me als ik dit ook wil oefenen op mijn combimachine ? Is het toerental van de frees dan niet veel te hoog voor het zaagblad ?

Peter

 

[Ronald L.]

Ik laat de achtergeleider erop zitten, want daar zit de afzuiging op aangesloten. Op deze manier is het nogal stofhappen. Zonder geleider past er wel een grotere zaag op, dus langere pennen mogelijk.

 

[bobmartin]

Daar is toch niks engs aan.
Ik vind het tonen van hoe dingen vroeger gingen prijzenswaardig.
Tegenwoordig is alles beveiligd en afgeschermd.
Daarom wordt al gauw gezegd dat iets niet op een bepaalde manier gemaakt kan worden.
Mooi getoond Andre!

 

[Pel]

Vroeger was de vakman veel inventiever als tegenwoordig, nu denkt de fabrikant voor de vakman, met alle financiële gevolge van dien.

Groet Pel.

 

[chevy66]

Ik heb ook zo'n zaag, maar ik gebruik hem op de radiaalzaag. Voordeel is dat je de hoek dan in kan stellen. Dit is vooral handig bij repeterend werk. En door ruimte tekort staat de freestafel onder de radiaalzaag, waardoor ik meestal de radiaalzaag gebruik.

 

[tuoh]

Gaaf om te zien en ik vindt het knap gedaan. Dit vraagt toch een hoop gevoel en ervaring, vooral dat je weet wat je moet doen als het hout niet precies doet wat jij wilt ....
Wat mij betreft weer een voorbeeld dat het ook eenvoudig kan, als je maar weet wat je doet.
Heb je nog een tip voor me als ik dit ook wil oefenen op mijn combimachine ? Is het toerental van de frees dan niet veel te hoog voor het zaagblad ?

Peter

De "oudere" stalen zaagbladen mogen meestal tot een 4000 à 4500 tr/min draaien, HM bestuckte exemplaren mogen meestal tot een dikke 6500tr/min gaan, op de nieuwe zaagbladen staat het max toerental vermeld trouwens.

Om te oefenen, neem een langer stuk hout, ong. 1m lang, kan je goed vasthouden. Start de machine en laat het hout met de linkerhoek eerst contact maken met de zaag, doe dit traag, je voelt dan direct wat er gebeurt als de zaag begint te snijden. Hierna laat je de zaag rustig naar de rechtse kant lopen in het hout, drijf de zaag per pas telkens een 20mm diep(er) in het hout. Herhaal deze beweging tot de volle diepte van de pen bereikt is, door steeds die eerste beweging te herhalen, van de linkerhoek naar de rechterhoek van het stuk hout.
Forceer in het begin niks, ga liever een paar maal meer door de zaag met minimale afname in plaats van meteen met forse passen in te zetten. Zorg dat het machineblad zuiver en mooi glad is, eventueel een paar halen erover met een blok paraffine, zo kan het werkstuk vlot schuiven zonder haperingen.
Oefen de beweging eerst een paar maal '"droog" dus met stilstaand zaagblad. Als gebruiker sta je met je rechter zij tegen de machine gedrukt en ligt het stuk hout tussen jou en de zaag, dat geeft een stabiele houding.

Belangrijk ook, je moet de situatie "meester" zijn, het is een bewerking die een zekere "kordaatheid " vraagt van de bediener, er mag geen aarzeling in de beweging zijn. Haal daarom het stuk hout nooit terug als de zaag nog in het hout zit!!! Altijd vooruit werken, nooit terughalen op een draaiende freesmachine, NOOIT!

 

[mathieu]

Na mijn ongevalletje met de toupie van afgelopen winter wordt ik toch een beetje ongemakkelijk als ik zo een opstelling zie!
Maar is er een voordeel tov het zagen van de pennen op de lintzaag? Naar mijn gevoel is dat nog net iets minder instelwerk omdat enkel de pen moet worden afgeschreven

 

[Berm]

De "oudere" stalen zaagbladen mogen meestal tot een 4000 à 4500 tr/min draaien, HM bestuckte exemplaren mogen meestal tot een dikke 6500tr/min gaan, op de nieuwe zaagbladen staat het max toerental vermeld trouwens.

Om te oefenen, neem een langer stuk hout, ong. 1m lang, kan je goed vasthouden. Start de machine en laat het hout met de linkerhoek eerst contact maken met de zaag, doe dit traag, je voelt dan direct wat er gebeurt als de zaag begint te snijden. Hierna laat je de zaag rustig naar de rechtse kant lopen in het hout, drijf de zaag per pas telkens een 20mm diep(er) in het hout. Herhaal deze beweging tot de volle diepte van de pen bereikt is, door steeds die eerste beweging te herhalen, van de linkerhoek naar de rechterhoek van het stuk hout.
Forceer in het begin niks, ga liever een paar maal meer door de zaag met minimale afname in plaats van meteen met forse passen in te zetten. Zorg dat het machineblad zuiver en mooi glad is, eventueel een paar halen erover met een blok paraffine, zo kan het werkstuk vlot schuiven zonder haperingen.
Oefen de beweging eerst een paar maal '"droog" dus met stilstaand zaagblad. Als gebruiker sta je met je rechter zij tegen de machine gedrukt en ligt het stuk hout tussen jou en de zaag, dat geeft een stabiele houding.

Belangrijk ook, je moet de situatie "meester" zijn, het is een bewerking die een zekere "kordaatheid " vraagt van de bediener, er mag geen aarzeling in de beweging zijn. Haal daarom het stuk hout nooit terug als de zaag nog in het hout zit!!! Altijd vooruit werken, nooit terughalen op een draaiende freesmachine, NOOIT!

Dankje Tuoh, voor de fijne uitleg, ik ga het zeker binnenkort oefenen

 

[tuoh]

Na mijn ongevalletje met de toupie van afgelopen winter wordt ik toch een beetje ongemakkelijk als ik zo een opstelling zie!
Maar is er een voordeel tov het zagen van de pennen op de lintzaag? Naar mijn gevoel is dat nog net iets minder instelwerk omdat enkel de pen moet worden afgeschreven

Ik had met dit topic enkel de bedoeling om een bepaalde "oude" techniek even onder de aandacht te brengen, het is niet de bedoeling om deze techniek hier te gaan promoten of zo. Daarom ook de "rood" gemarkeerde gedeelten in de tekst. Als je het er akelig vind uitzien zou ik zeggen probeer het dan zeker niet. Nochtans is het risico bij een draaiende cirkelzaag of een lopende lintzaag quasi gelijk, er zitten nu eenmaal scherpe snijgereedschappen op deze machines.

Na al die jaren vind het voor mijzelf nog altijd de snelste manier om ergens rap een pen aan te zagen, alhoewel de penmachine hier maar twee meter verder staat te blinken. Het grote voordeel van pennen zagen op de topie is de snelle manier van instellen, dat doe je gewoon op de stijl met het gat in, en bij een draaiende machine! Bij een lintzaag duurt het stellen al wat langer en bij een penmachine al helemaal. Alle technieken die ik gebruik zijn een antwoord op deze vraag: hoe kan ik iets sneller uitvoeren zonder in te boeten aan kwaliteit. De bovenstaande techniek is hier een voorbeeld van.