beste lijm voor gebogen beuken laminaat

[mholper]

Hallo allemaal,
Ik probeer 20 cm breed zelfgezaagd beuken fineer van laagjes van 1-2 mm dik te buigen over een redelijk strakke radius (+- 5 cm)



Op de foto zie je een opstelling waar ik het hout heel erg nat heb gemaakt om het taai te maken zodat ik het zonder lijm kan voorvormen in ongeveer de juiste vorm. Dit laat ik drogen en ik was van plan om hierna Titebond Extend Glue te gebruiken om het hout te verlijmen met mijn vauumtafel.

Mijn vraag aan jullie is: dit is een twee stappenproces; ik vraag me echter af of het niet in 1 stap te doen zou moeten zijn. Ik merk echter dat het fineer van 2 mm behoorlijk stug is en zich niet laat buigen in de gewenste radius. Dit materiaal zou ik terug kunnen brengen met mijn cilinderschuurmachine, maar dan moet ik nog meer fineer zagen en dat is veel werk. Daarom hou ik het fineer liever vochtig gedurende het lijm- en spanproces.

Ik denk daarom dat ik op zoek moet naar een lijm met de volgende eigenschappen:
1. lange open tijd
2. kan toegepast worden op erg vochtig hout
3. geschikt om aan te brengen met een lijmroller

Titebond is een PVA lijm die werkt door verdamping van vocht, dus ik ben bang dat als er teveel vocht in het hout zit, dat de verbinding niet goed zal zijn. Een PU lijm die uithard vanwege het water of een lijm die thermisch uithard is allicht een betere optie.

Heeft er iemand tips?

Alvast hartelijk dank!

michel

 

[Willems Ontwerp]

Met deze dikte fineer en de lijm heb ik geen ervaring maar ik zou dit toch in twee stappen doen.
Eerst vochtig maken en voorbuigen zodat je de uiteindelijke radius bijna benadert. Hierna alles 1 voor 1 lijmen zodat je de controle blijft houden.

 

[Toxiq]

voorvormen met een iets kleinere radius, het veert zeker terug, dus hou daar rekening mee (test uitvoeren)
Waarom stoom je het niet ? dan kun je zelfs nog dikker hout buigen

 

[mholper]

Hoi Toxiq en Willem,

Dank voor het meedenken. Spannend moment vandaag: ik heb mijn zelfbouw vacuumtafel vandaag voor het eerst gebruikt om een proefstuk te lamineren.

Eerst heb ik de voorgebogen stukken zonder lijm in de pers gedaan om te kijken of de vacuumkracht genoeg is om het voorgebogen hout zonder kieren om de mal heen te buigen.



Dat lukte helaas niet omdat het hout toch nog behoorlijk was teruggeveerd uit de radius die ik eigenlijk wil. Het idee om het voor te buigen met een krappere radius is een optie, maar vereist voor mijn gevoel erg nauwkeurig werken omdat de lossen fineerlagen niet tov elkaar mogen schuiven, want dan lukt het niet om het verschil er met vacuum uit te drukken.

Daarmee rest mij alleen de optie om het hout toch vooraf te bevochtigen of stomen. Het eindresultaat moet een exacte 'U' vorm zijn met twee hoeken van 90 graden, dus stomen met het gehele werkstuk is lastig ivm terugveren. Bij lamineren heb je dat probleem niet. Ik bevochtig de losse lagen momenteel met een natte spons op advies van een technicus van de firma Becker waar ik toevallig voor mijn werk moest zijn. De spons-methode is lekker makkelijk en doet wat het moet doen... als het de lijmverbinding tenminste niet verzwakt. Becker heeft makkelijk praten uiteraard: zij brengen hun fineer met de perfecte vochtigheidsgraad (maximale elasticiteit) in een verwarmde persmal en gebruiken een thermisch hardende lijm. Het vocht wordt dus tegelijkertijd uit het werkstuk verdampt als dat de lijm uithard. Zo kunnen ze elke 8 minuten een mooie Vitra stoel per mal produceren...

Voor mij is het wachten tot ik het vacuum van de tafel afhaal om te kijken wat het resultaat van mijn proef is... geen idee of het lukt om het vocht aan het werkstuk te onttrekken dmv vacuum. Wish me luck!

 

[Nerflander]

Hallo Michel,

Volg je draadje met belangstelling. Ben benieuwd hoe het verder gaat met deze techniek. Het lijkt mij toe, dat het bevochtigde hout niet gaat drogen in de vacuumpers. Het vocht kan immers geen kant op? Of ziew ik dat verkeerd? Voorbuigen na het hout natgemaakt gemaakt te hebben, kan dan missschien beter in een meer open constructie met lijmklemmen bv. Na droging komt dan fase 2 in de pers.

MAAR! Heb je nu eigenlijk al geprobeerd om - in één ruk - je werkstuk (of op zijn minst een representatief proefstuk) te buigen plus te verlijmen in de vacuümpers - zonder water toe te voegen? Op de eerste foto (bij de tekst waarin je schrijft dat het buigen niet lukt) zie ik dat volgens mij niet. Een strak verlijmd laminaat heeft volgens mij niet veel last van terugveren, hoe meer laagjes hoe beter. Ik zou het rustig doen met gewone witte houtlijm. Er bestaat als ik het me goed herinner trouwens wel speciale pvac lijm voor lamineren.

Hartelijke groet, Nerflander

 

[mholper]

Hallo Lieuwe,
Dank voor je bericht en het meedenken. Mijn experiment is inderdaad mislukt maar was de moeite waard om te proberen. De lijm pakte niet goed op de vochtige stukken en het hout is in meerdere richtingen gaan vervormen toen ik het uit de mal haalde.

Mijn leerpunten zijn (mocht iemand er iets aan hebben):

Les 1: Wil je brede stroken (10 cm of meer) beuken fineer buigen en verlijmen, dan moet je kruislings verlijmen. net als regulier multiplex oneven aantal lagen met het nerf steeds 90 grade gedraaid per laag. Dunne fineer plakken zagen van 120 x 20 cm was al een gigantische uitdaging met een lintzaag, maar een plakje met het nerf daar haaks op zaken gaat simpelweg niet. Dat moet industrieel geschild worden.

Les 2: De lijmen die op industrieel niveau worden gebruikt zijn over het algemeen Urea Resin lijmen. Voordeel van deze lijm is de buitengewone kracht, het feit dat het een 2 componenten lijm is die getuned kan worden naar je wensen en het feit dat hij vullend gebruikt kan worden. Nadeel is de formaldehyde in de katalysator: een kankerverwekkende stof de een masker verijst bij het aanbrengen maar ook bij het verspanen van het uitgeharde product.

De gevaren van deze lijm durf ik niet aan in een werkplaats aan huis waar mijn dochtertje ook af en toe rondloopt. Dus zit ik vast aan een de Titebond Extend lijm en heb ik na ruim een jaar experimenteren besloten toch vliegtuigmultiplex bij Thoma Balsa in Duitsland te bestellen en mijn slee daaruit te maken. Vliegtuigmultiplex van 1.5 mm is flexibel genoeg om zonder moeite rondom de mal te worden geperst dmv vacuum en zo de benodigde contactdruk te genereren voor een goede hechting van de Titebond.

Wat begon als een kleine uitdaging: kijken of het me zelf zou lukken om vergelijkbaar fineer te zagen als je voorverlijmd in vliegtuigmultiplex kunt kopen blijkt simpelweg niet mogelijk zonder industriële bomenschiller. Er zijn ongetwijfeld tal van mensen op dit forum die me voor gek zullen verklaren maar ik heb genoten van iedere stap van het uitzoekproces en ga de komende jaren nog veel plezier beleven aan het hele machinepark dat ik ervoor heb aangeschaft. Gedurende mijn zoektocht heb ik een Hammer N4400 lintzaag, een mooie StartRite zaagtafel en jouw breedbandschuurmachine gekocht, die ik beiden met veel plezier voor tal van projecten gebruik. Ik heb een aanvoerapparaat voor fineer verzagen gemaakt. Een vacuumtafel en werkbank gebouwd en een industriële vacuumpomp gekocht. Die slee komt met het vliegtuigmultiplex wel goed, en ik heb alweer een hele rits aan buigprojecten klaar staan in mijn hoofd

 

[studiohettinga]

Dag allemaal,

Ik weet de juiste oplossing niet; toch even een paar opmerkingen:
Bij laminaat worden de fineerlagen altijd parallel verlijmd. Bij multiplex worden de laagjes langs-overkras verlijmd.
Voorzover mij bekend is witte lijm (PVA(C)), buiten het probleem van waterafgifte, minder geschikt, omdat het bij constante spanning, kruip vertoont.

Ureumformaldehyde, melamineformaldehyde en resorcinolformaldehyde zijn 2 component lijmen; thermohard en watervast. Maar er komt bij het doorharden geen water uit. Inderdaad: formaldehydegas (spaanplaatgas) is niet fijn. Maar bij een geventileerde ruimte moet je er ook niet weer te zwaar aan tillen. Ik meen wel dat deze lijmen bij het persen verwarmd moeten worden; dat was namelijk jaaaaren geleden wel het geval..

Enkele jaren geleden heb ik in Vaggeryd (S), bij de firma Svedese het laminaat voor hun Lamino stoel zien persen. Dit gebeurde met verwarmde metalen mallen, die zo precies op elkaar waren gemaakt dat over de hele kromming van het gebogen laminaat de persdruk gelijkelijk verdeeld was. Maar een dergelijke configuratie is voor de amateur natuurlijk veel te prijzig. Jammergenoeg weet ik niet meer welke lijm zij gebruikten.

Bij een fabriek van gelamineerde spanten heb ik gezien dat de samenstellende planken, na het belijmen, op de vloer met verplaatsbare drukcylinders in de gewenste kromming werden samengeperst. Daarna werd het geheel met zeilen afgedekt. 's Nachts werd er hete stoom onder geblazen.

Ik hoop dat jullie hier wat ideeën uit kunnen halen.