meubelmaker29 zei:
De motor van mijn freesmachine loopt verkeerd om, wie weet hoe ik deze andersom kan laten lopen?
Ik heb een oude freesmachine opgeknapt en een andere motor opgezet maar nu loopt deze verkeerd om.
Ah, wat een aardige kwestie.
Aardig vanwege de aspecten die eraan kleven, niet aardig voor degeen die 'er mee zit'……..
Even wat theorie.
Het electriciteitsnet in W Europa is een 50Hz wisselstroom net, d.w.z. 50 maal per seconde verandert de polariteit.
Voor de overzichtelijkheid even simpel houden, bij een electromotor bedoeld voor wisselstroom, zal het toerental door die 50Hz worden bepaald en niet zoals bij gelijkstroommotoren, door de aangeboden spanning, het aantal volts.
Een synchroon type motor volgt die 50Hz precies, draait 50 of 25 of 12,5 of 6,25 enzovoort omwentelingen per seconde oftewel 3000, 1500, 750, 375 enzovoorts omwentelingen per minuut.
Dat soort motoren komt maar moeilijk op gang en bij overbelasting kan hij de 50Hz niet meer volgen en valt stil. In de meeste gevallen vinden we dat wat onhandig. Vandaar dat je synchroonmotoren maar beperkt tegenkomt.
Een asynchroon type motor wil de 50Hz ook volgen, echter, die loopt altijd iets achter, die 'slipt' een beetje, enkele procenten, en dat hoort zo. Die slip kan en mag onder belasting toenemen. Bij dit type motoren kom je toerentallen tegen van zoiets als 2880, 1440, 720 enzovoorts omwentelingen per minuut. In mijn voorbeeld komt dat overeen met een slip van 4 procent.
Net als de synchroonmotor komt een asynchroonmotor uit zichzelf niet op gang.
Maaaarrrrr, in geval van een asynchroonmotor bestaat daar een elegante truuk voor, namelijk de aanloop condenstaor.
Een condensator veroorzaakt een faseverschuiving waardoor er als het ware een hulpduuwtje ontstaat dat net even uit de pas loopt met de echte electrische hoofdduuw die precies met de 50Hz in de pas loopt.
Dat hulpduuwtje wordt naar een speciaal voor dat doel aangebrachte hulpwikkeling gevoerd. Bij elkaar is dat doorgaans genoeg om de boel op gang te krijgen.
Draait de zaak eenmaal, dan is de hulpwikkeling niet meer nodig en wordt dan ook doorgaans automatisch uitgeschakeld. Door een tijdschakelaar of een centrifugaalschakelaar.
Als je de aansluitingen van de hulpwikkeling omdraait komt dat hulpduuwtje nog steeds zoals verwacht, echter wel 'de andere kant op' met als gevolg dat de elelctromotor het aanzetduutje ook de andere kant op krijgt, met andere woorden, de draairichting keert om. Dit kan alleen bij het aanlopen plaatsvinden, je kunt op die manier NIET tijdens het bedrijf de draairichting veranderen.
Op de link
viewtopic.php?f=1&t=1424&p=10872&hilit=aansluiting+draaibank+motor#p10872
genoemd door Frank en DKM, zie je een stel plaatjes van het aansluitkastje op een electromotor van het asynchronetype. Je kunt twee koper/messing kleurige stropjes onderscheiden, ongeveer evenwijdig met de koelribben op het motorhuis, met aan het ene stropje een bruine draad met een blauw hulsje en op het andere stropje een blauwe draad met een blauw hulsje. Dat zijn de voedingsdraden die (via een aan/uit schakelaar) van de 230 Volt komen.
De twee schroefeinden met moertjes waar die twee zojuist genoemde draden aan bevestigd zijn, dus die op laten we zeggen twee uur en acht uur, vormen de einden of aansluitingen van de hoofdwikkeling. De twee andere schroefeinden met moertjes, op laten we zeggen vijf uur en elf uur, vormen de einden of aansluitingen van de serieschakeling aanloopcondensator met hulpwikkeling.
Op het plaatje verbindt het ene stropje elf uur met twee uur, het andere stropje verbindt vijf uur met acht uur.
Als je de draairichting wilt omkeren, dan moet je in het geval zoals getoond in de bovengenoemde plaatjes de twee stropjes verleggen.
Het ene stropje moet van twee uur naar vijf uur komen, het andere stropje van acht uur naar elf uur.
In pricipe heel simpel, practisch kan dat nog wel eens tegenvallen vanwege de beperkte ruimte waarin je moet priegelen en draadjes die losschieten.
Maak dus vooraleer je begint een (voor jezelf) DUIDELIJKE schets van hoe het zat, geef duidelijk de kleuren en dikts van de draden aan en vanwaar ze komen en waar ze naartoe gaan. Een foto maken (erbij, niet in plaats van…..) kan zo z'n voordelen hebben mocht er wat losspringen.
In geval van Meubelmaker29 gaat het om een motor van een frees.
Met een waarschijnlijkheid van meer dan 9 op 10 zit daar een asynchroonmotor in als aandrijving. In het aansluitkastje op/aan/van die motor zal het er met dezelfde waarschijnlijkheid zo uitzien als zojuist beschreven, d.w.z. er zijn twee stropjes of jumpers te onderscheiden en vier in een vierkant opgestelde schroefeinden c.q. contactpinnen voor de jumpers.
Nu moet het lukken om de draairichting omkering tot een succesvol einde te brengen, lijkt mij.
Mocht je jezelf in deze kwestie met electriek niet voldoende vertrouwen, dat is beslist geen schande, haal er dan een electriciën bij die verstand en ervaring heeft met electromotoren. Is altijd beter dan zelf een opneker krijgen of nog erger, dat de boel uitfikt.
Sterkte
AltaSilva