Anarkissie

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Zo. De kerstvakantie is aangebroken, dus een mooie tijd om aan een gereedschapskist te gaan werken. Het is voorlopig toch even te nat, koud en winderig om de tuinpoort te vervangen, al staat-ie wel klaar. Ik heb even getwijfeld of ik een Dutch Toolchest zou gaan maken of een van de beide Kissies. Toch maar besloten om m'n oorspronkelijke plan te volgen en een Anarchist's Tool Chest te gaan bouwen. Om in forumstijl te blijven: een Anarkissie dus.

Ik had vorig jaar bij Jaap van Leersum al genoeg grenen meegenomen om niet alleen m'n tuinpoort maar ook de kist te maken. Er gaat heel wat grenen in: het ding wordt ruim een meter lang bij pakweg 60cm diep en hoog. Ik begin vanaf schaaldelen en doe (vrijwel) alles met de hand, dus ik kan m'n lol weer even op :)

Drie schaaldelen, ruw op lengte gezaagd. En de schaven om de boel vlak te krijgen.
01 Schaaldelen.jpg

Na zetten van 1 slaglijn voor het kantrechten een haakse lijn aftekenen aan beide uiteinden zodat je een tweede slaglijn parallel aan de eerste kunt trekken. Op die manier kan je je eerste slaglijn rakelings langs slingers in de wankant leggen en de maximale breedte uit je plank halen.
02 Haakse hoek aftekenen.jpg

Na afzagen van de wankanten: vlakken. Het levert altijd een mooi patroontje op.
03 Vlakken.JPG

En na nog zo een paar planken bewerkt te hebben kun je lijmen en zit het eerste paneel in elkaar. Nog vier panelen te gaan. En dan nog de nodige planken voor de bodem en de stootborden en de stofafsluiting en het deksel en de laatjes...
04 Eerste verlijmde paneel.jpg
 

klaas0639

Post veel
4 okt 2012
2.319
191
Gem. Winsum (Groningen)
Potverdorie man, dit zijn Nederlandse vaktermen. Dat snapt toch niemand :):).

Ik vind dit reuze leuk. Ik volg in mijn houthobby een twijfelweg tussen machinaal en handwerk. Maar het is handwerk waar ik de meeste bewondering voor heb.

Mvg
klaas
 

armadaman

Post veel
10 okt 2010
1.276
5
Barendrecht
Hoi Art
Ik zit er helemaal klaar voor. Ik kijk nu al uit naar het eindresultaat. Hoop dat jij genoeg dagen hebt om in deze vakantie het anarkissie af te krijgen.
hg Hugo
 

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Ach, als het in de vakantie niet lukt dan ga ik daarna gewoon weer verder. Ik heb nog zoveel dingen tussendoor te doen dat ik daar wel ernstig rekening mee hou hoor :)
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Ik zit hier ook gezellig meete genieten. Veel succes gewenst. Volgens mij moet je nog heel veelzwaluwstaarten zagen.
 

coko

Post veel
6 apr 2008
1.138
3
Nederweert
Ben ook erg benieuwd naar het resultaat!
Ach 50 zwalustaarten, na de eerste 45 hoef je er nog maar 5 :p

Ik vind die gereedschapskissies allemaal prachtig, maar waarom gaat hier bijna niemand voor een wandkast? Een kist is natuurlijk ideaal als je, je gereedschap mee moet nemen. Maar persoonlijk heb ik een chronisch tekort aan vloer oppervlakte, plus met een wand systeem hangt alles overzichtelijk en hoef je niet te bukken en grabbelen. Of mis ik nu een ander essentieel voordeel ( behalve dat zo een kist natuurlijk erg mooi is:cool:) van een kist???
 

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Voordeel van een kist is dat-ie niet aan de wand hangt :) Je kan hem neerzetten op een plek waar je er tijdens het werk makkelijk bij kunt. Staat hij in de weg, dan zet je hem even ergens anders. Wandkasten zijn in mijn beleving juist in een kleinere werkplaats onhandig omdat ze toch vrij fors zijn en je daarom moet kiezen: hang ik hem naast mijn werkbank met het risico dat hij me in de weg hangt, of hang ik hem uit de weg zodat ik steeds moet lopen als ik een ander stuk gereedschap nodig heb? Een kist zet ik schuin rechts achter me, en als ik iets nodig heb is dat een stap weg.

Grabbelen valt trouwens wel mee. Alles heeft een vaste plek. Bukken moet je inderdaad wel met een Engels model kist, maar dat is ook precies de reden dat ze zo hoog zijn: je kunt op de rand leunen met een hand. Dus je staat niet hangend in je rug voorover, maar je steunt op je arm. Ik vind het juist wel prettig als ik bijvoorbeeld een #8 pak. Dat ding is zwaar. Doordat je van laag komt gebruik je niet een arm om de schaaf op te tillen maar je hele lijf. Als je kist op de goede plek staat kost het minimale inspanning om hem te pakken en op je werkstuk te zetten. Tussendoor gaat hij niet terug de kist in maar ligt hij uit de weg in de buurt. Pas aan het einde berg je hem weer op.
 

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Tijd voor de Nieuwjaars-update. Aan het eind van de eerste fotoserie was het eerste paneel verlijmd. Zo heb ik er nog vier gemaakt, in totaal een voor- en achterpaneel, twee zijpanelen en een paneel voor in het deksel. Alle panelen zijn bewust te groot gemaakt omdat het (mij) nooit lukt om alles precies haaks en recht te krijgen bij het verlijmen. Heeft ook weinig zin om daar dan vóór het verlijmen dan heel veel aandacht aan te besteden, als de boven- en onderkant maar vlak en evenwijdig zijn en de randen waar je op lijmt maar goed aansluiten. We pakken de draad weer op bij het op de eindmaat maken van de panelen en het maken van de zwaluwstaarten.

Allereerst: vlak alle verlijmde panelen. Merk een kant als referentiekant. In dit geval is dat de mooiste kant van het paneel. De referentiekant komt namelijk aan de binnenkant van de kist te zitten. De buitenkant wordt geschilderd, als die niet zo mooi is lig ik daar niet wakker van.

Ik begin met de voor- en achterkant, die klem ik met snelklemmen aan elkaar, met de referentievlakken naar buiten. Vanaf dit moment totdat ik de staarten gezaagd heb blijven er altijd tenminste twee klemmen op tegenoverliggende zijden.
02 Refkantjes naar buiten.jpg

Maak aan een kant beide randen haaks en maak daarvan je referentieranden. Zet op de referentierand de finale lengte uit, neem haaks over en kort beide zijden af.
01 Gepaarde panelen.jpg

NOOT: voor het mooie zou je nu eerst de zijkanten haaks en recht moeten maken en dan een heel ondiepe sponning (1.5mm o.i.d.) moeten schaven, over de korte kant van de referentiekant, ter breedte van de dikte van het zijpaneel. Zeg maar daar waar je zijpaneel straks komt te zitten. Die sponning is straks erg handig als je de staarten moet gaan overnemen én hij zorg voor een extra stofdichting als je over je basislijntje heen gaat met uitsteken. Ik dacht er te laat aan en heb het pas gedaan nadat ik de staarten al uitgebeiteld had. Dat geeft onnodig uitbreeksels.

Zet de finale breedte af op de net afgekorte kanten en verbind. Ik gebruik daar graag een inktlijn voor. Een lang kruishout kan in principe ook, alleen zitten de klemmen je hier in de weg. Nu zet je eerst een snelklem op de korte kanten en dan haal je die op de lange kanten los. Vervolgens zaag je beide panelen tegelijk op de goede breedte.
03 Stukkie zagen.jpg

Wie moest er ook alweer binnen een millimeter of twee zagen? Lukt wel ;)
04 Kan best nauwkeurig.jpg

De panelen zitten nog steeds aan elkaar (nu weer aan de lange kanten) en gaan de bankschroef in om de staarten af te tekenen.
06 Staan blijven.jpg

Weer: beide panelen tegelijk. Dat maakt het makkelijker om loodrecht te zagen. De "zwaluwstaarthoek" is niet zo belangrijk, maar van voor naar achter moet het wel loodrecht zijn. Ik ben uitgegaan van 6 staarten met een "leuk" tussenafstandje. Is niet kritisch. Voor het verslag: ik gebruik 1:6 als hoek.
05 Staartjes uitzetten.jpg
 

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Als ze afgetekend zijn kun je de staarten zagen. Ooit gaat het me lukken om echt alle lijntjes in tweeën te zagen…
07 Staartjes ingezaagd.jpg

En dan, na wat beitelwerk, is het eerste paneel klaar. Zo volgt er nog een paneel. Ik zaag trouwens eerst alle staarten, en dán kunnen de panelen weer los van elkaar. Vervolgens pak ik een paneel, beitel eerst alle tussenruimtes ruw tot de halve diepte aan de ene en de andere korte kant, draai dan het paneel om en hak de andere helft ruw. Dan hak ik aan die kant alles netjes tot de halve diepte, draai het paneel weer om en hak daar alles netjes. Het helpt me om in dezelfde "mood" te blijven en niet steeds ruw en netjes af te wisselen.
08 Eerste paneel met staartjes.jpg

Goed, tijd voor de zijpanelen. Het eerste stuk, het op finale lengte en breedte maken, gaat hetzelfde als bij het voor- en achterpaneel. Nu is het tijd om de nesten te gaan maken. Of, als je niet uitkijkt, jezelf in de nesten te werken. Mijn Moxon-bankschroef komt hier goed van pas. Bij de lange panelen was hij eigenlijk alleen maar onhandig en bovendien niet nodig. Om te voorkomen dat ik een paneel op m'n tenen zou krijgen gebruik ik even een zaagbankje als extra ondersteuning totdat de klem vastzit.
09 Zijpaneel heeft een steuntje nodig.jpg

De referentiekant van het zijpaneel wijst van de werkbank af. Een voor-/achterpaneel wordt er dan opgelegd. Hier komt de sponning aan de orde: met de sponning kan je het paneel precies goed uitlijnen. Om de referentiekanten gelijk te krijgen kun je een brede beitel gebruiken.
10 Refkantjes uitlijnen met beitel.jpg

Om een paneel van ruim een meter horizontaal op z'n plek te houden moet je soms wat improviseren… Kan helemaal geen kwaad, daar word je vindingrijk van :)
11 Steuntje improviseren.jpg
 
Laatst bewerkt:

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Is de omtrek van de staarten overgenomen, dan kun je gaan zagen. Hier is belangrijk: 1) loodrecht omlaag en 2) de hele lijn laten staan. O ja, en natuurlijk duidelijk aangeven waar je afvalhout zit ;)
12 Nesten afgetekend.jpg

Even ter illustratie van het uithakken: ik hak eerst tot halve diepte en laat daarbij het voetje staan. Als ik de plaat heb omgedraaid splijt ik het afval wél vanaf de kopse kant. Het voetje zorgt ervoor dat je minder last hebt van uitbreken van de bodem van de staarten c.q. nesten.
13 Eerste helft uithakken.jpg

En dan, na wat pas-, mep- en steekwerk zit de eerste kant OK. De lange kant is wel iets breder dan de korte, maar dat werken we wel weg als het karkas verlijmd is. Wat belangrijk is is dat de onderkant precies gelijk zit, dat is namelijk de referentiekant.
14 Resultaat na wat tunen.jpg

Zo krijg je intussen al een beetje een idee van de afmetingen en de verhoudingen van het Anarkissie. Ik moet zeggen: valt me niet tegen!
 
Laatst bewerkt:
A

Athanor

Guest
Mooie reportage Art! Dit is een echte ouderwetse meubelmakerswerkplaats. Kijk maar eens naar de krullen op de grond. Ik bewonder je handwerk met de zwaluwstaarten. Moet ik toch nog heel veel oefenen met de "five-minute dovetails" :(

Veel succes met het vervolg!

Fons
 

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Stukkie grenen schulpen voor de bodem, lekker op m'n zaagbankje. Zaagzaagzaagzaag… goh, is die schulp-V echt zo diep?… Nou ja, zolang ik de onderkant van het rondje aan het einde ervan nog zie kan ik er nog niet zijn…

Oeps.jpg

O ja, er zat ook nog een bankhaakgat in dat zaagbankje… :rolleyes: Maar het verschil tussen 27mm en 52mm grenen zagen merk je dus echt nauwelijks :)
 

rendew

Post veel
30 jun 2010
1.356
79
Amsterdam
Yep 24 per seconde geloof ik .
Movie van minimaal 15 min pakweg 21600 kiekjes dus niet leuteren ....... kiekjes maken :p
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.