Ideale plaats frees in freestafel

Bart1234

Nieuw lid
30 aug 2013
6
0
Hoi!

Jawel, het zoveelste topic over een freestafel. Ik heb er al veel over gelezen en hoe ik het ga doen is op zich wel duidelijk. Het enige waar ik niemand over heb gehoord is de orientering van het blad en de beste plaats in het blad voor je freesmachine.

Voor het blad ga ik een stuk werkblad gebruiken dat ik gekregen heb. Het is een meter lang, en 80cm diep, 30mm dik multiplex met een witte bovenlaag. Kan ik nou het best de lange kant in de diepte of in de breedte leggen? Immers, hoe dieper het blad, hoe groter de werkstukken kunnen zijn. Maar ondersteuning is ook handig, uitgerekend bij grotere werkstukken. Kan iemand daar iets zinnigs over zeggen?

En dan de plaats van de machine in het blad. Sommigen zetten hem in het midden, anderen helemaal vooraan, weer anderen op ongeveer 2/3e van de diepte. Nu zal alles zijn voor- en nadelen hebben, maar welke dan?

Uiteraard is een en ander ook afhankelijk van wat je met je freestafel wil maken. En daar zit een beetje het probleem, ik heb pas sinds kort de lol van het werken met hout als hobby ontdekt en ik barst dus van de ideeen, vooral niet gehinderd door enige zinnige ervaring. Het moet dus een opstelling worden die vrij universeel is, en goed geschikt voor een beginner. In eerste instantie zit ik te denken aan eenvoudige fotolijstjes, en een ombouw voor de kattenbak. Daarna misschien eens een schoenenopberger voor in de gang, of een leuk tafeltje voor naast de bank. En dan... eh, nouja. Kortom, ik wil simpel beginnen maar ik ben nogal wat van plan :p

Ik hoop dat hier meer ervaren mensen rondlopen die me hiermee op weg kunnen helpen :)
 

WR1944

Oud hout
Ik heb voor dezelfde overwegingen gestaan. Je kan het een en ander lezen op mijn bijdrage: http://www.woodworking.nl/showthrea...tafel-met-Triton-MOF001C&highlight=freestafel
Ik wilde maximaal gebruik maken van de beschikbare maten uit de bouwmarkt, dus 600 x 1200 mm. De plaats van de frees moest zodanig zijn dat er een langsgeleider achter paste en op rails vastgezet kon worden. De rails voor de langsgeleider zit halverwege de frees en de korte zijkant. De rail in lengterichting heb ik halverwege tussen de lange zijde en de frees geplaatst. Die langsrail zou ik bij een volgende tafel wat meer naar de frees verplaatsen en eventueel een tweede langsrail plaatsen.
Maar er is meer dan genoeg over zelfbouwfreestafels geschreven op dit forum. Ik wed dat je lang nog niet alles gezien hebt. Als je ruimte in je werkplaats hebt zou ik niet te krap beginnen.
 

Pascal

Actieve deelnemer
27 dec 2011
178
1
Luxemburg
Ik denk niet dat er een ideale positionering bestaat. Naar gelang van wat je juist van plan bent met de tafel, heeft deze of gene vorm zijn voor en nadelen. Wat betreft grootte en vorm zal de beschikbare plaats eerder bepalend zijn.
Een veelgebruikt model is de freestafel zoals die van Guido Henn, je vindt die bijvb hier. Dezelfde tafel staat ook beschreven in Holzwerken nr. 31 van december 2011 (met nog een vervolg in nr. 32). Andere interessante literatuur is Bill Hylton's Ultimate guide to the router table. Deze laatsten kan je o.a. op Woodworkers Heaven vinden.
Bepalend voor de positie van de plaat is de maximale afstand Lmax tussen de langsaanslag en het center van de frees. Boven deze afstand moet je dan de frees uit de hand met een langsgeleider gebruiken.
Wanneer je een rechthoekige tafel maakt, is het aangewezen om de plaat in lengte in het midden te plaatsen. In de breedte plaats je ze op een afstand A van de rand zodat je je langsaanslag nog ver genoeg naar achter kan schuiven. Hierbij moet je rekening houden met de dikte van het hout van de langsaanslag (x2 indien je voor een verschuifbare versie kiest). Zorg er ook voor dat de knoppen waarmee je de langsaanslag me fixeert gemakkelijk te bedienen zijn, dwz:
A= Lmax - B/2 + 2d + m + D
  • A afstand tussen de rand van de plaat en de tafel
  • Lmax de maximale afstand tussen het center van de frees en de langsaanslag
  • B de breedte van de plaat
  • d de dikte van het hout voor de langsaanslag
  • m marge voor het bedienen van de knop
  • D de diameter van de knop
Zo heb je je Lmax wanneer je de aanslag op D/2 van de achterkant van de tafel vastschroefd.
De T-tracks voor het beeistigen van de featherbords plaats je zodanig dat de uiteinden van de veren gelijk komen met het center van de frees met de bevestigingsschroeven in de uiterste positie.
Denk ook aan de orientatie van de frees op plaat, zorg ervoor dat je een eventuele opening voor een diepteinstelling zo ver mogelijk van de langsaanslag verwijderd is. Dus niet zoals ik het heb gedaan ;).
Ik hoop dat je er wat aan hebt.
Groetjes,
Pascal
 

Bart1234

Nieuw lid
30 aug 2013
6
0
Hartelijk bedankt voor de zinvolle reacties!

Wij wonen nog niet zo lang samen, zijn dus pas verhuisd, en dus is het budget ook ehm, nouja, niet zo heel verdomd groot. Ik zal dus een beetje moeten roeien met de riemen die ik heb, zaken als een mooie inlegplaat en T-tracks gaan er dus helaas niet komen.
In een van de vele topics, volgens mij op een duits forum, heb ik een tafel voorbij zien komen met een langsaanslag die gewoon wat breder is dan de tafel, en die met een simpel blokje en moertje in een sponning onder de tafel is vast te klemmen. Dat ga ik ook doen, als eerste poging lijkt me dat ruim toereikend. Voor de dwarsgeleiding komt er gewoon een sleuf in het blad, waar ik een stuk aluminium strip doorheen laat glijden. Minder exact als T-tracks, en uiteraard zal het ook slijten, maar eerst eens zien of ik al die wilde plannen ook echt ga uitvoeren. De frees komt in een verjonging in het blad, voor de bevestiging heb ik wat toggle clamps (geen idee hoe ze in het Nederlands heten?) van een oude in onbruik geraakte lasmal op het werk geschroefd. De hoogteverstelling ga ik doen met een schaarkrik, vanaf de voorkant dus.

Wat ik onder andere wil gaan doen is dus kleine eenvoudige meubeltjes maken, en daar zullen ook paneeltjes in komen. Als ik die parallel wil kunnen maken zal ik die dus tussen de langsgeleider en de frees door moeten kunnen schuiven, en hoe groter die doorgang hoe groter ook de paneeltjes kunnen zijn. Dat zou dus betekenen dat ik de lange kant van het blad in de diepte moet gebruiken. Stel dat de langsaanslag 20cm diep wordt, dan houd ik een tafel over van 80 bij 80cm. Door de frees vervolgens op 25 of 30 cm vanaf de voorkant te plaatsen houd ik dan (afhankelijk van de diameter van de frees uiteraard) grofweg een halve meter over als maximum paneelbreedte. Tegelijk houd ik vóór de frees nog wat ruimte voor een dwarsgeleiding en ruimte om profielen latten balken en dergelijke te verwerken. En omdat de langsgeleider niet vast zit heb ik natuurlijk altijd de mogelijkheid om het blad achterstevoren te gebruiken, voor het geval een grote ondersteuning vóór de frees wenselijk is.

Klinkt dit als een zinnig plan of is het toch beter om de tafel zo lang mogelijk te houden, ten koste van de maximale doorvoerbreedte tussen geleiding en frees?

Ik moet er bij vertellen dat ik het freesblad deels op mijn werkbank ga leggen, en bij noodzaak zou ik dus ook vrij eenvoudig wat extra ondersteuning aan de zijkanten kunnen realiseren, de werkbank is 2 meter breed.
 

BenchWorks

Post veel
23 mrt 2011
1.695
3
Boirs, België
Uit ervaring heb ik ondervonden dat hoe verder de frees naar achter staat, hoe meer je je moet buigen om te frezen en dat is snel zeer pijnlijk en oncomfortabel. En hoe meer die naar voor staat, hoe meer ruimte je kan hebben tussen frees en aanslag. Dit is noodzakelijk om snel groeven te frezen in panelen, en niet enkel aan de rand of dichtbij. Het is daarom dat sommigen in de VS freestafels maken die dieper zijn dan breed, zo kan je groeven frezen op grote afstanden van de boord van het paneel.

Als ik er nog één maak dan zet ik de frees zo dicht mogelijk naar voor, maar ver genoeg om steun te hebben. Ergens tussen 20 en 25cm.
De tafel moet niet te groot zijn, want als je er dan een plank op legt die lichtjes hol staat dan zal die niet overal even diep gefreesd worden. en als je een brede tafel maakt die niet perfect vlak is dan zullen al je langere werkstukken onregelmatig bewerkt zijn. Ik zou die dus zo diep mogelijk maken, 70cm als je de ruimte hebt, en een breedte tussen 80 en 100cm tenzij je van plan bent erg lange stukken te bewerken die perfect plat zijn!
 

BenchWorks

Post veel
23 mrt 2011
1.695
3
Boirs, België
@ Bart, t-tracks dienen vooral om iets in te klemmen, een open U-profiel zoals je wil gebruiken is hier beter voor want in T-tracks hebben zaken de neiging om te blokkeren.

-Een breedte van 80cm is genoeg, mijn Hammer frees is niet veel breder. Meer ruimte tussen frees en geleider is veel handiger dan een bredere tafel.
-Als je de tafel gaat gebruiken om panelen evenwijdig te maken moet je niet vergeten die van links naar rechts door te voeren zodat de frees tegen de doorvoerrichting draait. Anders ga je recht af op een ongeluk!
 

LMM

Actieve deelnemer
16 jul 2012
270
1
Groningen
Als je de tafel gaat gebruiken om panelen evenwijdig te maken moet je niet vergeten die van links naar rechts door te voeren zodat de frees tegen de doorvoerrichting draait. Anders ga je recht af op een ongeluk!

Inderdaad goed opletten welke kant je langs moet frezen anders schiet het hout weg (en in mijn geval lag mijn vinger daarna op de frees) een paar duwblokken om het hout veilig over de tafel te drukken zijn ook geen overbodige luxe
 

Bart1234

Nieuw lid
30 aug 2013
6
0
Ik heb het blad eens nagemeten, en het blijkt iets kleiner, namelijk niet een meter lang maar amper aan 90cm. Dat ga ik dus de diepe kant maken, met de reactie van Benchworks in het achterhoofd. De frees 25cm vanaf de voorkant, dan kom ik dus op een doorvoer tussen frees en aanslag van rond de 55cm, uitgaand van een achteraanslag van ongeveer 20cm diep. Mocht ik veel steun aan de voorkant nodig hebben dan kan ik het blad omdraaien en past de aanslag goed achter de frees, terwijl ik toch nog 55cm aan ondersteuning voor het materiaal overhoud.

Voor het klemmen van zaken ga ik voor sleuven in combinatie met slotbouten, opnieuw in verband met het budget. Ook wat betreft de veiligheid ben ik zeker het een en ander van plan. Bijvoorbeeld:
- het doorzichtige deksel van een cd-spindel als beschermkap over de frees heen tegen wegspringende spaanders (ook ergens op youtube voorbij zien komen, en beter goed gejat dan slecht verzonnen toch?)
- verstelbaregeleidingsblokjes/plaatjes op de achteraanslag tegen het wegspringen van het werkstuk
- een stok met een groef om bijvoorbeeld smalle dingen over de frees te duwen
- pijlen om het gat waar de frees doorheen steekt, die de draairichting aangeven
- aansluiting voor de slang van m'n alleszuiger

Iemand een idee waar ik voor een nette prijs een veiligheidsschakelaar kan vinden?
 

Bart1234

Nieuw lid
30 aug 2013
6
0
Goed, het is een prachtige dag vandaag en het meisje is de hort op, dus ik heb meteen maar de daad bij het woord gevoegd. Eerst heb ik m'n zelfgemaakte cirkelgeleider afgemaakt.20130831_135621.jpg

En toen het blad maar eens voor de dag getoverd.

Nameten leerde al dat de lengte niet precies een meter was, en nog eens wat meer meten leerde dat de afgezaagde kant ook niet helemaal haaks was. Dat dus eerst even bijgefreesd, zodat een mooi haaks werkblad overbleef.
Toen uitgemeten waar het hart van de frees moet komen te zitten, en daarna de zool van de frees afgetekend.
20130831_153540.jpg

Cirkelgeleider erop, alles dubbel checken, en gaan met die banaan. Na een poosje frezen bleef er een uitsparing over waar de zool van de frees echt exact in past.
20130831_170622.jpg

Er zit maar heel minimaal speling in, je moet hem er precies recht in zetten. Iets schuin past hij niet. Die cirkelgeleider doet het dus prima ;)
20130831_170702.jpg
20130831_170709.jpg

Volgende etappe: toggle clamps gangbaar maken en onder het blad maken. Daarna een stuk multiplex kopen en daar een achteraanslag uit fabriceren.

Trouwens, ik heb even de frees op zijn diepst door het blad gezet, en ik houd ongeveer 20mm freeslengte over. Ik geloof dat ik dus nog even op zoek moet naar wat langere freesjes dan die in mijn starterskitje :rolleyes:

Voor de belangstellenden ook nog een foto van de werkbank die als onderstel gaat dienen.
20130817_134947.jpg
 

Bart1234

Nieuw lid
30 aug 2013
6
0
Vandaag voor het eerst in tijden weer heel even tijd gehad om aan het freestafeltje verder te werken. Bij de Action een bus WD40 gekocht en de oude toggle clamps de volle laag gegeven. Na wat geduld en een hoop schoonpoetswerk waren ze weer bruikbaar en heb ik ze onder het blad geschroefd. Het was millimeterwerk om de clamps zo te plaatsen dat de machine er langs kan bewegen, en dat de clamps ruimte hebben om open te zwaaien, maar het is gelukt. Met 3 stuks zit het ding muurvast in het blad, en erin c.q. eruit is te doen binnen 10 seconden. Dus even een freesje wisselen blijft echt bij even.

Het idee was om het zwaartepunt boven de werkbank te houden, zodat het geheel redelijk vanzelf zou blijven liggen. Dat is door de ruimte die de clamps nodig hebben niet gelukt. Dus ik zal er op de een of andere manier toch poten onder moeten zien te fabriceren. Heeft iemand daar een goed idee voor? Voor bevestiging aan de achterkant op de werkbank ga ik gaten boren, een inslagmoer in de werkbank en een verzonken bout van bovenaf gaan dat truukje prima doen :)
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.