Tijdens mijn vakantie in Friesland ook even langs het Nooitgedagt Museum geweest. Het was erg interessant. Er werd uitleg gegeven over de productieprocessen, aan welke merken Nooitgedagt leverde en hoe het aan zijn einde kwam. De eerste beitels van Nooitgedagt werden met de hand gesmeed. Dit waren enorm grote beitels, soms wel 1.5 cm dik en de hoogte van het staal verliep van 1.5 tot zon 3 cm.
Ook lag er nog een beitel van opgelegd staal. dit bestaat uit twee soorten staal, die aan elkaar gesmolten werden. Het ene was voor de scherpte, het andere voor de taaiheid. Deze beitel was zon 1 cm dik, 5 breedt en 25 cm lang. Echt prachtig mooi, ik heb ze tegenwoordig nog nooit zo meer gezien. Toen de productie van dit soort beitels te bewerkelijk werd, gingen ze beitels automatisch smeden uit speciaal beitelstaal. Een ruw staafje staal werd inductief, dus elektrisch verhit, vervolgens in een mal geplaatst en met een kracht van 2400 ton werd de beitel gesmeed. Daarna werd de beitel uit het resterende, uitgestulpte staal geponst. Vervolgens werd de beitel netjes geslepen.
Nooitgedagt leverde zijn gereedschap over de gehele wereld, en was en zijn bloeitijd te vergelijken met een fabrikant als Kirschen. Het produceerde in die tijd z1.2 miljoen beitels per jaar. Omdat de naam Nooitgedagt voor veel buitenlanders, en voorals engelstaligen, moeilijk uit te spreken valt, leverde Nooitgedagt veel onder het eigen merk van de klant. Merken waarvan in het museum nog enkele beitels liggen zijn onder andere: Sandvik, Draper, Jobtools en Ironside. Sandvik was de beste klant, en kocht jaarlijk zon 20 procent van alle geproduceerde beitels onder de merknaam Sandvik. Alle Sandvikbeitels van de jaren 70, 80 en eerste helft van 90 zijn afkomstig uit de Nooitgedagt fabriek.
Ondertussen was binnen de Nooitgedagtfamilie niemand meer die het bedrijf wilde overnemen, en daarom werd het verkocht. Het is dus niet failiet gegaan, het heeft geen gereedschap laten maken in China, het is gewoon verkocht bij gebrek aan een overnamekandidaat binnen de familie. Eerst is het verkocht aan Marpless, die de productie gewoon voortzetten, maar nu onder de naam Marpless. De naam Nooitgedagt werdt alleen nog gebruik voor de nederlandse markt. Vervolgens werd Marpless geheel overgenomen door Newel-Rubbermaid, bekend van onder andere Irwin gereedschap. Toen kwam de klap, Sandvik, ondertussen al gefuseerd met Bahco ging zelf beitels maken, en zei het contrakt met Nooitgedagt op. Daarna was het voor Newel rubbermaid niet meer interesant, en trok de stekker uit het hele bedrijf. En dat was dus het einde van de enige belangrijke Nederlandse gereedschapfabriek. Echt jammer, want ik heb ook een oude catalogus bekeken, maar wat maakten ze toch ontzettend mooi gereedschap. Van steekbeitels tot koubeitels, handschaven, raspen, gutsten, houten hamers, bijlen enz enz.
Dit is zon beetje alles wat ik ervan onthouden heb. Veel plezien met lezen.
Ook lag er nog een beitel van opgelegd staal. dit bestaat uit twee soorten staal, die aan elkaar gesmolten werden. Het ene was voor de scherpte, het andere voor de taaiheid. Deze beitel was zon 1 cm dik, 5 breedt en 25 cm lang. Echt prachtig mooi, ik heb ze tegenwoordig nog nooit zo meer gezien. Toen de productie van dit soort beitels te bewerkelijk werd, gingen ze beitels automatisch smeden uit speciaal beitelstaal. Een ruw staafje staal werd inductief, dus elektrisch verhit, vervolgens in een mal geplaatst en met een kracht van 2400 ton werd de beitel gesmeed. Daarna werd de beitel uit het resterende, uitgestulpte staal geponst. Vervolgens werd de beitel netjes geslepen.
Nooitgedagt leverde zijn gereedschap over de gehele wereld, en was en zijn bloeitijd te vergelijken met een fabrikant als Kirschen. Het produceerde in die tijd z1.2 miljoen beitels per jaar. Omdat de naam Nooitgedagt voor veel buitenlanders, en voorals engelstaligen, moeilijk uit te spreken valt, leverde Nooitgedagt veel onder het eigen merk van de klant. Merken waarvan in het museum nog enkele beitels liggen zijn onder andere: Sandvik, Draper, Jobtools en Ironside. Sandvik was de beste klant, en kocht jaarlijk zon 20 procent van alle geproduceerde beitels onder de merknaam Sandvik. Alle Sandvikbeitels van de jaren 70, 80 en eerste helft van 90 zijn afkomstig uit de Nooitgedagt fabriek.
Ondertussen was binnen de Nooitgedagtfamilie niemand meer die het bedrijf wilde overnemen, en daarom werd het verkocht. Het is dus niet failiet gegaan, het heeft geen gereedschap laten maken in China, het is gewoon verkocht bij gebrek aan een overnamekandidaat binnen de familie. Eerst is het verkocht aan Marpless, die de productie gewoon voortzetten, maar nu onder de naam Marpless. De naam Nooitgedagt werdt alleen nog gebruik voor de nederlandse markt. Vervolgens werd Marpless geheel overgenomen door Newel-Rubbermaid, bekend van onder andere Irwin gereedschap. Toen kwam de klap, Sandvik, ondertussen al gefuseerd met Bahco ging zelf beitels maken, en zei het contrakt met Nooitgedagt op. Daarna was het voor Newel rubbermaid niet meer interesant, en trok de stekker uit het hele bedrijf. En dat was dus het einde van de enige belangrijke Nederlandse gereedschapfabriek. Echt jammer, want ik heb ook een oude catalogus bekeken, maar wat maakten ze toch ontzettend mooi gereedschap. Van steekbeitels tot koubeitels, handschaven, raspen, gutsten, houten hamers, bijlen enz enz.
Dit is zon beetje alles wat ik ervan onthouden heb. Veel plezien met lezen.