Een trapje hoger

tuoh

Oud hout
In de tijd van de gilden was er een strikte scheiding tussen de verschillende houtverwerkende beroepen. Het belangrijkste beroep was dat van timmerman. Enkel een timmerman mocht (grote) houten constructies ontwerpen en bouwen, zoals vakwerkhuizen, markthallen, kerkdaken, bruggen, molens, etc. Dit beroep was een combinatie van ingenieur en uitvoerder in één persoon. Deze vaklui genoten een zeer zware opleiding, waarbij de nadruk lag op het uitslaan van constructies op een dusdanige manier dat de ingewikkeldste vormen zonder één berekening konden uitgevoerd worden. Alle relevante afmetingen en hoeken vond men terug op deze uitslagen. Deze manier van uittekenen is vermoedelijk ontstaan in de kloosters. Er bestaat tot op vandaag nog steeds een dergelijke opleiding in Frankrijk en Duitsland, de juiste naam ontsnapt mij nu even, maar het komt er op neer dat de gezellen gedurende verschillende jaren rondreizen en werken bij verschillende bedrijven om uiteindelijk de status van timmerman te bereiken.

De schrijnwerker op zijn beurt mocht maar bepaalde taken uitvoeren, trappen, binnenbetimmering (lambriseringen), gevel sluitende elementen( raam, deur, vensterluiken, etc.) over het algemeen gezien klussen binnenshuis dus.

De meubelmaker, de houtdraaier, de houtsnijder, etc. hadden ook altijd een welomschreven takenpakket, waar niet buiten de lijntjes mocht gekleurd worden, gebeurde dit toch dan kwam daar een rechtszaak van. Meestal kreeg de overtreder een ferme boete, of werd hij bij ernstige feiten uit het gilde gezet, de man werd dan virtueel werkloos, die kwam zonder toestemming van het gilde nergens meer aan de bak.

Buitenbeentjes vond je ook toen al, de houtscheepsbouwer, de molenbouwer, en nog wat zeer gespecialiseerde beroepen stonden hiërarchisch op de zelfde hoogte als een timmerman.

Langs de andere zijde van het spectrum vond je dan de houtvoorbereidende beroepen, de kraanzager, de bosbouwer, houtskoolbrander, etc, die stonden helemaal onderaan de hiërarchie.
In die landen waar men nog volgens de gilderegels georganiseerd is zoals Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, om er maar een paar te noemen, vormen de timmerlui nog altijd de absolute top. De rest volgt enkel stappen lager.


Mvg,

André
 

tuoh

Oud hout
Mijn vader heeft een boek over hout en houtambachten en daarin staat volgens mij dat timmerman van het duitse woordje zimmer (kamer) afkomstig is, zal van het weekend eens in dat boek kijken. Lijkt me trouwens ook behoorlijk vergezocht.
Hoe noemen ze in Belgie dan de timmerman dan die de ruwbouw doet, uitzetten, stellen, betonbekistingen en dakkonstrukties maken?


Uitzetten van een ruwbouw word door de landmeter en de metselaar gedaan. Het stellen van (metsel)profielen word door de metselaar gedaan. Anders dan in Nederland gebruikelijk worden hier geen ramen of deuren vooraf gesteld om later mee in te metselen, die worden pas geplaatst als de ruwbouw onder dak staat. Bekistingswerk word door de metselaar verzorgt, tenzij op grote werven, daar vind je dan ijzervlechters en bekisters. De eerste maal dat een schrijnwerker meestal op de werf komt is om de koppelkepers te plaatsen, deze geven de juiste vorm van het latere dak aan. De metselaar heeft deze koppelkepers nodig om de puntgevels op de juiste hoogte en hellingsgraad te kunnen metselen. Soms word er eerder beroep gedaan op de schrijnwerker om mallen te maken, nodig voor het metselen van raam- of deuropeningen voorzien van een (korf)boog, ronde ramen, of andere rare vormen.

De benaming "timmerman" hoor je in Vlaanderen zelden of nooit, men spreekt altijd van "de schrijnwerker"
Soms lees je dan een reclameboodschap zoals de volgende: "voor al u timmerwerken maar één adres, schrijnwerkerij ..." duidelijker word het er dan niet op natuurlijk.

De schoolopleiding die ik vele jaren geleden genoten heb noemde men toen " Opleiding Schrijn- en timmerwerken" en deze vlag dekte de lading volledig:D


Mvg,

André
 

tuoh

Oud hout
De organisatie in Frankrijk noemt: " les Compagnons du Devoir " of ook "Compagnons du Tour de France". Ze hebben ook een afdeling in België, T'Kint straat 42 - B 1000 Brussel

http://nl.wikipedia.org/wiki/Compagnons_du_Devoir

Kent iemand de Duitse organisatie?

groeten ,
Ornament


Oef, dat was inderdaad wat ik bedoelde, bedankt om mijn geheugen wat op te frissen.

Het antwoord op je vraag staat in datzelfde artikel "Een soortgelijke traditie is het Duitse Wandergesellen met hun Wanderjahre"

http://de.wikipedia.org/wiki/Wanderjahre Deze dus.


Mvg,

André
 

mathieu

Oud hout
5 jul 2010
4.485
954
Riemst
In het Frans heb je charpentier, menuisier en ebeniste. Waarbij charpentier dan eerder een timmerman is die constructie's (charpente) maakt, menuisier is schrijnwerker en ebeniste meubelmaker.
Toch interessante discussie!
 

houtekop

Nieuw lid
16 nov 2012
15
0
Amsterdam
verlengen?

Ik ben een beginner, dus dit is misschien een beetje dommig, maar in aflevering 1, op ongeveer 2 minuten, wil de man twee delen aan elkaar zetten teneinde deze langer te maken. Hij maakt over een lengte van 70 cm diverse zaagsneden, om vervolgens de restjes met een hamer weg te tikken, en de delen op elkaar te verlijmen.
1. is dit niet sneller te doen met een bovenfrees?
2. zijn er snellere / betere methode om delen in de lengte aan elkaar te maken?

Arno
 

WR1944

Oud hout
De manier van werken hangt sterk af van de beschikbare gereedschappen, het materiaal, hoe vaak je het denkt te gaan doen, de kwaliteit van het resultaat en je eigen ervaring/handigheid.
Als ik in de schoenen had gestaan van de persoon in de video had ik een slede gemaakt voor een bovenfrees en na een eerste zaagsnede om het einde van de verjonging te markeren de zaak uitgefreesd. Iemand anders had misschien een lintzaag gebruikt of misschien zelfs een handzaag. Maar het inzagen van het hout is geen slechte methode. Je moet het wel met een schaaf vlakken om een goed lijmoppervlak te krijgen. En wat bouten door de verbinding zijn eigenlijk meer voor je eigen geruststelling.
Dit is een simpele verbinding maar er bestaan veel verbindingen die de krachten beter over kunnen brengen. Kijk maar eens naar sommige Japanse constructies. Daar schuiven de einden in elkaar en worden met wiggen klem gezet. Dan heb je vaak geen lijm meer nodig.
 
Laatst bewerkt:

tuoh

Oud hout
Met de bovenfrees of met de cirkelzaag zal niet veel schelen in tijd, de graad van afwerking en passing zal bij frezen wel heel wat beter zijn dan bij zagen.
De toegepaste methode is knudde, dat is klooien. Geen enkele pro die zoiets durft af te leveren. Ik zie juist dat deel 3 ook online is, je ziet duidelijk dat de gezaagde halfhoutsverbinding serieus open staat, daar zit geen kracht in. Gelukkig beseft de kluns dat ook, die zet dan maar wat bouten in de vermaledijde verbinding. Ook duidelijk te zien op de laatste beelden, de hellingshoek is veel te steil voor die lengte. De wel bij de treden is veel te groot, en dat is een rechtstreeks gevolg van die te steile hoek.


In de veronderstelling dat je om één of andere reden toch heel lange wangen nodig hebt is er een betere oplossing. De trapboom word dan samengesteld uit gelamineerd hout, en dit zowel in de lengte als in de breedte. Verschillende smalle stroken worden met een vingerlasverbinding verlengt tot de gewenste lengte bereikt is. Deze lange stroken worden dan op hun beurt met een vingerlas in de breedte tegen elkaar gelijmd tot de gewenste breedte bereikt is. Bij het lijmen van de smalle stroken moeten deze zodanig geschikt worden dat de kopse vingerlassen telkens verspringen. Zo krijg je een uitzonderlijk stijf uitgangsmateriaal.

Het is een omslachtige maar ook een overbodige methode, tenminste als men zich houd aan de regels waaraan een goede trap moet voldoen. Dan ga je nooit zo een extreem lange trapwangen nodig hebben.

In het filmpje willen ze met een rechte trap een hoogteverschil van 4m tussen twee verdiepingen overbruggen, dat is gekkenwerk, je krijgt dan een trapwang van een goede 6m à 6,80m lengte. Idealiter zou die zelfs 7,50 à 8m moeten meten om makkelijk beloopbaar te zijn:confused: Nou, dat is dus niet te doen hé, er moest normaal gezien een bordes trap geplaatst worden. Nu bestijg je precies de Mount Everest:D


Mvg,

André
 
Laatst bewerkt:

franksken

Actieve deelnemer
4 mrt 2008
423
20
Drongen, Belgie
Ik snap dan wel niet goed dat Festool zich wil verbinden aan zo'n amateurisme. Als je de marketingkost ziet die ze er anders tegenaan gooien voor hun website, de folders, enz. dan is deze marketingstunt toch niet zo geslaagd. Enerzijds willen ze hun imago van topproducten en professioneel imago zo hoog houden, terwijl ze hun materiaal in handen steken van iemand die duidelijk geen pro is. Bovendien denk ik ook niet dat de kijkers van een dergelijk programma veel nieuwe klanten zullen opleveren. Volgende keer vraag ik of ze het materiaal in mijn werkplaats komen deponeren, het zal veel beter besteed zijn:rolleyes:
 

damien

Actieve deelnemer
21 aug 2011
669
4
Leuven
Als niet pro, vind ik het best leuk, op het nekbrekende van de trap na. De naam van de uitzending Plan-B geeft ook direct aan wat we mogen verwachten. Ik stoor me eerder dat er een professionele ploeg van vier-vijf man nodig is om dat op te nemen. Norm Abram geeft altijd de indruk één man te gebruiken, al zie ik geen gedragen micro, dus dan toch twee. En Roy Underhill doet het met één enkele take of toch bijna.

Het suikerklonttrucje enig idee? Een nylondraad tot in de beker of zoiets. Het klopt hoe dan ook niet aangezien het klontje na een val van vier meter zo weer uit de beker springt.
 

HermanG

Nieuw lid
20 mrt 2011
11
1
Naast de al gemaakt opmerkingen dat deze trap te steil is voor prettig lopen. Nog een andere tip c.q. opmerking. De stootborden kunnen aan de bovenzijde beter een beetje bol geschaafd/gezaagd worden. Dit helpt tegen het kraken tijdens het belopen. Maar ik vrees dat deze tip een beetje overkill is voor dit gestuntel. Ik zat hierwerkelijk met schaamrood op de kaken naar te kijken. Dit is meer de aanpak van proberen en falen...
 

Steven Gauwberg

Post veel
9 feb 2011
941
3
Stekene
www.houtentiek.be
Dit is toch echt niet normaal;-).
Ben benieuwd hoe goed z'n treden in de nesten aansluiten, zal niet al te strak zijn vrees ik.
Verder heb ik nog nooit geweten dat een trap verlijmd wordt, van oudsher worden de treden door de wangen vastgenageld dacht ik.

Jammer dat er niet meer detailopnames te zien waren, maar ze zullen wel weten waarom vermoed ik;-).

Groeten,
Steven
 

houtekop

Nieuw lid
16 nov 2012
15
0
Amsterdam
(...)Verder heb ik nog nooit geweten dat een trap verlijmd wordt, van oudsher worden de treden door de wangen vastgenageld dacht ik.(...)
Ik kan me herinneren dat ik een tijd geleden in samenwerking met een vriend, tevens alleskunner, een trap bouwde waar we gebruik maakten van zowel lijm als spijkers.
Hij instrueerde me voornamelijk, en vertelde dat de lijm een waardevolle aanvulling was die het geheel vooral aanvullende stevigheid gaf. Wellicht was dat om mij met deze lijm te leren werken, en had hij geen vertrouwen in mijn timmerkwaliteiten. Om een of andere reden had ik toen ook al meer vertrouwen in de spijkers dan in de lijm.
Maar alleen lijmen? Bij zo'n steile trap levert een goede leuning wellicht meer op dan een aantal nagels...

Arno
 
Laatst bewerkt:

Minus

Nieuw lid
11 jul 2012
3
0
Aan de andere kant moet ik zeggen dat ik die kerel al een aantal keer in levende lijve aan het werk gezien heb, maar dan op een podium in een theater zaal. En daar schittert hij echt wel in uit.

Plan B is dan ook geen vak-programma, maar tonen gewoon wat knusselaars-foefelaars-klungelaars en hun passie-hobby. Ik vind het alleszins ontspannende televisie, maar of ik er veel zal leren... dat is wat anders. :)
 

houtekop

Nieuw lid
16 nov 2012
15
0
Amsterdam
Plan B is dan ook geen vak-programma, maar tonen gewoon wat knusselaars-foefelaars-klungelaars en hun passie-hobby. Ik vind het alleszins ontspannende televisie, maar of ik er veel zal leren... dat is wat anders. :)

Ach, als het een aantal mensen inspireert om mooie dingen te maken ben ik al tevreden; hoe minder zielloze massaproducten hoe liever! En wellicht dat er iemand daadwerkelijk besluit om er beter in te worden dan de Plan-B leermeester en er meer over te leren.

Arno
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.