nieuw bureau van oud hout

Ad Beumer

Actieve deelnemer
4 aug 2011
322
24
Op aanraden van Armadaman, mijn eerste verslagje van een poging tot houtversnippering.

Ik heb boven een kantoortje. Daar staat daar een tweedehands bureau met een pc, wat kasten en verder is de ruimte gevuld met allerlei rommel die ik niet weg wil gooien maar die ik ook niet dagelijks hoef te zien.
Ik zit er niet graag. Het is er ongezellig, rommelig en, vooral 's winters, koud. Hier valt dus iets te verbeteren.

Een ander ding dat me bezighoudt is mijn behoefte aan een werkplaatsje. Ik hou me vooral bezig met handgereedschappen dus het hoeft niet groot te zijn. Ik had gedacht aan mijn schuurtje maar tja, dat ding is maar iets van twee bij vier meter, en waar laat ik dan mijn fiets en tuinstoelen. Wat als ik nou eens mijn kantoortje leeghaal? Dan is daar eigenlijk prima een werkplaatsje van te maken. 3,5 x 4 meter, volop daglicht, droog, vorstvrij en voorzien van verlichting en electriciteit. Goed plan.

Dus mijn kantoortje wordt mijn toekomstige werkplaats. Alleen: dat kantoortje heeft op het moment nog wel een duidelijke functie. Het hoeft geen hele kamer in beslag te nemen maar er moet wel een plek zijn waar ik zogezegd kantoor kan houden. Gelukkig heb in in mijn woonkamer nog een muur vrij waar prima een leuk bureautje en eventeel een boekenkastje kunnen staan. Helaas is mijn oude bureau wel heel degelijk maar absoluut niet representatief, dus de taak is duidelijk: er moet een nieuw bureau komen.

Op zolder staat toevallig nog een oud grenen tafelblad. Eigenlijk is het zo'n uit grenen afvalbalkjes samengesteld meubelpaneel, 160cm lang, 80cm breed en 24mm dik, lekker krom, vol noesten en heeft een jaar op z'n kant op zolder gestaan. Een uitdaging, maar met wat fantasie kun je er een leuk bureautje in zien.

Eerst maar eens afgezaagd. De lengte is wel ongeveer goed, maar van de diepte mag wel wat af. zestig centimeter is mooi, meer is niet nodig. De tijd van meer-dan-een-meter-diepe beeldschermen is voorbij. Meer staat wel in de weg want zo groot is mijn huiskamer nou ook weer niet.

Een poostje geleden heb ik n.a.v. het 'niet alles over zagen slijpen'-topic een oude zaag opgeknapt. Het is een 6-tpi bakbeest van de 'bay state saw mfg co'. Ik heb het monster als schulpzaag (want die had ik nog niet) geslepen en dit was een mooie gelegenheid om het eens uit te proberen.
Dat ging als een speer door het 2.4 cm dikke grenen. Even een stukje opgemeten: hij deed 7,2 cm in 10 zaagbewegingen, dus 7,2mm per haal. Dat schiet inderdaad lekker op.
DSC01436_1.jpg
Uiteindelijk is het even doorhalen, maar in een kwartiertje is de klus geklaard.
DSC01438_1.jpg

Mooi, het blad is in twee dimenties globaal op maat, nu wordt het tijd voor de derde dimensie. Het zou leuk zijn als ik er een mooi glad werblad van kan maken. Een vandiktebank heb ik niet, laat staan eentje waar een blad van 60cm doorheen past. Maar ik heb intussen wel een leuk zetje schaven verzameld en volgens youtube is zo'n blad mooi glad schaven een fluitje van een cent. Dus maar eens een kleine inventarisatieronde: wat heb ik aan schaven beschikbaar.

Een enorme No.7 Este (25 jaar geleden ergens in Drente op een rommelmarkt gekocht voor 15 gulden).
Een Stanley No 4, ook van een rommelmarkt, geen idee waar en voor hoeveel.
Een Stanley blokschaafje, ergens uit de uitverkoop. Was toch nog best wel vrij duur maar ik vond 'm leuk.
Allemaal netjes schoongemaakt, geslepen en afgesteld. Volgens mij moet ik hier een heel eind mee komen.

Eerst met het nodige kunst- en vliegwerk de plank van zolder gehaald en midden in mijn kantoortje/toekomstige werkplaats op m'n oude workmate geklemd. Een punt voor op mijn verlanglijstje: een lekker grote werkbank.

Eerst met de #4 in de weer. Vers geslepen, niet te zuinig afgesteld en raggen maar. Gaat op zich prima. Alleen: ik mis niet alleen een grote, maar vooral ook een zware werkbank. Mensen, wat gaat dat ding tekeer. De workmate is met wat blokjes en balkjes min of meer stormvast gezet. Met een voet op de trede hou ik hem net onder controle. Ik heb niet de ruimte om het hele blad in één maal onder handen te nemen dus ik concentreer me voorlopig maar op de stuurboordzijde. Die #4 hakt er behoorlijk in. Een beetje letterlijk zo nu en dan. Dus maar eens gekeken wat de #7 doet. Verrassing. dit valt niet tegen. Hij staat minder diep maar omdat hij een stuk breder is gaat er netto per haal toch behoorlijk wat hout af. En hij hakt een stuk minder. Door zijn gewicht heeft hij ook veel minder moeite met de noesten in het hout en door z'n lengte zoekt hij automatisch de hoge punten op. Voorlopig dus maar even verder met de #7.
Er ontstaat al snel een routine. de #4 om snel veel hout af te nemen, daarna met de #7 er achteraan om het mooi recht te krijgen. En ondertussen voortdurend met twee latjes kijken of de zaak ook echt recht wordt. En, nog een verrassing, gewoon voelen werkt ook heel goed. Als het latje een beetje staat te wiebelen maar je kunt niet goed zien waar precies het probleem zit dan ga je er even met de vingers overheen voel je direct waar de hobbel zit.
DSC01444_1.jpg
DSC01447_1.jpg

Nu ook maar eens kijken wat ik met het blokschaafje kan doen. In eerste instantie niet veel. Hij hobbelt een beetje over de richels die de vorige schaven hebben achtergelaten. Ik besef dat het blokschaafje veel lichter is dan de lompe #7 dus misschien moet ik dat eens proberen te compenseren. Iets meer gewicht boven het schaafje, duwen, en jawel: papierdunne krullen waar je de krant doorheen kunt lezen. En wat klinkt dat tsssjjjjjj lekker na dat door merg en been gaande KKRRG KKRRG KKRRG van de #4.
DSC01452_1.JPG

Voorlopig ben ik tevreden. De bovenkant van het blad is redelijk recht geschaafd, een stukje begint al aardig glad te worden, ik heb nog ruim 2cm bladdikte over om fouten te herstellen en ik heb nog niet eens zo heel veel blaren op m'n handen. Maar toch genoeg om nu even te stoppen.
Ik heb intussen besloten om de onderkant van het blad pragmatisch aan te pakken. Alleen de plek waar de poten komen wordt mooi glad afgewerkt, de rest mag van mij naturel blijven. Als iemand er om vraagt dan was dat altijd al de bedoeling.

Een ander leerpuntje: in mijn nieuwe werkplaats komen alle kasten en andere spullen plat op de vloer zonder ook maar een millimeter tussenruimte, of zo hoog dat ik er gemakkelijk met een bezem onderdoor kan. Je beseft dat regelmatig vegen nodig is als je 's avonds de houtspaanders uit je sokken haalt.

De onderkant van het blad is zoals gemeld pragmatisch aangepakt. Een kruishout op een leuke bladdikte ingesteld en rondom een lijn getrokken. Voor de zekerheid met potlood nog even nagelopen en daarna vrij vlot met de #4 de zaak op dikte gebracht. Ik begin de #4 nu ook beter te begrijpen. Na een beetje pielen en frunniken gaat er evenveel hout af als eerst, maar hij klinkt veel vriendelijken. Het KKRRG KKRRG KKRRG van de bovenkant is veranderd in een veel prettiger grrrf grrrf grrrf. Het begint een beetje automatisch te gaan en er lijken geen blaren bij te komen. Nog even met de #7 de randen nagelopen en tenslotte met het kleintje de boel mooi glad gemaakt.

Als laatste stap de zijkanten glad en haaks gemaakt. Ik zag hier een beetje tegenop maar het ging eigenlijk heel goed. Eerst er een paar keer met de #4 overheen totdat het over de hele lengte goed 'klonk', daarna er nog een keer met de #7 achteraan. Dat laatste was meer omdat het volgens het internet zo hoort, de #7 deed eigenlijk niet veel meer dan een toch al prima recht blad een fractie van een milimeter kleiner maken.
DSC01456_1.JPG

Na al dit werk moet er natuurlijk even worden gekeken of mijn plan ook echt gaat werken. Even op een paar schragen op z'n plek zetten en een beetje aankleden.
DSC01458_1.jpg
Goedgekeurd. :)

Tot slot, gewoon omdat ik het zo'n leuk plaatje vind: een zwevend blokhaakje. :)
DSC01455_1.jpg

Wordt vervolgd.
 

rickkoorman

Blogger
9 nov 2008
5.370
4
47
zwolle
Machtig mooi verhaal....het was alsof ik over je schouder stond mee te kijken !! Vol bewondering kan ik lezen hoe mensen hout bewerken met machines zonder stekker. Ik kan niet wachten op het vervolg!
 

Ad Beumer

Actieve deelnemer
4 aug 2011
322
24
Bedankt voor de leuke reacties. :)

Zoals beloofd het vervolg.

Het blad is aardig op weg, nu wordt het tijd om aan iets als poten te gaan denken.
De oude tafel die als donor dient voor dit project had vroeger een langerekte n-vorm.
Het blad was met een paar flinke klossen stevig bovenop een paar planken geschroefd die de staanders vormden. Het zag er allemaal niet uit, maar het was inderdaad stevig.
De beide staanders heb ik nog, het zou leuk zijn als ik kans zag die dmv zwaluwstaartjes onder het blad vast te zetten. Als ik het een beetje handig uitvogel dan zouden de oude schroefgaten mooi in de zwaluwstaartjes weg kunnen vallen.

Oorspronkelijk lag het blad dus op de poten maar als ik ga zwaluwstaarten dan komt het blad minimaal een houtdikte lager te liggen. Mogelijk dus te laag. Dat moet eerst even gecontroleerd worden. Na het opvoeren van een komisch toneelstuk voor man met twee schragen, een tafelblad, een stoel, een duimstok en een handvol opvulplaatjes had ik uiteindelijk toch een resultaat: het gaat passen.

Dus eerst maar de poten gefatsoeneerd. Ik zal er niet te lang over uitweiden, het wordt al een beetje routine. De beide uiteinden recht en parallel aan elkaar schaven en daarna alle tussenliggende ellende weghalen. Wel regelmatig blijven controleren.

DSC01481.jpg

Ditmaal werk ik vooral met de #4, de beide andere voegen op dit moment niet zo heel veel toe. Het kleine schaafje is vooral erg klein, en dat merk je als je m2 moet maken. De grote #7 werkt op de lange afstanden heel lekker maar hiervan kan ik de mondopening niet veranderen. Hij is best wel gulzig en hij blijft heel vervelend happen, hoeveel ik ook aan de instelling zit te rommelen.
Dan is de #4 toch handiger. Pas aan het einde, als ik er bijna ben, mag de #7 toch weer meedoen. Heel fijn afgesteld.

Op dit moment ben ik een paar liter zweet armer en begin ik me af te vagen of al dit geploeter ook resultaat heeft. Voor de aardigheid even een vergelijkbaar stukje erbij gelegd om het verschil te bekijken.

DSC01488.jpg

Nou, dat valt niet tegen. Gelukkig. :)

Goed. Het volgende hoofdstuk, de zwaluwstaarten. Ik heb op de meubelmakerscursus al eens zwaluwstaartjes gemaakt, maar dat was meer milimeterwerk. Hier gaat het erom meters te maken in centimeters dik grenen. De buren zijn een paar dagen weg dus ik ga me uitleven.

Staartjes aftekenen. (met m'n eigen ontwerp, zelfgemaakte ELT-zwaluwstaartmalletje)(ELT=Extremely Low Tech)
DSC01508.jpg

Staartjes zagen.
DSC01509.jpg

Staartjes hakken.
DSC01511.jpg

daarna pennen (of hoe heten die dingen ook alweer) aftekenen
DSC01516.jpg

En weer zagen en hakken. Niet te diep ditmaal, de poten zijn hoog genoeg, maar dan ook maar net. Geen ruimte voor overmaat. Gewoon goed meten en dan in een keer goed.
Dat lijkt allemaal goed te gaan en langzaam begin ik een beetje overmoedig te worden. Het hele verhaal moet nog een keer, maar dan aan de andere kant van het blad. Laat ik proberen een beetje tempo te maken.
En dan natuurlijk het onvermijdelijke leermoment: Inderdaad, het is uiterst belangrijk om netjes strak langs de lijn te zagen. Maar het is minstens zo belangrijk om dat dan aan ook de goede kant van de lijk te doen. :mad:

DSC01539.jpg

Op een bepaald moment ga je gedachte achter gebakken vogelnestjes begrijpen. Ik heb zwaluwen altijd leuke vogeltjes gevonden maar nu moet ik ze even niet zien.

Maar goed, van je fouten moet je leren dus het is belangrijk om zoveel mogelijk fouten te maken. Toch?
En in tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd kun je hout niet alleen afzagen maar kun je het er ook heel goed weer AANzagen. Of beitelen, in dit geval.

DSC01549.jpg
DSC01551.jpg

Ziezo, gefixt.

Uiteindelijk zitten alle gaten en pennen op hun plaats en komt het grote moment.
Beetje duwen, beetje wrikken, tikje met de hamer, beetje jutteren, hier en daar nog even wat wegsteken, nog een tikje met de hamer, weer een keertje proberen, en YESSS! Hij staat!

(En in alle opwinding vergeet je op dat moment natuurlijk snel even een foto te maken.)

Wordt uiteraard vervolgd :)
 

armadaman

Post veel
10 okt 2010
1.276
5
Barendrecht
Hallo Ad
Je bent gelijk goed begonnen. Mooi buro en zeker een mooi werkblad om te beginnen. Ik moet je eerlijk bekennen dat jouw staarten er prima uitzien. Een een gat hier en daar is gewoon een " leerpunt " Of je nog lang praat over het kantoor weet ik niet. met deze vorm van houtbewerken kan je de PC snel uitgraven.

Ik blijf lezen:D
HG Hugo
 

Ad Beumer

Actieve deelnemer
4 aug 2011
322
24
Tijd voor de laatste aflevering. :)

Het zware werk is gedaan en zoals hij nu is voelt het al heel solide aan. Voor de zekerheid wil ik nog wat extra verband aanbrengen. Voor ik daaraan begin is het misschien verstandig om nu naar beneden te verhuizen. Als het bureau eenmaal in elkaar zit krijg ik dat ding nooit meer de trap af. En nu het grote schaaf/zaag/hak-gebeuren achter de rug is denk ik dat na afloop de rommel nog wel te overzien zal zijn. Desnoods nog maar een keertje extra stofzuigen.

Ik had in het begin wat stroken van het blad afgezaagd en die komen nu goed van pas.
Ik heb een heel smal strookje over. Weggooien is jammer dus ik ga het gebruiken om het blad aan de achterkant nog wat extra te ondersteunen. Ik twijfel een beetje of dit nodig/zinvol is, maar het zit ook niet in de weg en het geeft me de gelegenheid nog wat te oefenen in het scheef zagen.
DSC01522.JPG
(inderdaad, van achter gezien rechts, dus dit is de linkerpoot. En niet alleen op de foto, maar ook in het echt wijst de pijl naar boven. Nog steeds alles volgens plan :))
Daarna een flinke plank onderaan om de zaak haaks te houden. Even een lastige vraag: op welke hoogte moet die plank komen? Hier toch ook maar weer gekozen voor de pragmatische benadering: op de hoogte van de houten klosjes die ik toevallig had liggen. Als je het helemaal niet meer weet dan doe je gewoon wat op dat moment het beste uitkomt. Een beetje Ockham, maar dan op z'n houtbewerks.
DSC01532.jpg
Nog even kijken. Het bureau staat nu op zijn toekomstige plek (weliswaar achterstevoren, maar daar kan ik overheen kijken), dus gelegendheid voor een momentje van reflectie en bezinning.
Volgens mij wordt dit 'm wel. :)

De plank nog even netjes in de zijwanden gezwaluwstaard en de boel is klaar om in elkaar gelijmd te worden.
DSC01533.jpg
DSC01552.jpg

Lijmklemmen zijn voor watjes. Echte kerels lopen(!) naar de bouwmarkt, pakken een kleine 50kg draadeind op de nek, brullen 'awajajajippiejippiejee!!' naar de verschrikte kassadame en lopen daarna net zo vrolijk weer naar huis. :p
(verstandige kerels, daarentegen, nemen daarbij vier maal een M20 moer mee, in plaats van drie maal M20 in één maal M19,)
DSC01554.jpg
(zucht)

maar na toch nog maar weer 'n keertje naar de bouwmarkt te zijn gelopen zit de boel toch vast.
DSC01555-2.jpg


Na het drogen even kijken hoe het eruit gaat zien.
DSC01558.jpg
Daar wordt ik toch best wel een beetje vrolijk van.

En tenslotte de laatste loodjes.
De overmaat voorzichtig (wat zeg ik nou? VOORZICHTIG!) afzagen en tenslotten de hele boel zoet met de schaaf afwerken. Ditmaal alleen maar de #4. Ik heb de beitel nog een keer nageslepen, dit keer met een heel lichte ronding. De keerbeitel bijna tot aan het einde doorgeschoven en de mond zo ver dicht als ik durf.
Zo hoort schaven te gaan. Het maakt bijna niet uit of ik kops, overdwars of in de lengte schaaf, noesten merk je niet, je hoort even heel zachtjes tssssjjjj en er waait weer een houtvlok uit de schaaf. Heel verslavend, ik moet mezelf dwingen om nu gewoon te stoppen.
DSC01560.jpg

En het eindresultaat, met twee lagen lijnolie.
DSC01561.JPG
 

Ad Beumer

Actieve deelnemer
4 aug 2011
322
24
Het zou ook heel goed een M18 kunnen zijn :)
Simpel maar functioneel was ook ongeveer de opzet. Gelukkig is dat doel gehaald.
Alles bij elkaar was het een leuke, maar ook stevige klus. Het meeste schaafwerk viel net middenin de laatste hittegolf. Dat was, laten we het maar zo zeggen, karaktervormend.

Die flessen wijn blijven daar waarschijnlijk nog wel een tijdje staan. Als je weet dat ik ieder jaar van m'n baas een fles wijn in mijn kerstpakket krijg dan geven de foto's een heel aardige indicatie van hoe lang ik al bij dezelfde werkgever zit :)
Een wijnrekje is wel een leuk idee voor een volgend projectje. Daar ga ik nog even op zitten broeden.
(Als je goed kijkt zie je ook stukje van een bijna lege whisky-fles. Dat is dan weer een andere indicatie :cool:)
 

Sjoerd

Actieve deelnemer
23 dec 2010
100
1
Erg netjes gedaan en erg leuk geschreven, zeer leerzaam!
Ik hou wel van zulke gedetailleerde verslagen met foto's, keep up the good work! ;)
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.