phi passer

draainick

Actieve deelnemer
18 apr 2011
46
0
Dordrecht
ja, een phi passer dus.

je weet wel van het getal Phi, oftewel de gulden snede. deze bepaalt hoe nautulus slakken groeien, het getal dat de verhoudingen van ons lichaam bepaalt, de formaat van een i-pod, verhoudingen in een gebouw, het is allemaal phi.
phi is een verhouding van 1 staat tot 1.6180339 en nog een beetje.
ik realiseer me dat dit onderwerp waarschijnlijk al eens eerder op dit forum geplaatst moet zijn. ik kon het zo gauw niet vinden en phi kan trouwens toch niet vaak genoemd worden als het om zoiets als houtdraaien gaat: het bepaalt in grote mate of je draaisel mooi gevonden wordt of niet.
het gaat dan om de verhouding breedte en hoogte van je werk, de verhouding basis en hals, potje en deksel en dergelijke. Vaak zul je deze verhoudingen intuitief al opzoeken; Phi zit als het ware in onze genen al opgesloten. het kan denk ik helemaal geen kwaad om juffrouw Phi zo nu en dan een beetje te helpen.
dr zijn passers voor juffrouw Phi, je kan ze bestellen (heel mooi en best duur). je kan er ook zelf een maken, dat was ik al een tijdje van plan, maar ik vond ze alleen met maten in inches en ik heb de pest aan het omrekenwerk.
vanavond heb ik een mooie tekening gevonden in normale mensen maten, dat is deze:
goldenmeangauge.jpg

je kan de passer maken van dunne latjes hardhout. let er wel op, let op, pas op : de maten hier gaan van scharnierpunt tot scharnierpunt. als je de latjes dus zaagt, hou daar dan rekening mee! ( uitroepteken en nog eens !).
heb zelf stukje purperhart gebruikt, is allemaal doodsimpel. je zou nog helemaal los kunnen gaan op vormgeving of decoratie, maar ikzelf was vanavond niet in een decoratieve bui.
dan zietie dr zo uit:
phipasser.jpg
sorry voor het vreselijk groene kussentje...

voor de verbindingen kan je natuurlijk patentbusjes of iets dergelijks gebruiken. je kan ook wat simpeler gewoon wat dikke electrakabel strippen en van dat rode koperspul klinknageltjes slaan. werkt denk ik veel beter. Het instrument dat je op de foto ziet is een oudhollands instrument, speciaal ontworpen voor het aanbrengen van punten op de oudhollandse Phi passer. toevallig heb ik nog een aantal stuks in voorraad en kan deze desgewenst leveren voor 30 euro, ex verzendkosten.

tot slot: werkt het?
ja natuurlijk, dat zeg ik toch net! maar goed, ik heb juffrou Phi losgelaten op enige creaties. hieronder een potje van valse christusdoorn:
christusdooorn.jpg
deze wordt door juffrouw Phi helemaal niet vals bevonden. ik zou natuurlijk graag ook een voorbeeld gegeven hebben van een geval van een foeilelijk "niet-Phi-potje". maar ja, dat soort potjes maak ik natuurlijk nooit...
 
Laatst bewerkt:

rickkoorman

Blogger
9 nov 2008
5.370
4
48
zwolle
Die Phi.....Dat is me er eentje he !!! Sinds mijn kennismaking met deze dame ben ik veel meer gaan nadenken over vorm en verhouding. Een tijdje terug kreeg ik zo'n mooie passer van Frederik Weerkamp (houtkunstenaar in Zwolle), deze gebruik ik vaak nadat ik een schets gemaakt heb. Het geeft een mooie richtlijn waar hetgeen wat "mooi " is.......Helaas kunnen we het altijd nog zelf verklooien maar aan de verhouding ligt het dan niet hahaha
 

Bijtel

Oud hout
31 jan 2012
3.106
239
Goeree-Overflakkee
Ik verwarde phi even met pi :)

Op wiki staat ook een goede uitleg. Ik heb tijdens m'n opleiding dit ook voorbij zien komen. In de architectuur is het echter achterhaald, want er zijn genoeg andere verhoudingen die ook een mooi resultaat opleveren.

Die passer is wel handig. Als je hem hebt liggen, is het makkelijk hem voor allerlei dingen te gaan gebruiken. Dan hoef je niet zelf na te denken of het een mooie verhouding is ;)
 

jan pranger

Post veel
29 jun 2009
1.982
36
www.arstorno.nl
Leuk onderwerp. Ook een handig hulpmiddel voor hoogte en oppervlakte verhouding. Je zou kunnen zeggen het valse christusdoorn potje "klopt". Maar voor een vorm die "klopt" is meer nodig. Kijk je bijvoorbeeld naar de contouren (de gebogen holle en bolle lijnen - concaaf en convex -) dan zie je dat de lijnen geen vloeiend harmonisch beeld vormen. B.V. de bovenste bolling van het potje loopt niet door in het deksel en de aanzet van het pinakel (zwarte greep) heeft een andere bewegingslijn dan het potje. Zo Bijtel al schreef: er zijn meer wegen die naar Rome leiden. Of al naar onze ouwe lui aan de Nijl. Of de tempelbouw van Salomo. Of de Dom van Keulen of de Sacra Familia van Gaudi in Barcelona. Juist allemaal gebaseerd op de zgn. sacrale geometrie: de leer der verhoudingen die in de oudheid al werd gebruikt om te komen tot harmonie in een gebouw EN zijn ornamenten.
Wie meer wil weten: "Sacrale Geometrie" door Nigel Pennick en prof.ir.M.Gout - isbn 90.6271.952.X
Voor een draaiwerkontwerp voor een Duitse expositie in 2011 gebruikte ik daaruit het "visblaasmotief".
Als object uitgekozen en geplaatst in het boek "Faszination Drechseln 2".
De piramidebouwers gebruikten een passer en een lineaal. Middels cirkels (bol) trokken ze op en om de bol andere cirkels en kwamen zo tot gelijkblijvende verhoudingen voor b.v. oppervlakte, hoogte en dakconstructies als gewelven.
De cirkel (bol) heb ik als uitgangspunt genomen en rond die cirkel draaide ik het de passer het visblaasmotief (vaas). Het schaaltje is de helft van het vaasje. Ik plaatste dit op een golf met granieten voet om aan te geven, dat deze techniek nog steeds over de wereld "rolt".
Terzijde: de oude middeleeuwse bakovens zonder schoorsteen waren ook gebouwd op deze "natuurlijke" maten. Voor een goede trek mocht de binnenhoogte niet meer bedragen dan 60% van de openingshoogte.
Hier nog even het plaatje - geen geweldige foto.
vr.gr. Jan Pranger
www.arstorno.nl
 

Bijlagen

  • houtdraaien 2011 181.jpg
    houtdraaien 2011 181.jpg
    24,2 KB · Weergaven: 140

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.