onder welk hoek de schaafbeitel slijpen

gandel69

Actieve deelnemer
6 apr 2008
401
10
Diepenveen
www.kekkek.nl
Hallo,
Gisteren op de kleedjesmarkt heb ik een heuse nooitgedacht voorloper (65 cm lang) gescoord.
Volgens de eigenaar werkte het niet meer, maar thuis bleek dat de beitel verkeerd geplaatst was. Nadat ik de beitel geslepen had en de zaak weer in elkaar had kreeg ik fantastische krullen van een stuk notenhout. Het werkt dus weer ok.
Alleen wat ik me zit af te vragen; onder welke hoek moet de beitel van een schaaf eigenlijk geslepen worden. Mijn blokschaf (Stanley) slijp ik altijd onder een hoek van 35 graden. De beitel in de voorloper had een hoek van 30 graden (die heb ik nu overigens ook 35 graden gemaakt).
Ik slijp met een de stanley slijphulp (die ik op dit forum al eerder tegengekomen ben) en ik gebruik de diamant slijpset van de de Lidl (bevalt me zeer goed, maar misschien wel omdat ik niet beter ken).
 

Wilco Flier

Post veel
28 apr 2008
1.777
446
Omgeving Kampen
www.wilcoflier.com
Zo'n grote houten schaaf neem ik aan? Ik heb op de rommelmarkt gisteren een boorschaaf van Nooitgedagt gekocht, even opknappen tot hij er weer perfect uitziet en dan eens kijken hou dat gaat. Ik heb ook enkele van die grote houten schaven gezien gisteren. Zie hij er nog goed uit? Heb je er misschien een foto van?
 
Hoe scherp je een beitel

De schuine rand komt uit de productie met een hoek van 25°.

Voor gebruik dienen de 2 zijden van deze hoek (ook de achterzijde) te worden gewet.
Een combinatie-slijpsteen met een klein beetje lichte machine olie op de oppervlakte, wordt hiervoor gebruikt.

Bij een nieuwe beitel gebruikt men eerst de ruwe oppervlakte voor de achterzijde, dit zal deze sneller gladmaken.
Nadien kan men de zachtere zijde van de combinatie-slijpsteen gebruiken voor de voorzijde van de snijhoek.

De gelakte klem staat op ieder moment het correct scherpen toe. Ze kan gebruikt worden voor houtbeitels en voor schaafbeitels.

Deze wordt op de volgende manier gebruikt:
1. Klap de hoekmeter open.
2. Plaats de beitel of schaafbeitel met de snede naar de onderzijde gericht. Stel de slijphoek met de hoekmeter (dit is meestal 30°).
3. Draai iedere schroef een halve slag zodat de beitel vastklemt.
4. Klap de hoekmeter toe.
De wieltjes van de klem maken het mogelijk om in een vloeiende beweging een nieuwe scherpe snede te vormen op de oliesteen.
5. Verwijder nadien de beitel van de klem en wet nogmaals onder lichte druk de achterzijde van de beitel om bramen te verwijderen.

Er is een 3 delige slijpset verkrijgbaar met referentie Stanley 0-16-050.
Deze bestaat uit volgende delen:
• Gelakte klem, voor vastklemmen van schaafbeitels en – steekbeitels
• Uitklapbare hoekmeter met nauwkeurige standen (25°,30° en 35°)
• Met slijpsteen: een zijde voor het ontvetten en een zijde voor het slijpen
P.S.
De slijpsteen is ook in een betere kwaliteit leverbaar!

Attached files
 

gandel69

Actieve deelnemer
6 apr 2008
401
10
Diepenveen
www.kekkek.nl
Hmm, 25 graden. Dit is niet wat ik verwacht had.
Maar mischien is het wel beter. Ik heb net nl. een paar fijnbezaagde eiken balken lopen schaven voor mijn inrijpoort. Het resultaat viel me tegen. De schaaf liep snel vol en ik heb ook een aantal flinke happen hout "gepakt". Ik dacht dat het eraan lag dat het hout niet droog genoeg is (de bomen zijn ongeveer 2 a 3 maand geleden gekapt). Morgen maar eens een andere hoek proberen...
Bijgaand een paar foto's van de schaaf.

Attached files
 
Het aantal graden van de schaafbeitel heeft ook te maken met de hardheid,
en structuur van het hout.

Daarbij is bij de beitel de vouw (slijpwerk) 5 graden minder dan de de snede (wetwerk).

Let op dat je de vouw niet verbrand/verhit met het slijpen, graag waterkoeling - anders ontlaat de snede en is hij te zacht.

De foto lijkt volgens mij wat lengte betreft meer op een Rijschaaf, een voorloper is korter.
 

peterderooij

Actieve deelnemer
7 sep 2008
584
0
De diamant slijpset van de Lidl heb ik ook, deze gebruik ik zeker niet om (schaaf)beitels mee te scherpen.

Ik verwacht dat wanneer je de beitel echt scherp maakt je dan betere resultaten zult hebben. Als je (nog) niet wilt investeren in goede kwaliteit (tevens dure) wetstenen zou je de 'scary sharp' methode eens kunnen proberen zoals beschreven in dit topic. Hierin vind je wellicht meer tips over het slijpen en wetten.

Verder denk ik dat hout dat twee maanden geleden is gekapt inderdaad niet erg droog is, maar ik heb wel eens een video gezien waarin vers hout werd geschaaft en dat ging prima.

O ja, wat betreft de slijphoek, dit is afhankelijk van de hoek waaronder de beitel in de schaaf geplaatst is. Die 25 graden waar 'gereedschapsmerken' het over heeft komt van de site van stanley (hier dus) en is bedoeld voor de Stanley schaven. Mijn rijschaaf (jij hebt ook volgens mij een rijschaaf gekocht en geen voorloper) werkt het beste met een hoek van 30 graden. Dus misschien kan je het beste expirimenteren met de hoek zoals je al van plan bent.

Maar het belangrijkste uitgangspunt blijft een superscherpe beitel!
 

Wilco Flier

Post veel
28 apr 2008
1.777
446
Omgeving Kampen
www.wilcoflier.com
Mooie schaaf Gandel! Ziet er nog erg goed uit. Meestal zijn dat soort schaven erg oud en gebutst, inclusief gaatjes van de houtworm. Maar deze ziet er nog erg mooi uit. Als je die echt scherp krijgt, is het prachtig om mee te werken. Het is trouwens inderdaad een rijschaaf. Hoe breedt is de beitel?
 

gandel69

Actieve deelnemer
6 apr 2008
401
10
Diepenveen
www.kekkek.nl
De beitel is 5 cm breed.
Ik heb de beitel inmiddels onder een hoek van 25 gr geslepen met een voorste randje van 30 gr. (nog steeds met de Lidl spullen:))
Het schaven gaat inmiddels naar behoren. Ik krijg wel niet hele lange krullen, maar het resultaat is ok.
Het is echter zo tijdrovend. Dat ik vanochtend maar een contructie bedacht heb om de drie balken (15x15 eikenhout met een lengte van 2,5 meter) te ondersteunen en ze zo te kunnen verwerken op mijn vandikte bankje (een kity 439). Toen de constructie klaar was zijn de balken in nog geen half uur keurig geschaafd.
Ik ben toch meer een machineman geloof ik....

N.B. Het hout is trouwens nog erg nat. Het vochtigheidspercentage zit zo rond de 50 procent.
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Het maakt weinig uit, alles tussen 25 en 35 graden is goed, bij deze schaven met het schuine kantje (de bevel) naar beneden gericht en de beitel onder een hoek van 45 graden in de schaaf geplaatst. Die 45 graden bepaald dat je niet veel steiler dan 35 graden moet slijpen om nog wat vrije ruimte onder de beitel te houden. En een slijphoek is stabieler als hij wat stomper is, dus onder de 25 graden is het wel erg kwetsbaar. In de praktijk zullen de meeste mensen op de slijpmachine een 25 graden bevel slijpen, en daarna op de wetsteen het voorste randje een stukje steiler, dus zo'n 30-35 graden. Met zo'n malletje is dat heel precies in te stellen, bij het wetten uit de losse hand zal het niet op de graad nauwkeurig zijn.

Er zijn ook schaven waar de beitel andersom zit, dus met de bevel naar boven. Bijv bij de kleine blokschaafjes zoals de Stanley #60 1/2. Daar bepaalt de slijphoek ook direct de hoek waaronder de beitel het hout benadert. Daar zijn allerlei theorien over. Zoek maar eens op bevel up plane. Mijn Stanley #18 heb ik op 25 graden geslepen. De beitel staat onder 20 graden, samen vormt dat weer 45 graden. Voor licht werk, waar deze schaafjes voor bedoeld zijn is dat prima in de meeste houtsoorten.

De achterkant van de beitel, het vlakke deel is ook belangrijk. Dit moet echt vlak zijn, het liefst gepolijst. Dit is bij zo'n oude beitel meestal het meeste werk, omdat er nogal eens roestputten in zitten. Beginnen met schuurpapier op een glasplaat en langzaam opwerken in steeds fijner grit, totdat je verder kan op je slijpstenen. Is het een vrij hopeloos geval dan kan je ook een klein schuin kantje op de achterkant slijpen. Dit heeft dan wel invloed op de hoek waronder de beitel in het hout snijdt, dus niet overdrijven. Nadeel vind ik dat je bij elke keer wetten hier weer rekening mee moet houden.

Ik heb ook zo'n Stanley slijpmal. Het is geen superding, maar het werkt wel. De slijpsteen die bij het setje zat heb ik al snel opzij gegooid. Ik gebruik nu twee japanse waterstenen, eentje van 800 grit en eentje van 8000. Die slijpen heel snel en heel mooi. Nadeel alleen is dat ze snel hol worden. Dus daar moet je regelmatig op een vlakke plaat met wat schuurpapier weer wat aan doen.
 

Zweihaak

Post veel
29 jul 2010
1.381
2
Groningen
Seek zei:
Het maakt weinig uit, alles tussen 25 en 35 graden is goed, bij deze schaven met het schuine kantje (de bevel) naar beneden gericht en de beitel onder een hoek van 45 graden in de schaaf....

Waarom benoem je dit in het Engels, bevel? En noem je dit niet een Vouw?
Of wist je het Nederlandse woord niet?
Dit soort schaven is mij geleerd onder een hoek van 25 - 30 graden te slijpen.
Niet onder de zelfde hoek dus als een steekbeitel, net als de vermoor -en hakbeitels.
Ze zijn niet gemaakt om opteschaven (glad schaven) maar om te rechtkanten (haaks maken) van gezaagde balken. later werd dit gedaan op een vlakbank.
Een scherpe goed afgestelde schaaf herken je een een mooie dunne lange krul hout.

Om te slijpen gebruik je het beste een breede witte steen of een watergekoelde steen.
http://www.baptist.nl/webwinkel_product ... etail=true

Sorry dat ik een oud forum topic weer opnieuw aantrap.
 

WiSpi

Nieuw lid
6 jun 2010
20
0
Als ik de foto zo zie is dit overduidelijk een voorloper. Ik werk nog met een Nooitgedagt rijschaaf. Deze is zeker 90 cm lang. Dat is deze schaaf niet. Ook gezien de breedte van de beitel ( 5 cm) duidt op een rijschaaf.

De hoek waar ik mijn schaafbeitels onder slijp is 30 graden. De vouwlengte is dan precies 2 keer de beiteldikte. Dat gaat al jaren goed. Ik schaaf zowel in hardhout, als zachthout.

Het is wel een mooi exemplaar, zo te zien op de foto.
 
D

Dulcimer

Guest
In antwoord op Zweihaak reagerend op Seek; ik kan wel begrijpen waarom Seek een Engelse term gebruikt. Ik betrap mijzelf er ook steeds vaker op dat ik de Nederlandse term niet ( meer) weet, maar wel de Engelse. De verklaring is dat ik, net als Seek denk ik, veel informatie op Engelstalige forums en boeken zoek.
Behalve dit forum is er op Nederlands taalgebied immers amper iets te vinden.
Groet,
Frans
 

Zweihaak

Post veel
29 jul 2010
1.381
2
Groningen
Dulcimer zei:
Behalve dit forum is er op Nederlands taalgebied immers amper iets te vinden.
Groet,
Frans

Ja idd.
Zelf heb ik het meeste op school geleerd uit boeken en later door middel van werk, en een goede leermeester. En door een opa die enorm goed was in meubelmaken, waar ik als klein kind vaak naast stond te kijken.
Ik zoek voornamelijk technische tekeningen, die ook al bijna niet te vinden zijn.
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.