Vertaling van tear out?

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.679
4
Hoe zou je het engelse woord tear out vertalen? Het verschijnsel dat je bij (o.a) schaven de splinters uit het hout trekt als je tegen de draad in met een botte beitel een veel te dikke spaan probeert te schaven?
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.679
4
Echt een mooi woord vind ik het niet, uitbreeksels.

Nog zo'n vertaling. Wat zei de oude timmerman als hij een "camber" op de beitel van zijn voorloper stond te slijpen?
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.679
4
Happen. Dat klinkt wel alsof een timmerman dat zou gebruiken. "De schaaf hapt als een gek in dit teringhout...".

En hoe heet het resultaat van het happen? De rommel die hij achterlaat? Hapjes? "Er zitten allemaal hapjes in deze plank, ga maar opnieuw schaven".

Splinteren associeer ik meer met wat een zaag doet. En als je met een schaaf dwars op de draad werkt en de achterkant breekt helemaal uit, dat zou ik ook splinteren noemen.
 

Renault

Post veel
14 jun 2009
1.040
5
Happen is niet echt een goed voorbeeld lijkt mij. Als ik het over happen in het hout heb dan bedoel ik dat de frees, zaag of schaaf erin hapt en een grote deuk erin achter laat, niet een splintertje van nauwelijks een halve mm (uitgezonderd sommige houtsoorten dan he)

Tear out is eerder uitbreken of idd splinteren.
 

Wilco Flier

Post veel
28 apr 2008
1.777
447
Omgeving Kampen
www.wilcoflier.com
Seek zei:
Echt een mooi woord vind ik het niet, uitbreeksels.

Nog zo'n vertaling. Wat zei de oude timmerman als hij een "camber" op de beitel van zijn voorloper stond te slijpen?

Uitbreeksel komt toch echt het dichtst in de buurt mijns inziens. Ik noem het ook altijd zo.
We moeten de Engelse woorden ook niet mooier maken dan ze zijn, sommige Engelse termen kun je gewoon heel letterlijk vertalen, zonder poespas. Bevel up schaaf is ook zoiets, letterlijk vertaald betekend dat; vouw-omhoog-schaaf. Maar dat zeg je niet, dat klinkt niet denken we. Maar meer of minder betekend het toch niet? We zouden nog eerder zeggen; een schaaf met de vouw omhoog. Maar da's te lang. ;)

Dit is trouwens geen betoog om een bevel up schaaf nu altijd een vouw-omhoog-schaaf te noemen, onzin, maar meer om te laten zien dat die Engelse woorden ook maar gewoon heel simpele alledaagse beschrijvingen zijn. ;)

Camber lijkt me gewoon een radius.

En tja, een volk bedenkt alleen woorden die het nodig heeft. Blijkbaar is de houtbewerkingstraditie in de Angelsaksische landen blijven bestaan, en hebben ze dus daarvoor ook een rijkere woordenschat. In het Nederlands is alles weg, kwestie van cultuur.

Hoe noemen de Fransen en Duitsers eigenlijk bevel up schaven bijvoorbeeld?
 

WR1944

Oud hout
Taal is inderdaad een mooie uiting van de cultuur van een volk. En het is jammer dat sommige woorden uitsterven door een veranderende cultuur. De woorden zijn een afspiegeling van de noodzaak tot onderlinge communicatie. Jaren terug las ik een artikel over de zwaartepunten in een taal. Zo heeft het Arabisch 10 maal meer woorden voor zaken die met paarden te maken hebben dan in het Engels. Eenvoudig omdat het Arabische volk afhankelijk van paarden was voor hun bestaan bij hun nomadische levensstijl. Omdat de Nederlanders al vroeg handel dreven over zee heeft dat er toe geleid dat Nederlandse scheepstermen in veel andere landen terugkomen, inclusief het Russisch (Czaar Peter de Grote). Maar als een bepaalde beroepsgroep langzaam uitsterft verdwijnen ook de bijbehorende vaktermen. Zo vind ik de naam "horletoet" voor een grondschaaf (router plane) nog steeds het mooiste voorbeeld van zoiets.
Ook al zijn buitenlandse termen, vooral Engelse, vaak een betere (= exactere) omschrijving, hou de Nederlandse termen in ere waar het van toepassing is.
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.679
4
Zijn er geen oude timmermannen in het gezelschap? Zweihaak?

Ik zou wel eens een honderd jaar oude Nederlandse tekst willen lezen over houtbewerken maar weet niet zo goed of dat bestaat.
 

tuoh

Oud hout
Als we het hebben over "tear out" dat word bij ons omschreven als "tegen de draad geschaafd" of een afgeleide hiervan zoals "tegendraads geschaafd"
Het verschijnsel op zich word niet omschreven, nee, het is de oorzaak die voor de beschrijving zorgt :shock:
In al de jaren dat ik in het vak zit heb ik het anders nooit horen benoemen.

Mvg,

André
 

Tureluur

Actieve deelnemer
11 jan 2011
27
0
Ik vertaal het meestal met 'het uitbreken' van hout, maar gebruik liever tear out omdat toch iedereen dit kent. Maar speciaal voor de gelegenheid heb ik mijn oudste nederlandse houtwerekingsboek maar eens uit de kast gepakt.Het betreft de 5e druk van 'gereedschappen en werktuigen voor de houtbewerking', 1e druk was uit 1938 en deze 5e uit 1947:

'Schaaft men nu, zoals in deze fig. is aangegeven, dan zullen zich geen bijzondere moeilijkheden voordoen, omdat de vezels neergedrukt en gemakkelijk doorgesneden zullen worden. Schaaft men evenwel in tegenovergestelde richting, dan zullen de vezels worden opgelicht en gemakkelijk inscheuren (fig. 46d). De vakman noemt dit tegen de draad schaven.
.....
Om dit te bevorderen, moet de bek zo nauw mogelijk zijn, d.w.z. juist wijd genoeg om een krul door te laten. De vezels worden dan dicht bij de beitel neergehouden, hetgeen het inscheuren verhindert en het breken bevordert.´

In andere oude boeken kan ik zo 1,2,3 niets vinden. Maar goed, het proces wordt hier dus ´inscheuren´ genoemd, de handeling (wederom) tegendraads schaven, maar een zelfstandig naamwoord zoals 'tear out'... helaas.
Ik krijg als het goed is van de week nog wat oude boeken binnen. Ik zal meteen kijken of ik iets kan vinden.

Mvg
Arthur
 

Zweihaak

Post veel
29 jul 2010
1.381
2
Groningen
Seek zei:
Zijn er geen oude timmermannen in het gezelschap? Zweihaak?

:shock: :evil: :eek: Dank je Seek ;)

Rick Koorman dacht ook al dat ik 60 was, grrr, nog lange niet.
Dat duurd nog zeker 15 jaar.

Tegen de draad geschaafd of tegendraads geschaafd , is inderdaad veel gebruikt.

In goed Nederlands zou je kunnen zeggen:
Door tegen de draad in te schaven krijg je uitbraak in het hout.
 

rickkoorman

Blogger
9 nov 2008
5.370
4
48
zwolle
@Zweihaak : HAHAHA...zie je wel....ik ben dus niet de enige.....

Tear-out -> Uitgescheurd !!!! Hoe dit in net Nederlands te verlaten blijkt lastig. Voorlopig hou ik het bij "tear-out". dat kent bijna iedereen.
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.679
4
Sorry Zweihaak :oops:

Eigenlijk schelen we dan niet veel in leeftijd. Ik ben onderhand ook al 46.
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.