Niet alles over gutsen

Zweihaak

Post veel
29 jul 2010
1.381
2
Groningen
Vermetguts:
vouw aan de bollekant, aan de onderkant.
Voor het steken van holle vormen.
Sommige modellen mag je met een lichte hamer gebruiken.
Nooit een stalen hamer gebruiken.
Nooit hard op een guts slaan, tenzij het een beeldhouw guts is.

Steekguts:
vouw aan de hollekant, aan de binnenzijde.
Voor het steken van bolle vormen.
Voor het recht naar beneden afsteken.
Dus eigenlijk zou je kunnen zeggen dat dit een holle steekbeitel is.
De timmerman gebruikt(e) deze bv voor het rond afsteken in het kozijn,
voor een ronde hoek van een scharnier, of inlegslot.
Mag gebruikt worden met een hamer.
Sommige fabrikanten maken ze met slagvaste kunststof hechten,
die geschikt zijn voor stalen hamers

Geknikte guts: lichte uitvoering van de steekguts.
Vouw: binnenzijde
Afwerkguts,
Niet geschikt om met een hamer op te slaan

Lepelguts:
Vouw: binnenzijde
Voor rond uitholwerk
Niet geschikt om met een hamer op te slaan

Burijn:
vouw: onderkant
Voor het uitsteken van v-vormige groeven en vierkante snedes
Er zijn ook fabrikanten die korte en brede lepelgutsen onder de naam Burijn verkopen.

Tevens zijn er voor de bovenstaande modellen nog: verkropte gutsen, en gebogen gutsen.

Houtdraaiers gutsen:
Deze worden ook wel draaibeitels genoemd.
Ik weet te weinig van deze gutsen, en waag me hier dus ook niet aan.
Vouw:
voor houtdraaiwerk, deze hebben vaak veel langere hechten.
Onderverdeling in:
voordraaigutsen
Detailgutsen
vormgutsen
Schrapers
Afsteekbeitels


Slijpen:
Tussen 22 en 30 graden.
Vermetgutsen rond afslijpen.
Steekgutsen rechtslijpen.

Het wetten:
Bijvoorbeeld met dit type wetsteen;
Coticule Selected slipstone
http://nl.ardennes-coticule.com/index.a ... ageListe=4

Of dit soort:
http://nl.ardennes-coticule.com/index.asp?id=394&idf=21

Er zijn veel afgeronde zachte wetstenen voor gutsen verkrijgbaar.
Als je veel verschillende gutsen hebt,
is het handiger om een paar verschillende bijpassend wetstenen aan te schaffen.
Als je gutsen op tijd bijscherpt op een wetsteen hoef je niet zo vaak te slijpen.

De benaming Vermet en Steek worden vaak foutief vervangen door Holle een Bolle gutsen,
geen idee waarom men dit doet, maar eigenlijk is dit fout.
Ook wordt Vermet en Steek met elkaar verward, en soms zelfs door elkaar heen gebruikt in dezelfde zin.
Ook is er woordverwisseling tussen Lepelguts en Burijn.

Tevens zijn er voor veel van de bovengenoemde gutsen zogenaamde, beeldhouwgutsen,
deze zijn vaak langer met dikker staal en hebben een wat dikker hecht (handvat).
En zijn beter bestand tegen een zwaardere hamer en hardere slagen.
ook hierbij: nooit met een stalen hamer op slaan.

In het algemeen kun je zeggen:
Houten hechten, houten hamers, of ronde beeldhouwhamers (flessenhamer).
Kunststof hechten, beter geschikt voor stalen hamers.

Waarom geen afbeeldingen, omdat ik simpelweg 4 steekgutsen heb, en de rest eigenlijk zelf niet gebruik.
Misschien kan iemand anders die correct aanvullen, en van foto's jatten van websites houd ik niet zo van.
 

burijn

Actieve deelnemer
8 dec 2010
53
0
Alle gutsen kun je "aansturen" met een klopper.
Doormiddel van het slaan heb je meer contole over je guts dan wanneer je met de hand aan het duwen gaat.
afhankelijk van de gewenste slagkracht neem je een lichtere/zwaardere klopper
 

tuoh

Oud hout
burijn zei:
Alle gutsen kun je "aansturen" met een klopper.
Doormiddel van het slaan heb je meer contole over je guts dan wanneer je met de hand aan het duwen gaat.
afhankelijk van de gewenste slagkracht neem je een lichtere/zwaardere klopper

Je kan inderdaad bijna elke beitel aansturen met een hamer of klopper, maar meer controle dan uit hand steken heb je zeker niet.

Niet elke beitel stelt er prijs op om met een hamer op de kop geslagen te worden trouwens.

Je duwt ook niet met de hand, maar je werkt met de schouder, de hand stuurt enkel, deze houding in combinatie met een vlijmscherpe beitel staat garant voor een accurate verspaning.

Voor diep snijwerk of beeldhouwwerk is de hamer of klopper dan weer wel onmisbaar, dat speelt een schouder alleen niet klaar :D

Mvg,

André
 
D

Dulcimer

Guest
Ik heb nooit een klopper gebruikt bij het houtsnijden ( en heb toch gesneden in eiken, esdoorn, noten; daartegen is linde zo zacht als boter), zorgen dat je materiaal scherp genoeg is is voldoende tenzij je met gereedschap werkt met een breed snijvlak. Maar 't kan goed zijn dat persoonlijke voorkeur hier een rol speelt evenals fysieke kracht.
Groet,
Frans
 

mathieu

Oud hout
5 jul 2010
4.485
954
Riemst
Mijn vader heeft 15 jaar (na zijn pensioen) Luiks houtsnijwerk gemaakt, en altijd een stalen hamer gebruikt. Net zoals de docent dat doet. De beitels en gutsen hebben hiervan geen enkele schade opgelopen aan de heften. Maar echt slaan is er natuurlijk niet bij, het is eerder tikken. Zijn houtsnijbeitels en gutsen zijn van 'Dastra', een artisanale smid uit Duitsland.
www.dastra.net
 

jordiij

Actieve deelnemer
13 jan 2012
237
0
Leusden
hallo,

laatst kwam mijn oma met een set nooitgedagt gutsen aan, die had zij gekocht op een markt voor een goed doel of zo iets maar ik kan er niet echt veel info over vinden, dus mijn vraag is of iemand hier wat meer info over heeft? en dan gaat het meer over het slijpen er van en of het een goede set is.

hier 2 foto's:

[album]437[/album]

[album]436[/album]

groet jordi
 

Zweihaak

Post veel
29 jul 2010
1.381
2
Groningen
Mooi setje steekgusten.

Qua slijpen van steekgusten.
Bij mijn oude werkgever hadden we veel luxe qua slijpen, er stonden mooie slijpers.
Steekgutsen slepen we op smalle slijpstenen met afgeronde hoeken, er stond daar een machine met 5 verschillende stenen er op naast elkaar. Maar ik zie dit soort stenen nergens meer.
Dus hoe slijpen jullie nu je steekgusten, behalve op een wetsteen?
Slijpen jullie ze op speciale slijpstenen die afgerond zijn, of op de hoek van de steen?
 

jordiij

Actieve deelnemer
13 jan 2012
237
0
Leusden
ik had een keer gehoord van een timmerman uit mijn straat dat hij zou adviseren om ze gewoon te slijpen op de zijkant van je steen.
alleen wat voorn wetsteen gebruiken jullie hier voor?
ik heb wel eens gewoon een stuk schuurpapier van 400 of 600 op een ronde stok gedaan en dan daar mee ontbramen.
 

tuoh

Oud hout
Mijn steekgutsen slijp ik op een kettingslijpmachine voor kettingzagen, dat gaat perfect. Gewoon uit de hand, zonder steunvlak of iets dergelijks. Moet voor het slijpen van gutsen wel even een dikkere steen plaatsen. De machine werd indertijd te koop aangeboden met bijhorende slijpstenen van verschillende diktes :D

Mvg,

André
 

tuoh

Oud hout
De machine op de foto is nog maagdelijk, dat kan ik van mijn machine niet zeggen. Het is wel een identieke machine als op de foto. Eerst maar eens een foto gezocht op internet, dat spaarde mij een fotosessie in mijn atelier uit.

Mvg,

André
 

ornament

Post veel
29 nov 2011
2.440
536
Re: hamer of hand

Gutsen sturen met hand of hamer hangt van de volgende factoren af

1 de precisie van het sturen bij het met de hand duwen van de guts neemt omgekeerd evenredig af naarmate de toegepaste kracht stijgt. Dus harder duwen is minder precies werken. Denk ook aan uitschuivers op het ogenblik dat de guts het hout verlaat. Bij gotisch maaswerk bijvoorbeeld kan het zijn dat men het volgende element ongewenst raakt.
Dit hangt natuurlijk ook af van de vorm van de vouw, de uiteindelijke scherpte, en over hoe virtuoos men juist kan sturen.

2 een lichte klopper is in dat opzicht een veel onderschat gereedschap. Het wordt gebruikt wanneer duwen ook gaat, maar is vaak preciezer. indien handkracht te vermoeiend is gebruikt men altijd een zware klopper.

3 een goede ambachtsman gebruikt zijn hoofd en gebruikt zo weinig mogelijk kracht. Macho's verslijten sneller. Indien men lang en repetitief kracht zet bij het maken van dezelfde bewegingen, krijg je problemen: tennisellebogen, ontstoken polsen, schouders.

4 bij de afwerking , bij het volgen van lange banen, met niet al te brede gutsen is het duwen natuurlijk de meest aangewezen methode.

Persoonlijk heb ik iets tegen elk soort kleine, ronde metalen kloppers. Ze drijven het hout van het heft teveel uit elkaar. Minder een probleem bij laag Luiks houtsnijwerk, maar als je er steviger werk mee gaat doen zul je dat snel gewaar worden. Ze werken wel precies. Liever niet in staal maar in een zachtere bronssoort.
In de opleiding houtsnijden en beeldhouwen in hout aan de academie gebruiken ze houten kloppers en kloppers uit nylon.

www.houtsnijden.eu
groeten,
ornament
 

jeti

Actieve deelnemer
22 apr 2014
33
2
@Zweihaak
Dank voor je overzichtje. Ik ben op zoek naar steekgutsen, dus rechte gutsen met de vouw aan de holle (binnen)kant van de guts, doch vind deze nergens, buiten één enkele keer waar het vioolbouwersguts wordt genoemd (of zoiets in die aard), maar met de keuze uit '1 guts'. Baptist noemt haar Pfeil vermetgutsen 'steekgutsen' ...
In je overzichtje schreef je "Sommige fabrikanten maken ze met..." dus ik leid hieruit af dat er überhaupt fabrikanten zijn :) en dat jij er mogelijk enkelen bij naam kent.
Weet jij waar ik terecht kan?
Een tweede vraag die bij me opkomt is of bvb pfeil vermetgutsen een binnenkant hebben van hard staal voor een duurzame en scherpe snee en een zachte buitenkant voor de sterkte (weerstand tegen brosse breuk) of dat het metaal homogeen is. In dat laatste geval zou je een vermetguts kunnen omslijpen tot een steekguts ...
Dank,
Jeti
 

ornament

Post veel
29 nov 2011
2.440
536
De gutsen van Pfeil zijn uit homogeen staal. En alle andere hedendaagse westerse merken van gutsen voor houtsnijders maken hun gutsen voor houtsnijders eveneens uit homogeen staal . Mogelijk kun je bij Dastra vragen of ze die zo voor jou maken. Een collega zei mij dat ze daar erg soepel zijn. Nou ja die neemt jaarlijks wel een zekere kwantiteit af. Henry Taylor smeedde in het verleden op mijn vraag wel eens iets buiten catalogus.

In de catalogus van Henry Taylor staat trouwens exact wat je zoekt

Incannel and Outcannel Firmer Gouges
Standard length carpenters chisels with gouge shaped blades. Incannel gouges are ground inside giving an outside cutting edge. Outcannel are ground outside giving an inside cutting edge. Blade about 4" long.
Incannel Gouges -
F11 1/4" F12 3/8" F13 1/2" F14 5/8" F16 1"
Outcannel Gouges -
F17 1/4" F18 3/4" F19 1/2" F20 5/8" F21 3/4" F22 1"

chisel3.gif




Kirschen heeft er ook in hun catalogus, bij steekbeitels kijken (niet bij houtsnijdersgutsen) en de boel uitkammen



Groeten,
Ornament

http://www.houtsnijden.eu
 
Laatst bewerkt:

ornament

Post veel
29 nov 2011
2.440
536
En bij nader onderzoek , zie ik dat Dastra ze ook gewoon in hun catalugus heeft

Gouges for wood modelling, with inside bevel No. 407
hspezial.jpg

article No.articlemm
407-10-4
Gouges for wood modelling, with inside bevel 10 mm, sweep 4 10
407-10-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 10 mm, sweep 6 10
407-10-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 10 mm, sweep 8 10
407-12-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 12 mm, sweep 4 12
407-12-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 12 mm, sweep 6 12
407-12-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 12 mm, sweep 8 12
407-14-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 14 mm, sweep 4 14
407-14-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 14 mm, sweep 6 14
407-14-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 14 mm, sweep 8 14
407-16-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 16 mm, sweep 4 16
407-16-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 16 mm, sweep 6 16
407-16-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 16 mm, sweep 8 16
407-18-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 18 mm, sweep 4 18
407-18-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 18 mm, sweep 6 18
407-18-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 18 mm, sweep 8 18
407-20-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 20 mm, sweep 4 20
407-20-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 20 mm, sweep 6 20
407-20-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 20 mm, sweep 8 20
407-22-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 22 mm, sweep 4 22
407-22-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 22 mm, sweep 6 22
407-22-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 22 mm, sweep 8 22
407-25-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 25 mm, sweep 4 25
407-25-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 25 mm, sweep 6 25
407-25-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 25 mm, sweep 8 25
407-30-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 30 mm, sweep 4 30
407-30-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 30 mm, sweep 6 30
407-30-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 30 mm, sweep 8 30
407-35-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 35 mm, sweep 4 35
407-35-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 35 mm, sweep 6 35
407-35-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 35 mm, sweep 4 35
407-4-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 4 mm, sweep 4 4
407-4-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 4 mm, sweep 6 4
407-4-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 4 mm, sweep 8 4
407-6-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 6 mm, sweep 4 6
407-6-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 6 mm, sweep 6 6
407-6-8 Gouges for wood modelling, with inside bevel 6 mm, sweep 8 6
407-8-4 Gouges for wood modelling, with inside bevel 8 mm, sweep 4 8
407-8-6 Gouges for wood modelling, with inside bevel 8 mm, sweep 6 8
407-8-8
Gouges for wood modelling, with inside bevel 8 mm, sweep 8 8

groeten,
Ornament
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.