Trespa vragen (freesdiameter, boren, zagen, mogelijkheden etc)

Gertos

Nieuw lid
18 feb 2015
9
0
Beste allemaal,

Na jaren van meelezen, open ik nu zelf ook een topic.
Ik ben bezig met een project, waarbij ik een aantal buitenmeubels wil gaan maken uit Trespa (Izeon/Mateon, diverse kleuren, 6mm, dubbelzijdig).
De volgende bewerkingen zijn hierop van toepassing:
- Rechte lijnen zagen met een invalzaag
- Curves voorzagen met een decoupeerzaag
- Afwerken curves met een bovenfrees icm mal.
- Gaten boren, voornamelijk met verzonken kop
- Randen afronden met bovenfrees
- Gaten (ramen) uitfrezen in vol materiaal

Ik heb een Makita RT0700CX2J tot mijn beschikking, deze heeft 710 watt. Ik heb nog niet veel ervaring met Trespa icm een bovenfrees.

Bij Ecotools heb ik diverse freesjes, cirkelzaagbladen en decoupeerzaagbladen gekocht die, indien van toepassing, speciaal voor Trespa geschikt zijn gemaakt.
Voor diverse onderdelen wil ik een freesmal maken. De platen wil ik dan iéts overmaats op maat zagen met de invalzaag, en nafrezen volgens de frees/boormal icm kopieerring. (ook ivm aanwezigheid curves). Het zijn niet alleen kanten die ik moet frezen, maar ook bijvoorbeeld het uitfrezen van een raam. Hierbij zit ik in vol materiaal.
De volgende bewerkingsvoorschrift heb ik doorgenomen:
http://www.trespa.info/Images/codeN3062_Bewerken_versie2.0_datum24-11-2011_tcm37-43482.pdf

Ik heb een aantal algemene vragen:

- Freesdiameter Hoe kies je de optimale freesdiameter? Hoe groter de frees in diameter, hoe meer je moet verspanen. Hoe kleiner de frees, hoe meer hij mogelijk gaat trillen? Kies ik bijvoorbeeld liever 10mm, of liever 4mm, of verschilt dat per bewerking (grotere diameter bij randafwerking, kleinere diameter bij frezen in vol materiaal?)
De diameter heeft immers invloed op de uiteindelijke maatvoering van de mal, ivm de kopieerring.
- Toerental Klopt het dat je voor mijn gevoel een hoog toerental moet kiezen? Dit komt zo uit het bewerkingsvoorschrift van Trespa. Voor een 10mm frees kom ik op zo'n 40.000 toeren; meer dan mijn bovenfrees levert (30.000)
- Materiaal mallen Wat is het beste materiaal om mallen mee te maken, kan dat gewoon met MDF, of kies ik beter voor een ander materiaal?
- Hoogte-instelling invalzaag Klopt het dat ik de cirkelzaag 15mm onder de plaat moet laten doorsteken? Dit houdt in dat ik een redelijk dikke onderlegplaat moet hebben, er vanuitgaande dat ik de plaat niet enkel op balken mag leggen tijdens het zagen. Wat gebeurt er als ik bijvoorbeeld 5mm kies? Mijn invalzaag heeft een blad van 160mm.
- Boor, tophoek. Trespa noemt een tophoek van 60 tot 80 graden. Dat is een heel puntige boor als je het vergelijkt met metaalboren (118/130gr). Of bedoelt Trespa de andere hoek, dus 180-(60/80) = 100-120? Pas je een houtboor toe, of beter een 118gr metaalboor?

Ook ben ik benieuwd naar al jullie tips en tricks met betrekking tot het bewerken van Trespa.

Bij voorbaat dank voor jullie reacties!
 

Welp75

Actieve deelnemer
28 dec 2012
140
3
49
Kerkrade, Limburg
Je kunt trespa plaat gewoon op een paar balken leggen om te zagen. Zorg dat beide delen goed ondersteund worden (zodat er niets afbreekt). Ik laat mijn zaagblad altijd 1 volledige zaagtand boven(of onder) het te zagenmateriaal uitsteken. Geen wetenschappelijke onderbouwing, maar ook nooit problemen hiermee gehad.

Bij bredere frezen een lager toerental kiezen. Breedte van de frees is afhankelijk van wat je wilt frezen. Nooit teveel in 1 keer willen afnemen, beter om meerdere keren dezelfde freesbaan te maken en de frees steeds 1 a 2 mm dieper steken, zeker bij hard materiaal.

Met standaard HSS metaalboren heb ik altijd prima kunnen boren in Trespa, geen idee wat de hoek van de boorkop was.

Ben wel benieuwd naar wat je wilt maken? Bedenk dat Trespa loeischerpe randen heeft en ik weet niet of afronden makkelijk gaat (geen ervaring mee). Het heeft ook niet veel draagvermogen zover ik weet en breekt makkelijk bij belasting. Het is volgens mij niet echt materiaal voor meubels (meer voor bekistingen, gevelbekleding, boeiboorden etc.).
 

Gertos

Nieuw lid
18 feb 2015
9
0
Dank voor je tips!

Zou je nog kunnen aangeven welke freesdiameter ik het beste kan kiezen? Kies je in zijn algemeenheid eerder groter, of zo klein mogelijk? Het lijkt me dat je voor frezen in vol materiaal minder vermogen nodig hebt als je frees 4mm kiest ipv 10mm, maar het lijkt me wel instabieler.

Ik frees de randen in 1 beweging als ik niet veel hoef af te nemen. De doorfrezing in vol materiaal doe ik in 2x3mm of in 3x2mm.

Ik ben bezig met een prototype van een product dat al een tijdje in mijn hoofd zit. Op dit moment kan ik er nog niet teveel over loslaten, maar als het vormen aanneemt, dan zal ik dat hier plaatsen!
 
V

Verwijderd lid 23711

Guest
Bij het bewerken van trespa draait alles om het voorkomen van splinteren.
Hoe lager het freestoerental (of liever: hoe lager de omtreksnelheid van de frees) hoe meer materiaal wordt afgenomen per snede en des te groter de kans op splinteren.
Vandaar dat advies voor een hoog toerental. Je kunt natuurlijk ook de aanzetsnelheid wat lager nemen.
Verder werkt trespa erg afstompend op gereedschap. Gebruik indien mogelijk hardmetalen (widia) snijmateriaal. HSS decoupeerzaagjes hebben een korte standtijd, verwissel die dus vaak. Maar ook HM-freesjes slijten vrij snel op trespa.
Boren gaat probleemloos met gewone HSS boren (wel af en toe slijpen). Maak niet de fout om klein voor te boren en dan groter uit te boren, want de kans dat de grote boor zich als een kurketrekker naar beneden werkt is groot, met alle gevolgen van dien.

Ik hou de cirkelzaag altijd zo oppervlakkig als mogelijk, dus maar nèt door het materiaal heen.
Bij zagen met de decoupeerzaag werkt het goed om de te zagen naad met plakband te beplakken en dus door het plakband heen te zagen. Zet de pendel op een lage stand maar niet op nul. Zagen met een "omgekeerde" decoupeerzaag (die de tanden andersom heeft staan) is mij nog nooit goed gelukt.
Zorg ervoor dat je genoeg voortgang houdt bij zagen/boren/frezen. Te langzaam geeft schroei.

Een grotere freesdiameter geeft een mooiere snede dan een kleintje.

O ja, pas op voor je ogen: die trespa-splinters zijn erg gemeen. En de damp is ook niet fijn voor de gezondheid.

Veel plezier,
Wim.
 

Gertos

Nieuw lid
18 feb 2015
9
0
Hartelijk dank Wim!

Ik frees nu met HM freesjes. Mocht het project van de grond komen, dan zal ik zeker kijken naar verbruiksartikelen met een langere standtijd.
De decoupeerzaag heb ik eventjes gebruikt, maar daarmee krijg je gewoon lastig een mooie afwerking die goed genoeg is voor een 'echt' product in plaats van een eenmalig iets. Ik ben daarom nu aan het kijken naar zagen met een invalzaag, en de radiussen (1000-2500mm straal) maken met een mal en de bovenfrees.

Zou je mijn uitgangspunt van een 10mm frees goed vinden, of zou je eerder groter of kleiner gaan?
 

boertje125

Post veel
17 okt 2013
2.058
392
ik zou de grootste frees pakken die je kan gebruiken voor de rondingen die je gaat maken.

omdat de snijsnelheid daarvan hoger is bij een gelijk toerental en hij minder snel warm wordt
 

Gertos

Nieuw lid
18 feb 2015
9
0
Wel grappig; ik had het precies andersom in mijn hoofd. Kleinere frees is minder verspanen, dus minder warmte, en minder vermogen nodig.

In theorie kan ik veel grotere frezen pakken. Om het een beetje normaal te houden zou ik dus beter voor frees 20mm kunnen gaan (grootste met 6mm schacht bij Ecotools), met een bijpassende kopieerring?
 

Joop van M

Actieve deelnemer
22 apr 2017
366
32
Geldrop
Houdt even rekening mee dat je een relatief lichte bovenfrees hebt en deze nogal warm kan worden. Zeker aangezien je veel meters gaat maken. Ik heb ook zo'n bovenfrees, maar niet op trespa toegepast.
 

Gertos

Nieuw lid
18 feb 2015
9
0
De Makita is een opvolger van mijn Parkside (lidl) 1300 watt bovenfrees. Die bovenfrees héb ik nog wel. Zou het de moeite waard zijn om die hiervoor van stal te halen, of lever ik op andere gebieden dan tóch weer in ?
 

GH1

Post veel
8 aug 2017
1.181
214
Breda en omstreken
Gewoon eerst even je bewerkingen op een proefplaatje uitvoeren met je eigen spullen, merk je vanzelf wat wel en niet werkt...

Je lijkt alle spullen al te hebben, daar moet je het dus in principe gewoon mee doen..... een dat raam dat wordt na boren en de decouperzaag toch gewoon het frezen van een randafwerking. Je hebt geen zware frees maar randafwerkingen als je kleine stappen maakt moeten gewoon prima kunnen.
 
Laatst bewerkt:

Joop van M

Actieve deelnemer
22 apr 2017
366
32
Geldrop
GH1 haalt woorden uit mijn mond.
Ik stel voor om gewoon mee te beginnen ;).

Laat je trespa werkstukken voldoende ondersteunen, niet dat je bij de laatste bewerking de trespa alsnog knapt. Trespa is aan enerzijds sterk en anderzijds ook bros.
 

boertje125

Post veel
17 okt 2013
2.058
392
ik ga er vanuit dat je eerst zaagt en dan freest als je je frees als zaag gebruikt moet je inderdaad voor een mm of 10 gaan
nog kleiner is kwetsbaar en breekt sneller af

een klein freesje wordt snel warm omdat deze gewoon minder massa heeft
 

mostudio

Actieve deelnemer
22 aug 2017
62
0
Den haag
Als trespa gaat boren even je snijvlak van je boordje net over de wetsteen halen zodat net het scherpe er vanaf is dan hapt de boor niet met doorboren en splinter het minder
 

Gertos

Nieuw lid
18 feb 2015
9
0
Dank jullie voor de tips, dit zijn precies de praktische tips&tricks die ik zocht!

Ik maak mijn mallen nu exact op maat, zodat ik ze kan gebruiken als aftekenmallen voor rechte zaaglijnen, en freesmal voor curves.
Als ik toch wil overstappen naar voorzagen-nafrezen, dan kan ik de buitenmaten iets aanpassen.

Bedankt!
 

janfest

Actieve deelnemer
4 nov 2012
56
0
toch nog even een extra vraagje bij deze topic: ik heb ook een projectje gepland in de komende maanden met HPL (trespa) platen.
Ik verzaag deze met mijn TS55 Festool zaag met specifiek Trespa zaagblad van Ecotools.

Mijn vraag: moet ik de 'gewone' snelheid bij het zagen gebruiken of zeer snel of zeer traag ?

alvast dank, Jan
 
V

Verwijderd lid 23711

Guest
Jan, zeker niet de trage stand.
Of je de gewone of de hoge snelheid gebruikt hangt er van af hoe snel de voortgang door het materiaal is. Als je "gewoon" met de hand voortduwt, dan is de gewone snelheid prima. Een te hoog toerental bij te langzame voortgang kan tot schroeien leiden en tot overmatige zaagslijtage. Een te laag toerental geeft zwaardere splintervorming.
Zorg voor een vlijmscherpe zaag die absoluut niet zwabbert!!!!!
Doe maar even een testsneetje op een stukje afval.
Wim.
 

Gertos

Nieuw lid
18 feb 2015
9
0
Inmiddels heb ik al heel wat meters gemaakt. Hieronder mijn bevindingen.
Het zagen van Trespa met een invalzaag gaat best goed. Het Trespa splintert niet, of ik het blad nu 1mm of 10mm laat doorsteken. Het blad heeft soms wel de neiging gehad om over het materiaal heen te lopen, dus door het blad iets dieper te steken ondervang je dat. Het zagen met een decoupeerzaag gaat ook heel goed, en vrij snel. De zaag wordt alleen wel bloedheet. Ik zaag zonder pendel, omdat ik niet echt verschil merkte met pendelstand 1 qua snelheid of afwerking. De decoupeerzaag heb ik vrij snel staan, maar na een halve meter zagen wordt het blad al blauw. Je hebt niet snel in de gaten dat je zaag bot wordt, maar als je na een paar meter een ander zaagje plaatst merk je het verschil wel degelijk. Ik frees de randen overigens na.

Het boren is wel een dingetje. Ik boor de platen terwijl ze op een MDF plaat liggen. Als je toevallig net boort op een plek waar al een gat of freeslijn lag, dan breekt de onderkant uit.

Het frezen valt me overigens wel écht tegen. Een van mijn onderdelen is een plaat van 600x600 met daarin vier uitsparingen van 200x200 (een ruit met stijlen). Om die in één keer uit te frezen is echt drama. Ik zaag ze nu met de decoupeerzaag uit, en de laatste 1-2mm frees ik weg dmv een mal. Dit kost echter veel tijd. Het maakt hierbij niet echt uit of ik met frees 20 of 10 frees, op volle snelheid of op halve snelheid...de temperatuur loopt gewoon vrij snel op. Dit komt mede omdat de kopieerringen van de Makita RT07 op 4 gaatjes na best dicht zijn, en de stofafzuiging dus echt heel beroerd is. Ik overweeg om de kopeerringen te voorzien van grotere openingen, in de hoop dat ik méér kan afzuigen, en dus minder wrijving en méér luchtstroom heb, en dus minder hitte heb bij de frees. Ik ga wel vrij snel door mijn frezen heen. Wat overigens beter lijkt te werken is om de onderkant van de freeslijn in de lucht te hebben, dus níet op een onderlegplaat. Dit leek de temperatuur te beperken.

Voor nu gaat het om een prototype van model 1 en model 2. Aanvankelijk dacht ik nog dat ik de eerste paar ná de prototypes ook zelf zou gaan maken, maar dat zie ik nu niet echt meer zitten.

Ik overweeg nog wel om wat te zoeken naar andere frezen dan Ecotools. Bijvoorbeeld bovenfreesjes van een A-merk, óf spiraalfrezen die in industriele freesmachines worden gebruikt (enkelsnijders met een omhooglopende spiraal om het materiaal te snel te verwijderen bijvoorbeeld).

Voor nu zoek ik ook een goede partner om de producten grotendeels CNC te laten bewerken. Ik heb een offerte gehad van een bedrijf in Zaandam (mag ik namen noemen?), maar die vroegen zónder materiaal al méér dan de beoogde verkoopprijs (die overigens deels gelijk is aan de concurrentie).

Heeft iemand nog suggesties voor betrouwbare, betaalbare CNC-frezers ? Bij voorkeur in Noord-Holland.

Als iemand nog aanvullende tips heeft over het verwerken, dan hoor ik dat graag. Is het bijvoorbeeld een idee om de decoupeerzaagjes / bovenfreesjes tussen de bewerkingen door te koelen door ze even in het water te dopen, of is dat een slecht idee vanwege de gevolgen voor het materiaal?

Groeten!
 

Wim Kluck

Oud hout
28 feb 2010
10.582
2.502
Gaanderen
Je kan je probleem met standtijd en spaanafvoer eens voorleggen aan Leitz. Waarschijnlijk sturen ze wel een vertegenwoordiger of zo. Vraag gewoon om een test. Jij kan dan snel uitrekenen of goedkoop duurkoop is. Je kan ook hier http://www.rvstools.nl/ je vraag voor leggen Rvs tools levert echter via dealers ( ijzerhandel en gereedschapslijperijen) en of die echt verstand hebben van standtijden weet ik niet. Ik had en heb het niet terwijl ik ruim 25 jaar dealer van Rvstools ben geweest. Cmt is ook een goede leverancier.

Succes
 
V

Verwijderd lid 23711

Guest
Ik gebruik vingerfreesjes met verwisselbare snijplaatjes. Aan de onderkant zo'n vierkant HM-plaatje van 12x12 mm, daarboven een rechthoekig plaatje van 30 mm.
De eerste aanschaf daarvan is duur (ik betaalde de laatste keer ruim 150 euro), maar daarna is het alleen maar voordelig en scherp werken.
Toerental niet al te hoog!

Bij het zagen met de decoupeerzaag adviseer ik (nogmaals) een beetje pendel, standje 1. Dan blijft de zaag bij de neergaande slag vrij van het trespa wat de standtijd en de temperatuur zeer ten goede komt. Niettemin zul je een flinke voorraad zaagjes nodig hebben.
Trespa blijft rotspul om te bewerken!

Wim.IMG_0572.jpgIMG_0568.jpgIMG_0570.jpg
 
Laatst bewerkt door een moderator:

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.