Nieuwe uitdaging voor de hobby meubelmaker: Kastje naar C.R. Mackintosh

RdeR

Actieve deelnemer
13 jun 2015
76
0
Tilburg
Na twee vitrinekastjes naar Krenov werd het tijd voor een nieuwe uitdaging. Hierbij het verslag van wat ik er de afgelopen maanden aan deed. Inmiddels is het kastje klaar.

Deze kaft van dit boek vormde het uitgangspunt. Is het mogelijk om op basis hiervan een kastje te maken?

P1030264.jpg

Tijdens vakantie in Schotland wel wat meubels en interieurs gezien van Mackintosh, maar niet dit kastje. Door andere meubels in werkelijkheid te zien krijg je wel een beter gevoel voor de aard van het ontwerp dan alleen van foto's. Als je ooit in de gelegenheid bent is Hill House in Helensburgh zeker de moeite waard om te bezoeken.

Verdere gegevens staan niet in dit boek, dus een zoektocht op het internet. Uiteindelijk vond ik het boek Charles Rennie Mackintosch The complete furniture, furniture drawings & interior designs van Roger Billcliffe. Ik kon gelukkig een redelijk geprijsde 3e druk vinden, want de exemplaren van de eerste druk hebben een vraagprijs van US $ 1.500,00. Ergens zag ik dat het boek mogelijk een nieuwe druk heeft, maar daarvan is de prijs fors. In dit boek staan alle meubels en interieurs van deze ontwerper beschreven met gegevens van de opdrachtgever en soms het bedrag dat de meubelmaker kreeg. Er staan erg veel foto's in (meestal zwart-wit) en een beperkt aantal tekeningen, die vaak slecht te lezen zijn. In dit boek vond ik meer gegevens zoals de buitenmaten. Twee kastjes zijn in 1902 gemaakt voor een mevrouw Rowat in Glasgow, maar zij heeft de kastjes geweigerd. Mackintosh heeft later twee kastjes volgens hetzelfde ontwerp laten maken voor zijn eigen huis waarbij een paar details zijn aangepast.

Het origineel van dit kastje is gemaakt in eiken en de gekleurde ornamenten en de stilistische figuren zijn van glas en de velden op de achtergrond van de figuren zijn bladzilver.

Wat zijn mijn uitwerkingen: geen plaatmateriaal als mdf (bewerk ik niet graag) of multiplex maar in principe yellow poplar. Dit is behoorlijk stabiel hout, makkelijk te bewerken en niet duur. Ik ben gegaan voor een materiaaldikte van ca 13,5 mm ipv het origineel van ca 18 mm en heb voor de hanteerbaarheid het kastje gesplitst in een boven- en een onderkast. Voor de ornamenten in de kast heb ik linden gebruikt en voor de paarse stukjes purpleheart. De gestileerde figuren zijn geschilderd in acryl schildersverf (Talens), maar het bladzilver bleek wel haalbaar. In plaats van zilveren beslag en 4 zilveren scharnieren per deurtje heb in RVS knopjes gebruikt en RVS pianoscharnieren. De deurtjes staan eigenlijk ook altijd open, dus dat zie je niet echt.

Bovenstaande foto heb ik per onderdeel opgemeten en door de verhouding met de werkelijke grootte de feitelijke afmetingen van elk onderdeel bepaald. Daarnaast heb ik de foto ingescand, digitaal vergroot op de computer en essentiële onderdelen 1:1 uitgeprint op een grootformaat printer. De uitgeprinte ornamenten zijn op het hout overgenomen en de gestileerde figuren met carbonpapier op de deurtjes overgebracht. Hieronder een paar prints, die als mal dienden.

P1030286.jpg

Wordt vervolgd.
 

RdeR

Actieve deelnemer
13 jun 2015
76
0
Tilburg
Ik maak alleen wat schetsmatige tekeningen van aanzichten en een paar details. Daaruit volgt een zaaglijst.

Yellow Poplar als belangrijkste houtsoort gekozen. Ik had nog een balk liggen van 40 * 180 mm lengte 2m en vond bij De Beuk in Gilze 2 balken 52 * 200 lang 3,6 m. Achteraf bleek dit nog wat krap ingekocht. Overkomt me vaker.
P1030251.jpg

Balken gehalveerd in lengte en geript tot 10 cm en daardoor op mijn basic schaaf / vandiktebankje wat handelbaarder. Rondom op dezelfde maat geschaafd en haaks.

P1030254.jpg

Daarna door mijn basic lintzaag. Die presteerde matig, totdat ik een paar zaaglinten bij Tuffsaws bestelde. Nu ben ik er heel tevreden over, ook al is de zaagcapaciteit beperkt. Balken geript op ca 17 mm en daarna op dikte geschaafd.

P1030256.jpg

Eerste deel van de paneeltjes verlijmd met 10 cm brede stroken (anders uit balken gezaagd), later toch veiligheidshalve overgegaan op stroken van 5 cm. Meer lijmnaden, maar naar mijn idee wel grotere kans op stabieler gedrag van dunne paneeltjes. Hout is na vlakken maar ca 13,5 mm dik. Behalve het toppaneel, dat is 25 mm.

P1030257.jpg

Gezaagde, afgekorte en geschaafde latten om tweede deel van paneeltjes te maken.

P1030258.jpg

Lijmopstelling met twee paneeltjes tegelijk. Geen lamellen gebruikt, maar gewoon latten koud tegen elkaar en witte houtlijm (PVA) gebruikt. Lijm is sterk genoeg. Waar het schaafwerk wat minder goed tot stand is gekomen gebruik ik Bison Wood Max. Wel wat duurder, maar spleetvullend vermogen. Moet wel langer geklemd worden dan PVA.

P1030260.jpg

Aanzicht van het blad wat ik gebruik om op te lijmen. Was een oude deur van 40 mm multiplex die goed vlak was. Hier kun je op veel plaatsen lijmklemmen doorsteken om de verlijming vlak te houden.

Wordt vervolgd.
 

Petrolhead

Post veel
4 mrt 2015
1.734
397
Ik wou inderdaad al vragen naar je 'verlijmplaat', tot ik de laatste zinnen zag :D Leuk om te volgen!
 

RdeR

Actieve deelnemer
13 jun 2015
76
0
Tilburg
Bedankt voor jullie reactie. Ik ga door.

Ik kom er nu wel achter dat ik tijdens een langer project vaak vergeet om foto's van allerlei fasen te maken. Ik ga kijken of ik dat nog wat kan aanvullen.
 

RdeR

Actieve deelnemer
13 jun 2015
76
0
Tilburg
P1030263.jpg

Paneeltjes op maat gemaakt en geplamuurd aan die kant die straks binnenin de kastdelen komt. Nu is dat veel makkelijker te doen. Voor de plamuur gebruikte ik een kant en klare plamuur op gipsbasis. Die verwerkt makkelijk en droogt snel. Wel 2x plamuren en machinaal schuren met een stofmasker op (en daarna douchen ondanks goede stofafzuiging). Proeven met de verf hadden geleerd dat Yellow Poplar slecht dekt op de delen die groenig zijn. Daarom ook een sanding sealer gebruikt op basis van shellac.



P1030262.jpg

Dit is de binnenkant van de top. De dikte van dit paneel is 25 mm, terwijl de rest ca 13,5 mm is. De zijkanten zijn verjongd naar 15 mm en afgeschuind zodat de buitenrand naar 8 mm. afneemt. Waar de tussenwand gaat komen afplakband gebruikt voor de hechting van de lijm.

Alle hoekverbindingen worden gemaakt met lamellen. Daarbij wel voorzichtig werken door de kleine wanddikte. De lamellen kon ik niet aanbrengen bij de top, dus daar deuvels gebruikt in overmaatse gaten. Voor verlijming Bison Wood Max gebruikt vanwege de goede vulling en de open tijd van zeker 30 minuten.

P1030265.jpg

De verlijming van de bovenkast. De bodem zit tussen de wanden, zodat je geen kops hout in de wanden aan de buitenkant krijgt. Voor de zekerheid vier haakse hoeken gebruikt tijdens het verlijmen en de diagonalen steeds gecontroleerd om haaks te blijven.


P1030268.jpg

De bovenkast vanaf de voorzijde tijdens het verharden van de lijm. De tussenwand steekt uit buiten de deurtjes en is verjongd, zodat er een aanslagje voor elk van de deurtjes ontstaat van ca 2 mm. Wood Max komt goed uit de lijmnaden maar is na verharden makkelijk weg te halen. De binnenkanten van de kastjes zijn vast voorgelakt voor het lijmen. Ook de gaatjes voor de plankendragers al geboord omdat de maatvoering dan makkelijk is en je het met de boorstandaard kunt doen. Zowel voor het haaks houden als voor de beperking van de diepte van de gaatjes.


P1030269.jpg

Op dezelfde manier de onderkast gemaakt. Foto is helaas niet scherp.


P1030271.jpg

Bovenkastje ondersteboven. Oplijmen voorlat via lamellen op de bodemplaat en extra schroefjes ivm de kwetsbaarheid. Wel een voordeel omdat het kastje dekkend afgewerkt wordt!


P1030276.jpg

In beide kasten de triplex achterwand geplaatst. Zit in groefjes van 5 * 4 mm ook met Wood Max verlijmd en gespijkerd in het tussenwandje. Wel aangebracht na het maken van de boven- en de onderkast, omdat het mij teveel is om dat al tijdens het verlijmen van de bovenkast en onderkast te doen. Bovendien kun je dan minder controleren en meten op haaksheid.




P1030277.jpg

Ornamenten op de bovenkanten van de stijlen van de onderkast ingelijmd. Deze zijn van lindenhout. Ook de schuine latten verlijmd met lamellen. Hierdoor kunnen de steunpootjes van de kast verder naar voren geplaatst worden wat de stabiliteit ten goede komt. Door de deurtjes en de top is de kast wat topzwaar.

Voordat de achterwand in de onderkast gezet is heb ik ik de dunne vin op de tussenwand verlengd tot over de onderkast. Toen was de bovenkast al op de onderkast gemonteerd. Vanwege de maatvoering en de kwetsbaarheid durfde ik die vin niet eerder aan te brengen. De vin ook gelijmd met Wood Max en spijkertjes in overmaatse gaatjes om een steviger verbinding te krijgen. Na verharding de vin doorgezaagd, zodat de boven- en onderkast weer van elkaar gehaald kunnen worden.

Wordt vervolgd.
 

RdeR

Actieve deelnemer
13 jun 2015
76
0
Tilburg
P1030273.jpg

Bovenkast zit nog op onderkast gemonteerd. Iets opgeschaafd om uitlijning kasten strak te krijgen en daarna met Modulan (Hornbach) geplamuurd. Hele oppervlak met spaan. Dat werkt makkelijk! Korte droogtijd dan met excenter machine opschuren en tweede keer plamuren.


P1030275.jpg

Glad geschuurde zijkant.


P1030278.jpg

Bovenkant top heeft wat meer oneffenheden na het lijmen dus daar wat meer schaafwerk. Yellow Poplar schaaft wel heel makkelijk.


P1030279.jpg

Bovenkant klaar voor plamuren.


P1030280.jpg

Volle laag plamuur, weer makkelijk te schuren. Als je gewend bent om altijd in blank hout te werken, blijkt dekkend schilderwerk best wel veel voordelen te hebben.


P1030281.jpg

Deurtjes gemonteerd en kast in eerste grondlaag. Een krijtverf op waterbasis met matte eigenschappen gebruikt. Eerste laag met roller verdeeld en toplaag zo met de kwast opgezet zodat de kwaststreken goed zichtbaar zijn. Erg makkelijke verf die ook toelaat dat je plekjes bijwerkt zonder dat het snel zichtbaar is.


P1030282.jpg

Binnenzijde deurtjes geplamuurd en geschuurd, klaar voor schildering. Mackintosh heeft de kast ontworpen met op maat gemaakte zilveren scharnieren, die als opbouw op de buitenzijde zitten. Bij de eerste kast twee scharnieren per deurtje, bij een latere aanpassing 4 per deurtje, omdat er klachten kwamen dat de deurtjes uit gingen hangen. Die zilveren scharnieren gingen mij iets te ver. RVS pianoscharnieren gebruikt, op de zijwand en op de kopse kant van de deurtjes gemonteerd, zodat je nauwelijks scharnieren ziet als de deurtjes open staan.
 

Bijlagen

  • P1030277.jpg
    P1030277.jpg
    36,1 KB · Weergaven: 341

RdeR

Actieve deelnemer
13 jun 2015
76
0
Tilburg
Hoi Corné,

Bedankt voor je reactie. Voor een deel was niet het eindresultaat het doel, maar ook de weg er naartoe.
 

RdeR

Actieve deelnemer
13 jun 2015
76
0
Tilburg
P1030283.jpg

De ornamentjes bovenaan het tussenwandje en links en rechts bij de plankjes van het bovenkastje zijn gemaakt van Lindenhout en Purple Heart. Vormen bepaald door de foto digitaal uit te vergroten naar formaat 1:1, printen en carbonpapier. Steeds een paar ornamentjes bij elkaar gehouden om een hanteerbaar formaat te hebben.


P1030287.jpg

Purple heart met tweezijdig plakband opgeplakt en met een scherp mesje overgenomen.


P1030288.jpg

Met grondschaafje op diepte gewerkt naar de dikte van het paarse hout.


P1030289.jpg

Purple heart ingelijmd en randen voorzichtig rondgefraisd.

P1030291.jpg

Vormen van elkaar losgezaagd. Van het lijmen tegen het tussenwandje en op de plankjes heb ik geen foto's. Van een stokje beuken rond 6 lange deuvels gezaagd en de deuvels aan beide zijden buiten de plankjes uit laten steken. Met overmaatse boorgaatjes in de ornamentjes en spleetvullende lijm viel het erg mee om ze goed vast en op de plaats te krijgen. Het Linden is dekkend meegeschilderd met de kastjes en op het Purple Heart is shellac aangebracht.
 

RdeR

Actieve deelnemer
13 jun 2015
76
0
Tilburg
P1030309.jpg


Zoals eerder aangegeven heb ik de deurtjes gehangen aan RVS pianoscharnieren. Zij hebben "benen" van 16 mm. Bij de namaak messing scharnieren worden (lelijke) gele metalen schroefjes bijgeleverd, bij de RVS scharnieren niet. In de winkel kon ik geen goed passende schroefjes vinden. Via internet dit doosje gevonden waarvan ik de schroefjes 2,9 x 13 in de wandjes gebruikte en de schroefjes 2,9 x 16 in de kopse kant van de deurtjes. Torx schroefjes vond ik iets mooier dan kruiskop. Heb je wel een mini schroevendraaier voor nodig want torx 10 is al te groot. King microscrews uit noord oost Nederland heeft een uitgebreide internetsite en leverde vlot. Voorlopig genoeg voorraad voor toekomstige projecten.

P1030308.jpg

Voor dit kastje zocht ik een niet opvallende sluiting voor de deurtjes ook al zullen ze niet vaak dicht zijn. Bij zulk dun materiaal is er niet zoveel keuze zeker als je niets in het zicht wilt hebben. Vanwege de dekkende verf afwerking was de keuze voor magneetjes makkelijk. Ik maakte geen foto's van de montage. Ik boorde gaatjes in de ornamentjes aan weerszijden van het tussenwandje en in de voorzijde van de deurtjes. Ik liet 2 mm hout staan. Heb per gaatje er meerdere magneetjes ingestopt en de gaatjes afgewerkt met Alsibois. Links magneetjes met 6 mm. doorsnede en rechts 3 mm. Allerlei diktes mogelijk. Door de afstand van de magneetjes (2 x 2 mm.) is de klemkracht gering, maar de deurtjes trekken wel aan tegen de aanslag. In de toekomst zal ik voor zo'n functie waarschijnlijk magneetjes kopen met een klemkracht van minimaal 2 kg. Ik bestelde de magneetjes bij Magnetenkopen.nl in Hoogeveen. Vlekkeloze levering, ook een uitgebreide site.
 
Laatst bewerkt:

RdeR

Actieve deelnemer
13 jun 2015
76
0
Tilburg
P1030292.jpg

De foto op de voorkant is ingescand en uitvergroot op de computer en daarna op schaal 1:1 geprint op een groot formaat printer. Ook 1 keer in spiegelbeeld. Daarna met carbonpapier op de binnenkant van de deurtjes overgebracht. Een eerste deel met Talens Acryl opgezet.



P1030293.jpg

Verdere uitwerking, ook met zwarte achtergrond voor onder het bladzilver.


P1030294.jpg

Figuren verder uitgewerkt. Verf is bewust dik opgezet, zodat je de kwaststreken ook later in het bladzilver terug ziet.


P1030307.jpg

Van het aanbrengen van het bladzilver heb ik geen foto's. Het viel mij mee om te doen. Ik kocht boekjes bladzilver op vloei met de bijbehorende "Anlegemilch". Het hele oppervlak waar je zilver wilt hebben smeer je in met de lijm. Die laat je 15 tot 30 min. drogen. Daarna heb je alle tijd om het zilver op te brengen. Velletje met zilver (vloei boven) leg je op het voorwerp en met een kwastje ga je over het vloeipapier. Waar lijm zit blijft het zilver zitten en waar geen lijm zit blijft het vaak op het vloeipapier. Gemiste stukjes kun je opnieuw lijmen en het proces overdoen. Geen stres! Zilverlaagje daarna met een kwastje verder in de lijm drukken. Omdat zilver aan de buitenlucht na enige tijd zwart wordt en zilverpoets geen optie is, heb ik over beide deurtjes een laagje shellac aangebracht. Maakt het ook iets minder kwetsbaar.

Wordt vervolgd.
 
P

Pel

Guest
Al hoewel het niet mijn smaak is, is het daar in tegen een heel mooi sierlijk kastje geworden.

Groet Pel.
 

SDG

Actieve deelnemer
29 nov 2018
130
1
't Gooi
Je mag zeker trots zijn op het eindresultaat, wat een werk en uren moet hier wel niet in hebben gezeten, chapeau!
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.