Plooien van es

jean-paul claesens

Nieuw lid
19 jan 2011
7
0
Verschillende pogingen uitgevoerd om es te plooien van 25 x 35 mm. Dit is voor een kapb van een oldtimer; straal van de buiging is +/- 25cm.
Heb bovenaan ketel een deksel gemaakt waar een afvoerbuis van 10 cm op past. In deze loodrechte pijp hang ik het te plooien hout. Bovenaan afgedicht met handdoeken en bovenaan krijg ik 98°c. Verschillende tijden getest tot 7uren. Het hout breekt steeds.
Heb eveneens een bocht geplaatst bovenaan deketel om horizontaal te werken maar geen bevredigend resultaat. Wie helpt mij verder?

Attached files
 

tuoh

Oud hout
"Hout breekt tijdens het plooien" Kan je eens nader omschrijven hoe de breuk er uit ziet? Of plaats eens foto's van de breuk, en graag ook een detailfoto van het kopshout, dat is makkelijker om een diagnose te stellen.

De vorm van de breuk geeft meestal een indicatie van wat er fout loopt.
- letterlijk in twee stukken gebroken: temperatuur te laag, stoomtijd te kort, de vezels lopen uit het hout.
- Ingescheurde vezels langs de buitenbocht: stoomtijd te kort, radius te klein om zonder compressie te plooien.
- ook een combinatie van bovenstaande problemen is mogelijk, stomen is in het begin altijd een kwestie van trial and error.

Nog enkele aandachtspunten: is het stuk hout kwartiers gezaagd of is het een dosse plank? hoe lopen de jaarringen op het kopshout gezien?
Is het hout niet te droog, het is namelijk het aanwezige houtvocht dat de warmte van de stoom naar binnen geleid, te droog hout laat je best een paar dagen in het water liggen alvorens te stomen.

Een vuistregel voor de stoomtijd is 1/2uur per cm dikte, te lang stomen is ook nefast.

De beste resultaten krijg je in een houten stoomkist, of in een PVC exemplaar, Pvc vervormd wel bij langdurig gebruik, maar voor occasioneel werk doet dit er niet toe.
Metalen kisten koelen te snel af, of warmen niet snel genoeg op om vlot te werken, bij continu gebruik is dit geen beletsel maar voor occasioneel werk is het zeker geen pluspunt.

Breng het hout pas in de stoomkist als er stoom gevormd is, dan kan je de benodigde stoomtijd beter timen.

Een horizontale of verticale stoomkist mag geen verschil maken, maar een horizontaal exemplaar werkt makkelijker ( je hebt geen ladder nodig)
Eens uit de stoomkist is de verwerkingstijd zeer kort ( max. één à twee minuten bij kleine secties) snelheid is dus een must, alles moet al klaar liggen, mallen, spanschroeven, etc..)

Een in wezen simpele techniek is bij nader toezien toch complexer dan gedacht door de talrijke variabelen, maar de volhouder wint (altijd).


Mvg,

André
 

jean-paul claesens

Nieuw lid
19 jan 2011
7
0
Met dank voor uw technische hulp;
In bijlage foto's. Dit is een test na een eerste mislukte poging,dit met het hout een kwart gedraaid zodat ik het resultaat kon zien ten opzichte de nerven van het hout. De hoogte van het hout moet 25mm zijn en de breedte 35mm, en niet zoals hier met een hogte van 35mm en breedte van 25mm.
Het hout was zeker te droog. Het hout is op voorand op profiel gemaakt; niet beter achteraf op profiel brengen om een betere steun in de mal te krijgen?
Is het beter om kant per kant te plooien? of alles in eens?
Zou het iets opleveren om de metalen buis te isoleren? Ik had bovenaan 98°c.
Lukt het compresseren met een metalen plaat aan de bovenzijde te klemmen?
Met dank voor uw antwoord

Attached files
 

tuoh

Oud hout
Op de eerste foto is te zien dat de vezelrichting 90° moet gedraaid worden, de vezels moeten evenwijdig lopen met de bocht, op het kopshout bezien.
Je kan de jaarringen zien als dunne plankjes die achter elkaar liggen, staan die nu allemaal met de smalle zijde naar boven dan kan je de hele bundel relatief gemakkelijk buigen, ligt de hele bundel met de brede zijden naar boven zoals op je eerste foto dan is buigen veel moeilijker, om niet te zeggen onmogelijk.

Dat is al een eerste punt, tweede punt wat zeker in orde moet zijn is de houtvochtigheid, liever te nat dan te droog.

En inderdaad plooien met compressie, eerst plooien dan pas profileren.
Is de stalen band lang genoeg dan kan je best de beide bochten gelijktijdig plooien, hoef je de stoomkist maar één maal op te stoken.
De soepele stalen band moet langs de buitenbocht aangebracht worden, en word enkel vastgeklemd op de koppen, het doel van die band is te vermijden dat het hout langs de buitenbocht uitrekt. Bij het plooien moet alle hout in de bocht ingedrukt worden, dat laat veel kortere bochtstralen toe.

Ik gebruik meestal geperforeerde band, dan kan ik op de uiteinden twee stukken plat ijzer van 10x40x 80mm lengte vastbouten met een M8, het hout zit dan opgesloten tussen de twee ijzeren blokjes.
Daarna klem ik met twee spanvijzen op de uiteinden de stalen band tegen het hout, als gevolg van deze constructie moet je het hout wat langer nemen, en een uitsparing voorzien op de mal voor de spanvijzen.
Ook die soepele stalen latten die behangers gebruiken voldoen prima, probeer de stalen band even breed of breder te houden dan het te plooien hout.
De buis isoleren mag maar is niet noodzakelijk, als je er maar voor zorgt dat het hele boeltje goed opgewarmd is, en er voldoende stoom in de buis hangt alvorens het hout in te brengen.

Let er ook goed op dat het stuk hout een mooie rechte draad heeft, zijn al deze punten in orde dan mag het plooien geen probleem meer opleveren. Maar bij het plooien met stoom heb je nooit honderd percent zekerheid of het gaat lukken, voorzie dus liefst een stuk meer om te plooien, en stop ze samen in de kist, het verdubbeld je kansen :D

Als ik twintig spanten moet stomen voorzie ik er ook altijd enkele meer, er zijn er altijd wel een paar die niet willen meewerken :cry:

Succes met het stomen, laat maar weten of het gelukt is.


Mvg,

André
 

borre

Actieve deelnemer
14 jun 2008
538
63
munstergeleen (Lb)
Buigen van essen met die dikte zonder het hout op te sluiten met een metalen band gaat inderdaad nooit lukken. Veel mensen denken bij het buigen van hout waarschijnlijk aan het buigen van metaal. Er is echter een wezenlijk verschil: bij het buigen van metaal wordt het materiaal aan de buitenzijde opgerekt en blijft de binnenzijde nagenoeg gelijk. (dikker) Hout wordt gebogen door de buitenzijde gelijk te houden en de binnenzijde in mekaar te drukken. Essen laat zich doorgaans goed buigen. Te lang stomen kan mbt het buigen geen kwaad, maar levert ook geen voordeel op. Wel kan door te lang stomen verkleuring optreden (beukenhout). Elke bocht appart buigen is alleen handig als je bij het stomen voor de tweede bocht de eerste bocht buiten de stoombox houdt. Anders zal de eerste bocht tijdens het stomen weer gedeeltelijk terug gaan veren.

Ed
 

jean-paul claesens

Nieuw lid
19 jan 2011
7
0
Goede middag,
het hout lag inderdaad al een paar jaren in het magazijn, hoelang zou ik het best in water laten liggen? Heeft temperatuur invloed op de vochtopname van het hout?
Thanks fo reply
Jpaul
 

tuoh

Oud hout
jean-paul claesens zei:
Goede middag,
het hout lag inderdaad al een paar jaren in het magazijn, hoelang zou ik het best in water laten liggen? Heeft temperatuur invloed op de vochtopname van het hout?
Thanks fo reply
Jpaul


Dan mag je er vanuit gaan dat de rv. waarde ergens tussen 10% en 16% ligt, en dat is droog.
Alvorens te stomen laat je het hout gerust een week volledig ondergedompeld weken, een dergelijk kleine sectie neemt dan wel voldoende vocht op om het stomen vlotter te laten verlopen.
Temperatuur maakt zeker een verschil, in kokend water gaat alles heel wat sneller, maar is voor enkele stukken niet te doen. Je kan moeilijk een ketel water enkele dagen aan de kook houden.
Bedrijven (meubelfabrieken) die veel stomen hebben hebben steeds water aan de kook, een bijkomend voordeel van koken is het drastisch verminderen van spanningen in het hout.
Ook bedrijven die schilfineer en snijfineer fabriceren laten de stammen eerst enkele dagen soppen in putten gevuld met kokend water. en eens geschild of gesneden gaat alles door de strijkmachine :D het eindresultaat is mooi vlak en droog fineer.

Mvg,

André
 

jean-paul claesens

Nieuw lid
19 jan 2011
7
0
Vandaag terug een poging gedaan die half gelukt is vermits ik steeds te laat was voor de tweede boog.op hetzelfde stuk. Had hout ( 1 x es en 2 x eik) een week in water ondergedompeld.
Moet de metalen band op het hout blijven tot uitdroging of mag direct weggenomen worden na het plooien? Op welke termijn mag ik de houten latten die ik eraan genageld heb om op vorm te houden wegnemen? Of op welke termijn is het hout droog?

De latten heb ik nu voor de helft terug in water gedompeld. Moet dit weer 1 week? of is het hout nog voldoende vochtig om morgen de ander helft te stomen en te plooien?
Groetjes
Jpaul
 

tuoh

Oud hout
De metalen band moet zeker twee dagen blijven zitten, daarna mag je alles lossen, dus ook het geplooide stuk mag dan uit de mal.
De ondergedompelde latten mag je een dag later al terug stomen, die bevatten genoeg vocht.

Om het hout terug te drogen mag je wel rekenen op twee à drie weken, afhankelijk van de temperatuur.
Geduld is dus een schone zaak :D

Succes ermee,

André
 

jean-paul claesens

Nieuw lid
19 jan 2011
7
0
Met dank voor de technische hulp. Vandaag de helft van de 3 latten in stoom gebracht, 2 stukken perfect gelukt, het derde is gescheurd ter hoogte van een weer. Ik had eigenlijk maar 2 stuks nodig, dus perfect.
:p
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.