Seekies slijpmethode

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Rick had me gevraagd om wat foto's van mijn slijpmethode te laten zien. Heel vereerd natuurlijk, maar stel je er niet teveel van voor. Ik zit ook maar in mijn schuurtje te prutsen. Wat ik op dit moment belangrijk vind:
- Zorg dat je slijpspullen altijd klaar staan/voor het grijpen liggen. Het werkt gewoon niet als je telkens alles speciaal klaar moet gaan zetten.
- Ik werk heel "mathematisch". Alles dus zorgvuldig meten en bekijken. Ik weet dater oude rotten zijn die uit de losse polsen geweldige resultaten boeken, maar dat kan ik dus niet.
- Om ook een tweede en derde keer een scherpe snede op een beitel te krijgen heb ik wat hulpmiddeltjes gemaakt.

Hier is mijn slijptafel. Het is een tamelijk grote puinhoop, moet ik echt eens iets beters voor fabriceren. Maar goed, van links naar rechts. De Cruessen slijpmachine. Een bak water en dan de slijpstenen die ik tussen wat houtjes klem die ik op de tafel gespijkerd heb.

DSC01361.jpg


De slijpmachine heeft een speciale Norton 3X 36 grit steen. Die slijpt heel koel, waardoor oververhitting van het staal lang niet zo snel gebeurd als met die witte 100 grit steen. Ook belangrijk is de diamant afritser. Die zorgt voor een schone en rechte steen.

DSC01364.jpg



Dan mijn slijp en wetstenen. Van links naar rechts. Een Sigma 240. Die moet ik nog leren kennen. Hij is in elk geval wel snel en heel grof. Dan een DMT coarse/xcoarse, vooral om mijn andere stenen te vlakken. Een Sigma 1000. Die heb ik ook sinds kort. Hij is beduidend sneller dan mijn oude Naniwa 800 en blijft ook net wat langer vlak. De Naniwa werd al hol als je er alleen maar naar wijst. En tenslotte de Naniwa 8000. Fijne steen, polijst heel mooi en wordt ook niet zo supersnel hol.

DSC01371.jpg


Ten slotte de hulpmiddeltjes. Een simpele Eclipse slijphulp. Af en toe het wieltje smeren, verder werkt hij prima. Een loep, gebruik ik heel vaak om te kijken waar ik slijp en of ik wel genoeg slijp. En tenslotte het instelplankje voor de slijphulp. Dit is echt handig om heel snel je beitel op de gewenste diepte in de slijphulp te kunnen zetten. Ik heb er nog een paar shims bij gemaakt, om wat te kunnen varieren in slijphoek. Om nu bij elke beitel de laatst gebruikte hoek terug te vinden schrijf ik tegenwoordig netjes op wat ik heb gebruikt.

DSC01377.jpg


Als demonstratie hoe ik te werk ga heb ik een oude Nooitgedacht schaaf van de plank gehaald waar ik nog nooit iets mee gedaan had. Eerst de achterkant (spiegelzijde?). Die moet in het deel bij de snede natuurlijk heel goed vlak worden. Vaak is dit het meeste werk bij een oude beitel. Ik maak geen foto's van het werk zelf, dat is ook niet zo boeiend, een stuk staal over de steen heen weer schuiven. Belangrijk vind ik dat de steen goed gevlakt is en regelmatig opnieuw gevlakt wordt. Het is verbazend hoe snel je waterstenen hol slijpt, ook als je voor je gevoel netjes het hele oppervlak gebruikt. Regelmatig kijken of je overal een gelijkmatig slijpbeeld hebt. Frustrerend is dat je vaak pas bij de laatste wetsteen echt goed kunt zien of elke hoek meegenomen is. Anders moet je dus weer terug naar een grovere steen en opnieuw. Deze beitel was redelijk vlak en heb ik achtereenvolgens met de Sigma 240, de DMT coarse en de wetstenen behandelt. Er is nog steeds een hoekje niet meegeslepen, maar ik vond het wel best zo. Nog iets, op de verschillende stenen werk ik afwisselend links-rechts of op-neer. Zo zie je aan de slijpsporen wat beter of je echt alle sporen van de vorige steen uitgewist hebt.

DSC01370.jpg


Dan op de slijpmachine de vouw slijpen. Hij had een wel heel steile vouw en die heb ik teruggeslepen naar ongeveer 25 graden. Langzaam aan, niet te zwaar op de beitel leunen, vaak koelen in het bakje water. Ik slijp gewoon tot ik een scherpe snede heb. Andere mensen stoppen eerder omdat je die scherpe snede snel kunt oververhitten. Maar met die nieuwe slijpsteen valt dat gelukkig erg mee. Het resultaat ziet er op de foto blauw uit, maar gelukkig is dat niet zo in het echt. Blauw is fout, zelfs licht gelig is al te heet geweest. Slijpen doe ik met mijn vingers vlak achter de snede, zo voel je als het staal warm wordt.

DSC01365.jpg


Het meeste werk hebben we nu gehad. Nu gaat de beitel in de slijphulp, op 30 graden in dit geval en op de 1000 en de 8000 wetstenen maak ik een heel smal geslepen randje dat gepolijst is. Daarna de achterkant op de 8000 steen om de braam weg te halen, nog een keertje de vouw en nog een keer de achterkant. Door met de slijphulp en het instelplankje te werken is het de volgende keer makkelijk om dezelfde hoek terug te vinden. Wordt hij dan niet lekker scherp dan kan je makkelijk met de houten shims iets steiler gaan en zo weer de snijkant goed op de steen te krijgen. Wordt het gepolijste randje te breed, dan weer even terug op de slijpmachine. Bij het wetten duw ik ook afwisselend een paar keer wat harder op de linker en rechter hoek om zo een iets ronde snijkant te krijgen.

DSC01372.jpg


En het resultaat? Hij doet het (na wat geklooi aan het houten blok zelf en de afstelling). De beitel is nu goed scherp en ik vind houten schaven nog steeds niet geweldig om meete werken.

DSC01374.jpg


Ik hoop dat iemand iets heeft aan dit lange verhaal. Ik hoor heel graag op en aanmerkingen, of als andere mensen hun methodes willen laten zien: graag!
 

jaap

Moderator
9 mrt 2008
5.045
1.674
Terkaple
www.woodworking.nl
Laat niks aan duidelijkheid over Seek! Mag van mij in de eregalerij "bijdragen aan het forum"!
Ik slijp voor met de Tormek (mijn enige slijpmachine hier) en verwijder de eerste braam ook op de wetschijf van de Tormek. Voor de laatste braam gebruik ik de "rulertrick" van David Charlesworth, om juist alleen dat laatste randje ook goed met de 8000 steen te raken. Ben sinds een paar weken ook in het bezit van een 8000 naniwa, maar die is t.o.v. de 8000 op mijn Norton combisteen zo zacht als peperkoek, maar slijpen gaat prima! Heb tegelijk met deze steen een naniwa vlakblok gekocht, erg handig. Had ik allemaal veel eerder aan moeten schaffen, met een niet vlakke steen bleef ik denken dat ik niet kon slijpen!

jaap
 

ironmikie

Actieve deelnemer
16 nov 2009
332
0
@Seek: goed verhaal. En inderdaad, ruim die tafel eens op :)

@Jaap: Heb je meerdere vlakstenen voor de diverse grove en fijne waterstenen? En hoe hou je de vlaksteen dan weer vlak?
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Classichandtools.com

Die zit in Engeland. Het is geen goedkope slijpsteen! Maar ik had geen zin alle mogelijke Nederlandse stenen te proberen, terwijl ik wist dat deze goed beoordeelt wordt op Amerikaanse sites. Dus ik dacht, doe eens gek.
 

coko

Post veel
6 apr 2008
1.138
3
Nederweert
Leuke en interessante post Seek!
Het slijpen van gereedschap is misschien wel het meest beschreven onderwerp over houtbewerking. En over dit onderwerp geld in ieder geval dat vele wegen naar Rome lijden.
Met hol slijpen heb ik geen ervaring, maar wat ik lees is dat het de dure stenen spaart omdat je maar weinig metaal verwijderd en dat het uit de losse pols wetten simpeler is omdat de beitel op twee punten steunt waardoor de beitel "klikt" op de steen waardoor bol slijpen wordt voorkomen.
Maar is de stap van 1000 naar 8000 steen niet wat groot?
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Ja het is best een grote stap van 1000 naar 8000. Het gaat wel, maar kost soms wat meer tijd. Ik zit er over te denken om in een 3000 te investeren.
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Jullie denken nu natuurlijk dat altijd alles kits is in huize Seek, met planken vol vlijmscherpe schaven en beitels. De praktijk is helaas een beetje weerbarstiger. Ik ga ook wel eens te lang door met een botte beitel, terwijl ik weet dat even slijpen het werk zoveel prettiger maakt. Nu had ik een plankje pokhout gekregen en dat leek me wel wat om een nieuwe zool voor dit Nooitgedagt schaafje te maken. Eerst maar eens kijken of dit spul ueberhaupt te schaven is. Mens, wat is dat spul hard! Voor ik het wist had ik een hele werkbank vol botte schaven staan. Een mooie gelegenheid voor een avondje slijpen en wat meer ervaringen op te schrijven.

Het gaat hier dus om een bot geworden beitel weer scherp te krijgen met zo min mogelijk moeite. In de eerste plaats, hoe weet je dat hij bot is? Vaak kan je het niet eens zien, maar merk je het meer bij het schaven. Je moet meer kracht zetten, het schaafresultaat is niet mooi meer e.d. Als je dan met een loep kijkt kan je soms kleine putjes in de snijkant zien, of er is een nieuw glimmend randje langs de slijpkant ontstaan, vooral aan de spiegelkant van de beitel. Dat is dan de slijtage plek op de beitel.

Als er nauwelijks iets te zien is, maar je merkt wel dat de schaaf minder schaaft, is het meestal voldoende om alleen de 8000 steen te pakken en voor en achterkant van de beitel te bewerken. bij het wetten van de vouw ontstaat op de achterkant een braam. Die is bij deze beitel echter zo fijn dat ik hem helaas niet voelen kan. Het is dus een beetje een gok of je al genoeg gewet hebt. Kijken met een loep kan weer leerzaam zijn. Gewoon weer in de schaaf stoppen en proberen is ook een idee. Of even proberen wat haren op je arm te scheren. Dat laatste geeft natuurlijk geen indictie of het hele snijvlak al scherp is. Het scheelt al dat ik door gebruik van de slijphulp en het aanslag plankje in elk geval zeker weet dat ik de goede hoek te pakken heb en echt op de snede aan het wetten ben.

Als de schade groter is, bijv als er echt putjes zijn, ga ik naar de 1000 steen terug. Nog steeds in dezelfde hoek. Nu net zolang slijpen tot er een voelbare braam over het hele snijvlak aan de achterkant van de beitel is. Dan weet je zeker dat je overal geweest bent. Ook kijken of de putjes helemaal weg zijn. Weer met een loep, maar je kunt ze ook voelen door met de rand van je nagel langs de snijkant te glijden. Bij het pokhout was het niet eens putjes, maar er ontstond al snel een vrij brede slijtrand op de achterkant van de beitel. ook hier dus weer slijpen tot dat weg is. Daarna op de 8000 steen en de achterkant vlak op de 8000 steen afwetten om de braam weg te halen.

Als het vouwtje dat ik sta te wetten wel erg breed wordt ga ik weer terug naar de slijpmachine. Die staat standaard bijna altijd op krap 25 graden ingesteld. Dan stel ik de slijphulp op 30 graden in en wet zo een klein vouwtje op de waterstenen. Je kunt het teruggaan naar de slijpmachine nog een tijdje uitstellen door een van de houten shims op het afstelplankje te gebruiken en zo een nieuw vouwtje ietsje steiler te maken. In het schriftje markeren welke nieuwe hoek je gebruikt.

Nu heb ik weer allemaal scherpe schaven in de kast staan. Voor zolang het duurt...

Het is weer een heel verhaal geworden. En nee, ik ben nog niet toe aan een dure Tormek :cool:
 

jaap

Moderator
9 mrt 2008
5.045
1.674
Terkaple
www.woodworking.nl
Heb je wel een gedacht op geprobeerd om het slijpwerk (na machinaal slijpen) op de diamant steen te doen en dan op 8000 wetten. Hoef je maar 1 steen vlak te houden. Ik loop het serieus te overwegen.

jaap
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Eigenlijk heb ik daar nog niet over gedacht. Op zich maakt het weinig uit om 1 of 2 stenen vlak te houden. Maar die 1000 stenen, ook deze Sigma, worden best snel hol. Aan de andere kant, ik heb geen oneindig budget.
 

David80

Actieve deelnemer
25 nov 2009
461
1
Beste Seek, vraagje:

Hoe bevalt het vlakken van de waterstenen met die DMT diamantsteen?

- Gaat het met een kleiner formaat diamantsteen ook lukken?
- Is de korrel die je nu hebt naar wens of had je liever fijner/grover gehad (ivm. krassen op de waterstenen).

Ik zelf heb momenteel een vlakplaat van naniwa (silicium carbide oid.). Maar ik vind 'm veelste grof en log.
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Op zich ben ik heel tevreden. De xcoarse is lekker snel en als je dan een wat fijner resultaat wilt is dat met de coarse kant met een paar halen ook snel te regelen.

Maar ik twijfel toch een beetje over de vlakheid van de DMT. Ik ga dat van de week nog eens uitgebreid testen.
 

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Ik heb 't voor mijn DMT bekeken en die is vlak. Hoe vlak jij je watersteen? Steen neerleggen en DMT er overheen halen, of DMT in z'n houder en de steen er overheen halen? Ik doe het laatste, en dan met weinig druk. Zo krijg ik m'n waterstenen goed vlak.

Ik had in het begin nog wel de neiging om te gaan wiebelen met de steen waardoor ik hem juist bol sleep. Als je je hand lichtjes vlak op de steen legt en zorgt dat je altijd met je hand boven de DMT blijft, dan heb je dat wiebelen niet en slijp je hem goed vlak.

Arthur
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Op dit ogenblike hou ik allebei in de hand. Maar misschien is dat wel mijn probleem. Het lijkt of het midden van de steen niet goed meegepakt wordt.
 

ArtHarg

Post veel
9 jan 2009
1.810
1
Den Haag
www.artharg.nl
Het kan natuurlijk altijd dat jouw DMT wel hol is. Maar zelfs dan zou je na verloop van tijd je hele watersteen moeten raken. Het enige profiel waarbij ik me kan voorstellen dat je het midden niet raakt is een soort Werther's Echte waardoor je steeds schuin t.o.v. het midden blijft. Ik zou 't eens proberen door de DMT neer te leggen.

Arthur
 

fille

Actieve deelnemer
11 mrt 2010
58
0
hallo,

ben een echte beginner, en lees even mee omdat ik een schaaf wil aanschaffen. ik wist niet dat het zo'n klus was.

Maar ik zet zelf mijn messen scherp en eigenlijk is dat verhaal niet zoveel anders dan beitels scherp zetten.

ik denk dat iedereen dit al weet, maar ik vertel het toch maar even. misschien heeft er iemand anders iets aan.

a)steeds onder de juiste hoek scherpstellen, bij messen is dat tussen de 17 en 30 graden, 17 voor vlijmscherp maar snel bot zoals een klein zakmes, 30 graden voor manchetes,

b)ik zie wel dat mensen hun beitels scherpen met een 8000 grit steen en dan niet meer voelen waar de braam is, het enige wat je kan doen is de beitel over een leren riem laten gaan, een paar keer links-rechts, of je kan hem op de achterkant van een blok papier: op die bruine kartonnen achterflap even langsgaan (de beitel zo goed als vlak houden);

ik hoop dat iemand er iets mee is
groetjes

je kan zelf ook een "slijpmachine" maken zodat je altijd onder dezelfde hoek slijpt. voor messen bestaat er een kant en klaar kit. de Lansky Knife kit. ik zet de link van youtube erbij dan zijn er misschien mensen die dat willen in hout maken ?
PCPB9kfv7dg[/MEDIA]]
... re=related
 

Seek

Oud hout
10 mei 2009
2.676
3
Hartelijk dank voor je tips, Fille. Dat afstroppen op leer wil ik nog wel eens proberen. Een 8000 steen is al heel fijn natuurlijk en door om en om de vouw en de spiegelkant even over 8000 te halen is de braam wel weg. Voelen kan ik zo'n braam niet meer, te veel eelt op m'n vingers.

Het hele verhaal wat ik heb geschreven gaat natuurlijk alleen op als je een oude beitel of schaaf op een rommelmarkt hebt gescored. Die kunnen vaak zo verschrikkelijk krom en bol aan alle kanten zijn. Dat breng ik dan graag weer terug naar een overzichtelijk recht geheel. Er is ook al de tip gegeven om de achterkant met de "rulertrick" aan te pakken. Dan slijp je alleen het allerlaatste randje vlak achter de snede en maakt het niet uit of de rest van de achterkant van de beitel een gatenkaas is.

Bij een nieuwe beitel van een goed merk of als je een oude eenmaal hebt geprepareerd, valt het allemaal wel mee met het werk.

Ik ga dat youtube videootje eens rustig bekijken, messen slijpen ben ik nog niet aan begonnen.
 
A

Anonymous

Guest
Afstroppen op leer werkt perfect,ik doe hety al meer dan 25 jaar op deze machine.
Polijstpasta erop,en alles wordt scherp als een scheermes.
Worden helaas niet meer gemaakt volgens de leverancier.
Onderdelen gaat nog wel.

11sp1k1.jpg
 

Deze plek is voor toekomstige tekst. Door nu alvast deze kolom te activeren blijft de kolommen structuur ongewijzigd en de lezerservaring hetzelfde als er hier content geplaatst gaat worden.

Hier kan straks ook info geplaatst worden.